İçeriğe atla

Recep Zühtü Soyak

Recep Zühtü Soyak'ın Portresi

Recep Zühtü Soyak (d. 1893, Manastır, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 2 Aralık 1963),[1][2] Türk siyasetçi.

Türk Kurtuluş Savaşı’nın ilk günlerinden itibaren ulusal direniş hareketinin önderi Mustafa Kemal Paşa’nın yakın çevresinde bulunmuş, onun muhafızlığını üstlenmiş bir kişidir.

Hâkimiyet-i Milliye ve Recep Zühtü Matbaaları sahipliği ile II.(Ara Seçim), III.ve IV. dönem Sinop ve V. dönem Zonguldak milletvekilliği yaptı.[3]

Yaşamı

1893 yılında Manastır’da dünyaya geldi. Babası Hasan Basri Bey, annesi Fatma Hanım’dır. İdadi mezunu olan Recep Zühtü, 1912’den itibaren asteğmen olarak pek çok cephede savaştı.[4] Suriye-Filistin Cephesi'nde çarpışan isimlerdendi.

Kurtuluş Savaşı dönemi

Anadolu’daki Millî Mücadele hareketine Amasya’dan[4] itibaren katıldı ve Manastır’dan bu yana tanıdığı[5] Mustafa Kemal Paşa’nın yanından hiç ayrılmadı. Erzurum ve Sivas Kongreleri sırasında Mustafa Kemal’in yanında idi. Mustafa Kemal’i ortadan kaldırmaya yönelik Ali Galip olayı’nda özel görevli olarak çalıştı. Ankara’da millî mücadelenin sesi olarak Hâkimiyet-i Milliye gazetesi kurulduğunda gazetenin sorumlu müdürü olarak atandı.

Cumhuriyet yılları

Cumhuriyet döneminde pek çok şirketin mümessiliğini üstlendi, komisyonculuk yaptı, Eskişehir Şeker Fabrikası yönetim kurulu üyesi oldu[5]

Milletvekilliği

TBMM'nin ikinci döneminde 1924 yılının son günlerinde yapılan ara seçimde Sinop milletvekili oldu. 1927 ve 1931 seçimlerinde de Meclis'e Sinop'tan katıldı. Soyadı Kanunu çıktığında soyadı Atatürk tarafından kendisine verilmiştir. 1935 seçimlerinde Zonguldak milletvekili olarak meclise girdi.

Fatma Medine Cinayeti

Vahdeddin'in hat hocası olan Hattat Mehmet Sabri Bey'in kızı[5] “Fatma Medine Hanım" ile on yıl kadar birlikte yaşayan Recep Zühtü, 10 Şubat 1935'te kendini aldattığı gerekçesiyle Fatma Medine'yi vurarak ölümüne yol açtı. Soyak, Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'nin başhakemi Mazhar Osman'dan deli raporu istemiş ama alamamıştır. Rapor ancak asistan Fahrettin Kerim Gökay tarafından verildi. Akıl ve sinir hastası olduğuna dair doktor raporu nedeniyle yargılanmadı;[4] cinayet örtbas edildi.

Kaynakça

  1. ^ MERNİS’ten çıkarılan vukuatlı nüfus kayıt örneğinde, 02.12.1963 tarihinde vefat ettiği görünmektedir. TBMM Albümü (1920-1991) ve Türk Parlamento Tarihi Araştırma Grubu’nun dosyasında “1966” olarak geçen vefat tarihine ilişkin bir belgeye ulaşılamamıştır.
  2. ^ TBMM Albümü 1920-2010 I. Cilt
  3. ^ Sinop Valiliği web sitesi, Milletvekillerimiz, Erişim tariji:24.04.2012[]
  4. ^ a b c "Cemil Koçak, Efsaneler Asla Ölmez, Radikal Gazetesi 29.04.2007". 25 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2012. 
  5. ^ a b c Umit Bayazoğlu, Medeniye Kol Düğmelerim Nerede?, Birgün Gazetesi, 06.10.2007[]

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Recep Peker</span> 6. Türkiye başbakanı

Mehmet Recep Peker, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Fevzi Çakmak</span> 2. TSK Genelkurmay Başkanı

Mustafa Fevzi Çakmak, Türk asker, siyasetçi ve devlet adamı. Türkiye'nin Mustafa Kemal Atatürk'ten sonraki ikinci ve son mareşali. İlk Millî Savunma Bakanı ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Cumhuriyet dönemindeki ilk genelkurmay başkanı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun 3 Şubat 1920 ile 5 Nisan 1920 tarihleri arasındaki Harbiye Nazırı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Hüsrev Gerede</span> Türk asker ve siyasetçi

Hüsrev Gerede, Türk Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet tarihinin önemli isimlerinden olan Türk asker, siyasetçi ve diplomattır.

<span class="mw-page-title-main">Refet Bele</span> Türk asker ve siyasetçi

İbrahim Refet Bele, Türk asker ve siyasetçi. Kurtuluş Savaşı'na katılan ilk beş generalden birisidir. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş yıllarında İçişleri Bakanlığı, Millî Savunma Bakanlığı görevlerinde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Heyet-i Temsiliye</span> Türk Kurtuluş Savaşı’nın, TBMM öncesi yürütme organı

Heyet-i Temsiliye, Mondros Mütarekesi’nden sonra Anadolu topraklarının İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmesi üzerine başlayan ulusal direniş sırasında, ulusal bir meclisin (TBMM) kuruluşuna dek Millî Mücadelenin yürütme organı olarak görev yapmış kuruldur.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Sabri Aytaç</span>

Abdullah Sabri Efendi, Türk müderris ve siyasetçi. Türk Kurtuluş Savaşı'nda Zonguldak yöresinde önemli hizmetler vermiş, TBMM 1. Dönem Milletvekilidir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Saip Ursavaş</span> Türk asker ve siyasetçi

Ali Saip Ursavaş, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Cevat Abbas Gürer</span> Türk asker ve siyasetçi

Mehmet Cevat Abbas Gürer, Türk asker, siyasetçi, Mustafa Kemal Paşa’nın başyaveri, Meclis-i Mebûsan ve TBMM I., II., III., IV. ve V. dönem Bolu milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Talî Öngören</span> Türk asker, siyasetçi ve diplomat

İbrahim Edhem (Talî) Öngören, Türk hekim ve siyasetçi, diplomat.

<i>Ulus</i> (gazete)

Ulus, 10 Ocak 1920 tarihinden beri Türkiye'de yayımlanan haftalık gazete.

<span class="mw-page-title-main">Saffet Arıkan</span> Türk siyaset adamı ve asker

Saffet Arıkan, Türk siyasetçi ve askerdir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Hamdi Martonaltı</span> Türk telgrafçı

Ahmet Hamdi Martonaltı ya da bilinen adıyla Telgrafçı Manastırlı Hamdi Bey, İstanbul'un İngiliz birlikleri tarafından işgal edildiği 16 Mart 1920 günü işgal haberini ve gelişmeleri Milli Mücadele'nin lideri Mustafa Kemal Paşa'ya ileterek tarih sahnesine çıkmış telgraf memuru.

<i>Hâkimiyet-i Milliye</i> 1920-1934 yılları arasında yayımlanan gazete

Hâkimiyet-i Milliye, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında başkanlığını Mustafa Kemal Paşa’nın yaptığı Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Heyet-i Temsiliyesi’nin yayın organı olarak 10 Ocak 1920’de Ankara’da yayın hayatına başlayan Türkçe gazetedir.

<span class="mw-page-title-main">Naci Eldeniz</span> Türk asker ve siyasetçi

Abdüllâtif Naci Eldeniz, Türk asker, siyasetçi. Türk Kurtuluş Savaşı'na katılan üst dereceli komutanlardan birisidir. Savaştan sonra milletvekili olarak görev yapmıştır. Sadrazam Kıbrıslı Kâmil Paşa'nın damadı, Yusuf Hikmet Bayur'un eniştesi, Cumhuriyet Senatosu Başkanı Tekin Arıburun'un kayınpederi ve XI. dönem İzmir milletvekili Perihan Arıburun'un babasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Ali Şevket Öndersev</span>

Ali Şevket Önder, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkıp ve Türk Kurtuluş Savaşı'nı başlatan heyet içinde Mustafa Kemal Paşa'nın emir subayı olarak yer almıştır. 1935 yılında 5. dönem TBMM Gümüşhane milletvekili olarak TBMM'ye giren Öndersev, yazar Duygu Asena'nın dedesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Vasfi Süsoy</span> Siyasetçi

Mustafa Vasfi (Süsoy), Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Evi Müzesi (Selanik)</span> Selanikte bir müze

Atatürk Evi Müzesi, Türkiye'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün 1881 yılında dünyaya geldiği yer olan ve bugün müze olarak kullanılan Selanik'teki evidir. Selanik Belediyesi, Türkiye’nin kuruluş yıldönümü vesilesiyle 1933’te evi satın alıp Mustafa Kemal Paşa’ya hediye etmeye karar vermiş; satın alma işlemleri tamamlanıp hediye edilmesi 1937’de gerçekleşebilen ev 1953’te müze olarak açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Reşit Paşa</span> Sivas Kongresi sırasında Sivas valisi

Reşit Paşa, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Mecdi Boysan</span> Türk iş insanı

Mustafa Mecdi Nizami Baysan, Türk iş insanı, CHP Edirne eski milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">1931 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 4. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1931 Türkiye genel seçimleri, 25 Nisan 1931 tarihinde, TBMM 4. Dönem milletvekillerinin belirlenmesi için yapılan seçimler. Katılımın bir önceki seçimde düşük olmasından dolayı bu seçimde katılımı artırmak için propaganda çalışması yapılmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.