İçeriğe atla

Raymond Lemieux

Raymond Urgel Lemieux
Doğum16 Haziran 1920(1920-06-16)
Lac La Biche, Alberta
Ölüm22 Temmuz 2000 (80 yaşında)
Edmonton, Alberta
MilliyetKanadalı
EğitimAlberta Üniversitesi (B.Sc., Şeref)
McGill Üniversitesi (Ph.D.)
Ohio Eyalet Üniversitesi (Doktora sonrası)
Tanınma nedenikarbonhidrat kimyası, sakkarozun ilk defa sentezlenmesi, anomerik etki, Lemieux-Johnson oksidasyonu
ÖdüllerKanada Nişanı (officer, 1968), Tishler Ödülü (Harvard Üniversitesi, 1983), Bilimde NSERC Altın MAdalyası (1991), Albert Einstein Dünya Bilim Ödülü (1992), Kanada Nişanı (companion, 1994), Wolf Kimya Ödülü (1999)
Kariyeri
DalıKimya
Çalıştığı kurumlarSaskatchewan Üniversitesi
Ottawa Üniversitesi
Alberta Üniversitesi

Raymond Urgel Lemieux, CC, AOE, FRS[1] (6 Haziran 1920 - 22 Temmuz 2000) kimya alanında bir dizi keşfe öncülük etmiş Kanadalı organik kimyager. Alana ilk ve en ünlü katkısı sakkarozun sentezidir.[2] Katkıları arasında anomerik etkinin keşfi ve karbonhidrat kimyasında hala kullanılan sakkarinlerin sentezi için genel yöntemlerin geliştirilmesi vardır.[3] Kanada Royal Society ve Royal Society (İngiltere) üyesidir ve prestijli Albert Einstein Dünya Bilim Ödülü ve Wolf Kimya Ödülü'ne sahiptir.

Hayatı ve kariyeri

Dr. Raymond U. Lemieux Lac La Biche, Alberta, Kanada'da dünyaya geldi. Ailesi 1926'da Edmonton, Alberta'ya taşındı. Alberta Üniversitesi'nde kimya okudu ve 1943'te kimya lisans derecesini B.Sc. ve Şeref derecisiyle 1943'te tamamladı. Eğitimine McGill Üniversitesi'nde devam etti ve burada Ph.D. derecesini organik kimya alanında 1946'da tamamladı. Ohio Eyalet Üniversitesi'nde doktora sonrası çalışmaları için burs kazandı. Burada streptomisinin yapısı üstüne yaptığı araştırmalar Bristol Laboratories Inc. şirketi tarafından desteklendi. O sırada doktora öğrencisi olan gelecekteki eşi ile Ohio Üniversitesi'nde tanıştı ve 1948'de evlendiler.

Takip eden yıllarda Kanada'ya döndü ve iki yıl boyunca Saskatchewan Üniversitesi'nde yardımcı doçent olarak çalıştı. Ardından Ulusal Araştırma Konseyi'nin Saskatoon'daki Prairie Bölgesel Laboratuvarı'nda Kıdemli Araştırma Görevlisi olarak çalıştı. 1953'te o ve araştırma arkadaşı George Huber sakkarozu başarılı bir şekilde sentezleyen ilk bilim insanları oldular. 1954'te Ottawa Üniversitesi Saf ve Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dekanı olma teklifini kabul etti. Burada Kimya Bölümü'nü kurdu. 1961'de Alberta Üniversitesi Kimya Bölümü'ne profesör olarak döndü ve Organik Kimya Kürsü Başkanı olarak hizmet verdi. Oligosakkaridlerin sentetik versiyonlarının üretilmesi için bir yöntem geliştirdi. Bu keşfi lösemi ve hemofili hastalıklarının tedavilerini iyileştirdi ve yeni antibiyotikler, kan reaktifleri ve organ-reddi baskılayıcı ilaçlarının geliştirilmesinin önünü açtı.

Alberta Üniversitesi'ndeyken bir dizi biyokimyasal şirket kurdu. Bu şirketler arasında 1962'de kurulan R&L Molecular Research Ltd., 1966'da kurulan Raylo Chemicals Ltd. (R&L şirketini satın aldı) ve 1977'de kurulan Chembiomed (Calgary, Alberta'dan Synsorb Biotech satın aldı) vardır. Prof. Lemieux "Şekerlerle Keşif: Nasıl Tatlıydı" başlıklı otobiyografisini 1990'da yayımladı.[4]

Raymond Lemieux 2000'de anevrizmadan dolayı hayatını kaybetti.

1999'da Alberta Üniversitesi Bilim Fakültesi ve Strathcona County, Karbonhidrat Kimyası Strathcona County/R.U. Lemieux Kürsüsü'nü kurdu. 2001'de Alberta Üniversitesi, Raymond Lemieux ve Harry Gunning'in katkılarının anısına Kimya Bölümü binalarını Gunnung/Lemieux Kimya Merkezi olarak yeniden adlandırdı.

Ödüller

Dr. R.U. Lemieux kimya alanındaki çalışmaları karşılığında pek çok ödül almıştır:

Önemli öğrencileri

  • David R. Bundle, Prof. Lemieux'nün eski doktora sonrası öğrencisi, günümüzde Kimya profesörü, Karbonhidrat Kimyası Raymond U. Lemieux Kürsü Başkanı ve Alberta Üniversitesi'nde Üstün Başarılı Üniversite Profesörü, Alberta Glycomics Merkezi'nin kurucusu ve eski yöneticisi. http://www.chem.ualberta.ca/~glyco/who/index.htm7 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Ole Hindsgaul, Prof. Lemieux'nün eski doktora öğrencisi, günümüzde Carlsberg Laboratuvarı, Kopenhag, Danimarka'da Üstün Başarılı Profesör ve Kanda Alberta Üniversitesi Kimya Bölümü'nde Yardımcı Profesör. http://www.crc.dk/carbochem/oledraft2.htm23 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça

  1. ^ Bundle, D. R. (2002). "Raymond Urgel Lemieux. 16 June 1920 - 22 July 2000". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 48: 251. doi:10.1098/rsbm.2002.0014Özgürce erişilebilir. 
  2. ^ Lemieux, R. U.; Huber, G. (1953). "A CHEMICAL SYNTHESIS OF SUCROSE". Journal of the American Chemical Society. 75 (16): 4118. doi:10.1021/ja01112a545. 
  3. ^ "Raymond U. Lemieux". Bioorganic & Medicinal Chemistry. 4 (11): 1795-1797. 1996. doi:10.1016/S0968-0896(96)00245-3. 
  4. ^ Lemieux, Raymond U. (1990). Explorations with sugars: how sweet it was. Columbus, OH: American Chemical Society. ISBN 0-8412-1803-X. 
  5. ^ "Albert Einstein World Award of Science 1992". 20 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2013. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sakkaroz</span>

Sakkaroz veya diğer adlarıyla sükroz veya çay şekeri, C12H22O11 formülüyle gösterilen ve bir glukoz ve bir fruktoz molekülünün bir araya gelmesiyle meydana gelen disakkarittir. Sakkarozun sistematik adı β-D-fruktofuranozil-(2→1)-α-D-glukopiranosit şeklindedir. İnsan beslenmesinde çok önemli bir yere sahip olan sükroz, sadece bitkiler tarafından üretilir. Sakkarozun dünyadaki toplam yıllık üretim miktarı 150 milyon tonun üzerindedir.

<span class="mw-page-title-main">Alexander Todd</span>

Alexander Robertus Todd, Baron Todd, Büyük Britanyalı biyokimyager. Nükleotide, Nükleoside ve nükleotit koenzimler üzerine gerçekleştirdiği bilimsel çalışmalardan dolayı 1957 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü almaya layık görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">George Porter</span>

George Hornidge Porter İngiliz kimyager. 1967 yılında Nobel Kimya Ödülü'ne layık görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Derek Barton</span> İngiliz organik kimyager ve 1969 Nobel Kimya Ödülü sahibi

Derek Harold Richard Barton İngiliz organik kimyager ve 1969 Nobel Kimya Ödülü sahibi. Ödülü, "konformasyon kavramının gelişmesine katkıları için" kazanmıştır. Çalışmalarının konusunu oluşturan kompleks moleküllerin üç-boyutlu geometrik yapısı şimdi organik kimyanın temel bir parçasını oluşturmaktadır.

Niyazi Serdar Sarıçiftçi Türk asıllı Avusturyalı fizikçi. Johannes Kepler Üniversitesi'nde (JKÜ) fiziksel kimya profesörü olup Fiziksel Kimya Enstitüsü'yle Organik Güneş Hücreleri Enstitüsü'nü (OGPE) yönetmektedir.

Robert George Bergman, Amerikalı kimyagerdir.

<span class="mw-page-title-main">Omar M. Yaghi</span> Amerikalı kimyager

Omar M. Yaghi, Berkeley California Üniversitesi'nde James ve Neeltje Tretter Kimya Bölümü Profesörü ve ABD Ulusal Bilimler Akademisi'nin seçilmiş bir üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Alexander Pines</span> araştırmacı

Alexander Pines, Amerikalı kimyager. Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de Glenn T. Seaborg Emeritus Profesörü, Şansölye Emeritus Profesörü ve Yüksek Lisans profesörü, Kaliforniya Kantitatif Biyobilimler Enstitüsü (QB3) ve Biyomühendislik Bölümü üyesidir. 1945'te doğdu, Bulawayo, Güney Rodezya büyüdü ve İsrail'deki Kudüs İbrani Üniversitesi'nde lisans düzeyinde matematik ve kimya okudu. 1968'de Amerika Birleşik Devletleri'ne giden Pines doktorasını kimyasal fizik alanında 1972'de MIT'den aldı. Aynı yıl UC Berkeley'in fakültesine girdi.

Samuel J. Danishefsky, hem Columbia Üniversitesi'nde hem de New York'taki Memorial Sloan-Kettering Kanser Merkezi'nde profesör olarak çalışan Amerikalı kimyager.

<span class="mw-page-title-main">K. C. Nicolaou</span> Amerikalı kimyager

Kyriacos Costa Nicolaou doğal ürünler toplam sentezi alanındaki araştırmalarıyla tanınan bir Kıbrıslı-Amerikalı kimyagerdir. Halen Rice Üniversitesi Harry C. and Olga K. Wiess Kürsüsü kimya profesörüdür; daha önce Scripps Araştırma Enstitüsü / UC San Diego ve Pennsylvania Üniversitesi'nde akademik görevler üstlenmiştir.

Ewart Ray Herbert Jones, Galli organik kimyager ve akademik yönetici. Uzmanlık alanlarındaki çalışmaları ile temelde streoitler, terpenler ve vitaminler olmak üzere çeşitli doğal ürünlerin kimyasını keşfetmiştir. Ayrıca, çalışmaları sayesinde Jones oksidasyonu geliştirilmiştir.

Sör John Ivan George Cadogan İngiliz organik kimya uzmanı.

Jack Lewis, Newnham'lı Baron Lewis, FRS, HonFRSC Temel olarak inorganik kimya alanında çalışan bir İngiliz kimyacı.

Beilby Madalyası ve Ödülü, kimya mühendisliği, uygulamalı malzeme bilimi, enerji verimliliği veya ilgili bir alanda önemli olan bir çalışma için her yıl bir bilim insanı veya mühendise verilir. Ödül, ödülü dönüşümlü olarak veren Institute of Materials, Minerals and Mining, Royal Society of Chemistry ve Society of Chemical Industry tarafından ortak olarak verilir.

Charles Rees Ödülü, Royal Society of Chemistry tarafından "heterosiklik kimya alanında mükemmelliği ödüllendirmek" için verilen bir ödüldür. 2008 yılında kurulmuştur ve iki yılda bir verilir. Kazanan 2000 sterlin, bir madalya, sertifika ve İngiltere'deki Lakeland Sempozyumu'nda bir konferans verme şansını kazanır. Kazananlar, Organik Bölüm Ödül Komitesi tarafından denetlenen Heterosiklik ve Sentez Grubu tarafından seçilir.

Bu liste maddesi, Kraliyet Kimya Topluluğu tarafından verilen ödülleri listeler.

<span class="mw-page-title-main">Charles Rees</span>

Charles Wayne Rees CBE, FRS, FRSC İngiliz organik kimyacı.

Perkin Organik Kimya Ödülü, organik kimyanın herhangi bir alanında yapılan araştırmalarda sürdürülebilir, özgünlük ve başarı için 2008 yılında Royal Society of Chemistry tarafından kurulan prestijli bir kimya ödülüdür.

<span class="mw-page-title-main">Phil S. Baran</span>

Phil S. Baran Scripps Araştırma Enstitüsü Kimya Bölümü'nde Profesör ve Skaggs Kimyasal Biyoloji Enstitüsü üyesidir. Baran, 130'dan fazla yayınlanmış bilimsel makale yazmıştır. Birkaç patenti vardır. Çalışmaları, karmaşık organik bileşiklerin sentezlenmesi, yeni reaksiyonların geliştirilmesi ve yeni reaktiflerin geliştirilmesine odaklanmıştır.

Bertram Oliver "Bert" Fraser-Reid, kiral materyaller için başlangıç malzemesi olarak karbonhidratları kullanan ve oligosakaritlerin bağışıklık yanıtındaki rolü üzerine yaptığı çalışmalarla geniş çapta tanınan Jamaikalı sentetik organik kimyagerdir.