İçeriğe atla

Randy Wicker

Randolfe Hayden "Randy" Wicker (d. Charles Gervin Hayden, Jr., 3 Şubat 1938), Amerikalı yazar, eylemci ve blogcu. Erken homophile ve gey kurtuluş hareketlerine katılmasının ardından Wicker, insan klonlaması konusunda etkin oldu.

İlk yılları ve LGBT eylemciliği

Wicker, Charles Gervin Hayden, Jr. ismi ile 1938 yılında New Jersey eyaleti Plainfield'de dünyaya geldi.[1] Florida'da büyük annesi ve büyük babası tarafından yetiştirildi.[2] 1950'lerin ortasında University of Texas at Austin (UTA)'de okur iken ONE, Inc. örgütüne ait One dergisini keşfedince homophile hareketi ile ilk kez karşılaştı.[3] 1958'de hâlâ UTA'de öğrenci iken Mattachine Society'nin New York şehri branşına (MSNY) üye olup yazı örgüt ile çalışmak ile geçirdi. Mattachine, eşcinsel hakları çabasında muhafazakâr bir tutuma takındı ve grup önderlerinden ve diğer üyelerinin çoğundan daha genç olan Wicker, Craig Rodwell gibi diğer genç eylemciler ile birlik kurup grubu daha radikal bir hâle getirmeyi çabaladı.[4] Dönemdeki MSNY başkanı Arthur Maule, "Diyelim, ki o hareket için rahatsız edici bir edinim idi" diye hatırlamıştır.[5] MSNY'i kendi etkinlikleri için reklam yapmaya ikna ettikten sonra Wicker, yer alacak olan bir seminer için el ilânları bastırdı.. Bu reklamcılık, ayakta kalmaya mecbur kalan bir kalabalığa neden oldu. Polislerin MSNY'i mülk sahibini MSNY'i karargâhından tahliye ettirmeye razı etmesine de neden oldu.[6]

Harekette daha etkin olur iken Wicker, kendi faaliyetleri konusunda ailesine açıldı. Babası Hayden, Sr., oğlunun faaliyetlerinin bir şeye yaracağından kuşku duyduğu hâlde eylemciliği için ondan "Charles Hayden" ismini kullanmamasını talep etti. Oğlu, kendi ailesi ile bir bağlantı muhafaza etmek için soyadını yeni orta ismi olarak kullanarak "Randolfe Hayden Wicker" takma ismini benimsedi. 1967'de ismini yasal olarak değiştirdi.[7]

1958 sonbaharında Austin'e geri dönen Wicker, "Wicker Research Studies" (WRS) isimli bir homophile örgütü başlatmayı çalıştı. WRS, San Francisco merkezli lezbiyen grup Daughters of Bilitis'in felsefesini benimsedi ve Teksas, Mississippi ve Louisiana çapında faaliyet gösterdi. Mamâfih WRS kısa ömürlü idi zira Mississippi, örgütün anonimleşme başvurusunu reddetti.[8] Wicker ayrıca sivil haklar hareketinde etkin oldu. Wicker kendini öğrenci birliği başkanlığı için aday olarak gösterdi fakat kampanya sırasında üniversite dekanı, Wicker ile onun oda arkadaşının gey olduğunu belirten bir bildiri aldı. Oda arkadaşı üniversiteden atıldı fakat Wicker atılmadı, zira kendi genel profili kendini durumu sessiz bir şekilde idare etmek isteyen bir yönetimden korudu. Bu hadise Wicker'ı eşcinsellerin militan eylemlerde bulunmaları gerektiğini ikna ettirdi.[1]

UTA'den mezun olduktan sonra Wicker, New York şehrine tamamen yerleşti ve MSNY ile bağlantılarını yeniledi. MSNY üyeliği kapsamında radikal eylemler işlemeye izin alamayan Wicker, MSNY'den uzak bir şekilde radikal faaliyetlerde bulunmasını sağlamak için 1962'de "Homosexual League of New York" ("New York Eşcinsel Cemiyeti")'u bir cephe örgütü olarak kurdu. WBAI radyosu eşcinselliğe ilişkin hastalık teorisini savunan bir psikiyatrlar panelini yayınlayınca Wicker, radyo istasyonu müdürünü kendisini ve bir sürü diğer geyi yayına almaya ikna etmeyi başardı. ABD'deki türünün ilk olanı olarak inanılan bu 90 dakikalık program Temmuz 1962'de yayınlandı.[9] The New York Times, The Realist, Newsweek, New York Herald Tribune ile Variety dahil olmak üzere birçok ana akım medya kuruluşu program hakkında olumlu eleştiriler yaptı.[10]

Bu tanıtım nedeni ile 1962 ile 1964 arası Wicker, New York'un en görünür eşcinsellerinden biri idi. Hesapsız sayıda kilise grubuna ve üniversite dersine konuşma verdi ve 1964'te 31 Ocak tarihli The Les Crane Show programına çıkması ile Doğu Yakası televizyonuna çıkan ilk açık gey oldu. Wicker, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk bilinen gey hakları gösterisini düzenlemesi ile anılır. Gey erkeklere ait askerlik kayıtlarının mahremiyetinin ihlal edilmesinin ardından Wicker, Craig Rodwell, cinsel özgürlük eylemcisi Jefferson Fuck Poland ve birkaç diğer eylemci ile birlikte New York şehrindeki Whitehall Street Induction Center'e karşı bir pankartlı protesto işledi.[11] 1965'te MSNY'nin sekreterlik pozisyonu için kendini bağımsız aday olarak gösterdi. Seçimi kaybetti fakat onun ile aynı görüşleri paylaşan birçok radikal kazandı ve böylece örgütün yönetimini ele geçirdi.[12] Sevgilisi Peter Ogren ile "Underground Uplift Unlimited" isimli bir head shop'u işlemek geçindi. Çift, dükkânı 1967'den 1971'e kadar işletti[7] ve kazanılan hasılatları bir antika ve lamba dükkânı açmak için harcadı. Wicker dükkânı 29 sene boyunca işletti.[13]

Wicker, Haziran 1969'daki çağdaş gey kurtuluş hareketinin başlangıcı olarak tanınan Stonewall ayaklanmalarına şahit olmuştu. Sonradan isyancıların ateş yaktıklarını ve Greenwich Village'deki şirketlerin pencerelerine çöp kutuları attıklarını hatırladı. "Tek düşünebildiğim şey, Aman Tanrım, küçük bir yaşlı İtalyan kadını ateşe verecekler ya da bir çocuk öldürülecektir ve biz sonra yetmişlerin öcüsü olacağız."[14] Kendi erken eylemciliğine rağmen Wicker, bir hafta sonra yer alan topluluk örgütlenme toplantısında "pencerelere taş atmak kapı açmaz" diye söyleyerek ve "düzen bozucu" davranışların toplumsal hoşgörü için bir vasıta olarak kullanılmasını reddederek ayaklanmaları kınadı.[15][DN 1] Geçici bir süre için kendini gey hareketinden uzak tuttu, fakat 1972'de Kay Lahusen (takma yazar adı "Kay Tobin") ile birlikte hareketin ilk önderlerinin profillerini derleyen The Gay Crusaders kitabını yazmak için geri döndü.

Wicker, Gay Liberation Front ("Gey Kurtuluş Cephesi"; GLF)'ın fazlalıkları olarak algılananlara karşılık olarak kurulan daha yapılandırılmış eylemci grubu Gay Activists Alliance ("Gey Aktivistler İttifakı"; GAA)'a üye oldu. GLF kendi vurgusunu Vietnam Savaşı'na karşıtlık gösterme ve Kara Panterler'e destek verme gibi sola dayanan bir sürü diğer siyasi faaliyetin arasında paylaşırdı. GAA üyeleri kendi enerjilerini sadece gey hakları sorunlarına harcamak istediler. Kendi GAA üyeliği kapsamında Wicker, bir sürü zap eylemine katıldı. Wicker bazen bu eylemleri Gay ve The Advocate gibi gey medyalarında anlatırdı.[16]

2009'dan beri Tennessee ve New York'taki Radical Faeries topluluklarını belgemek ve bu topluluklara katılmaktadır.[17]

Klonlama eylemcisi

1996'da Dolly koyununun başarılı bir şekilde klonlanmasının ilân edilmesi ile Wicker, insan klonlaması için bir savunucu oldu. Cloning Rights United Front ("Klonlama Hakları Birleşik Cephe"; CRUF)'ı kurdu[18] ve birinin kendi "sonradan doğan özdeş ikiz"ine sahip olma hakkının sadece bir LGBT hakları konusu değil,[19] bir insan hakları konusu da olduğunu savundu. Başarısız bir şekilde Stephen Hawking'i kendi genetik materyalini muhafaza ettirmeye ikna etmeye teşebbüs etti.[20] Kendi görev bildirisi kapsamında CRUF, "Clone Bill of Rights" ("Klonlama Hakları Beyannamesi")'i uyguladı:

  1. Every person's DNA is his or her personal property. To have that DNA cloned into another extended life is part and parcel of his or her right to control his or her own reproduction. ("Her kişinin DNA'sı kendi kişisel malıdır. Bu DNA'yı diğer, genişletilmiş bir cana klonlaştırmak onun kendi üremesini kontrol edebilme hakkının ayrılmaz bir parçasıdır.")
  2. Constitutionally, that right is assigned to neither state legislatures, nor to the federal government, nor to religious authorities. It is "reserved" to each and every citizen, to decide if, how and when to reproduce. ("Anayasal olarak bu hak ne eyalet yasama organlarına, ne federal hükûmete, ne de dinî otoritelere aittir. Üreme olasılığına, biçimine ve zamanına karar verebilmek her vatandaş için 'saklı'dır.")
  3. Research, not rhetoric, and/or freedom-limiting legal restrictions, is the only way to discover the real effects of cloning. Restrictions on research into cloning of humans should not even be considered unless real social harm can be demonstrated. ("Retorik ve/veya özgürlüğü sınırlayan yasal kısıtlamalar değil, araştırma yapmak klonlamanın gerçek etkilerini keşfetmenin tek yoludur. Gerçek sosyal zararlar tespit edilemediği hâlde insan klonlama araştırmalarını kısıtlamak söz konusu bile olmamalı.")[21]

Dipnot

  1. ^ Wicker sonradan söylediklerinden pişman oldu ve bunların hayatının en büyük hatası olduğunu söylemiştir (Clendenin ve Nagourney, s. 27).

Notlar

  1. ^ a b D'Emilio, s. 158.
  2. ^ Hogan & Hudson, s. 574
  3. ^ Eisenbach, s. 33
  4. ^ Miller, s. 349.
  5. ^ Loughery, s. 250'de alıntılanmıştır: "He was, let's say, a disturbing acquisition for the movement".
  6. ^ Carter, s. 23.
  7. ^ a b Ayyar, Raj (14 Haziran 2009). "Randolfe Wicker: From Pot to the Days of Wine and Cloning". Gay Today. 19 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2009. 
  8. ^ Howard, s. 232.
  9. ^ Loughery, s. 268.
  10. ^ Carter, s. 25.
  11. ^ Campbell, s. xvii.
  12. ^ Carter, s. 39.
  13. ^ Mann, Lucas (13 Haziran 2007). "Old friends find it's a whole new world on new pier". The Villager. 4 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2009. 
  14. ^ Kaiser, ss. 199–200'de alıntılanmıştır.
  15. ^ Duberman, ss. 215–16.
  16. ^ Clendenin ve Nagourney, s. 144.
  17. ^ Randy Wicker'ın Flickr sayfası: http://www.flickr.com/photos/randywicker/4609541357/
  18. ^ Hogan ve Hudson, s. 575.
  19. ^ Schilinger, Liesl (17 Mart 1997). "Postcard from New York: Clash of the Cloneheads". The Independent. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2009. 
  20. ^ Alexander, s. 175.
  21. ^ "Mission Statement". Cloning Rights United Front. 3 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2009. 

Kaynakça

  • Alexander, Brian (2004). Rapture: A Raucous Tour of Cloning, Transhumanism and the New Era of Immortality. Basic Books. ISBN 046500105X.
  • Campbell, J. Louis (2007). Jack Nichols, Gay Pioneer: "Have You Heard My Message?". Haworth Press. ISBN 1560236531.
  • Carter, David (2004). Stonewall: The Riots that Sparked the Gay Revolution, St. Martin's Press. ISBN 0312342691
  • Cleninden, Dudley ve Adam Nagourney (1999). Out For Good: The Struggle to Build a Gay Rights Movement in America. New York, Simon & Schuster. ISBN 0684810913.
  • Duberman, Martin (1993). Stonewall. New York, Penguin Press. ISBN 0525936025.
  • Eisenbach, David (2006). Gay Power: An American Revolution. Carroll & Graf Publishers. ISBN 0786716339.
  • Hogan, Steve ve Lee Hudson (1998). Completely Queer: The Gay and Lesbian Encyclopedia. New York, Henry Holt and Company. ISBN 0805036296.
  • Howard, John (2001). Men Like That: A Southern Queer History. Chicago, University of Chicago Press. ISBN 0226354709.
  • Kaiser, Charles (1997). The Gay Metropolis 1940 – 1996. New York, Houghton Mifflin. ISBN 0395657814.
  • Loughery, John (1998). The Other Side of Silence – Men's Lives and Gay Identities: A Twentieth-Century History. New York, Henry Holt and Company. ISBN 0805038965.
  • Miller, Neil (1995). Out of the Past: Gay and Lesbian History from 1869 to the Present. New York, Vintage Books, a division of Random House. ISBN 0099576910.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Gey, eşcinsel anlamında bir sıfat, terim ve isim. Genellikle eşcinsel erkekleri belirtmek üzere kullanılan terim, aynı zamanda eşcinsel kadınları tanımlamak için de kullanılmaktadır. Türkçeye İngilizcedeki "gay" kelimesinden; İngilizceye ise Eski Fransızcadaki "gai" kökeninden geçmiştir. Aslen "neşeli, umursamaz" ve "canlı renkli, gösterişli" anlamlarına gelen gey terimi ilk olarak 1960'lı yıllardan itibaren erkek eşcinseller tarafından kendilerini tanımlamak amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. İngilizcedeki "gay" kelimesinin diğer anlamlarında kullanımı da zamanla yok olmaya yüz tutmuştur. Kadın eşcinsel anlamına gelen lezbiyen kelimesi ise 1800'lü yıllardan beri kullanılmaktadır.

Açılmak ya da coming out, kişinin cinsel yönelimini veya cinsel kimliğini, uygun gördüğü kişilere, "kendi isteğiyle" beyan etmesi. İngilizce coming out of closet kavramının kısaltması olan bu terim Türkçede de kullanılmaya başlanmıştır. Outing ise, eşcinsel bir bireyin cinsel yöneliminin, "kendi isteği olmaksızın", topluma ifşa edilmesidir. Bu duruma maruz kalmış ünlü kişiler arasında daha önce evlenip baba olmuş, cinsel yönelimi öğrenildiğinde toplum tarafından yargılanmış şarkıcı Elton John ve yazar Oscar Wilde da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Gey pornografisi</span> Cinsel haz yaratmak amacıyla erkekler arasında yapılan seksi yansıtan pornografi türü

Gey pornografisi, izleyicide cinsel etki yaratmak amacıyla erkekler arasında yapılan seksi yansıtmadır. Lezbiyen pornografisi, gey pornosunun önemli bir uzantısı ve devamıdır. Gey pornografisi, tanım olarak eşcinsel pornosu olsa da yalnız erkek eşcinselleri kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Stonewall ayaklanmaları</span> 1969da eşcinsel hakları adına New Yorkta kendiliğinden ortaya çıkmış olan isyanlar

Stonewall ayaklanmaları, ABD'nin New York şehrinin Greenwich Village semtinde yer alan Stonewall Inn adındaki bir bara 28 Haziran 1969'da yapılan bir polis baskınından sonra başlayan bir dizi gösteri ve direniş eylemleridir. Bu gösteriler ABD tarihinde eşcinsellere ve cinsel azınlıklara baskı uygulayan bir sisteme karşı ilk açık direniş olarak tanımlanmaktadır. Başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere tüm dünyadaki eşcinsel hakları hareketini tetikleyen olay olarak da kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Kay Lahusen</span>

Katherine Lahusen ya da Kay Tobin, LGBT hakları hareketinin ilk açık eşcinsel fotoğraf gazetecisi olarak varsayılır. Partneri Barbara Gittings, The Ladder dergisinin editörü olarak çalışır iken Lahusen'ın çektiği lezbiyenlerin fotoğrafları gazetenin 1964 ile 1966 arasındaki kapakların birçoğunda sergilendi. Lahusen 1970'te özgün Gay Activists Alliance 'ın kuruluşu ile yardım etti; Gay Newsweekly adlı bir New York merkezli haftalık gazeteye katkı sağladı ve Randy Wicker ile The Gay Crusaders'ı yazdı.

Gay Liberation Front, Stonewall ayaklanmalarına karşılık olarak Haziran 1969 ayında New York'ta kurulan bir lezbiyen ve gey siyasi örgütü idi. İsmi Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi ismine benzerliğinden dolayı seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gey Aktivistler İttifakı</span>

Gey Aktivistler İttifakı, Stonewall ayaklanmalarının ardından 21 Aralık 1969'da New York şehrinde Gay Liberation Front (GLF)'ın muhalif üyeleri tarafından kurulan bir gey hakları örgütü. İlk üyeleri arasında Jim Owles, Marty Robinson, Kay Lahusen, Arthur Bell, Arthur Evans, Sylvia Rivera, Marsha P. Johnson, Jim Coles ve Brenda Howard var idi. GAA, "tek siyasetli, siyasal olarak tarafsız, amacı 'tüm gey insanlara temel insan hakları, haysiyet ve özgürlük sağlamak" olan bir grup hâline gelmek istiyordu. GAA en çok 1970'ten 1974'e kadar etkin idi. 1980'e kadar Gay Activist isimli bir gazete yayınladılar. GAA ilk kez Church of the Holy Apostles buluştu. SoHo mahallesindeki 99 Wooster Street adresindeki "Firehouse" isimli GAA karargâhı Mayıs 1971'de işgâl edildi ve 15 Ekim 1974'te kundakçılar tarafından yakılıp kül edildi.

Craig L. Rodwell, Amerikalı gey hakları eylemcisi idi. 24 Kasım 1967 tarihinde kurulan ve gey ile lezbiyen yazarların eserlerinden oluşan ilk kitapçı dükkânı olan Oscar Wilde Memorial Bookshop'ın kurucusu ve New York şehrindeki onur gösterisinin ana düzenleyicisi olarak tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Oscar Wilde Bookshop</span> New Yorkta bir kitap mağazası

Oscar Wilde Bookshop, lezbiyen ve gey yazarlarının eserlerinden oluşan ilk kitap dükkânı idi. 1967'de Craig Rodwell tarafından, "Oscar Wilde Memorial Bookshop" ismi ile kuruldu. İlk başta 291 Mercer Street adresinde bulunan kitapçı, 1973'te New York'un Greenwich Village mahallesindeki Christopher Street'e taşındı. Dükkânın ismi gey yazar Oscar Wilde'dan alınır.

Zap, 1970'ler boyunca ABD'de kullanıma giren bir tür doğrudan eylemdir. Gey kurtuluş grubu Gay Activists Alliance'ın popüler ettiği zap, hem eşcinseller hem de heteroseksüellerin dikkatlerini LGBT haklarına çevirmek amacı ile bir kamu şahsiyeti utandırmak için tasarlanan gürültülü bir kamu gösteri idi.

Annual Reminder 'lar, homofil örgütleri tarafından düzenlenen bir dizi pankartlı protesto idi. 1965'ten itibaren her yıl 4 Temmuz tarihinde Philadelphia'daki Independence Hall'ın önünde yer alırdı ve ABD'deki ilk LGBT gösterilerinden idi. Bu etkinlikler, LGBT kişilerin temel sivil haklar korumalarına sahip olmamalarına dair ABD vatandaşlarına bildirmek ve onları hatırlatmak için tasarlandılar.

28 Haziran 1969 tarihinde yer alan Stonewall ayaklanmalarının çağdaş gey kurtuluş hareketinin başlangıç noktası olarak sayılmalarına rağmen bu tarihten önce bir sürü gösteri ve eylem yer almıştır. Genelde homophile örgütleri tarafından düzenlenmiş fakat bazen de hazırlıksız bir şekilde yer almış bu eylemler iş almada ve kamu konaklamada gey karşıtı ayrımcılık, ABD Silahlı Kuvvetleri'nden eşcinsellerin hariç tutulmaları, polis şiddeti ve devrimci Küba'da eşcinsellere yapılan muameleler gibi konular ile ilgileniyordular. Bu erken eylemler, LGBT topluluğunu Stonewall için hazırlamaları ve ayaklanmalarının simgesel gücüne katmaları için itibar edilmişlerdir.

ONE, Inc., Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk gey hakları örgütlerinden biri idi.

Marsha P. Johnson, Afroamerikan drag queen ve 1960'lardan 1990'lara kadar New York şehrindeki sanat ve gey dünyalarında popüler bir şahsiyet idi.

<span class="mw-page-title-main">Morris Kight</span>

Morris Kight, Amerikalı eşcinsel hakları önderi ve barış eylemcisi. ABD'deki gey ve lezbiyen sivil haklar hareketinin özgün kurucularından biri olarak sayılır.

Jean O'Leary, Amerikalı gey ve lezbiyen hakları eylemcisi.

Dünya çapında LGBT hakları örgütleri listesi. Bir bölümü genel LGBT haklarını savunurken bazıları çeşitli uzmanlık alanları dahilinde çalışmakta olan örgütlerin listesidir.

Janus Society, Philadelphia merkezli bir homofil örgütü idi. LGBT'lere yönelik ABD'deki ilk yayınlardan biri olan Drum dergisinin yayımcısı olarak ve ülkenin ilk LGBT hakları gösterilerinin düzenlenmesinde aldığı rol için dikkate değer.

LGBT sembolleri, Lezbiyen, Gey, Biseksüel, Transgender birliğini göstermek ve cinsel kimlik ve cinsel yönelimleri tanımlamak için semboller kabul edilir, semboller gey gurur, değerler ve tanımlamaları temsil eder. II. Dünya Savaşı'nda Naziler tarafından kullanılan pembe üçgen de bir eşcinsellik sembolüdür ancak Nazi Soykırımı'ndaki çağrışımları yinelemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri'nde LGBT tarihi</span>

Amerika Birleşik Devletleri'nde LGBT tarihi, 20. yüzyıla kadar cezai takibat, toplumsal kınama ve ayrımcılığın karşısında kendi cinsel yönelimlerini çoğunlukla ancak gizlice ifade edebilen kişilerin tarihidir. İngilizcede "in the closet" ifadesine sebep olan bu gizlilik nedeniyle tarih araştırmacıları çoğunlukla yetersiz kaynaklarla çalışmaya zorundalar. Özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısına kadar eşcinsel kadınların hayatları yeterince belgelenmemiştir. Eşcinsel topluluğu, eşcinsellerin kendilerini ifade edebildikleri altkültürel ortamlardan oluştu ve bunun daha 20. yüzyılın ilk yıllarında var olduğu tespit edilmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.