İçeriğe atla

Ralph Waldo Emerson

Ralph Waldo Emerson
Doğum25 Mayıs 1803(1803-05-25)
Boston, Massachusetts
Ölüm27 Nisan 1882 (78 yaşında)
Massachusetts
MeslekDin adamı, yazar, şair
İkametABD
MilliyetAmerikalı
VatandaşlıkABD
Edebî akımTransandantalizm, Mistisizm


İmza

Ralph Waldo Emerson (d. 25 Mayıs 1803 - ö. 27 Nisan 1882), Amerikan düşünür ve yazardır. Amerikan transandantalizminin en önemli temsilcisidir.[1]

Hayatı

1803 yılında Boston'da doğdu. Babası ve dedesi Protestan papazıydı. 1826 yılında Harvard Üniversitesi'nden mezun oldu.[2] Emerson da babası gibi papaz oldu ve 1829'da bir Üniteryen kilisesinin rahipliğini üstlendi. Aynı yıl Ellen Louisa Tucker ile evlendi. Eşi 1831'de öldü. 1832'de ruhsal bir bunalımdan dolayı rahipliği bıraktı. Bu kararında karısının ve erkek kardeşlerinin ölümünün payı büyüktü. Biçimsel dinin geçerliliğini yitirdiği kanısına varan Emerson 1832-33 yıllarında ilk İngiltere yolculuğuna çıktı. Wordsworth, Walter Savage Landor, Coleridge, John Stuart Mill ve Thomas Carlyle'ı tanıdı. Sonradan kendisini onların izleyicisi olarak görecekti.[3]

Boston'a döndüğünde kendini gezilere ve konferanslara veren Emerson böylece ülkenin tümünü yakından tanıma olanağı buldu. 1835'te Concord, Massachusetts'de bir ev aldı ve ikinci eşi Lydia Jackson ile evlendi. Concord'da Nathaniel Hawthorne ve Henry David Thoreau ile dost oldu. Eskiden verdiği vaazların yerini konferansları aldı. Zamanla ünü ABD'yi aştı, Avrupa'ya kadar yayıldı. Nietzsche, "kendimi Emerson'a o denli yakın buluyorum ki onu övmekten çekiniyorum, çünkü kendimi övmüş gibi olmaktan korkuyorum" diyordu. Birkaç yolculuk sayılmazsa hep Massachusetts'in Concord kasabasında yaşayan Emerson, 27 Nisan 1882'de öldü.

Eserleri

  • Doğa (1836)
  • The American Scholar (1837)
  • Denemeler I (1841)
  • The Transcendentalist (1841)
  • Denemeler II (1844)
  • Representative Men 1850; Platon, Swedenborg, Montaigne, Shakespeare, Napoleon ve Goethe üzerine
  • English Traits (1856)
  • The Conduct of Life (1860)
  • Thoreau (1862) Henry David Thoreau için
  • Society and Solitude (1870)
  • İngilizce olarak eserleri:

Kaynakça

  1. ^ Emerson, Ralph Waldo (1841). "Self-Reliance". Charles William Eliot (Ed.). Essays and English Traits. Harvard Classics (İngilizce). Volume 5, with introduction and notes. (56th printing, 1965 bas.). New York: P.F.Collier & Son Corporation. ss. 59-69. 
  2. ^ Lewis, Jone Johnson. "Ralph Waldo Emerson – Essays". www.transcendentalists.com. 19 Haziran 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2017. 
  3. ^ Lachs, John; Talisse, Robert (2007). American Philosophy: An Encyclopedia. s. 310. ISBN 978-0415939263. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Edgar Allan Poe</span> 19. yüzyılda yaşamış Amerikalı yazar, şair, editör ve edebiyat eleştirmeni

Edgar Allan Poe, Amerikalı şair, yazar, editör ve edebiyat eleştirmeni. Çoğunlukla şiir ve kısa öykü yazdı. Özellikle gizem ve macabre öyküleri ile tanınır. ABD'de ve Amerikan edebiyatında Romantizm akımının önemli figürlerinden biri olmasının yanı sıra ülkesinde kısa öykünün ilk yazarlarından sayılır. Genellikle polisiye türünün mucidi olarak kabul edilmesinin yanında ayrıca yeni ortaya çıkmakta olan bilimkurgu türüne de katkıda bulunduğu öne sürülür. Yaşamını yalnızca yazdıkları ile sürdürmeye çabalayan ilk tanınmış Amerikan yazarı olan Poe'nun yaşamı ve kariyeri ekonomik güçlükler içinde geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Henry David Thoreau</span>

Henry David Thoreau, Amerikalı harita mühendisi, yazar, filozof, şair, tarihçi, kölelik karşıtı, vergi direnişçisi, kalkınma eleştirmeni ve natüralist.

Panteizm ya da tüm tanrıcılık, her şeyi kapsayan içkin bir Tanrı'nın, Evren'in ya da doğanın Tanrı ile aynı olduğu görüşüdür. Panteistler kişileştirilmiş ya da antropomorfik bir Tanrıya inanmazlar.

<span class="mw-page-title-main">Emily Dickinson</span> Amerikalı şair (1830 – 1886)

Emily Elizabeth Dickinson, Amerikalı şair.

<span class="mw-page-title-main">Harvard Üniversitesi</span> ABD, Massachusettste kurulu vakıf üniversitesi

Harvard Üniversitesi, Amerika Birleşik Devletleri'nde Massachusetts eyaletinin Cambridge şehrinde bulunan ve alanında dünyanın en önde gelen üniversitelerinden biri olarak tanınan özel bir yükseköğretim kurumudur. 1636 yılında kurulan ve Ivy League üyesi olan Harvard Üniversitesi, ABD'de hâlâ eğitim vermekte olan en eski yükseköğretim kurumudur.

Deneme, yazarın belli bir konuya ilişkin kişisel duygu ve düşüncelerini anlattığı metinlere denir. Bu türde ilk yazıları 16. yüzyılda Fransız yazar Michel de Montaigne yazdı ve Essais (Denemeler) adıyla yayımladı. Bugün birçok ülkede ilgiyle okunan edebiyat türünün de adını koymuş oldu. Son biçimine ulaşmamış taslaklar olarak da tanımlanmaktadır.

Transandantalizm (Deneyüstücülük), on dokuzuncu yüzyıl başlarından itibaren Amerika Birleşik Devletleri'nin New England bölgesinde edebiyat, din, kültür ve felsefe alanında ortaya çıkan yeni fikirler toplamıdır. Bazen transandantal kelimesinin diğer kullanımlarından farkını ortaya koymak için "Amerikan Transandantalizmi" olarak da adlandırılır. Amerikan Transandantalizmi döneminin kültür ve toplumunun genel durumuna özellikle de Harvard'daki entelektüalizme karşı bir protesto olarak ortaya çıkmıştır. Temel inançları arasında, aşkın ideal spiritüel durumun; fiziksel ve empirik olduğu ve kurumlaşmış dinlerin doktrinleriyle değil yalnızca bireyin bağımsızca kendi içine dönmesi yoluyla idrak edilebileceği bulunmaktadır. Transandantalistler var olan toplumsal kurumların bireyin kendi içindeki iyiliği fark etmesi ve ona dönmesine mâni olduğuna inanmışlar, bu yüzden bireyin kendini keşfine önem vermişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Louis Agassiz</span> İsviçre-Amerika paleontologu, jeolog

Jean Louis Rodolphe Agassiz İsviçre doğumlu Amerikalı zoolog, glasiyolog, ihtiyolog ve jeologdur. Eğitimci Elizabeth Cabot Cary Agassiz'in eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Henry Wadsworth Longfellow</span>

Henry Wadsworth Longfellow, Amerikalı şair. Maine'de doğmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tarımcılık</span> daha bütün ve mutlu bir hayat için toprağın ekimiyle veya tarım ile uğraşmanın gerekli olduğuna vurgu yapan bir toplum ve siyaset felsefesi

Tarımcılık, daha bütün ve mutlu bir hayat için toprağın ekimiyle veya tarım ile uğraşmanın gerekli olduğuna vurgu yapan bir toplum ve siyaset felsefesidir.

<span class="mw-page-title-main">Louisa May Alcott</span> Amerikalı romancı (1832 – 1888)

Louisa May Alcott, Amerikalı yazar.

<span class="mw-page-title-main">Sivil İtaatsizlik (Thoreau)</span> Henry David Thoreau tarafından yazılan kitap

Sivil İtaatsizlik, Henry David Thoreau'nun 1848 yılında kaleme alınıp ilk baskısı 1849 yılında yapılan deneme türündeki kitabıdır. Sivil İtaatsizlik kitabının etkileri 20. yüzyıl başında Gandi'ye, ortalarındaysa Martin Luther King'e ve onları izleyen binlerce adalet yanlısına dek uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Carlyle</span>

Thomas Carlyle İskoç asıllı, deneme ve hiciv yazarı, tarihçi ve eğitmendir. Carlyle "Edinburgh Ansiklopedisi"ne de makaleler yazmakla; çok tartışmalara yol açan sosyal yorumlamalarıyla ve iktisat bilimini "kasvetli bilim" olarak tanımlanması ile hatırlanmaktadır. Yapıtlarında İngiltere'nin tarihini, toplumsal yaşamını ve işçi sorunlarını ele almıştır.

Amerikan kültürü, Amerika Birleşik Devletlerinde yaşayan halka ve vatandaşlık bağıyla bağlı olan herkese ve bu kültürü yaşayanlara verilen addır.

Martha Foley, Amerikalı yazar, editör ve dergi yayımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Sarah Helen Whitman</span> Amerikalı şair (1803 – 1878)

Sarah Helen Power Whitman, şair, deneme yazarı, transandantalist ve spiritüalist. Ayrıca Edgar Allan Poe'nun bir dönemki sevgilisidir.

Üniteryenizm Hristiyanlıktaki teslis inanışının aksine İsa'nın ve Kutsal Ruh'un tanrılığını reddeden Hristiyan teolojisi hareketidir.

Herman Daggett, ABD'li Presbiteryen kilisesi üyesi ve erken dönem hayvan hakları yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">William Graham Sumner</span> Amerikalı toplumbilimci (1840 – 1910)

William Graham Sumner, Amerikalı bir din adamı, sosyal bilimci ve klasik liberaldi. Ülkenin ilk sosyoloji profesörü olarak, Yale Üniversitesi'nde sosyal bilimler dersi verdi ve diğer büyük okullardaki en etkili öğretmenlerden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Edward Everett Hale</span> Amerikalı tarihçi ve yazar (1822 – 1909)

Edward Everett Hale – 10 Haziran 1909), Amerikan İç Savaşı sırasında Birliği desteklemek için Atlantic Monthly 'de yayınlanan "Ülkesiz Adam" gibi yazılarıyla tanınan Amerikalı bir yazar, tarihçi ve Üniteryen bakandı. Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında Amerikan casusu olan Nathan Hale'in büyük yeğeniydi.