İçeriğe atla

Rangin Dadfar Spanta

رنگین دادفر سپنتا
Dr. Rangin Dadfar Spanta
Afganistan Dışişleri Bakanı
Görev süresi
20 Nisan 2006 - 18 Ocak 2010
Başbakan Hamid Karzai
Yerine geldiğiAbdullah Abdullah
Yerine gelenZalmay Rasul
Kişisel bilgiler
Doğum 15 Ekim 1953(1953-10-15)
Herat Vilayeti, Afganistan
Bitirdiği okul Kabil Üniversitesi
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi
Mesleği Diplomat
Dini İslam
ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ve Rangin Dadfar Spanta.
Spanta, 2010 yılında 46. Münih Güvenlik Zirvesi'nde.

Rangin Dadfar Spanta (1954, Herat), 2006-2010 yılları arasında Afganistan Dışişleri Bakanı görevini üstlenen diplomat.

Yaşamı

Tacik kökenli olan Rengin D. Spanta, Afganistan'ın Herat bölgesinde yaşayan Spanta Aşireti'nin lideridir ve toprak sahibi zengin bir aileden gelmektedir. Evli ve iki çocuğu bulunan Spanta'nın ailesi halen Almanya'da yaşamaktadır.

Afganistan'ın Sovyetler Birliği ablukası döneminde ülkesini terk etmek zorunda olan Spanta, Kabil Üniversitesi'nden Siyasi Bilimler üzerinde aldığı lisans ardından Türkiye'de Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde yüksek lisans eğitimini tamamlamıştır.[1] 1982 yılında Almanya'ya yerleşen Spanta burada RWTH Aachen'de doktorasını yapıp burada 13 yıl boyunca profesörlük yapmıştır. Almanya'da yaşadığı dönemde Alman Yeşiller Partisi'nde Afganistan Demokrasi İttifakı'nda sözcülük yapmıştır.

21 Mart 2006'da Hamit Karzai'nin kabineyi tekrar kurması ile göreve atanan Dr. Spanta aynı zamanda Karzai'nin eski dışileri danışmanlığı görevini yapmıştır. Afganistan'da Taliban yönetiminin devrilmesi ile ülkesine geri dönmüştür.

Kaynakça

  1. ^ "Cengiz Çandar - "Dünyanın En Tehlikeli" Ülkesinde... - 25 Ekim 2008". 13 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2016. 
Siyasi görevi
Önce gelen
Abdullah Abdullah
Dışişleri bakanı
2006–2010
Sonra gelen
Zalmay Resul

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Afganistan</span> Batı, Orta ve Güney Asyanın birleştiği yerde bulunan devlet

Afganistan ya da resmî adıyla Afganistan İslam Emirliği, Orta Asya'nın güneyinde denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Doğu ve güneyde Pakistan; batıda İran; kuzeyde Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan; kuzeydoğuda ise Çin ile komşudur. 652.000 km² yüz ölçümlü, kuzey ve güneydoğusunu düzlüklerin oluşturduğu dağlık bir ülkedir. Başkenti ve en büyük şehri Kâbil'dir. Yaklaşık 40 milyonluk nüfusunun çoğunluğunu Peştunlar, Tacikler, Hazaralar ve Özbekler oluşturur. Ülke, uluslararası alanda Afganistan İslam Cumhuriyeti olarak tanınmaktadır. ABD'nin Afganistan'dan çekilmesine akabinde gerçekleşen Taliban saldırıları ile 15 Ağustos 2021'de Taliban'ın başkent Kâbil'i ele geçirmesi sonucunda kurulmuş olup, yönetimin devri konusundaki tartışmalar ve görüşmeler devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hamid Karzai</span> Afganistanlı siyasetçi

Hamid Karzai Peştun asıllı Afgan siyasetçi. Afganistan eski devlet başkanıdır. Taliban sonrası ilk devlet başkanıdır. 2001-2004 yılları arasında halk tarafından desteklenen Karzai, 2004 seçimleri sonrası dönemde yönetimde yolsuzluğun artması, ülke çapında Taliban ve El-Kaide militanların tekrar güç kazanmasıyla birlikte hem Karzai'nin hükûmetine karşı hem de ülkenin geleceğine karşı bir şüphe ve güvensizlik ortamı oluştu. 2009 yılı Kasım ayında bir kez daha devlet başkanı seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan bayrağı</span> Afganistanın ulusal bayrağı

Afganistan bayrağı, Afganistan'ın ulusal bayrağıdır. Ülke, Hotakîler tarafından kurulduğu 1709 yılındaki ilk bayrağından bu yana 25 bayrağa sahip. Sadece 20. yüzyılda Afganistan, o dönemdeki diğer tüm ülkelerden daha fazla 19 ulusal bayrak kullandı ve bunların çoğu siyah, kırmızı ve yeşil renklere sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Sibgatullah Müceddidi</span>

Sibgatullah Müceddidi, Sovyet-Afgan Savaşı'nın bitiminden ve Afganistan'da sosyalist rejimin yıkılmasından sonra kurulan Afganistan İslam Cumhuriyeti'nin ilk başkanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan İslam Cumhuriyeti</span> Afganistanda hüküm sürmüş eski bir devlet

Afganistan İslam Cumhuriyeti, Afganistan Savaşı sırasında 2004-2021 yılları arasında Afganistan'da var olan bir İslam cumhuriyetiydi. 2001'de ABD'nin Afganistan'ı işgal etmesinin ardından Taliban liderliğindeki Afganistan İslam Emirliği'nin ele geçirilmesi sonrası 2004 yılında kuruldu. 15 Ağustos 2021'de ülkenin büyük bölümünün kontrolü Afganistan İslam Emirliği'ne geçti. Afganistan'ın uluslararası olarak tanınan tek meşru devleti olduğu iddia edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan-Türkiye ilişkileri</span>

Afganistan-Türkiye ilişkileri, Türkiye Cumhuriyeti'nin Afganistan İslam Emirliği'yle süregelen uluslararası politikalarını içerir.

<span class="mw-page-title-main">Herat</span>

Herat, Afganistan'ın batısında Herat Vilayeti'nin merkezi olan kent. 2016 tahminine göre 1,762,157 kişi nüfusu ile Herat Afganistan'ın nüfus itibarıyla ikinci büyük şehridir. Münbit Hari Nehri vadisinde konumlanmıştır. Kandehar ve Mezar-ı Şerif kentlerine 1. No.lu devlet yolu ile veya dış çevre yolu bağlıdır. Şehir İran içinde bulunan Meşhed şehrine İslam Kale sınır şehri dolayısıyla bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Herat (il)</span>

Herat Vilayeti (Farsça: هرات), Afganistan'ın 34 vilayetinden birisi.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan Hava Kuvvetleri</span> Şu anda Afganistanda bulunan hava kuvvetleri personel sayısı tam olarak bilinmemektedir

Afganistan Hava Kuvvetleri, 2004'ten 2021'e kadar Afganistan İslam Cumhuriyeti'ne bağlı Afganistan Silahlı Kuvvetleri'nin hava harp gücüydü. 1. Kanat Kabil'de, 2. Kanat Kandahar'da, 3. Kanat Shindand'da ve 4. Kanat kuzey Afganistan'daki Mezar-ı Şerif'te olmak üzere dört kanada bölünmüştü. Korgeneral Mohammad Dawran, Afgan Hava Kuvvetleri'nin son Genelkurmay Başkanı ve Kabil'in Düşüşünden önceki son Afgan Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Abdul Fahim Ramin'di. Afgan Hava Kuvvetleri'nin komuta merkezi, Kabil'deki Hamid Karzai Uluslararası Havaalanı'nda bulunuyordu. Herat Eyaletindeki Shindand Hava Üssü ana eğitim tesisi olarak hizmet verdi.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Güvenlik Destek Gücü</span>

International Security Assistance Force ya da ISAF, Afganistan Savaşı sonrasında, NATO önderliğinde Afganistan'da kurulmuş; amacı güvenliği sağlamak ve insanî yardımlarda bulunmak olan örgüttür.

<span class="mw-page-title-main">Kâbil</span> Afganistanın başkenti

Kâbil, Afganistan'ın başkenti ve en büyük şehri.

<span class="mw-page-title-main">Kâbil Uluslararası Havalimanı</span> Kâbilde yer alan uluslararası havalimanı

Kâbil Uluslararası Havalimanı veya eski ismiyle Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı (2014-2021), Afganistan'ın başkenti Kabil'deki uluslararası havalimanıdır. Khwaja Rawash Havalimanı ve Kabil Havalimanı olarak da bilinir. Ticari hava trafiğinin yanı sıra, ISAF'ın görev süresinin bir parçası olarak aynı zamanda bir askerî havalimanı olarak diğer NATO ülkeleri ve ABD tarafından kullanılmaktaydı. Şehir merkezine üç kilometre uzaklıktadır ve deniz seviyesinden yaklaşık 1.800 m yükseklikte yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan Geçiş Yönetimi</span>

Afganistan Geçiş Yönetimi (AGY), Afganistan'da Haziran 2002'de oluşturulan geçici yönetimin adı. 2001 yılındaki Bonn Konferansı'nın ardından kurulan Afganistan Geçici Yönetimi'nin yerine gelmiştir. 2004'te yapılan seçimlerle birlikte Afganistan İslam Cumhuriyeti kurulmuş ve AGY'nin görevi sona ermiştir. Hamid Karzai devlet başkanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İrfan Buz</span> Türk eski futbolcu ve teknik direktör

İrfan Buz, Türk eski futbolcu ve teknik direktör.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Abdullah</span> Afgan politikacı

Abdullah Abdullah, Afgan politikacı ve hekim. Afganistan İcra Kurulu Başkanı'ydı. Bir danışman olarak Eylül 2001'de öldürülen "Panjşir Aslanı" olarak bilinen Kuzey İttifakı lideri ve komutanı Ahmet Şah Mesud'un yakın arkadaşıydı. Abdullah, Taliban rejiminin yıkılmasından sonra, 2001-2005 yılları arası Afganistan Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Taliban ile Afganlar arası barış görüşmelerine liderlik etmesi beklenen Ulusal Uzlaşma Yüksek Konseyi'ne (HCNR) liderlik etmiştir.

Tüm ülkelerin vatandaşlarının Afganistan'ı ziyaret etmek için vize almaları gerekmektedir. Tek muafiyet, Afganistan'da doğan, Afgan bir ebeveynden veya Afganistan'da doğmuş bir ebeveynden doğan yolculardır. 15 Ağustos 2021'de Kabil'in düşüşü'nün ardından, Uluslararası alanda tanınan eski hükûmet olan Afganistan İslam Cumhuriyeti tarafından kurulan diplomatik misyonlarına, çalışmalarını sürdürmeleri için Taliban tarafından talimat verildi. Taliban hükûmeti, Afganistan'a giriş için bu temsilcilikler tarafından verilen vizeleri kabul ediyor. Bazı Afganistan temsilcilikleri vize vermeyi durdurdu, diğer konsolosluklar ise vize vermeye devam etti.

Ali Bilge Cankorel Türk büyükelçi.

<span class="mw-page-title-main">Herat Uluslararası Havalimanı</span>

Herat Uluslararası Havalimanı Afganistan'ın güneydoğusunda olan Herat şehrinin 10.5 km (6.5 mi) güneydoğusunda, Ferah şehrinin doğusundaki Guzara şehrine yakın Herat Bölgesindedir. Afganistan'da Kabil Uluslararası Havalimanı ve Kandehar Uluslararası Havalimandan sonraki en büyük 3.havalimanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan cumhurbaşkanı</span> Afganistan İslam Cumhuriyetinin devlet ve hükûmet başkanı (2004-2021)

Afganistan İslam Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, anayasal olarak Afganistan İslam Cumhuriyeti'nin (2004-2021) devlet ve hükûmet başkanı ve Afganistan Silahlı Kuvvetleri başkomutanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Maria Başir</span>

Maria Başir, Afganistanlı savcı.