Rasim Haşmet
Rasim Haşmet (d. 1886 Selanik - 1918, İstanbul).[1] Gazeteci, öğretmen, şair, yazar, düşünür ve mütercim. Selanik, İzmir, İstanbul ve Konya'da edebiyat öğretmenliği yapmış, çeşitli gazete ve dergilerde çalışmıştır. İlk sosyalist şair ve gazetecilerdendir. Fikirsel olarak özellikle Mehmet Emin Yurdakul'dan ve Lev Tolstoy'dan etkilenmiştir.
Kariyeri
Selanik Hukuk Mektebi mezunudur. İlk kuşak Türk sosyalistlerindendir. II. Meşrutiyet döneminde Osmanlı İmparatorluğu'nda (1909'da) kurulan ilk önemli sol örgüt olan "Selanik Sosyalist İşçi Federasyonu"nun üyesi ve bu örgütün, ilk sayısı Ağustos 1909'da çıkan Türkçe yayın organı "Amele Gazetesi"nin sorumlu müdürüdür. Toplumcu gerçekçi edebiyatın ilk örneklerini verenlerdendir. İttihat ve Terakki Cemiyeti üyesidir.
Yazı hayatı daha öğrencilik yıllarında başlayan Rasim Haşmet Bey pek çok süreli yayında yazmıştır. Bunlardan bazıları, "Zaman", "Yeni Asır", "Amele Gazetesi", "Eşref", "Musavver Eşref", "Çocuk Bahçesi", "Bahçe", "Kadın", "Hüsün ve Şiir", "Genç Kalemler", "Gençlik", "Yeni Felsefe Mecmuası", "Servet-i Fünûn", "Tasvir-i Efkâr", "Resimli Kitap", "Donanma Mecmuası" ve "Konya Osmanlı"dır. Özellikle "Yeni Felsefe Mecmuası"nda yayımlanan, sol / sosyalist düşünürleri tanıttığı yazı dizisiyle tanınmıştır. Ayrıca basında (1909'da) ilk kez Sabatayizm tartışması başlatan kişidir. Yazarın bilinen tek kitabı, "Müntahabat Okuyorum" başlıklı 1911'de Selanik'te yayınlanan bir ders kitabıdır.
Ölümü
Genç yaşta, Şubat 1918'de İstanbul Bakırköy'de ölmüş, Karacaahmet Mezarlığı'na defnedilmiştir. Ressam Haşmet Akal'ın babasıdır.
Kaynakça
- ^ İ. Arda Odabaşı, Osmanlı'da Sosyalizm, Türkçülük ve İttihatçılık - Rasim Haşmet Bey -, 2. Basım, İstanbul, Kaynak Yayınları, Mayıs 2012.