İçeriğe atla

Redox (işletim sistemi)

Redox
Orbital pencere sisteminde Ion kabuğunu çalıştıran Redox
Geliştirici(ler)Jeremy Soller,
Redox Developers[1]
İşletim sistemi ailesiUnix-benzeri
Paket yöneticisipkgutils
Kaynak türüÖzgür yazılım
LisansMIT Lisansı
Çekirdek türüMicrokernel
Platform desteğix86-64 ve geliştirme aşamasında olan ARM64[2]
Kullanıcı alanıÖzel
Kullanıcı arayüzüKomut satırı arayüzü, Orbital
Dil sayısıİngilizce

Redox, güvenlik, kararlılık ve performansa odaklanan Rust programlama dilinde yazılmış Unix benzeri bir mikro çekirdek işletim sistemidir.[3][4][5] Redox güvenli, kullanılabilir ve özgür olmayı amaçlar. Redox, SeL4, MINIX, Plan 9 ve BSD gibi önceki çekirdeklerden ve işletim sistemlerinden esinlenmiştir. GNU ve BSD'ye benzer, ancak bellek açısından güvenli bir dilde yazılmıştır.[6] MIT Lisansı altında dağıtılan ücretsiz ve açık kaynaklı bir yazılımdır .

Redox, adını kimyadaki indirgeme-yükseltgenme reaksiyonlarından alır; bir redoks reaksiyonu, pas olarak da adlandırılan demirin korozyonudur .

Tasarım

Redox işletim sistemi güvenli olacak şekilde tasarlanmıştır.[3] Bu, iki tasarım kararına yansır:

  1. Uygulama için Rust programlama dilinin kullanılması
  2. MINIX'e benzer bir mikro çekirdek tasarımı kullanılması

Bileşenler

Redox, birlikte işlevsel bir işletim sistemi oluşturan paketler (bellek ayırıcı, dosya sistemi, ekran yöneticisi, temel yardımcı programlar, vb.) sağlar. Redox, proje üyeleri tarafından Rust'ta yazılmış bir yazılım ekosistemine dayanır.

  • Redox kernel – MINIX'ten esinlenerek mikro çekirdek konseptinden türemiştir
  • Ralloc – bellek ayırıcı
  • TFS dosya sistemi – ZFS dosya sisteminden ilham almıştır
  • İyon kabuğu - Redox'ta kabuklar ve komut yürütme için temel kitaplık ve varsayılan kabuk
  • pkgutils - paket yöneticisi
  • Orbital pencere sistemi - görüntüleme ve pencere yöneticisi, yörüngeyi ayarlar: şema, ekranı yönetir ve pencere oluşturma, yeniden çizme ve olay yoklama isteklerini işler
  • relibc – C standart kitaplığı

Komut satırı uygulamaları

Redox, aşağıdakiler dahil olmak üzere komut satırı arabirimi (CLI) programlarını destekler:

  • Sodium – sözdizimi vurgulama sağlayan vi benzeri düzenleyici
  • Rusthello – gelişmiş Reversi yapay zekası ; oldukça eşzamanlıdır ve Redox'un çoklu okuma yeteneklerinin kanıtı olarak hizmet eder; kaba kuvvet, minimaks, yerel optimizasyonlar ve hibrit yapay zekalar gibi çeşitli yapay zeka stratejilerini destekler

Görsel uygulamalar

Redox, aşağıdakiler dahil olmak üzere grafiksel kullanıcı arabirimi (GUI) programlarını destekler:

Tarih

Redox, Jeremy Soller tarafından oluşturuldu ve ilk olarak 20 Nisan 2015'te GitHub'da yayımlandı.[7] Temmuz 2021 itibarıyla, Redox deposunda toplam 79 katılımcı vardı.[8]

Kaynakça

  1. ^ "Redox Contributors". GitLab. 25 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2019. 
  2. ^ "Porting Redox to ARM (AArch64)". 6 Ağustos 2018. 7 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ a b "Redox - Your Next(Gen) OS - Redox - Your Next(Gen) OS". www.redox-os.org. 8 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Operating Systems: Rust Redox – An Next-Generation Attempt to Plug Linux OS Gaps". Formtek. Formtek, Inc. 4 Mayıs 2016. 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  5. ^ . "Rust's Redox OS could show Linux a few new tricks". InfoWorld. San Francisco: IDG Communications, Inc. 21 Mart 2016. 21 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  6. ^ "redox-os/redox". 12 Mayıs 2021. 9 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi – GitHub vasıtasıyla. 
  7. ^ "Initial commit of Rustboot-based OS". GitHub. GitHub, Inc. 20 Nisan 2015. 17 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  8. ^ "Redox Repository". GitHub. 9 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İşletim sistemi</span> bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten yazılım

İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Unix</span>

UNIX türevi işletim sistemleri çok işlemcili çok pahalı makinelerden tek işlemcili, basit ve çok ucuz ev bilgisayarlarına kadar pek çok cihaz üzerinde çalışabilen esnek ve sağlamlığı çok değişik koşullarda test edilmiş sistemlerdir. Fakat özellikle kararlı yapısı ve çok kullanıcılı-çok görevli yapısıyla çok işlemcili sunucularda adeta standart haline gelmiştir ve özellikle akademik dünyada iş istasyonları üzerinde çok yaygın bir kullanım alanı bulmuştur. UNIX, Interdata 7/32, VAX ve Motorola 68000 arasında hızla yayıldı.

<span class="mw-page-title-main">Yazılım</span> bilgisayarın somut olmayan çalıştırılabilir bileşeni

Yazılım, değişik ve çeşitli görevler yapma amaçlı tasarlanmış elektronik aygıtların birbirleriyle haberleşebilmesini ve uyumunu sağlayarak görevlerini ya da kullanılabilirliklerini geliştirmeye yarayan makine komutlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mikro çekirdek</span>

Bilgisayar biliminde, bir mikro çekirdek, bir işletim sistemini uygulamak için gereken mekanizmaları minimuma yakın sağlayan işletim sistemi çekirdeği türüdür. Ana çekirdek sadece birimler arası iletişim ve süreçleri sıralama işlerini yapar. Bellek yönetimi, kayıt ortamı yönetimi, sürücüler ve ağ ile ilgili çok sayıda sürec birbirleriyle iletişim kurarak haberleşir. Bu sayede; parçalardan oluşan yapı ve tasarımın sadeleştirilmesi, bir parçadaki hatanın diğer parçaları etkilememesi ve çalışma anında işletim sisteminin güncelleştirilebilmesi mümkün olabilmektedir.

macOS, Macintosh işletim sistemi ailesinin son sürümüdür ve Apple tarafından Macintosh bilgisayarları için tasarlanmış bir işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">AmigaOS</span> Amiga kişisel bilgisayarının işletim sistemi

AmigaOS, Amiga kişisel bilgisayarının işletim sistemidir. Grafik arabirimi olan Workbench, CLI komut satırı arabirimi ile birlikte AmigaDOS ve çoğu Amiga modelinde ROM'da yer alan Kickstart'tan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Çekirdek (bilgisayar bilimi)</span>

İşletim sistemi çekirdeği, kısaca çekirdek (kernel), işletim sistemindeki her şeyin üzerinde denetimi olan merkezi bileşenidir. Uygulamalar ve donanım seviyesindeki bilgi işlemleri arasında bir köprü görevi görür. Çekirdeğin görevleri sistemin kaynaklarını yönetmeyi de kapsamaktadır. Genellikle çekirdek, işletim sisteminin temel bir elemanı olarak, yazılımın fonksiyonunu yerine getirebilmesi için kontrol etmesi gereken kaynaklar için düşük seviye soyutlama katmanı sağlayabilir. İşletim sistemi görevleri, tasarımları ve uygulanmalarına göre farklı çekirdekler tarafından farklı şekillerde yapılır. Sistem açılırken belleğe yüklenir ve sistem kapatılıncaya kadar ana bellekte kalır.

<span class="mw-page-title-main">Chromium OS</span>

Chromium OS, Google tarafından geliştirilen Linux tabanlı işletim sistemi Chrome OS'un açık kaynak geliştirme sürümü. Chrome OS'un kaynak kodu BSD lisansı ile 19 Kasım 2009'da Chromium OS olarak yayımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Google Fuchsia</span>

Fuchsia, şu anda Google tarafından geliştirilen açık kaynaklı bir işletim sistemidir. Proje, Ağustos 2016'da resmi bir duyuru yapılmaksızın kendi kendine barındırılan bir git şeklinde göründüğünde halk tarafından tanındı. Kaynak belgelerinde adın arkasındaki neden "Pembe + Mor == Fuşya " olarak tanımlanmaktadır. Linux çekirdeğini temel alan, daha önce Google tarafından geliştirilen Chrome OS ve Android gibi işletim sistemlerinin aksine, Fuchsia, mineral adını taşıyan Zircon adlı yeni bir mikro çekirdeğe dayanıyor.

<span class="mw-page-title-main">Mac OS X 10.0</span>

Mac OS X 10.0 veya Mac OS X Cheetah Apple tarafından üretilmiş ve piyasaya çıkarılmış ilk nesil Mac OS X bilgisayar ve sunucu işletim sistemidir. Sürüme takma isim olarak kedigillerin bir türü olan Çita ismi verildi. 129 dolar fiyat ile 24 Mart 2001'de piyasaya sürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Windows NT mimarisi</span>

Microsoft tarafından üretilen ve satılan bir işletim sistemi satırı olan Windows NT'nin mimarisi, kullanıcı modu ve çekirdek modu olmak üzere iki ana bileşenden oluşan katmanlı bir tasarımdır. Tek işlemcili ve simetrik çok işlemcili (SMP) tabanlı bilgisayarlarla çalışmak üzere tasarlanmış, önleyici, yeniden gelen bir işletim sistemidir. Giriş/çıkış isteklerini işlemek için, I / O istek paketlerini (IRP'ler) ve zaman uyumsuz G / Ç'yi kullanan paket odaklı G / Ç kullanırlar. Windows XP'den başlayarak, Microsoft Windows'un 64 bit sürümleri hazırlanmaya başladı; Bundan önce, bu işletim sistemleri yalnızca 32-bit sürümlerde mevcuttu.

<span class="mw-page-title-main">XNU</span>

XNU, MacOS işletim sisteminde kullanılmak üzere Aralık 1996'dan beri Apple'da geliştirilen ve Darwin işletim sisteminin bir parçası olarak ücretsiz ve açık kaynaklı yazılım olarak piyasaya sürülen bilgisayar işletim sistemi çekirdeğidir. Ayrıca, iOS, tvOS ve watchOS işletim sistemlerinin çekirdeği olarak da kullanılır. XNU, "X Not Unix"'in bir kısaltmasıdır.

Mach, Carnegie Mellon Üniversitesi'nde öncelikle dağıtık hesaplama ve paralel hesaplama bilgi işlem olmak üzere işletim sistemi araştırmalarını desteklemek için geliştirilen bir işletim sistemi çekirdeğidir. Mach bir mikrokernelin en eski örneklerinden biri olarak sıklıkla bahsedilir. Bununla birlikte, Mach'ın tüm versiyonları mikrokernel değildir. MacOS'un temel aldığı NextStep ve OpenStep, hepsi de daha önce bir mikro çekirdek olmayan Mach içeren XNU işletim sistemi çekirdeğini büyük bir bileşen olarak içerir. Mach türevleri, GNU Hurd ve Apple'ın işletim sistemleri macOS, iOS, tvOS ve watchOS'daki modern işletim sistemi çekirdeklerinin temelini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Metin tabanlı kullanıcı arayüzü</span> bir metin ekranına çıktı vermeye veya onu kontrol etmeye dayalı arabirim türü

Metin tabanlı kullanıcı arayüzü, metinsel kullanıcı arayüzü veya terminal kullanıcı arabirimi olarak da adlandırılır, grafik kullanıcı arayüzlerinin (GUI) icadından bir süre sonra ortaya çıkan ve onu grafik kullanıcı arayüzünden ayırt etmek için türetilen yeni bir terimdir. TUI'de bilgisayar grafikleri metin kipinde görüntülenir. Gelişmiş bir TUI, GUI'ler gibi tüm ekran alanını kullanabilir ve fare ve diğer girişleri kabul edebilir.

<span class="mw-page-title-main">SerenityOS</span> Serenity İşletim Sistemi

SerenityOS, Andreas Kling tarafından oluşturulan ücretsiz bir açık kaynaklı işletim sistemidir. Unix benzeri bir işletim sistemi olarak tasarlanmıştır ve yaratıcısına göre 1990'ların grafik kullanıcı arayüzünden ilham alır. Yeni bir işletim sistemi olarak nispeten hızlı ilerleyen bir geliştirme sürecinde olan SerenityOS şu anda geliştirilen bazı özellikleri entegre bir geliştirme ortamı, görsel bir hata ayıklayıcı, JavaScript destekli bir web tarayıcısı ve grafik odaklı masaüstü bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Snap (yazılım)</span>

Snap, Linux çekirdeğini ve systemd init sistemini kullanan işletim sistemleri için Canonical tarafından geliştirilmiş bir yazılım paketleme ve dağıtım sistemidir. Snaps adı verilen paketler ve bunları kullanma aracı snapd , bir dizi Linux dağıtımında çalışır ve yukarı akış yazılım geliştiricilerinin uygulamalarını doğrudan kullanıcılara dağıtmasına olanak tanır. Snap'ler, ana bilgisayar sistemine aracılı erişime sahip bir sanal alanda çalışan bağımsız uygulamalardır. Snap ilk olarak bulut uygulamaları için piyasaya sürüldü, ancak daha sonra Nesnelerin İnterneti cihazları ve masaüstü uygulamaları için de çalışacak şekilde taşındı.

RIOT, düşük güçlü kablosuz nesnelerin interneti (IoT) cihazlarına odaklanan, ağa bağlı, belleği kısıtlı sistemler için tasarlanmış küçük bir işletim sistemidir. GNU Kısıtlı Genel Kamu Lisansı (LGPL) altında yayınlanan açık kaynaklı bir yazılımdır.

A/UX, Macintosh bilgisayarlar için Apple Computer tarafından geliştirilmiş Unix tabanlı bir işletim sistemidir ve System 7'nin grafik arayüzü ve uygulama uyumluluğu ile entegredir. Apple'ın 1988'de başlatılan ve 3.1.1 sürümüyle 1995'te kullanımdan kaldırılan ilk resmi Unix tabanlı işletim sistemidir. A/UX, Macintosh II, SE/30, Quadra ve Centris serileri dahil olmak üzere bir FPU'ya ve disk belleği yönetim birimine (PMMU) sahip belirli 68k tabanlı Macintosh modellerini gerektirir.

<span class="mw-page-title-main">Phantom OS</span>

Phantom OS, çoğunlukla Rus programcılar tarafından yapılan bir işletim sistemidir. Kalıcı sanal bellek kavramına dayalıdır ve bir sanal makine, yönetilen kod ve bayt kodları kullanır. Unix benzeri sistemlerin klasik kavramlarına dayanmayan birkaç işletim sisteminden biridir. Öncelikli hedefi hem işletim sisteminde hem de uygulama yazılımında aynı anda basitlik ve etkinlik sağlamaktır. GNU Kısıtlı Genel Kamu Lisansı (LGPL) altında yayınlanan ücretsiz ve açık kaynaklı bir yazılımdır (FOSS).

<span class="mw-page-title-main">Minix 3</span>

Minix 3, Unix benzeri bir küçük bir işletim sistemidir. BSD-3-Lisansı altında yayınlanır ve önceki sürümler olan Minix 1 ve 2'nin devamı niteliğinde bir projedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.