İçeriğe atla

Rayonizm

Kırmızı ve Mavi Rayonizm, Mihail Larionov, 1911
Rayonist Zambaklar, Nataliya Gonçarova, 1913

Rayonizm, Işıncılık ya da Rayizm[1] (Rusça: Лучизм, Luçizm), 1910-14 yılları arasında Rusya'da gelişen bir soyut sanat tarzıdır.

Akım hakkında

Mihayil Larionov ve Nataliya Gonçarova, rayonizmi, Marinetti'nin Moskova'daki turnesinde fütürizm üzerine verdiği dersleri dinlemelerinin üzerine geliştirdiler. 1909'da İtalya'da başlayan fütürizm akımı; hızı, teknolojiyi ve moderniteyi esin kaynağı alarak erken 20. yy yaşamının dinamik karakterini resmetti. Söz konusu ders turnesinden kısa süre sonra Rus fütürizmi ve kübo-fütürizm doğdu. Gonçarova, rayonist resimlerine epey erken, 1909'da başlamıştı. 1912'de Gonçarova ve Larionov Rayonist Manifesto'yu yazdı ve 1913'te yayımladı.[2]

Rayonistler, soyutluğun ötesinde, uzay ve zamanın dışında uçan bir sanatın ve halkla sanatçı arasındaki engelleri yıkmanın arayışındaydı. Akımın adı, yansıtılan ışık çizgilerini temsil eden zıt renklerdeki ışınların ("ray" İngilizce ve Fransızcada, "Luç" Rusçada "ışın" demektir.) dinamik kullanımından - "çeşitli nesnelerden yansıyan ışınların kesişiminden" gelmektedir.

1913 Hedef Sergisi'nde tarzlarını halka sundular. Yazılarında Rayonizmi "hayat gibi, basitçe Rayonist algı ve resim oluşturmanın başlangıç noktaları olan geçmişteki bütün mevcut sanat tarz ve biçimlerini doğal bir şekilde kapsar," sözleriyle tanımladılar.

Larionov ve Gonçarova bunları da yazdı:

"Geliştirdiğimiz Rayonist resim tarzı, çeşitli nesnelerden yansıyan ışınların kesişiminden ve sanatçının istediği gibi seçtiği biçimlerden elde edilen uzaysal biçimleri ifade eder. Işın, yüzeyde mukaveten renkli bir çizgi olarak resmedilir. Resim severler için kıymetli olan şey, rayonist resimde azami ifadesini bulur. Hayatta gördüğümüz nesneler burada hiçbir rol oynamaz ama resmin kendisinin özü olan şey - rengin, doygunluğunun, renkli kütlelerin ilişkisinin, derinliğin, dokunun kombinasyonu- en iyi burada gösterilebilir.
"Nesne, resimlerde şu veya bu aracın kullanımı sonucunda geleneksel şekillerde resmedilirken biz gözümüzle nesneyi algılamayız; aslında nesneyi nesne olarak da algılamayız. Bir ışık kaynağından gelen ışınların toplamını algılarız; bunlar da nesneden yansıyarak görüş alanımıza girer.
"Sonuç olarak, gerçekten gördüğümüz şeyi resmetmek istersek nesneden yansıyan ışınların toplamını resmetmeliyiz. Ama nesneden yansıyan ışınların toplam yekününü algışlamak için onları mahsus seçmeliyiz - çünkü nesnenin ışınlarının algılanmasıyla beraber, yakındaki diğer nesnelerden yansıyarak görüş alanımıza giren yansıma ışınları da vardır. Şimdi, nesneyi olduğu gibi resmetmek istiyorsak, diğer nesnelerin bu yansıma ışınlarını da resmetmeliyiz ki gerçekten gördüğümüzü resmedelim.
"Şimdi, nesnelerin kendileri yerine onların ışınlarının toplamıyla ilgilenirsek, bir resmi şu şekilde inşa edebiliriz:
"A nesnesinnden gelen ışınların toplamı B nesnesininkilerle kesişir; aralarındaki boşlukta belli bir biçim belirir, bu da sanatçının iradesince soyutlanır...
"Resmin sembolik yüzeyine nesnenin kendisinden daha yakın olan nesnenin kendisinin değil ondan gelen ışınların toplamının algısıdır. Bu, kavurucu çöl havasında beliren ve uzak şehirleri, gölleri ve vahaları (somut durumlarda) gösteren serapla neredeyse aynı şeydir. Rayonizm, resmin yüzeyiyle doğa arasındaki engelleri siler.

Rayonistler, resim yapmanın yanı sıra tiyatro setleri de tasarladılar ve kitap ilüstrasyonları da ürettiler.

Kısa ömürlü olmakla beraber Rayonizm, Rus soyut sanatının gelişiminde önemli bir adımdı. Larionov'un deyimiyle, eski "gerçekçi" düzen sanat toplumu üzerinde "baskı kuruyorken" o, "sanatın gerçek hissini" yansıtıyordu.

Electronik müzik grubu "The Rayonists", adını bu akımdan almıştır.

Galeri

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Fast forward the aesthetics and ideology of speed in Russian avant-garde culture, 1910-1930. Madison, Wis.: University of Wisconsin Press. 2009. s. 259. ISBN 0299233235. 
  2. ^ Cubism and Futurism. Phaidon. 1979. s. 74. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Resim</span> varlıkların, doğa görünüşlerinin kalem, fırça ve boya gibi araçlarla bez, kâğıt vb. üzerinde yapılan biçimi

Resim, herhangi bir yüzey üzerine çizgi ve renklerle yapılan, günümüzde kavramsal bir boyutta ele alınması açısından hemen her tür malzemenin kullanılabildiği bir anlatım tekniğidir. Resim yapma sanatıyla meşgul kişiler, ressam olarak adlandırılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Batlamyus</span> Yunan matematikçi, astronom ve coğrafyacı (100–170)

Klaudyos Batlamyus, İskenderiyeli Yunan matematikçi, coğrafyacı, astronom ve müzik teorisyeniydi ve üçü daha sonra Bizans, İslam ve Batı Avrupa bilimi için önemli olan yaklaşık bir düzine bilimsel tez yazmıştır. MS 100–170 yılları arasında yaşadığı tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Işın izleme</span>

Işın izleme, gerçek dünyada ışığın ne şekilde hareket ettiğini göz önünde bulundurarak bir sahnenin görüntüsünü çizen bir grafik oluşturma yöntemidir. Ancak bu yöntemde işlemler gerçek yeryüzündeki yolun tersini izler. Gerçek dünyada ışık ışınları bir ışık kaynağından çıkar ve nesneleri aydınlatırlar. Işık, nesnelerden yansır ya da şeffaf nesnelerin içinden geçer. Yansıyan ışık gözümüze ya da kamera merceğine çarpar. Yansıyan ışık ışınlarının çoğu bir gözlemciye erişmediği için bir sahnedeki ışınları izlemek sonsuza dek sürebilir.

<span class="mw-page-title-main">Optik</span> fizik biliminin bir alt dalı

Optik, ışık hareketlerini, özelliklerini, ışığın diğer maddelerle etkileşimini inceleyen; fiziğin ışığın ölçümünü ve sınıflandırması ile uğraşan bir alt dalı. Optik, genellikle gözle görülebilen ışık dalgalarının ve gözle görülemeyen morötesi ve kızılötesi ışık dalgalarının hareketini inceler. Çünkü ışık bir elektromanyetik dalgadır ve diğer elektromanyetik dalga türleri ile benzer özellikler gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Fütürizm</span> Geçmişteki estetik değerleri ve gelenekleri bütünüyle reddetmek, dünyanın geleceğinin "Modernlik" olduğunu savunan sanat akımı

Fütürizm (Gelecekçilik), 20. yüzyılın başlarında İtalya'da ortaya çıkmış, modern sanat ve toplumsal hareketlerin akımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Işık</span> elektromanyetik spektrumun insan gözü tarafından algılanabilen kısmı içindeki elektromanyetik radyasyon

Işık veya görünür ışık, elektromanyetik spektrumun insan gözü tarafından algılanabilen kısmı içindeki elektromanyetik radyasyon. Görünür ışık genellikle 400-700 nanometre (nm) aralığında ya da kızılötesi ve morötesi arasında 4.00 × 10−7 ile 7.00 × 10−7 m dalga boyları olarak tanımlanır. Bu dalga boyu yaklaşık 430-750 terahertz (THz) frekans aralığı anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Kübizm</span> 20. yüzyıl başındaki temsile dayalı sanat anlayışından saparak doğan sanat akımı

Kübizm, 20. yüzyıl başındaki temsile dayalı sanat anlayışından saparak devrim yapan Fransız sanat akımıdır. Pablo Picasso ve Georges Braque, nesne yüzeylerinin ardına bakarak konuyu aynı anda değişik açılardan sunabilecek geometrik şekilleri vurgulamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Ayna</span> Işığı yansıtan, varlıkların görüntüsünü veren, cilalı ve sırlı cam

Ayna ya da gözgü, ışığın %100'e yakın bir kısmını yansıtan düzgün olarak cilalı yüzeydir.

<span class="mw-page-title-main">Henri Matisse</span> Fransız sanatçı (1869 – 1954)

Henri Matisse 20. yüzyılın en önemli ressamlarından. Renkleri büyük bir ustalıkla kullanışıyla Picasso ve Kandinsky ile birlikte, modern sanatın en büyük sanatçılarından biri kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Uzaktan algılama</span>

Uzaktan algılama, yeryüzünün ve yer kaynaklarının incelenmesinde onlarla fiziksel bağlantı kurmadan kaydetme ve inceleme tekniğidir.

<span class="mw-page-title-main">Takiyüddin</span> Astronomi ve Matematik ağırlıklı Türk multidisipliner pozitif bilimci (1526 - 1585)

Takiyüddin bin Maruf-i (Osmanlıca: تقي الدين محمد بن معروف الشامي السعدي ; İngilizce: Taqi al-Din), Osmanlı Türkü hezârfen, gökbilimci, mühendis, matematikçi ve mekanik bilimci.

Soyutlama, bir kavramın bilgi içeriğini azaltma veya indirgeme sürecine denir. Bu indirgeme, çoğunlukla belirli bir amaç için gerekli olan bilginin daha rahat elde edilebilmesi için yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Kızılötesi</span> dalga boyu görünür ışıktan uzun, fakat terahertz ışınımından ve mikrodalgalardan daha kısa olan elektromanyetik ışınımdır

Kızılötesi, görünür ışıktan daha uzun ancak mikrodalgalardan daha kısa dalga boylarına sahip elektromanyetik radyasyondur (EMR). Kızılötesi spektral bant, kırmızı ışığınkinden biraz daha uzun dalgalarla başlar, bu nedenle IR insan gözü için görünmezdir. IR'nin genellikle yaklaşık 750 nm (400 THz) ila 1 mm (300 GHz) arasındaki dalga boylarını içerdiği anlaşılmaktadır.

Kazimir Severinoviç Maleviç, , geometrik soyut sanatın öncülerinden ve avangart süprematist hareketinin yaratıcısı olan ressam ve sanat teorisyeni.

<span class="mw-page-title-main">Dağınık yansıma</span>

Dağınık yansıma, gelen ışığın yüzeye geldiği açıyla yansıması yerine birçok açıyla yansıması durumudur. İdeal dağınık yansıma yüzeyinde, yüzeyi çevreyen yarım küre içerisinde her doğrultuda eşit aydınlanma şiddeti görülür.

<span class="mw-page-title-main">Bragg kırınımı</span>

X ışınları kırınımında kristallerin kullanımı İngiliz fizikçileri William Lawrence Bragg ve babası W.H.Bragg tarafından geliştirildi; bu nedenle Bragg kırınımı adı verilir. Bu teknik tarihsel olarak X ışınlarının tanılanmasında önemli olduğu kadar, günümüzde de kristal yapıların incelenmesinde önemli bir yer tutmaktadır. Bragg kırınımını anlamak için bir kristali, düzenli aralıklarla sıralanmış özdeş ve birbirine paralel düzlemler olarak düşünebiliriz. Atomların içinde periyodik olarak sıralandığını düşünerek düzlemlerin çok farklı şekillerde algılandığı ortaya çıkabilir. Bu farklı düzlemlere belirli bir β açısıyla yaklaşan bir elektromanyetik dalga göz önüne alınır. Dalga kristale çarptığında her atomda ışımanın bir bölümü saçılacak, saçılan dalgaların aynı fazda olduğu doğrultularda kırınım maksimumları gözlenecektir. İlk düzlemden yansıyan dalgaları göz önüne alalım, saçılan dalgaların aynı fazda olduğu doğrultu bildiğimiz yansıma kuralıyla verilir:

<span class="mw-page-title-main">X ışını astronomisi</span>

X-ışını astronomisi, astronomik nesnelerin X-ışınının gözlem ve algılama çalışmalarıyla uğraşan astronominin bir dalıdır. X-ışınları Dünya’nın atmosferi tarafından emildiği için x-ışınlarını tespit eden balon, sondaj roketleri ve uydular belirli bir yükseklikte bulunmalıdır. X-ışını astronomisi, Mauna Kea Gözlemevlerindeki gibi standart ışık emilimi olan teleskoplardan daha ilerisini gören uzay teleskopları ile ilgili bir uzay bilimidir.

Optik, Mısır ve Mezopotamyalılar tarafından geliştirilen lenslerle başlamış ve Yunan ve Hint filozofları tarafından geliştirilen ışık ve vizyon teorileri takip etmiştir.

<i>Nedimeler</i> (tablo) Diego Velazquezin eseri tablo

Nedimeler, Geç Orta Çağ İspanyası'nın en önemli ressamı sayılan Diego Velazquez'in 1656 tarihli tablosudur. Velazquez'in 1656 yılında yaptığı bu tablo, İspanyol sanatının örneklerindendir. Ayrıca, sanat tarihinin de ilk üç boyutlu tablosu olarak kabul edilir. Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenmekte olan tablo, sanat eleştirmenleri tarafından Velazquez'in başyapıtı olarak görülür.

Geometrik optik veya ışın optiği, ışık yayılmasını ışınlarla açıklar. Geometrik optikte ışın bir soyutlama ya da enstrumandır; ışığın belirli şartlarda yayıldığı yola yaklaşmada kullanışlıdır.