İçeriğe atla

Recep Tayyip Erdoğan'ın ilk yılları ve kariyeri

Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye Cumhuriyeti'nin 25. Başbakanı ve 12. Cumhurbaşkanıdır. 26 Şubat 1954 tarihinde İstanbul'da doğdu.

Çocukluğu ve gençliği

Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul'un Kasımpaşa semtinde dünyaya geldi. Ailesi aslen Karadeniz'in doğu kıyısındaki muhafazakar bir şehir olan Rize'nin Güneysu ilçesinden gelmiştir.[1] Erdoğan henüz bebekken Rize'ye dönmüş, 13 yaşındayken tekrar İstanbul'a yerleşmişlerdir.[2] Kendisiyle yapılan bir röportajda; İmam hatip lisesinde okuduğu süre boyunca simit ve su satarak kitap parasını çıkardığını belirtmiştir.[3][4]

Gençliğinde yarı profesyonel futbolcu olan[5] Erdoğan, komünizm karşıtı bir birlik olan Millî Türk Talebe Birliği'ne katılarak ilk kez siyasete atıldı.[6][7] 1976 yılında, daha sonra Saadet Partisi'ni kuracak olan Necmettin Erbakan liderliğindeki sağ görüşlü Millî Selamet Partisi'nin (MSP) yerel bir gençlik kolunun başına geçti. Bu, Erdoğan'ın siyasetteki uzun kariyerinin başlangıcı oldu.[8]

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı

12 Eylül 1980 darbesinden sonra Millî Görüş hareketi Refah Partisi (RP) çatısı altında yeniden toplandı ve Erdoğan giderek popüler olmaya başladı. 1991'de Erdoğan parti listesinden Parlamento'ya aday oldu ve bir sandalye kazandı, ancak teknik olarak alması engellendi.

Erdoğan, 1994 yılında yapılan yerel seçimlerin sonucunda İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı seçildi. İstanbul'da yaşayan laik halk, Erdoğan'ın alkolü yasaklayacağını ve İslam hukuku uygulayacağını düşünüyorlardı.[9] Ancak bunun yerine, önündeki dört yıl içinde kirlilik, su kıtlığı ve trafik de dahil olmak üzere şehirdeki birçok kronik sorunun üstesinden gelen pragmatik bir belediye başkanı olarak ortaya çıktı.[10] Bu süre zarfında, Refah Partisi'nin Haziran 1996'da merkez sağ konumda bulunan Doğru Yol Partisi (DYP) ile koalisyon hükûmeti kurarak iktidara gelmesiyle Türkiye'de siyasi ortam giderek gerginleşiyordu. Sağcı bir Türkiye başbakanı olan RP Genel Başkanı Necmettin Erbakan, radikal söylemleriyle Türkiye'de din ve laiklik ilkesiyle çelişiyordu. Altı ay sonra, Şubat 1997'de ordu, daha sonra "postmodern darbe" olarak da bilinecek 28 Şubat sürecini başlattı.[11] Kısa süre sonra Erbakan iktidardan indirildi ve savcılar tarafından açılan bir dizi dava kapsamında birçok sağcı grup baskı altına alındı.[12]

Erdoğan'ın 6 Aralık 1997'de Siirt'te düzenlenen bir açıkhava toplantısı sırasında topluluğa yaptığı konuşmada, Ziya Gökalp'ın 1912 yılında Balkan Savaşı'ndaki Türk askerler için yazdığı "Asker Duası" adlı şiirinin sonradan değiştirilmiş bir sürümünden bir dörtlük okudu.[13][14] Okuduğu dörtlüğün bu şekliyle Gökalp'e ait olduğunu iddia eden Erdoğan, konuyla ilgili olarak "konuşmamın bütünü incelendiğinde millî birlik ve beraberlik mesajım verildiği görülür" demişti.[15] Mahkeme, bu konuşmanın hükûmete ve sağcı söylemlere saldırı olduğuna karar vererek, Eylül 1998'de Erdoğan'ı 10 ay hapis cezasına çarptırdı.[16] Erdoğan 4 ay hapiste yattı. Ayrıca ömür boyunca siyasette bulunması da yasaklandı. Bazı ana akım gazeteler o sırada "Erdoğan'ın siyasi kariyeri sona erdi" ve "Bundan sonra yerel vali bile olamaz." gibi manşetler attı.[17]

1999-2001 dönemi

Postmodern darbenin ardından Erdoğan, Erbakan'ın Batı karşıtı demagojisinden farklı yeni bir siyasi çizgiye ihtiyaç olduğu fikrine vardı. Erdoğan konuşmasında, "Batılı adamın inanç özgürlüğü var, Avrupa'da ibadete saygı var, başörtüsüne saygı var. Türkiye'de neden yok?" dedi.

Batı yönelimli bu çizgi, gelecekte Erdoğan'ın ve Erbakan hareketinden Abdullah Gül gibi daha açık fikirli üyelerinin yeni vizyonu olacaktır. Onların vizyonuna göre, Türkiye'deki otoriter laiklik, on yıllardır dindar muhafazakarların yaptığı gibi Batı'nın bir uzantısı olarak görülmemelidir. Batı, din özgürlüğüne de saygı duyan daha liberal bir Türkiye yaratmanın bir yolu olarak görülmeliydi.[18]

Erdoğan ve meslektaşları böylece, Erbakan'a sadık eski yoldaşları tarafından "ihanet"le suçlanmak pahasına, Avrupa Birliği üyeliğini ve AB destekli siyasi reformları gündemlerinin en üst sıralarına koydular.

AK Parti'nin doğuşu

2001 yılında Erdoğan ve Gül, Adalet ve Kalkınma Partisi'ni kurdular. Parti amblemi olarak da modern bir ampul seçildi. Erdoğan, AK Parti'nin "dini eksenli bir siyasi parti değil", aksine ana akım muhafazakar bir parti olarak tanımlanabilecek bir parti olduğunu iddia etti. Erdoğan'ın bu siyasi liberalleşme ve ekonomik büyümeye odaklanan mesajı, partinin 2002 Türkiye genel seçimlerini kazanmasını sağladı.

Erdoğan, partisi seçimleri kazanmasına rağmen Siirt'teki konuşması nedeniyle yargı tarafından siyasetten men edildiği için hemen başbakan olamamış, onun yerine Abdullah Gül başbakan olmuştur. Aralık 2002'de Yüksek Seçim Kurulu, Siirt'teki genel seçim sonuçlarını oy usulsüzlükleri nedeniyle iptal etti ve 9 Şubat 2003'te yeni bir seçim yapılmasını kararlaştırdı. Bu zamana kadar yalnızca parti lideri olan Erdoğan, muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve genel başkanı Deniz Baykal'ın mümkün kıldığı yasal bir değişiklik sayesinde milletvekili adayı olabildi. AK Parti, Erdoğan'ı yeniden planlanan Siirt seçimlerine aday gösterdi ve Gül'ün görevi devretmesiyle başbakan oldu.[19]

Kaynakça

  1. ^ "Erdoğan'ın kökeni nereye dayanıyor?". Sözcü. 9 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2022. 
  2. ^ "Turkey's charismatic pro-Islamic leader" (İngilizce). 4 Kasım 2002. 15 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2022. 
  3. ^ "Erdoğan: Simit ve su satar, kitap alırdım - Genel Bakış- ntvmsnbc.com". web.archive.org. 13 Nisan 2015. 13 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2022. 
  4. ^ "Why the Arabs like Erdogan". Middle East Monitor (İngilizce). 4 Temmuz 2018. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2022. 
  5. ^ "İşte Erdoğan'ın futbol oynadığı yıllar". Haber3. 1 Ocak 2011. 9 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2022. 
  6. ^ Çakır, Ruşen ve Çalmuk, Fehmi (4 Temmuz 2001). "Babası küfür eden Tayyip'i tavana astı". Milliyet. s. 19. 
  7. ^ Yalçın, Soner; ss. 49
  8. ^ "The making of Turkey's prime minister - Hurriyet Daily News and Economic Review". web.archive.org. 2 Kasım 2010. 2 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2022. 
  9. ^ odatv4.com. "26 yıl önceki TRT röportajı tekrar gündemde... Erdoğan İBB Başkanı olunca vatandaş ne demişti". www.odatv4.com. 2 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2022. 
  10. ^ "Recep Tayyip Erdoğan | Columbia University World Leaders Forum". web.archive.org. 9 Haziran 2010. 9 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2022. 
  11. ^ "Turkey and the art of the coup | Analysis & Opinion". web.archive.org. 1 Kasım 2010. 1 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2022. 
  12. ^ Kinzer, Stephen (2 Mart 1997). "In Defense Of Secularism, Turkish Army Warns Rulers". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 15 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2022. 
  13. ^ Bardakçı, Murat (22 Eylül 2002). "Şiiri böyle montajlamışlar". Hürriyet. 19 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2006. 
  14. ^ "Tarih Bilinci". 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2006. 
  15. ^ Avcu, Arife (8 Aralık 1997). "Erdoğan soruşturma kıskacında". Milliyet. İstanbul. s. 19. 
  16. ^ "Tayyip Erdoğan'a hapis istemi". Milliyet. Diyarbakır. 13 Şubat 1998. s. 17. 
  17. ^ "Radikal-online / Politika / Muhtar bile olamayacak". www.radikal.com.tr. 23 Şubat 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2022. 
  18. ^ Sontag, Deborah (11 Mayıs 2003). "The Erdogan Experiment". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 9 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2022. 
  19. ^ "Turkey: AKP leader Erdogan wins by-election in Siirt". World Socialist Web Site (İngilizce). 27 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Recep Tayyip Erdoğan</span> 12. Türkiye cumhurbaşkanı (2014–görevde)

Recep Tayyip Erdoğan, Türk siyasetçi, Türkiye Cumhuriyeti'nin 12. ve şu anki cumhurbaşkanı ve Adalet ve Kalkınma Partisi'nin genel başkanıdır. Daha önce 1994-1998 yılları arasında İstanbul büyükşehir belediye başkanı ve 2003-2014 yılları arasında Türkiye başbakanı olarak görev yapmıştır. Cumhurbaşkanını halkın seçmesi referandumu sonrası 2014'te ilk defa doğrudan halk oyuyla cumhurbaşkanı olmuştur. 2018'de ikinci defa ve son kez 2023'te üçüncü defa cumhurbaşkanı seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Gül</span> 11. Türkiye cumhurbaşkanı (2007–2014)

Abdullah Gül, Türk ekonomist, akademisyen, siyasetçi ve Türkiye'nin 11. cumhurbaşkanı. Cumhurbaşkanlığı görevini 2007 - 2014 yılları arasında sürdürmüştür. Bu görevinden önce 4 aylığına 2002 - 2003 yılları arasında Türkiye Başbakanı olarak görev almıştır. 2003 - 2007 yılları arasında Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı olarak görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Necmettin Erbakan</span> 23. Türkiye başbakanı

Necmettin Erbakan, Türk yüksek makine mühendisi, akademisyen, siyasetçi ve Millî Görüş ideolojisinin kurucusudur. Başbakan yardımcılığı ve başbakanlık görevlerinde bulunmuştur. 1974 yılında Bülent Ecevit liderliğindeki Cumhuriyet Halk Partisi ile kurulan koalisyon hükûmetinde başbakan yardımcısı ve devlet bakanı olmuştur. 1974 Genel Affı ve Kıbrıs Harekâtı'na destek vermiştir. 1996'da başbakan olmuş, başbakanlık görevini 28 Haziran 1996 ile 30 Haziran 1997 tarihleri arasında sürdürmüştür. 28 Şubat sürecinde istifa etmeye zorlanmış, partisi kapatılmış ve kendisine 5 yıl süreliğine siyaset yasağı getirilmiştir. Kayıp Trilyon Davası'nda 2 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Adalet ve Kalkınma Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Adalet ve Kalkınma Partisi, 14 Ağustos 2001 tarihinde Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "AK PARTİ" şeklindedir. Simgesi ampuldür. TBMM'de 265 milletvekili ile temsil edilmektedir. Genel başkanı Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Refah Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–1998)

Refah Partisi, Millî Görüş hareketinin 12 Eylül Darbesi'nden sonra kurulan siyasi partisi. 1987'de genel başkanlığa Necmettin Erbakan getirildi. 1991 seçimlerinde meclise girdi. 1995 seçimlerinden birinci parti olarak çıktı. 1997'de Refahyol Hükûmetini kurdu. "Lâik Cumhuriyet ilkesine aykırı eylemleri" gerekçesiyle, 16 Ocak 1998'de Anayasa Mahkemesi tarafından kapatıldı.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Ali Şahin</span> 24. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Mehmet Ali Şahin, Türk avukat ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">2002 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 22. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

2002 Türkiye genel seçimleri, 3 Kasım 2002 günü Türkiye genelinde yapılan erken genel seçimdir. Bu genel seçim ile Türkiye Büyük Millet Meclisi 22. dönem milletvekilleri seçilmiştir. Yüzde 10 ülke barajlı d'Hondt sistemi uygulanan seçimde, yalnızca Adalet ve Kalkınma Partisi ve Cumhuriyet Halk Partisi bu barajı aşarak meclise milletvekili sokmayı başarmışlardır. Oyların yüzde 34,3'ünü alarak kazandığı 363 milletvekilliği ile tek başına iktidar olan AK Parti, TBMM'nin üyelik sayısının yaklaşık yüzde 66'sını alarak liste usulü çoğunluk sisteminin uygulandığı 1950'li yıllardan sonra TBMM'deki en büyük temsil gücünü elde eden siyasi parti oldu.

<span class="mw-page-title-main">59. Türkiye Hükûmeti</span> I. Erdoğan Hükûmeti (2003–2007)

59. Türkiye Hükûmeti veya I. Erdoğan Hükûmeti olarak da isimlendirilen hükûmettir.

<span class="mw-page-title-main">58. Türkiye Hükûmeti</span> Gül Hükûmeti (2002–2003)

58. Türkiye Hükûmeti veya Gül Hükûmeti, 3 Kasım 2002 genel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisinin tek başına iktidara gelmesinden sonra, AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın siyaset yasağı yüzünden seçimlere katılamaması nedeniyle Kayseri milletvekili Abdullah Gül'ün kurduğu hükûmettir.

<span class="mw-page-title-main">Ertuğrul Günay</span> Türk siyasetçi ve hukukçu

Ertuğrul Günay, Türk siyasetçi ve hukukçu.

<span class="mw-page-title-main">Numan Kurtulmuş</span> 30. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Numan Kurtulmuş, Türk siyasetçi ve akademisyendir. Türkiye Büyük Millet Meclisinin 30. başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Davutoğlu</span> 26. Türkiye başbakanı

Ahmet Davutoğlu, Türk siyasetçi, siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler profesörü, akademisyen ve büyükelçi, Gelecek Partisi'nin kurucu genel başkanı, eski dışişleri bakanı, eski başbakan vekili, Adalet ve Kalkınma Partisinin 2. genel başkanı ve 26. Türkiye başbakanıdır. 2014–2016 yılları arasında AK Parti Genel Başkanlığı ve Başbakanlık görevini sürdürmüştür. Bu görevinden önce 2009–2014 yılları arasında Recep Tayyip Erdoğan tarafından kurulan 60. Türkiye Hükûmeti ve 61. Türkiye Hükûmeti'nde Dışişleri Bakanı olarak yer almıştır. 2003–2009 yılları arasında o dönem başbakanlık yapan Erdoğan'ın ve Abdullah Gül'ün dış politika danışmanlığını yapmıştır. 2011, Haziran 2015 ve Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinde AK Parti Konya milletvekili olarak meclise girmiştir. Başbakanlık ve Ak Parti Genel Başkanlığı görevinden 22 Mayıs 2016 tarihinde istifa etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Millî Görüş</span> İslamcı ve muhafazakâr ideoloji

Millî Görüş veya Erbakancılık, Necmettin Erbakan tarafından kurulan, 1969 yılında "Bağımsızlar Hareketi" ile başlayan ve ilk olarak Millî Nizam Partisi ile partileşerek günümüze kadar gelen İslamcı ideoloji ve siyasi akım. Günümüzde Türkiye'de Yeniden Refah Partisi ile Saadet Partisi resmî olarak Millî Görüş ideolojisini benimsemektedir. Ancak her iki parti de Millî Görüş'ün tek temsilcileri olduklarını iddia edip birbirlerini Millî Görüş'e karşı ihanetle suçlamaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">2003 Türkiye milletvekili ara seçimleri</span> TBMM ara seçim

2003 Türkiye Milletvekili Ara Seçimleri, TBMM 22. Yasama Dönemi üyelerinin belirlenmesi için 3 Kasım 2002'de yapılan milletvekili genel seçimlerinde AK Parti Milletvekili Mervan Gül, CHP Milletvekili Ekrem Bilek ve Bağımsız Milletvekili Fadıl Akgündüz'ün milletvekilliği düşürüldü. Bunun üzerine Siirt iӀi seçimlerinin itiraz üzerine Yüksek Seçim Kurulu tarafından iptal edilmesi nedeniyle 9 Mart 2003 tarihinde yapılan yenileme seçimleridir.

<span class="mw-page-title-main">Recep Tayyip Erdoğan'ın seçimler tarihi</span> Recep Tayyip Erdoğanın aday olduğu seçimlerin listesi

Siyasi kariyerine 1975 yılında Millî Selamet Partisi Beyoğlu Gençlik Kolu Başkanlığına seçilerek başlayan Recep Tayyip Erdoğan, ertesi yıl seçildiği İstanbul İl Gençlik Kolları başkanlığı görevini, Millî Selamet Partisi'nin 12 Eylül Darbesi sonrasında kapatılmasına dek görevini sürdürdü. 1983'te kurulan Refah Partisi ile siyasete döndü ve 1984 yılında partinin Beyoğlu ilçe başkanı oldu. Ertesi yıl düzenlenen genel kongrede Merkez Karar ve Yürütme Kurulu üyesi seçilirken aynı yıl partinin İstanbul il başkanlığına getirildi.

<span class="mw-page-title-main">Siirt'te 2002 Türkiye genel seçimleri</span>

3 Kasım 2002 Türkiye genel seçimleri Siirt İli sonuçları;

<span class="mw-page-title-main">Recep Tayyip Erdoğan'ın 2014 cumhurbaşkanlığı seçim kampanyası</span> seçim kampanyası

11. cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün görevinin bitmesi üzerine ve 2007 Türkiye anayasa değişikliği referandumunda halk tarafından seçilmesi kararı alındıktan sonra AK Parti, 1 Temmuz 2014'te cumhurbaşkanı adayının Recep Tayyip Erdoğan olduğu açıklamıştır. Açıklamadan sonra daha çok Türkiye'nin büyükşehirlerinde mitingler yapılmıştır. 10 Ağustos 2014'te Recep Tayyip Erdoğan, %51.8 oyla birinci çıkarak Türkiye'nin 12. cumhurbaşkanı olmuştur.

Cumhur İttifakı, 20 Şubat 2018 tarihinde Adalet ve Kalkınma Partisi ile Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) arasında kurulan seçim ittifakıdır. Daha sonrasında Büyük Birlik Partisi ve Yeniden Refah Partisi de ittifaka katılmıştır. AK Parti listelerinden seçime gireceğini açıklayan Hür Dava Partisi ise Cumhur İttifakı'na dâhil olmadan dışarıdan destek vereceğini açıkladı. Büyük Birlik Partisi Genel Başkanı Mustafa Destici, HÜDA PAR'ın Cumhur İttifakı'nda yer almadığını söyledi. Demokratik Sol Parti Genel Başkanı Önder Aksakal, DSP'nin Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı destekleyeceğini ve AK Parti listelerinden seçime gireceklerini ifade etti.

<span class="mw-page-title-main">1. Adalet ve Kalkınma Partisi Olağanüstü Kongresi</span>

Adalet ve Kalkınma Partisi 2014 Olağanüstü Kongresi 27 Ağustos 2014 tarihinde Adalet ve Kalkınma Partisi'nin yeni genel başkanını seçmek amacıyla yapıldı. Parti tarihinde, parti lideri Recep Tayyip Erdoğan'ın 12. Cumhurbaşkanı seçilmesinin gerektirdiği ilk olağanüstü kongre oldu. Eski Dışişleri Bakanı ve Konya Milletvekili Ahmet Davutoğlu oybirliğiyle parti genel başkanlığına seçildi. Kongre, ertesi gün Cumhurbaşkanlığını devralan Recep Tayyip Erdoğan'ın son kez Başbakan olarak kamuoyuna çıkışı oldu. Kongre, Türk siyasetinde önemli bir değişiklik olduğu bir zamanda gerçekleşti ve muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi de 5-6 Eylül'de olağanüstü bir toplantı düzenledi.

<span class="mw-page-title-main">Adalet ve Kalkınma Partisi tarihi</span> Türkiyenin siyasi tarihine bakış

Adalet ve Kalkınma Partisi, Türkiye'de cumhuriyet döneminde ardı ardına en fazla seçim kazanan siyasi partidir. Fazilet Partisi'nin kapatılmasının ardından partide bulunan Yenilikçiler olarak bilinen grup tarafından 14 Ağustos 2001 tarihinde kurulmuş, 3 Kasım 2002 tarihinde düzenlenen genel seçimlerde, 1987 yılında Anavatan Partisi'nin iktidar olmasından sonra tek başına iktidara gelen ilk siyasi parti olmuştur. Seçimlerin ardından Abdullah Gül liderliğinde 58. Hükûmet kurulmuş, kısa bir süre sonra Recep Tayyip Erdoğan'ın siyasi yasağının kaldırılması ve milletvekili seçilmesiyle beraber liderliğinde 59. Hükûmet kurulmuştur.