İçeriğe atla

Rasim Haşmet

Rasim Haşmet (d. 1886 Selanik - 1918, İstanbul).[1] Gazeteci, öğretmen, şair, yazar, düşünür ve mütercim. Selanik, İzmir, İstanbul ve Konya'da edebiyat öğretmenliği yapmış, çeşitli gazete ve dergilerde çalışmıştır. İlk sosyalist şair ve gazetecilerdendir. Fikirsel olarak özellikle Mehmet Emin Yurdakul'dan ve Lev Tolstoy'dan etkilenmiştir.

Kariyeri

Selanik Hukuk Mektebi mezunudur. İlk kuşak Türk sosyalistlerindendir. II. Meşrutiyet döneminde Osmanlı İmparatorluğu'nda (1909'da) kurulan ilk önemli sol örgüt olan "Selanik Sosyalist İşçi Federasyonu"nun üyesi ve bu örgütün, ilk sayısı Ağustos 1909'da çıkan Türkçe yayın organı "Amele Gazetesi"nin sorumlu müdürüdür. Toplumcu gerçekçi edebiyatın ilk örneklerini verenlerdendir. İttihat ve Terakki Cemiyeti üyesidir.

Yazı hayatı daha öğrencilik yıllarında başlayan Rasim Haşmet Bey pek çok süreli yayında yazmıştır. Bunlardan bazıları, "Zaman", "Yeni Asır", "Amele Gazetesi", "Eşref", "Musavver Eşref", "Çocuk Bahçesi", "Bahçe", "Kadın", "Hüsün ve Şiir", "Genç Kalemler", "Gençlik", "Yeni Felsefe Mecmuası", "Servet-i Fünûn", "Tasvir-i Efkâr", "Resimli Kitap", "Donanma Mecmuası" ve "Konya Osmanlı"dır. Özellikle "Yeni Felsefe Mecmuası"nda yayımlanan, sol / sosyalist düşünürleri tanıttığı yazı dizisiyle tanınmıştır. Ayrıca basında (1909'da) ilk kez Sabatayizm tartışması başlatan kişidir. Yazarın bilinen tek kitabı, "Müntahabat Okuyorum" başlıklı 1911'de Selanik'te yayınlanan bir ders kitabıdır.

Ölümü

Genç yaşta, Şubat 1918'de İstanbul Bakırköy'de ölmüş, Karacaahmet Mezarlığı'na defnedilmiştir. Ressam Haşmet Akal'ın babasıdır.

Kaynakça

  1. ^ İ. Arda Odabaşı, Osmanlı'da Sosyalizm, Türkçülük ve İttihatçılık - Rasim Haşmet Bey -, 2. Basım, İstanbul, Kaynak Yayınları, Mayıs 2012.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ziya Gökalp</span> Türk yazar ve toplum bilimci

Ziya Gökalp, Türk yazar, toplum bilimci, şair ve siyasetçidir. Meclis-i Mebûsanda ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde milletvekilliği yapmıştır. "Türk milliyetçiliğinin babası" olarak da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Canip Yöntem</span> Türk yazar, şair ve siyasetçi

Ali Canip Yöntem, Türk şair, yazar, edebiyat tarihi araştırmacısı ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Seyfi Orhon</span> Türk şair, gazeteci, yazar, yayımcı, siyaset adamı

Orhan Seyfettin Orhon, Türk şair, gazeteci, yazar, yayımcı, siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Emin Yurdakul</span> Türk şair ve milletvekili

Mehmet Emin Yurdakul, Türk şair ve milletvekili. "Türk Şairi", “Millî Şair” olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Ziya Ortaç</span> Türk yazar

Yusuf Ziyaettin Ortaç, Türk şair, yazar, edebiyat öğretmeni, yayımcı ve siyasetçidir.

Enver Behnan Şapolyo, Türk tarihçi.

<span class="mw-page-title-main">Faruk Nafiz Çamlıbel</span> Türk şair, siyasetçi, öğretmen (1898 - 1973)

Ahmet Faruk Çamlıbel, Türk şair, siyasetçi, öğretmendir.

<span class="mw-page-title-main">Nigâr Hanım</span> Osmanlı Türk şairi

Nigâr Hanım, Osmanlı şairi.

<span class="mw-page-title-main">Âsaf Hâlet Çelebi</span> Şâir

Âsaf Hâlet Çelebi, Türk şair.

Suphi Ethem, Veteriner Hekim, pozitivist ve materyalist bir Türk düşünürü ve yayıncı.

Selanik'te M. Zekeriya (Sertel) ve Ahmet Hamdi Beylerin çıkardığı ilk Türk felsefe dergisidir. Abdullah Feyzi Bey'in "Muhit-i Mesai" dergisinin yerine çıkmaya başlamıştır. Ağustos 1911 - Nisan 1912'de toplam 17 sayı yayımlanmıştır.

Nihad Sâmi Banarlı,, Türk edebiyat tarihçisi, yazar, şair ve edebiyat öğretmenidir.

<i>Vakit</i> (gazete) 1875-1959 yıllarında İstanbulda yayımlanan günlük gazete

Vakit gazetesi, ilk defa 15 Mayıs 1875'te Diyarbakırlı Filip Efendi İstanbul'da Kemalzade Lastik Said Bey başyazarlığı altında yayınlanmaya başladı. Gazetenin yönetimi önce Ketenciler başındaki Han-ı Halil'de iken, sonraları Bab-ı Ali caddesindeki 54 numaraya taşınmıştı. Gazete o dönemde 30 paraya satılırdı. Yayınlanan makaleler imzasız olup yazıların altında "Muharriri evvel" imzası vardı. Vakit mücadeleci gazete olarak kısa zamanda en çok okunan gazetelerden biri oldu. Gazetenin yayınlanmasına bir süre göz yumuldu fakat daha sonra Padişah Abdülaziz'in ve hükûmetin tahammülü kalmadı, Vakit kapatıldı.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Rasim</span> Türk yazar, gazeteci, tarihçi, milletvekili (1864 - 1932)

Ahmet Rasim, Türk yazar, gazeteci, tarihçi, milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Cevdet</span> Kürt asıllı doktor, ideolog ve çevirmen

Abdullah Cevdet Karlıdağ, Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarında ve cumhuriyetin kuruluş döneminde yaşamış siyasetçi, düşünür, göz doktoru, şair ve tercümandır.

Sadrettin Celal Antel (1890-1954). Eğitimci, bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Genç Kalemler</span>

Genç Kalemler, 1910-1912 yıllarında Selanik'te yayınlanan milliyetçi bir fikir dergisidir.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Hilmi</span> Türk siyasetçi; Osmanlı Sosyalist Fırkası ile Türkiye Sosyalist Fırkasının kurucusu

Hüseyin Hilmi veya İştirakçi Hilmi, Türk sosyalist siyasetçi. Osmanlı Sosyalist Fırkası ve Türkiye Sosyalist Fırkası'nın kurucusu ve genel başkanı. Osmanlı İmparatorluğu’nda sosyalizm düşüncesinde öne çıkan isimlerden biridir.

Neriman Hikmet Öztekin, Türk gazeteci ve şairdir.

Musavver Eşref, İstanbul’da 18 Mart 1909’dan itibaren 52 sayı yayılanmış haftalık bir dergidir.