İçeriğe atla

Recep Mitrovica

Recep Mitrovica

Recep Mitrovica (d. 1887 – ö. 21 Mayıs 1967), Nazi Almanyası'na bağlı Arnavutluk hükûmetinin Başbakanıydı. Sadık bir milliyetçi olan Prizren İkinci Ligi'nin başına seçildi.

Gençliği

Osmanlı İmparatorluğunda, Mitroviça'dan (şu anda Mitroviça, Kosova) zengin bir toprak sahibi ailede doğdu. Üsküp ve İstanbul'da okudu.[1] 1912 Kosova isyanının liderlerinden biri olan İsa Boletini ve Priştineli Hasan Bey ile birlikteydi. Ayrıca 1912'de, Peja'nın temsilcisi olarak Arnavutluk bağımsızlığının ilan edilmesinde yer aldı. 1921-1923 yılları arasında Arnavutluk Eğitim Bakanı olarak görev yaptı.

1921 yılına gelindiğinde Kosova toprakları, Arnavut nüfusun iradesine karşı Yugoslavya Krallığı'ndaydı.[2] Kasım 1920'de Drenica]]'da Arnavut direnişi büyük oranda ezildi. Sırp hükûmetinin Yeni Güney topraklarının Sömürümü Hakkında Kararname, artık büyük Osmanlı mülklerine ve Arnavut isyancılardan ele geçirilen toprakların Sırp sömürgecilere devrini kolaylaştırdı. Bu bağlamda Recep Mitrovica, Bedri Pejani ile birlikte batı güçlerinden yardım istemeye çalıştı.

Aralık 1924'te Fan Noli hükûmetinin devrilmesinden sonra Ahmet Zogu'yu devirmek için başarısız bir plana katıldı, Avusturya ve Fransa'da birkaç yıl sürgün edilmekle birlikte 21 Eylül 1927'de yetmiş kişi ile beraber affedildi.[1][3]

İtalyan istilasından sonra Arnavutluk'a geri döndü ve 1942'de Balli Kombëtar'in direniş hareketine katıldı. Durras yakınlarındaki Porto Romano'da, İtalyan döneminin çoğunu hapishanede geçirdi.

Başbakanlığı

İtalya'nın teslim olmasından sonra, Büyük Arnavutluk'u destekleyen Prizren'in İkinci Lideri'nin başında, diğer bir deyişle, tüm bölgelerin önemli Arnavut nüfusu ile birleşmesini destekledi. Almanlar, 6 Kasım 1943'te Arnavutluk'u işgal ettikten sonra Berlin, Kosova'dan Balli Kombëtar'ın aktif üyesi Recep Mitrovica'nın başını çektiği bir hükûmeti kurduğunu açıkladı. Avusturya eğitimli Vehbi Fraşeri dışişleri bakanlığına atandı.

Ulusal Meclis'e yaptığı ilk konuşmada Mitrovica, dört buçuk yılın İtalyan egemenliğinin Arnavutluk'ta anarşi ve kargaşadan kurtulduğunu kaydetti. 1939 öncesi devlet aygıtı tamamen sökülmüştü. İtalyanlar ordu, jandarma, polis ve Dışişleri Bakanlığı'nı yok ettiler; Bayrağını değiştirmiş, şehirleri yeniden adlandırmışlar ve hatta soyadlarını değiştirmişlerdi.

Devleti yeniden kurmak isteyen Mitrovica, yerel yönetimin 1939 öncesi yeniden kurulması, yabancı ülkeler tarafından tanınması, ekonominin yeniden düzenlenmesi, etkili tarım reformu yapılması ve askeri bir güç oluşturulması gibi iddialı bir plan hazırladı. Hükûmetin genel amacı, bunu mümkün olan her fırsatta tekrarlamaktı. Arnavutluk'un toprak bütünlüğünü etnik sınırları dahilinde korumaktı. Köylüler için arazi reformları ve Kosova'nın geri dönüşünü vurgulayan çok etkili bir Alman propagandasıyla Alman rejiminden önemli miktarda destek çıkardı.

Mitrovica, Kosovalıları kontrolü altına aldı ve Arnavutluk Bağımsız Devleti'nin kurulmasıyla Sırplardan[4] intikam aldı ve binlerce Sırp'ı öldürdü ve katletti.

18 Temmuz 1944'te Recep Mitrovica hastalıği nedeniyle istifa etti.[5] Hitler'in Balkan sorunlarıyla ilgili siyasi uzmanı Hermann Neubacher, Tiran'a geldi ve bir sonraki hükûmeti kurmak için Fikri Dine'yi ikna etti.

Sürgün ve ölümü

Kasım 1944'te komünistlerin iktidarı devr alması sırasında tüberküloz hastası olmasına rağmen Xhafer Deva ve Recep Krasniki ile Hırvatistan'a kaçmayı başardı ve o yılın Aralık ayında dağlar üzerinden Viyana'ya ulaşmak için Avusturya'ya taşındı. Deva'nın yardımıyla, sağlığı kötü olan Mitrovica, Batı Avusturya'da, Feldkirch'deki bir sanatoryumda vakit geçirdi. 1947'de Deva ve Krasniki ile birlikte Cenevre'ye eşlik etti; burada Arnavut asıllı bir Türk diplomatının yardımıyla Türkiye'ye göç edebildi. İstanbul'daki Alman hastanesinde sürgünde bulunan Arnavut topluluğunun başkanı olarak öldü.

Torunu Recep Mitrovitsa, Comédie-Française'in bir oyuncusudur.

Kaynakça

  1. ^ a b Elsie, Robert (2012). A Biographical Dictionary of Albanian History. 6 salem road london w2 4bu: ib tauris & co ltd. s. 314. ISBN 978 1 78076 431 3. 26 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2013. 
  2. ^ Robert Elsie. "Rexhep Mitrovica and Bedri Pejani: A Kosovar Protest". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2014. 
  3. ^ Robert Elsie. Historical dictionary of Kosovo (1 bas.). s. 122. 27 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2011. 
  4. ^ Cyprian Blamires. World fascism: a historical encyclopedia, Volume 1. 2 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2011. 
  5. ^ the east european revolution. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2011. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Enver Hoca</span> Komünist eski Arnavutluk lideri

Enver Halil Hoca, Arnavut komünist politikacı. 1941'den 1985'te ölümüne kadar Arnavutluk Emek Partisi Genel Sekreteri'ydi. Aynı zamanda Arnavutluk Emek Partisi Politbüro üyesi, Arnavutluk Demokratik Cephesi Başkanı ve silahlı kuvvetlerin başkomutanıydı. 1944'ten 1985'te ölümüne kadar ülkeyi yönetti. Ayrıca 1944'ten 1954'e kadar 22. Arnavutluk Başbakanı ve çeşitli zamanlarda Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti'nin hem dışişleri bakanı hem de savunma bakanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Kosova</span> Güneydoğu Avrupada bir ülke

Kosova, resmî adıyla Kosova Cumhuriyeti, Balkanlar'da bulunan ve dünyada sınırlı tanınırlığa sahip denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Kuzeyde ve doğuda Sırbistan, güneyde Kuzey Makedonya ve Arnavutluk, batıda ise Karadağ ile komşudur. 1999'da Birleşmiş Milletler kontrolü altına alınan Kosova, 2008'de Sırbistan'dan tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti. Mart 2020 itibarıyla 97 ülke tarafından tanınmaktadır. Kosova'nın bağımsızlığını tanımayan Sırbistan, bölgeyi kendisine bağlı Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi olarak kabul etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Arnavutluk</span> Katolik, Müslüman ve Ortodoks Arnavutların bağımsızlık ve birliğini savunan siyasi görüş

Büyük Arnavutluk, irredentist ve milliyetçi bir kavramdır, Arnavutların kendi ulusal vatanları olduklarının düşündükleri toprakları birleştirmeyi amaçlar. Arnavut nüfusunun bu bölgelerdeki günümüzdeki veya tarihsel varlığına ilişkin iddialara dayanmaktadır. Mevcut Arnavutluk'a ek olarak, terim komşu ülkelerdeki bölgelere ilişkin iddiaları içermektedir, alanlar arasında Kosova, Sırbistan'ın Preşova Vadisi, güney Karadağ'daki bölgeler, kuzeybatı Yunanistan, ve Kuzey Makedonya'nın bir batı kısmı yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Esad Toptanî Paşa</span>

Esad Toptani Paşa veya Toptani Esad Paşa, Osmanlı Arnavut asker ve siyasetçidir. Balkan Savaşları'ndan sonra Balkan Birliği'ne destek vererek, özellikle Sırbistan yardımıyla orta Arnavutluk'ta Dıraç merkezli Merkezi Arnavutluk Cumhuriyeti adı verilen bir devlet kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Mefail Şehu</span>

Mefail Şehu veya bilinen diğer isimleriyle Mefail i madhe and Mefail Zajazi Arnavut milliyetçisi Balli Kombetar örgütünün Kiçevo bölgesi askeri lideri. 1919 yılında, Makedonya'nın Zacas şehrinde doğdu, Osmanlı Devleti'nin parçalanmasından evvel ortaya çıkan Arnavut milliyetçiliğini benimsedi. Bu dönemde I. Alexander yönetimindeki Sırp çeteler 11 Arnavut köyünü tahrip etmişti. Şehu 1939 yılında İtalyan işgaline karşı kendi milis gücüyle karşılık verdi. 19 Nisan 1941'de, Kiçevo Alman güçlerince işgal edildi. Arnavutluk, Almanya'nın bir eyaleti haline getirildi.

<span class="mw-page-title-main">Ibrahim Biçakçiu</span> eski Arnavutluk başkanı

Ibrahim Aqif Biçakçiu, 29 Ağustos - 28 Kasım 1944 tarihleri arasında, Arnavutluk'un Nazi işgali sırasında Arnavutluk Başbakanlığı yapmış siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">II. Dünya Savaşı'nda Arnavut direnişi</span>

Arnavut direnişi, II. Dünya Savaşı sırasında komünist hareketinin Mihver Devletler'ine karşı vermiş olduğu mücadeledir. İlk mücadele İtalyanlar'a karşı verildi. İtalyanlar çıkarıldıktan sonra Almanlar geldi. Partizan hareketi Alman kuvvetlerine karşı verdikleri mücadele başarıya ulaştı. Komünistler aynı zamanda işbirlikçilere karşı mücadele vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mukje Anlaşması</span>

Mukje Anlaşması, 2 Ağustos 1943 tarihinde adı Mukje olan bir Arnavut köyünde yapılan anlaşma. Müttefik Devletler, İtalyan kuvvetleri geri çekilirken komünistler'in duruma hakim olmasından rahatsızdı. Bu yüzden Arnavutluk'ta bulunan İngiliz ajanlar Ağustos 26 Temmuz 1943'te, Komünistler ile milliyetçi hareket olan Balli Kombëtar'ı bir araya getirdi. Amaç II. Dünya Savaşı sonrasında kurulacak Arnavut devleti'nin hangi temeler üzerine kurulacağını tartışmaktı.

<span class="mw-page-title-main">Shote Galica</span>

Shote Galica (1895–1927), doğum adı Kerime Halil Radişeva olan; Arnavutluk'un toprak bütünlüğü ve bağımsızlığı, demokratik ve milli bir yönetim için mücadele etmiş, ülkesinde kahraman ilan edilmiş Arnavut isyancı ve çete (Kachak) lideri.

Arnavutluk; iki büyük siyasi partinin öncülüğünde, çok partili sistem ile yönetilen bir ülkedir. Merkezi Seçim Komisyonu'nun 2014 yılı verilerine göre mecliste toplam 124 siyasi partinin kaydı bulunmaktadır. Buna rağmen 2015 Yerel Seçimleri yalnızca 54 partinin katılımıyla gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Priştineli Kadri</span> Arnavut politikacı

Hoxha Kadri olarak da adlandırılan Kadri Priştine (1878-1925), 1920'li yıların başında Arnavut siyasi figürü idi.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Krallığı (1943-1944)</span>

Alman Arnavutluk işgali, 1943-1944 yılları arasında II. Dünya Savaşı sırasında meydana geldi. İtalya ile ateşkes ve 8 Eylül 1943'te İtalya ile Müttefikler kuvvetler arasındaki ateşkes öncesinde Arnavutluk, İtalya Krallığı'nın kontrolü altında fiilen bir kişisel birlik içerisindeydi. Ateşkes ve İtalya'nın Mihver Devletleri'den ayrılmasından sonra, Alman askeri kuvvetleri Arnavutluk'a girdi ve Alman işgali altına girerek bağımlı devlet olan Arnavut Krallığı'nı kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Loşna Kongresi</span> Arnavutluk siyasi kongresi

Loşna Kongresi, Tarihsel olarak Mbledhja Kombiare Lushje adıyla belgelenen, Arnavutluk'un Loşna kentinde 28 Ocak - 31 Ocak 1920 tarihleri arasında Arnavut siyasi liderlerinin düzenlediği bir konferanstır..

<span class="mw-page-title-main">Luma Muharebesi</span> Birinci Balkan Savaşı Muharebesi

Luma Muharebesi, Arnavutlar arasında Lumë Ayaklanması olarak da bilinir, Sırplara karşı Lumë'de Osmanlı Arnavutluk bölgesinde yerel Arnavut halkın Sırplara karşı Birinci Balkan Savaşı sırasında girdikleri bir seri çatışmalardır. Sırplar Adriyatik Denizi'ne çıkmayı beklerken beklenmedik şekilde Osmanlı yandaşı olan veya olmayan yerel Arnavut halkın birlik olup direnmesi ile karşılaşmışlardır. Kendilerinin ummadığı şekilde Sırp 3. Ordusu birlikleri kendilerinden sayıca az olan Arnavut milislerce yenilgiye uğratılmış ve bu durum ayrıca batıya hareketlerini de geciktirmiştir. Bu durum 28 Kasım 1912'de zorunluluktan veya değil Osmanlı'ya karşı bağımsızlık ilan edecek Arnavutluk Devleti'ne savunmasını örgütlemek ve Sırbistan, Yunanistan, Karadağ'a direnmek için zaman kazandırmıştır.

Babası ve annesi, dönemin Osmanlı karşıtı çeşitli ayaklanmalara katıldıktan sonra hapsedildiği için 1860'ta hapishanede doğdu. 1876-1914 yıllarında Osmanlı ve Sırp karşıtı harekette öne çıkan Mamzili Ramazan Zaskoci, Mehmet Ali Paşa'ya karşı Prizren ve Yakova'da Berlin Kongresi 'ndeki kararlara direnenler arasındaydı.(1878) Karadağlı şovenistlere karşı 1879'da Arnavut topraklarının savunmasında yer aldı. 1881 yılı ve sonrasında Osmanlı ordularına karşı mücadele etti (1881), ancak özellikle Luma yaylalarının başında, diğer liderlerle birlikte 1910 Arnavut Ayaklanması başta olmak üzere çeşitli Arnavut ayaklanmalarına katıldı bunun yanı sıra Sırplarlada mücadele etti. Sırplar, Kasım 1912 de Kosova'yı işgal ederken de onlara saldırılar düzenledi. Luma Muharebesine katıldı. Sırplara karşı Eylül 1913 ayaklanmasının liderlerinden biriydi. 1914'te Sırplar tarafından suikastle öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Balkan Savaşlarında Arnavut Katliamları</span> 1912-1913 Balkan Savaşlarında Arnavutların öldürülmesi

Balkan Savaşları'nda Arnavut katliamları, 1912-1913 yılları arasında bölgede yaşanan çatışmalar sırasında Karadağ ve Sırp orduları ve paramiliterleri tarafından çeşitli vesilelerle 1912-13 Birinci Balkan Savaşı sırasında, Sırbistan ve Karadağ, Avrupa, Amerikan ve Sırp muhalefet basını tarafından bildirilen Osmanlı İmparatorluğu güçlerini günümüz Arnavutluk ve Kosova'dan kovduktan sonra Arnavut nüfusa karşı bir dizi savaş suçları işledi. Suçların çoğu Ekim 1912 ile 1913 yazı arasında işlendi. Zorunlu sürgünlerin ve katliamların amacı, yeni Balkan sınırlarını belirlemek için Londra Büyükelçiler Konferansı öncesi istatistiksel manipülasyondu. Çağdaş hesaplara göre, bu dönemde 10.000 ila 25.000 Arnavut açlık ve soğuktan öldürüldü veya öldü. Kurbanların çoğu çocuklar, kadınlar ve yaşlılardı. Katliamlara ek olarak, bazı sivillerin dudakları ve burunları kesildi.

<span class="mw-page-title-main">Ömer Efendi Prizreni</span> Arnavut siyasetçi

Ömer Şevki Efendi (1820?-1887), Arnavut asıllı Osmanlı siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Elbasanlı Akif Paşa</span> Arnavut siyasetçi

Akif Paşa Biçakçiu, çoğunlukla Elbasanlı Akif Paşa olarak bilinir, Elbasan Sancağı'nda bir Osmanlı Arnavut siyasi figürüydü ve Jön Türk Devrimi'nden sonra Arnavut ulusal davası için bir aktivist oldu.

<span class="mw-page-title-main">Slivova Muharebesi</span>

Slivova Muharebesi Prizren Birliği ne bağlı Arnavutlar ile Osmanlı İmparatorluğu arasında, 16-20 Nisan 1881 tarihleri arasında, günümüz Ferizovik, Kosova yakınlarındaki Slivovë ve Koşare köyleri civarında yapılan bir muharebeydi. Muharebe neticesi Prizren Birliği yenilmiş ve dağıtılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İpekli Bedri Bey</span>

İpekli Bedri Bey, Arnavut siyasetçi. Osmanlı Meclis-i Mebûsan İpek sancağı milletvekili olup II. Dünya Savaşı sırasında İkinci Prizren Birliği'nin kurucularındandı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.