İçeriğe atla

Reading Zindanı Baladı

Reading Zindanı Baladı 
Oscar Wilde
Şiirin 1904 tarihli basımının kapağı
Özgün adıThe Ballad of Reading Gaol
Ülkeİngiltere
Özgün diliİngilizce
Konu(lar)Bir idam mahkûmunun öyküsü
Yayın tarihi13 Şubat 1898[1]

Reading Zindanı Baladı (İngilizce: The Ballad of Reading Gaol), İrlandalı yazar ve şair Oscar Wilde'ın son eseridir. Balad formunda yazılan ve altışar dizelik 109 bentten oluşan şiir ilk kez Şubat 1898'de yayımlanmıştır. Wilde'ın 1895-97 yılları arasında mahkûm edildiği hapis cezası sırasında gördüğü bir mahkûmdan esinlenerek yazdığı şiir, aynı zamanda Türkçeye "Oysa herkes öldürür sevdiğini" olarak çevrilen dizeyi de içermektedir.

Şiirin konusu

Şiire ilham kaynağı olan ve dizelerde de son günleri anlatılan kişi, idam mahkûmu Charles Thomas Wooldridge'dir. 1866'da doğan Wooldridge, 1886'da Kraliyet Muhafızları'nda süvari olarak görev yapmaya başlamış ve 1894'te Laura Ellen Glendell ile evlenmiştir. Çift başlarda mutlu olmuşsa da iki yıl sonra araları bozulmaya başlamış ve barışma girişimlerinden sonuç alamayan Charles, 29 Mart 1896 günü, yanında getirdiği usturayla Ellen'ın boğazını kesmiştir. Wooldridge çıkarıldığı mahkemede 17 Haziran 1896 günü idam cezasına çarptırılmış, cezanın infazına kadar olan üç haftalık süreyi geçirmek üzere Reading Devlet Hapishanesi'ne gönderilmiş ve 7 Temmuz 1896 sabahı asılarak idam edilmiştir.[2]

Bu esnada Oscar Wilde da aynı hapishanede bulunuyordu. Wooldridge'in halinden ve yaptıklarından etkilenen Wilde, Reading Zindanı Baladı'nda bu idam mahkûmunu tasvir eder, cinayet ve aşk arasındaki bağlantıyı sorgular, bir yandan da hapishane koşullarını anlatır.

Şiirin yapısı

Şiir, her biri altı dizelik 109 bentten oluşmaktadır. Bentlerde a-b-c-b-d-b kafiye yapısı ve dizelerde 8-6-8-6-8-6 hece ölçüsü bulunmaktadır. Aynı zamanda şiir altı bölüme ayrılmıştır ve bu bölümlerde sırasıyla 16, 13, 37, 23, 17 ve 3 bent bulunmaktadır.

Türkçe baskıları

Reading Zindanı Baladı, günümüze dek Türkçeye üç kez çevrilmiştir.

  • İlk çeviri, Özdemir Asaf tarafından Fransızca çeviri üzerinden yapılmış ve 1968 yılında yayımlanmıştır. İlerleyen yıllarda farklı yayınevlerince yayımlanan çeviri 2011 itibarıyla Kırmızı Yayınları tarafından basılmaktadır.
  • İkinci çeviri Tozan Alkan tarafından yapılmış ve 2003 yılında Bordo-Siyah, 2006 yılında Artshop Yayıncılık tarafından "Reading Hapishanesi Baladı" ismiyle basılmıştır. Kasım 2015 itibarıyla tükenmiştir ve baskısı yapılmamaktadır.
  • Üçüncü çeviri Piyale Perver tarafından 2014 yılında tamamlanmış ve Dedalus Kitap tarafından basılmıştır. Türkiye'deki ilk ve tek İngilizce-Türkçe karşılaştırmalı basımdır.

Kaynakça

  1. ^ Mason, Stuart (1914). Bibliography of Oscar Wilde. Londra. s. 408. 
  2. ^ Wilde, Oscar (Ekim 2014). Reading Zindanı Baladı. İstanbul: Dedalus Kitap. s. viii. ISBN 978-605-4708-82-6. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Jorge Luis Borges</span> Arjantinli yazar (1899-1986)

Jorge Francisco Isidoro Luis Borges Acevedo, Arjantinli öykü, deneme yazarı, şair ve çevirmen. En önemli eserleri arasında 1940'larda yayınlamış Ficciones ve rüya, labirent, indeterminizm, sonsuzluk, ayna ve mitolojik motifleri ihtiva eden Alef yer alır. Eserleri, felsefe literatürünü ve fantezi türünü etkilemiştir, 20. yüzyıl Latin Amerika literatüründe Büyülü gerçekçilik akımını önemli ölçüde etkilemiştir. Büyülü gerçekçilik akımının önde gelen isimlerindendir ve gerçeküstücülük konusunda yazdığı denemeleri ile ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Oscar Wilde</span> 19. yüzyıl İrlandalı şair, oyun yazarı ve estet

Oscar Fingal O'Flahertie Wills Wilde, İrlandalı oyun yazarı, romancı, kısa öykücü ve şair.

<span class="mw-page-title-main">Can Yücel</span> Türk şair

Can Yücel, modern Türk şair ve çevirmendir. Kullandığı kaba ama samimi dil ve bariton sesiyle okuduğu şiirlerle Türk Edebiyatı'nda farklı bir tarz yaratmıştır. 7 yıl süreyle Millî Eğitim Bakanlığı yapan Hasan Âli Yücel'in oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Fyodor Dostoyevski</span> Rus romancı (1821-1881)

Fyodor Mihayloviç Dostoyevski (Rusça: Фёдор Миха́йлович Достое́вский,

<span class="mw-page-title-main">Ebubekir Hâzım Tepeyran</span>

Ebubekir Hâzım Tepeyran, Türk devlet adamı ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Özdemir Asaf</span> Türk şair

Özdemir Asaf, Cumhuriyet dönemi Türk şairlerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Cahit Yalçın</span> Türk gazeteci ve politikacı

Hüseyin Cahit Yalçın, Türk gazeteci, yazar, çevirmen, siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Füruğ Ferruhzad</span> İranlı şair, yazar, oyuncu, yönetmen ve ressam

Füruğ Ferruhzad, İranlı şair, yazar, oyuncu, yönetmen, ressam. 20. yüzyılda İran'da yetişmiş en önemli şairlerdendir.

Prison Break, ABD yapımı bir aksiyon dizisi. Hikâyesi Paul Scheuring tarafından ortaya atılmış ve FOX şirketi tarafından 2005 yılında dizi olarak hayatına adım atmıştır. Dizi genel olarak işlemediği bir suçtan dolayı idam cezası almış Lincoln Burrows 'u ve Lincoln'ün kardeşi Michael Scofield 'ın kardeşini kurtarmak için tüm yasal yolların tükendiğini fark edip onu hapishaneden çıkarmak için bir kaçış planı yapması ve sonrasında gelişen olayları konu alır. Dizinin yapımcılığını Adelstein-Parouse Productions, Original Television ve 20th Century Fox Television iş birliğiyle üstlenmiştir.

<i>İnsanın Türeyişi</i>

İnsanın Türeyişi ya da özgün adıyla The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex, İngiliz doğa bilimci Charles Darwin'in ilk kez 1871 yılında basılan evrim kuramı hakkındaki kitabıdır. Kitap Darwin'in, 1859'da yayınlanan, Türlerin Kökeni'nden sonra insanın evrimi ve seksüel seçme kuramını konu edinen ikinci kapsamlı eseridir.

<span class="mw-page-title-main">Nikola Vaptsarov</span>

Nikola Vaptsarov Bulgar şair.

Tozan Alkan, Türk şair ve çevirmendir.

12 Kahraman Haydut, 1967 Birleşik Krallık-ABD ortak yapımı savaş-aksiyon filmidir. Özgün adı The Dirty Dozen olan film 1969 yılında Türkiye'de de gösterime girmişti.

<i>Yeşil Yol</i> Stephen King tarafından yazılan dram, gizem romanı

Yeşil Yol, Amerikalı yazar Stephen King'in 1996 yılında yayımladığı korku/gerilim romanının adıdır. Özgün adı The Green Mile olan eser bir 'seri roman'dır. Artık çoğunlukla tek kitapta toplanarak roman olarak yayımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Elektrikli sandalye</span> Ölüm cezalarında kullanılan bir idam biçimi

Vücuda elektrik akımı verilerek öldürme veya diğer anlamıyla elektrikli sandalye. Mahkûm, özel olarak hazırlanmış tahta bir sandalyeye oturtulduktan sonra baş bölgesine elektrotlar bağlanır. Yaygın kanının aksine, elektrik akımı hiçbir şekilde sandalyeden gelmemektedir. Sandalye sadece mahkûmun oturması içindir. Bu idam yöntemi ilk olarak 1880'li yıllarda Thomas Edison ile George Westinghouse arasındaki doğru akım, alternatif akım tartışması yüzünden ortaya atılmıştır. Çünkü Edison kesinlikle alternatif akımın kullanılmaması gerektiğini göstermek için kedilere alternatif akım şokları vererek deney yapmakta ve yetkililere tehlikeleri anlatmaktaydı. Bu sırada New York Eyaleti suçluları asarak idam ediyordu. Fakat bu idamlar sırasında korkunç olaylar meydana geliyordu. Örneğin; fazla uzun urgan kullanıldığı için suçlunun kafası kopuyordu. Yetkililer, Edison'un bu deneylerini fark ettiler ve bu akım sistemini iyi bir idam yöntemi olacağına karar verdiler.

Yağmur Oraz, , Türkmen yazar, şair, araştırmacı

Erdal Albayrak, kalem adıyla Erdal Alova veya kısaca Alova ; Türk şair ve çevirmendir.

Florida Eyalet Hapishanesi veya Raiford Hapishanesi olarak da bilinen, Florida'daki Bradford County'de bulunan bir hapishanedir. Eskiden "Florida Eyalet Hapishanesi Doğu Birimi" olarak biliniyordu, çünkü Florida Raiford'daki Florida Eyalet Hapishanesi'nin bir parçasıydı.(şimdi Birlik Islah Kurumu olarak bilinir). Florida Cezalandırma Bölümü'nün bir parçası olan tesis, Union İlçesi sınırının hemen karşısındaki State Road 16'da bulunmaktadır. İnşaat 1968'e kadar tamamlanmamış olmasına rağmen 1961'de açıldı. Maksimum 1.400 üzeri mahkûmun nüfusu ile eyaletteki en büyük hapishanelerden biridir. FSP eyaletin üç ölüm sırasındakilerin hücre bloğundan birine ve eyaletin idam odasına ev sahipliği yapıyor. Union Islah Kurumu erkek ölüm sırası mahkûmlarına ev sahipliği yaparken Lowell Annex kadın ölüm sırası mahkûmlarına ev sahipliği yapar.

Mayer André Marcel Schwob, yahut Marcel Schwob, kısa öyküleri ve özellikle Jorge Luis Borges ve Roberto Bolaño'ya etkisiyle bilinen Fransız sembolist yazar. "Gerçeküstücülük'ün muştucusu" lakabıyla nâm salmış; yüzden fazla kısa öykü yazmanın yanı sıra gazete makalesi, deneme, biyografi, edebî inceleme, analiz, çeviri ve oyun gibi birçok yazınsal alanda eserler vermiş; hayatı boyunca sevilen ve hürmet edilen biri olmuş; dönemin edebiyat camiasında aktif rol almıştır.

Hüseyin Tenecioğlu, gerçek adıyla Hüseyin Tahtacı veya yaygın adıyla Âşık Hüseyin, Türk halk ozanı.