İçeriğe atla

Rapa Nui Millî Parkı

Rapa Nui Milli Parkı
UNESCO Dünya Mirası
Okyanusa bakan moailer
Konum Şili
Kriter715: i, iii, v
Referans971
Tescil1995 (19. oturum)
BölgeLatin Amerika ve Karayipler
Koordinatlar27°15′0″G 109°45′0″B / 27.25000°G 109.75000°B / -27.25000; -109.75000

Rapa Nui Milli Parkı, Şili'deki Paskalya Adası'nda bulunan bir ulusal park ve UNESCO tarafından belirlenmiş bir Dünya Mirasıdır.[1]

Rapa Nui, Paskalya Adası'nın Polinezya dilindeki ismidir; adanın İspanyolca ismi Isla de Pascua'dır. Ada, Pasifik Okyanusu'nun güneydoğusunda, Polinezya Üçgeni'nin güneydoğu ucunda yer almaktadır. Ada Şili tarafından 1888 yılında ele geçirilmiştir.

Adanın ünü ve Dünya Mirası statüsü, M.S. 300 civarında adada yaşamış bulunan erken Rapa Nui halkına atfedilen moai ismi ile bilinen 887 taş heykelden gelmektedir. Taş heykeller, "ahu" denilen taş platformlar üzerine dizilmiştir. En büyüğü, parkın güneyinde üzerinde 15 heykelin dizili olduğu Ahu Tongariki'dir.

Galeri

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tuvalu</span> Büyük Okyanusta bir ada devleti

Tuvalu; Büyük Okyanus'ta, dokuz adet mercan adasından oluşan Polinezya ülkesidir. İngiliz Milletler Cemiyetine üye olup devlet başkanı olarak Birleşik Krallık kralını kabul eder. A.B.D.'ye bağlı bir eyalet olan Hawaii Adası ile Avustralya arasında bulunmaktadır. Komşu ülkeleri Kiribati, Samoa ve Fiji adaları olan Tuvalu, 26 km²lik bir yüz ölçümüne sahiptir. Tuvalu, dünyada Vatikan, Monako ve Nauru'dan sonra en küçük, Vatikan'dan sonra ise en az nüfusa sahip ikinci bağımsız ülkedir. Ayrıca, Birleşmiş Milletler'e üye olan en az nüfuslu ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">Okyanusya</span> coğrafi bölge

Okyanusya, Büyük Okyanus'a dağılmış adaları kapsayan ülkelerden ve Avustralya'dan oluşan coğrafi bölgedir. Asya'nın güney ve güneydoğusunda, Antarktika'nın kuzeyinde ve Büyük Okyanus ile Hint Okyanusu'nun arasında yer alır. Yüzölçümü 8.970.000 km², nüfusu 35.669.267'dir.

<span class="mw-page-title-main">Mu</span> 14 bin yıl önce batarak yok olduğu söylenen efsanevi kıta

Mu kıtası veya kısaca Mu, ilk olarak 19. yüzyılda yaşamış yazar ve gezgin Augustus Le Plongeon tarafından Büyük Okyanus'ta yer aldığı ve 14 bin yıl önce batarak yok olduğu ileri sürülmüş, günümüzde bilim çevrelerinde sözdebilimsel bir iddia olduğu kabul gören efsanevi kıtadır. Le Plongeon, kıtada Antik Mısır ve Mezoamerika toplumlarının atalarının yaşadığını iddia etmiştir. Kavram daha sonra, kıtanın bir zamanlar Pasifik Okyanus'unda var olmuş olduğunu iddia etmiş James Churchward tarafından popülarize edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Paskalya Adası</span> Büyük Okyanusta Şiliye bağlı bir bölge

Paskalya Adası, Büyük Okyanus'un güney doğusunda Şili'ye bağlı bir ada.

<span class="mw-page-title-main">Polinezya</span> Okyanusya alt bölgesi

Polinezya, Büyük Okyanus'taki üç büyük ada öbeğinden birine verilen ad. Polinezya bölgesini tanımlamak için aldığı şekil itibarıyla Polinezya üçgeni olarak da ifade edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Moai</span> Paskalya Adasındaki yekpare som taştan heykeller

Moai Büyük Okyanus'ta, Şili'nin 3703 km. batısındaki Paskalya Adası'nda bulunan som taştan devâsa heykellere verilen isimdir. Polinezya'nın diğer yörelerinde de görülen pagan merâsim alanlarını oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Rano Raraku</span>

Rano Raraku Paskalya Adası'nın Rapa Nui Milli Parkı'nda Terevaka bölgesinin eteklerinde bulunan volkanik bir kraterdir. Krater volkanik kül bulutu ve tüflerle oluşmuştur. 1800'lü yıllara kadar 500 yıl süre boyunca ada halkı tarafından (Moai) taş ocağı olarak kullanılmıştır. Bölge Dünya Mirası listesine dahildir ve milli parkın yedi bölümünden birinin ismini verir.

Rapanui ya da Rapa Nui Büyük Okyanus'ta bulunan Şili'ye bağlı Paskalya Adası'nda yerleşik Polinezyalı yerlilerdir. Paskalya Adası, Rapa Nui olarak da adlandırılır. Günümüzde, Rapanui halkı adanın nüfusunun %60'ını oluşturur. Rapa Nui dilini konuşurlar. 2002 yılı nüfus sayımında, hemen hemen tamamı batı kıyısında bulunan Hanga Roa köyünde yaşayan 3.304 kişi adada yaşamaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Makemake (mitoloji)</span> Rapanuilerin mitolojisinde insanlığın yaratıcısı, bereket tanrısı; kuşadam kültünün baş tanrısı

Makemake Paskalya Adası yerlileri olan Rapanuilerin mitolojisinde insanlığın yaratıcısı, bereket tanrısı ve "Tangata manu" ya da kuşadam kültünün baş tanrısıdır. Bu kült, adanın daha çok tanınan Moai döneminden sonra gelir.

<span class="mw-page-title-main">Pasifik Adaları</span> Pasifik Okyanusu adalarından oluşan coğrafi bölge

Pasifik Adaları, Pasifik Okyanusu'ndaki adalardır. Üç büyük adalar grubu Polinezya, Mikronezya ve Melanezya'dır.

<span class="mw-page-title-main">Rapa İti</span>

Rapa veya Rapa İti Güney Pasifik'teki Bass Adaları'nda yer alan en büyük ve yerleşimin olduğu tek adadır. Ada geçmişte Oparo ismiyle de bilinirdi. 40 km2 yüzölçümlü adanın nüfusu 500 kişir, en yüksek noktası 650 metredir. Adanın merkezinde Ahuréi kasabası bulunmaktadır. Bölgede bulunan Rapa Nui olarak da bilinen Paskalya Adası ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şili Kızılderilileri</span>

Şili Kızılderilileri, Şili'de yaşayan, Andlar ve Amazonya kültür gruplarından Kızılderili halkları. Şili nüfusunun % 4.6 sına denk gelen 692.000 kişilik nüfusa sahiptirler ve bunun % 85 kadar Mapuçelerden oluşur. Diğer halklar arasında Aymaralar, Keçuvalar, Atakamenyolar, Kollalar, Diaguita, Yaghan ve Kawashkar grupları yer alır. Diğer ufak gruplar arasında Cacahue, Chango, Picunche, Chono, Tehuelche, Cunco ve Selknam sayılabilir.

Rapa Nui, çoğunlukla Paskalya Adası'nda konuşulan bir Doğu Polinezya dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Retiro Parkı</span>

Retiro Parkı İspanya’nın Madrid şehrinde yer alan en büyük parklardan birisidir. 19. yüzyılın sonlarına kadar İspanyol monarşisine ait olan park, bu tarihten sonra halka açık bir parka dönüştürülmüştür. 1.4 kilometrekarelik bir alana yayılan Retiro Parkı şehir merkezinin hemen ucunda ve Puerta de Alcalá ile Prado Müzesi’nin çok yakınındadır. Birçok heykelin, anıtın, galerilerin ve bir göletin yer aldığı parkta periyodik olarak pek çok etkinlik düzenlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ahu Tongariki</span> Paskalya Adasındaki taş sahanlık

Ahu Tongariki, Büyük Okyanus'ta, Şili'ye bağlı Paskalya Adası'nda bulunan, ataları onurlandırmak için inşa edilmiş "ahu" denilen taş platformlarının en büyüğüdür.

<span class="mw-page-title-main">Rapa Nui mitolojisi</span>

Pascuense mitolojisi veya Paskalya Adası mitolojisi olarak da bilinen Rapa Nui mitolojisi, Güneydoğu Pasifik Okyanusu'ndaki Paskalya Adası'ndaki Rapa Nui halkının yerel mitlerini, efsanelerini ve inançlarını ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Skorya</span>

Skorya, kristaller (fenokristaller) içerebilen veya içermeyen oldukça veziküler, koyu renkli volkanik bir kayadır. Tipik olarak koyu renkli ve bileşimi bazaltik veya andezitiktir. Skorya, çok sayıdaki makroskopik elipsoidal veziküllerinin bir sonucu olarak nispeten düşük yoğunlukta olan bir yapıya sahiptir. Ancak süngertaşı'nın aksine, tüm skoryaların özgül ağırlığı 1 kilogramdan büyüktür ve suda batar. Delikler veya veziküller, magma içinde çözünen gazlar, erimiş kayada kabarcıklar oluşturarak çözeltiden çıktıklarında oluşur ve bunların bir kısmı kaya soğudukça ve katılaştıkça yerinde donar. Skorya, bir lav akışının bir parçası olarak, tipik olarak yüzeyinin yakınında veya parçalı ejekta olarak oluşabilir, örneğin dik kenarlı skorya konileri oluşturan Strombolian patlamalarında. Yemen'de bulunan çürüklerin kimyasal analizi, esas olarak birkaç zeolit içeren volkanik camdan oluştuğu görülmüştür. Cürufların çoğu camsı parçalardan oluşur ve fenokristaller içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Reimiro</span>

Reimiro, bir zamanlar Paskalya Adası halkı tarafından giyilen hilâl şeklinde boyuna takılan bir süs takısıdır. İsim, Rapanui dilinde rei ve miro ("tekne") kelimesinden gelir. Bu takının hilâl formatı bir Polinezya kanosunu temsil eder.

<span class="mw-page-title-main">Paskalya Adası bayrağı</span>

Paskalya Adası bayrağı, Şili'ye bağlı bir bölge olan Paskalya Adası'nın bayrağıdır. İlk olarak Mayıs 2006'da Şili ulusal bayrağın yanında halka açık bir şekilde göndere çekilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Polinezya üçgeni</span>

Polinezya Üçgeni kabaca Polinezya'nın Pasifik Okyanusu'ndaki boyutunu tanımlar ve Okyanusya'nın bir parçasıdır. Üçgenin köşe taşlarını Hawaii Adaları, Yeni Zelanda ve Paskalya Adası oluşturmaktadır.