İçeriğe atla

Rast (makam)

Rast makamının ölçüsü

Rast, Klasik Türk müziğinde bir makam.

Çıkıcı bir makamdır. Durağı SOL sesi, güçlüsü beşinci derecesindeki RE sesidir. Dizisi şu şekildedir:
SOL-LA-Sİ (koma bemol)-DO-RE-Mİ-FA (bakiye diyez)-SOL

Perdelerin Türk Müziğindeki isimleri şöyledir:

Râst, Dügâh, Segâh, Çârgâh, Nevâ, Hüseynî, Evic, Gerdâniye

Rast makamına durak sesinden başlanır, ya durakta veya güçlüde asma karar yapılır sonra tizdeki dörtlüsünde de gezinildikten sonra durak sesi olan SOL ile karar verilir.

Rast makamı, Klasik Türk müziğinin en temel makamı sayılır nitekim "rast" Farsçada düz, doğru, sağ manasına gelir. Uzaktan andırsa da, batı müziğinde başka seslerin kullanılmasından dolayı majör gamlarıyla karşılaştırmak yanlıştır.

Rast makamında bestelenmiş bazı popüler eserler şunlardır:

  • Bir gece ansızın gelebilirim
  • Yine bir gülnihal
  • Eski dostlar (unutulmuş birer birer, eski dostlar, eski dostlar)
  • Esti nesim-i nev-bahar, açıldı güller subh-dem
  • Gönül aşkınla gözyaşı dökmekten usandı artık
  • Gül ağacı değilem, her gelene eğilem
  • İçime hep hüzün doluyor
  • Saçının tellerine gönlümü taktı kader
  • Senden uzak günlerim zindân oluyor
  • Gelse o şuh meclise
  • Amed nesim i subhu dem

Rast kelimesi Türk müziğinde aynı zamanda SOL sesi için de kullanılır ("Rast perdesi", "Rast üzerinden girmek").

Diğer Konular

İlgili Araştırma Makaleleri

Evcara (Evc-ÂrÂ), Klasik Türk müziğinde bir makam. Irak perdesindeki Hicaz beşlisine Nim Hicaz perdesinde Hicaz dörtlüsünün eklenmesiyle oluşmuş inici bir makamdır. Zirgüleli Hicaz Makamının Irak perdesindeki şeddidir. Seyir; tiz durak Eviç perdesi civarından seyre başlanır, eviç perdesinde eksik segah çeşnisi ile yarım karar yapılır, Nim Hicaz perdesinde asma karar yapılır. Yeden Acem Aşirandan sonra karar Iraktır. Evcara Eserler

Hicâz, Klasik Türk müziğinde dügah perdesinde karar kılan bir makam ve perde. Hicaz perdesi Türk müziğinde do diyez notasını andıran perdedir. Bu perde makamın yapısındaki en karakteristik perde olduğu için, makama da adını vermiştir.

Hüseyni (Hüseynî), Klasik Türk müziğinde dügah perdesinde karar kılan bir makam ya da mi notası. Anadolu'ya has bir makamdır. Ayrıca halk müziğinde pek çok türkü bu makamdadır. Çıkıcı bir seyre sahiptir. Kararı: Dügah perdesi Güçlüsü: Hüseyni perdesi Tiz Durağı: Gerdaniye perdesi Yedeni: Rast Perdesi

<span class="mw-page-title-main">Segâh</span>

Segâh (Segah), Klasik Türk müziğinde si perdesine yakın seste bir nota ve bu perdeyi karar sesi almış bir makamdır.

Kürdî, Klasik Türk müziğinde si bemol notasını andıran perde ve dügah perdesindeki bir makam. I. Sultan Murad zamanında yazılmış olan Kitâb-ı Mûsikî ve Edvâr-ı Makâmât'ta Kürdî adına rastlanmamaktadır. Makâmın, Kürdî adını daha sonra almış olması görünmektedir. Bununla birlikte bu iki kitapta ve Zeyn'ül-Elhân'da bu makâmı Ebî-Selîk veya Ebû-Selîk makâmı olarak görülmektedir. Lâdikli Mehmet Çelebi döneminde Ebu-Selîk adı Kürdî olarak değiştirilmiştir.

Saba, Klasik Türk müziğinde birleşik bir makam. Saba makamı, la durak sesi üzerine kuruludur. Türk müziğinde re notasının (sesinin) yarım ses ve si notasının (sesinin) çeyrek ses pesleşmesi ile çalınır, icra edilir. Nota dizeğinde, eserin ölçüsü ile beraber re notasının olduğu sıraya bemol ve si notasının olduğu yere de çift bemol işareti konularak saba makamı olduğu belirtilir. Ayrıca eserin başka yerlerinde, ilgili notalara bu işaretler getirilebilir. Genellikle türk halk müziği eserlerindeki arıza ses sib2 dir. Saba makamında bu arıza ses bir çeyrek ses daha pesleşmiştir. Bir diğer ismi derbeder makamıdır. Mendilimin yeşili, aman doktor gibi eserler bu makamdan çalınır. Ayrıca sabah ezanı da bu makamdan okunur.

Neva (Nevâ), Klasik Türk müziğinde bir makam adı ve Yegâh'tan bir oktav tiz olan İtalyan nota sisteminde 3. çizgide gösterilen re perdesidir.

Mahur, Klasik Türk musikisinde bir makam. En sevilen makamlardan biridir. İran ve Hindistan'da Mahur isminde şehirler vardır. Mahur makamı ismini muhtemelen bu şehirlerden almıştır. Çeşitli kâr-ı nâtık güftelerinde de Mahur adının coğrafi isim olarak kullanılması bu görüşü doğrulamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Necdet Yaşar</span> Klasik Türk müziği sanatçısı, tanburi (1930-2017)

Necdet Yaşar,. Klasik Türk müziği sanatçısı, tanburi.

<span class="mw-page-title-main">Yesari Asım Arsoy</span>

Mustafa Yesâri Âsım Arsoy, Cumhuriyet dönemi Klasik Türk müziği bestekârı, söz yazarı ve yorumcu.

Farsça kökenli Nihâvend sözcüğü, Klasik Türk müziğinde birçok anlam ifade etmektedir:

Selahattin İnal, -, Klasik Türk müziği bestekârı ve keman sanatçısı.

Kürdilihicazkâr, Klasik Türk müziğinde rast perdesinde bir şed makam. Kürdî makamının Rast perdesine göçürülmüş şeddidir ve İnici bir makamdır. Karar perdesi Rast, güçlüsü Neva, yedeni ise Acemaşiran olup donanımına Si, Mi ve La için üç tane küçük mücennep konur. Şuh ve parlak bir makam olan kürdilihicazkâr makamı ile özellikle çok sayıda şarkı bestelenmiştir ve günümüzde de en çok sevilen ve kullanılan makamların başında gelir.

Kemani Serkis Efendi,, Ermeni asıllı Klasik Türk müziği bestekâr ve güftekârı.

Benli Hasan Ağa, 17. yüzyılda yaşamış Klasik Türk müziği bestekârı. Darb-ı fetih usulünde bestelenen peşrev-saz semaisi bûselik makamının Klasik Türk müziğinde bilinen ilk temsilcisidir.

<i>İşte Türk Sanat Müziği İşte Sibel Can</i>

İşte Türk Sanat Müziği İşte Sibel Can, Sibel Can'ın 2000 tarihli, Türk Sanat Müziği şarkılarından oluşan on ikinci stüdyo albümüdür.

Türk musikisinde, kullanılan ses dizilerinin (gam) belli kurallar çerçevesinde kullanılmasıdır. Makamların dizileri, aralıkları eşit toplamı 53 koma olan sekiz sesten oluşur. Dizileri aynı olan makamlar birbirlerinden seyirlerine göre ayrılır. Bu yüzden makamda seyir çok önemlidir. Türk musikisinde diziler perdelerden oluşur ve 43 adet perde mevcuttur. Makamların karar sesleri, güçlüsü, yedeni, asma kararları ve bazen de ikinci güçlüleri olur.

Ekrem Güyer, Türk müziği bestecisi ve ses sanatçısı.

<i>Meyhaneci</i>

Meyhaneci, 4 Mart 1987'de yayınlanan Bülent Ersoy'un Uzelli Müzik'den çıkan beşinci stüdyo albümü.

<i>Alaturka 2000</i>

Alaturka 2000, 2000'de yayınlanan Bülent Ersoy'un Universal - S Müzik'dan çıkan stüdyo albümüdür.