İçeriğe atla

Reşad el-Uleymi

Reşad el-Uleymi
رشاد العليمي
2023'te el-Uleymi
Yemen Cumhurbaşkanlığı Liderlik Konseyi Başkanı
Görevde
Makama geliş
7 Nisan 2022
Mehdi el-Meşat (Yüksek Siyasi Konsey) ile ihtilaflı
Başbakan Muin Abdulmelik Said
Ahmed Avad bin Mübarek
Yerine geldiğiAbdurabbu Mansur el-Hadi (Yemen cumhurbaşkanı olarak)
Yemen Cumhurbaşkanı Danışmanı
Görev süresi
2014 - 7 Nisan 2022
CumhurbaşkanıAbdurabbu Mansur el-Hadi
Genel Halk Kongresi Genel Komite Üyesi
Görevde
Makama geliş
2011
Yemen Başbakan Yardımcısı
Görev süresi
2006-2011
CumhurbaşkanıAli Abdullah Salih
Başbakan Abdulkadir Bacamal
Ali Muhammed Mucaver
Yemen İçişleri Bakanı
Görev süresi
4 Nisan 2001 - 18 Mayıs 2008
CumhurbaşkanıAli Abdullah Salih
Başbakan Abdulkadir Bacamal
Ali Muhammed Mucaver
Yerine geldiğiHüseyin Arab
Yerine gelenMutahir el-Masri
Kişisel bilgiler
Doğum 15 Ocak 1954 (70 yaşında)
El-Alum, Taiz, Kuzey Yemen
Partisi Genel Halk Kongresi
Bitirdiği okul San'a Üniversitesi
Ayn Şems Üniversitesi
Resmî site presidentalalimi.net
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Yemen
Branşı  Yemen Silahlı Kuvvetleri
Hizmet yılları 1978-günümüz
Çatışma/savaşları Yemen İç Savaşı
1994 Yemen İç Savaşı

Reşad Muhammed el-Uleymi (Arapçaرشاد محمد العليمي, romanizeReşad Muhammed el-Uleymi) d. 15 Ocak 1954), 7 Nisan 2022'den beri Cumhurbaşkanlığı Liderlik Konseyi başkanı olarak görev yapan Yemenli bir politikacıdır.[1]

İlk yılları ve eğitimi

Reşad el-Uleymi 15 Ocak 1954 tarihinde[2] Taiz Valiliği'nin el-Alum köyünde doğdu.[1] Hakim Muhammed bin Ali el-Uleymi'nin oğludur. 1969'da San'a'daki Cemal Abdünnasır Kolejinden mezun oldu.[3] Daha sonra 1975'te Kuveyt Polis Kolejinden askeri bilimler alanında lisans derecesi ve 1977'de San'a Üniversitesinden sanat alanında başka bir üniversite derecesi ve ardından yüksek lisans derecesi aldı. 1984 ve 1988 yılları arasında Mısır'daki Ayn Şems Üniversitesinden sosyoloji alanında doktora ve yüksek lisans derecesi aldı.[4]

Kariyeri

Genel Halk Kongresi üyesi olarak 4 Nisan 2001'den 2008'e kadar içişleri bakanıydı.[2][3][5] Ardından Mayıs 2008'de Yüksek Güvenlik Komitesi başkanı ve savunma ve güvenlik işlerinden sorumlu başbakan yardımcısı oldu. Daha sonra Yemen Ulusal Diyalog Konferansının bir üyesi, ardından 2014'te Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur el-Hadi'nin danışmanı oldu.[4]

3 Haziran 2011'de San'a Muharebesi sırasında el-Uleymi, Ali Abdullah Salih ile birlikte en-Nahdin Camii'ne düzenlenen bir saldırıda yaralandı.[6] Ardından 13 Haziran 2012'de San'a'ya dönmeden önce tedavi için Suudi Arabistan'a ve Almanya'ya gitti. Yemen'de Husi Darbesi sonrasında şehri tekrar terk etti[1] ve 2015 yılında Suudi Arabistan'da yaşamaya başladı.[7]

El-Uleymi, 7 Nisan 2022 tarihinde, yetkilerini geri dönülmez bir şekilde konseye devreden Cumhurbaşkanı Hadi'nin bir kararnamesiyle, Yemen cumhurbaşkanının yetkilerine sahip bir organ olan Cumhurbaşkanlığı Liderlik Konseyinin başkanı oldu. Yemen ve Suudi hükümetlerinden çok sayıda kaynak Hadi'nin yaşadığı Suudi Arabistan'ın Hadi'yi yetkilerini el-Uleymi'ye devretmeye zorladığını ifade etti.[8][9][10]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Who is the new President of the Presidential Council in Yemen?". Middle East 24 News English (İngilizce). 7 Nisan 2022. Erişim tarihi: 10 Nisan 2022. 
  2. ^ a b "Biography". Official Website of Rashad al-Alimi (Arapça). 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023. 
  3. ^ a b "من هو رشاد العليمي .. رئيس مجلس القيادة الرئاسي المخول بصلاحيات الرئيس هادي (سيرة ذاتية )". ye-now.net (Arapça). 7 Nisan 2022. 7 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  4. ^ a b "رشاد العليمي.. تعرّف إلى رئيس مجلس القيادة الرئاسي في اليمن". mubasher.aljazeera.net (Arapça). 8 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  5. ^ "April 2001". www.rulers.org. 10 Kasım 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  6. ^ "Yémen : le président Saleh blessé, son armée riposte". leparisien.fr (Fransızca). 3 Haziran 2011. 6 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  7. ^ "Saudi Arabia shakes up Yemen alliance in bid to exit quagmire". Middle East Monitor (İngilizce). 7 Nisan 2022. 7 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  8. ^ "Yémen: le président en exil transfère le pouvoir à un nouveau conseil". Le Point (Fransızca). 7 Nisan 2022. 7 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  9. ^ Said, Summer; Kalin, Stephen (17 Nisan 2022). "Saudi Arabia Pushed Yemen's Elected President to Step Aside, Saudi and Yemeni Officials Say". The Wall Street Journal. Riyadh, Saudi Arabia. 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023. 
  10. ^ "Saudi Arabia forced Yemen's president to resign, says report". Middle East Eye. Washington, D.C. 18 Nisan 2022. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan</span> Orta Doğuda yer alan bir ülke

Suudi Arabistan veya Suudistan ya da resmî adıyla Suudi Arabistan Krallığı, Arap Yarımadası'nda bulunan en büyük ülkedir. Kuzeybatı'da Ürdün, kuzey ve kuzeydoğu'da Irak, doğuda Kuveyt, Katar, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri, güneydoğuda Umman, güneyde Yemen, kuzeydoğusunda Basra Körfezi ve batısında Kızıldeniz ile çevrilidir. Buraya iki kutsal caminin arazisi de denir; çünkü İslam'a göre iki kutsal şehir olan Mekke ve Medine bu ülkededir. Suudi Arabistan, Orta Doğu'daki bütün körfez ülkelerinde olduğu gibi hızla gelişmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fehd bin Abdülaziz Âl-i Suud</span> 5. Suudi Arabistan kralı

Fehd bin Abdülaziz Âl-i Suud, 13 Haziran 1982'den 2005'teki ölümüne kadar Suudi Arabistan kralı ve başbakanıydı. Bu görevlerinden önce 1975–1982 yılları arasında Suudi Arabistan veliaht prensi olarak görev yaptı. Modern Suudi Arabistan'ın kurucusu Abdülaziz el-Suud'un sekizinci oğluydu.

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan'ın bölgeleri</span>

Suudi Arabistan'ın bölgeleri, Suudi Arabistan'ın birinci düzey idari bölümleridir. Bölgeler, ek olarak illere ayrılmaktadır.

Suudi Arabistan'a gelen ziyaretçiler, vizeden muaf ülkelerden birinden gelmedikçe vize almak zorundadır.

<span class="mw-page-title-main">Yemen İç Savaşı</span>

Yemen İç Savaşı, 2015 yılının Mart ayından beri ülkedeki pek çok grup arasında devam eden çatışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Cizan</span>

Cizan, Suudi Arabistan'ın Cizan Bölgesi'nin merkezi olan şehirdir. Şehir, Kızıldeniz'in kıyısında Farasan Adası'nın karşısında yer almaktadır. Şehrin nüfusu 2012 yılı itibarı ile 105,193'tür.

<span class="mw-page-title-main">Yemen Mütevekkilî Krallığı</span> 1918 ve 1970 yılları arasında Arap Yarımadasında var olmuş bir krallık

Yemen Mütevekkilî Krallığı, ilk dönem adıyla Yemen Zeydi Emirliği veya bilindik isimleriyle Yemen Krallığı ve Kuzey Yemen, kısaca ise Yemen ; İmam Yahya önderliğindeki Zeydîlerce Osmanlı İmparatorluğu'nun Yemen'den çekilmesinden sonra 1918 yılında kurulan ve 1970'e dek varlığını sürdürmüş devlet. Orta Doğu'da yer alan Yemen Krallığı 195,000 km2 yüzölçümüne sahipti. Kuzeyinde Suudi Arabistan, güneyinde İngiliz hamiliğinde Güney Yemen yer alıyordu. Krallığın başkenti 1918'den 1948'e kadar günümüzde Yemen'in başkenti olan San'a, 1948'den 1962'ye kadar Taiz, para birimi ise Yemen riyaliydi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Yemen İç Savaşı</span>

Kuzey Yemen İç Savaşı, Kuzey Yemen'de 1962-1970 yılları arasında kraliyet yanlıları ile cumhuriyetçiler arasında meydana gelen bir savaştır. Savaş, 1962 yılında Abdullah es-Sellal liderliğindeki cumhuriyetçi devrimciler tarafından gerçekleştirilen askeri darbe sonucu İmam Muhammed el-Bedir'in tahtından indirilip cumhuriyet ilan edilmesiyle başladı. İmam daha sonra Suudi Arabistan sınırına kaçarak yönetimi tekrar ele geçirmek için kuzeydeki Şii aşiretlerin desteğini alarak karşı saldırı başlatması kısa bir süre sonra iç savaşı tırmandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İran-Suudi Arabistan vekâlet savaşları</span>

İran-Suudi Arabistan vekâlet savaşları, İran ve Suudi Arabistan arasındaki gerginlikler ile üçüncül ülkelerin sınırları içerisinde devam eden vekâlet savaşları bütünü ve bölgesel nüfuz mücadelesidir. İran ve Suudi Arabistan Suriye, Yemen ve Irak'taki iç savaşlar başta olmak üzere Orta Doğu, Afrika, Orta Asya ve Güney Asya'da kendilerine yakın taraflara destek vermiştir. Bu durum jeopolitik, ekonomi ve mezhep olmak üzere birçok alanda süren bir soğuk savaş olarak tarif edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed bin Selman</span> Suudi Arabistan veliaht prensi ve başbakanı

Muhammed bin Selman Âl-i Suud, halk arasında MBS olarak bilinen, Suudi Arabistan veliaht prensi ve başbakanı olan bir politikacıdır. Aynı zamanda Ekonomik ve Kalkınma İşleri ve Siyasi ve Güvenlik İşleri konseylerinin başkanı olarak görev yapmaktadır. Başbakan olarak atanmadan önce 2015'ten 2022'ye kadar savunma bakanı olarak görev yaptı. Muhammed bin Selman, babasının hükûmetini kontrol ediyor ve Suudi Arabistan'ın fiili hükümdarı olarak kabul ediliyor.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Suudi Arabistan ilişkileri</span> Çin Halk Cumhuriyeti ve Suudi Arabistan Krallığı arasındaki siyasi ilişkiler

Çin-Suudi Arabistan ilişkileri, Çin Halk Cumhuriyeti ile Suudi Arabistan Krallığı arasındaki hem tarihi hem de bugünkü ilişkileri kapsar. Çin ile Suudi Arabistan arasındaki ilk resmî toplantı, 1985 yılı Kasım ayında Umman'da yer aldı. Her iki ülke arasındaki resmî diplomatik ilişkiler Temmuz 1990'da kuruldu. 1990'ların öncesinde Suudi Arabistan ile Çin Halk Cumhuriyeti arasında ikili ilişkiler yoktu.

Yemen ablukası, 2015 yılında Suudi Arabistan'ın Yemen'e müdahalesi sırasında havadan, karadan ve denizden başlatılmıştır. Amerika Birleşik Devletleri de bu ablukaya 2016 yılının Ekim ayında dahil olmuştur. Husiler'in 2017'nin sonlarına doğru Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'ı hedef alan füze saldırıları sonrası daha da ölümcül hâle getirilmiştir. Abluka sonrası Yemen halkı ileri derecede açlık çekmeye başlamıştır. Bunun sonucunda Yemen kıtlığı başlamıştır. Birleşmiş Milletler'de yapılan görüşmelerde bu kıtlık "dünyanın en ölümcül kıtlığı" olarak anılmıştır. Bu abluka sadece kıtlıkla sonuçlanmadı, aynı zamanda abluka sonrası kolera salgını da çıktı ve Dünya Sağlık Örgütü, Yemen'de koleraya yakalanan insanların sayısının 500.000'i bulduğunu açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Kanada-Suudi Arabistan ilişkileri</span>

Kanada-Suudi ilişkileri, Kanada ile Suudi Arabistan Krallığı arasındaki ilişkilerdir. Bu ikisi, Suudi Arabistan'ın Orta Doğu'daki en büyük ikinci ticaret ortağı olan Suudi Arabistan ile güçlü ekonomik bağları paylaşıyor, Şubat 2014'te Suudi Arabistan'ın 15 milyar dolar değerinde Kanada silahı satın almasıyla güçlenen bir ilişki. Ağustos 2018'e kadar, Kanada'da devlet burslu 16.000'den fazla Suudi öğrenci vardı.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Kaşıkçı suikastı</span> 2018de Suudi gazeteciye suikast

Suudi Arabistan hükûmetine muhalif konumdaki Suudi gazeteci ve köşe yazarı Cemal Kaşıkçı 2 Ekim 2018'de, Suudi Arabistan'ın İstanbul, Türkiye'deki başkonsolosluğunda, Suudi Arabistan hükûmeti ajanları tarafından düzenlenen bir suikast sonucu öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan mutfağı</span>

Suudi Arabistan mutfağı, Suudi Arabistan'a özgü yemek pişirme tarzıdır. Birçok ortak yemeğin varlığına rağmen, Suudi Arabistan yemekleri, kültürün kendi değiştiğinden bölgeden bölgeye değişir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Suudi Arabistan ilişkileri</span>

Rusya-Suudi Arabistan ilişkileri Rusya Federasyonu ile Suudi Arabistan Krallığı arasındaki ikili ilişkidir. İki ülke, iki petrol süper gücü olarak anılıyorlar ve dünya ham petrol üretiminin yaklaşık dörtte birini karşılıyorlar.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan-Suudi Arabistan ilişkileri</span>

Ermenistan ile Suudi Arabistan arasında resmi diplomatik ilişki bulunmamaktadır. Bununla birlikte, iki ülke arasındaki ilişki, muhtemelen artan Türk etkisine karşı ortak muhalefet nedeniyle, 2010'lardan bu yana önemli ölçüde ısınmaya tanık oldu.

<span class="mw-page-title-main">Yemen cumhurbaşkanı</span> Yemen devlet başkanı

Yemen Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Yemen devlet başkanıdır. Yemen Anayasası'na göre, cumhurbaşkanı aynı zamanda Silahlı Kuvvetler Yüksek Komutanı ve Yemen Hükûmeti yürütme erkinin başıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cumhurbaşkanlığı Liderlik Konseyi</span> Yemenin yürütme organı

Cumhurbaşkanlığı Liderlik Konseyi, Yemen İç Savaşı'na "kapsamlı bir siyasi çözüm" bulmak amacıyla 7 Nisan 2022 tarihinde Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulan ve Yemen'in uluslararası alanda tanınan hükûmetinin yürütme organıdır. Reşad el-Uleymi başkanlığındaki konseyin sekiz üyesi bulunuyor. Cumhurbaşkanı ve cumhurbaşkanı yardımcısının tüm yetkileri bu konseye devredilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Avad bin Mübarek</span> Yemenli siyasetçi

Ahmed Avad bin Mübarek, 5 Şubat 2024 tarihinden bu yana Yemen'in başbakanı olan Yemenli bir siyasetçidir. Aynı zamanda Yemen'in dışişleri bakanı olarak görev yaptı. Daha önceleri Yemen'in Amerika Birleşik Devletleri büyükelçisi olarak görev yapmıştır.