İçeriğe atla

Rakka

Başlığın diğer anlamları için Rakka (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Rakka
الرقة
Şehir
er-Rakka
Suriye üzerinde Rakka
Rakka
Rakka
Rakka'nın Suriye'deki konumu
ÜlkeSuriye Suriye
İlRakka İli
İlçeRakka İlçesi
Kontrol Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi
Rakım250 m
Nüfus
 (2018)İç Savaş Öncesi Tahmin
 • Şehir61.000[1][2]
 • Metropol
220,488; Nahiye: 338,773[3]
Zaman dilimiUTC+03.00 (DAS)
Alan koduÜlke kodu:963 Şehir kodu:022

Rakka ya da er-Rakka (Arapça: الرقة er-Rakka) Suriye'nin kuzeyinde Fırat Nehri üzerinde yer alan bir şehirdir. Rakka ilinin başkenti ve en büyük kentidir. Batısında bulunan Halep'ten 160 km uzaklıktadır. Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi tarafından kontrol edilmektedir.[4]

2004 resmî nüfus sayımına göre kentin nüfusu 220.488 kişidir. Şehir, Veysel Karani Camii'ni içermektedir. Halife Harun Reşid'in 796-809 yılları arasındaki hükümdarlığı sırasında Abbasi Halifeliği'nin başkenti oldu.

Aynı zamanda 2014-2017 arasında terör örgütü IŞİD'in başkenti olmuştur. 2004 resmî nüfus sayımına dayanan 220.488 nüfusuyla Rakka, Suriye'nin altıncı en büyük şehriydi.

Suriye İç Savaşı sırasında şehir, 2013 yılında Suriye muhalefeti ve ardından IŞİD tarafından ele geçirildi. IŞİD, 2014 yılında kenti fiili başkenti yapmaya devam etti. Sonuç olarak şehir Suriye hükûmetinden, Rusya'dan, ABD'den ve diğer bazı ülkelerden gelen hava saldırılarıyla etkilendi. Şehirdeki Sünnî olmayan dinî yapıların çoğu, Şiî Uwais el-Qarni Camii, özellikle de zorla camilere dönüştürülmüş olan IŞİD tarafından tahrip edildi. 17 Ekim 2017'de, şehirde büyük yıkıma yol açan uzun bir savaşın ardından Suriye Demokratik Güçleri (SDF), Rakka'nın IŞİD'den alınmasını sağladı.

Tarihçe

639 yılında Müslümanlar tarafından Hıristiyanlardan alınan şehrin ismi Kallinikos'tan Rakka olarak değiştirildi. Abbasi halifesi Harun Reşid, Rakka'yı başkent olarak kullanmıştır. Şehir o zaman önemli bir kültür ve ilim merkezi olmuştur. Osmanlı döneminde sancak olan Rakka'ya, Musul gibi şimdi Irak sınırlarında olan şehirler de bağlıydı ve Osmanlı Devleti'nın atadığı ve şimdiki Şanlıurfa'da bulunan bir Osmanlı valisi tarafından yönetilirdi.

Rakka Eyaleti, Beydili ve Avşar boyunun sürgün yeridir. Ruha Eyaleti olarak da bilinen Rakka bölgesi 1516 yılında Osmanlı ülkesine katılır. Diyarbakır ile Halep eyaletleri arasınada kalan bölge merkezi Urfa olmak üzere 6 Sancaktan oluşan Rakka Beylerbeyliği de 37 Zeamat ve 616 tımar vardı. Osmanlı yönetimi bu bölge için özel iskan politikası uygulayarak Beydili ve Bozulus Türkmenlerini Fırat Irmağı boyunca yerleştirme girişimleri başarsız oldu. Göçebe Türkmenlerin düzenleri bozuldu. Türkmenlere Arap Aşiretleri eşkıyası saldırıları da istikrarı bozunca 18. yüzyıl karışıklıklar giderek arttı. 19. yüzyılda meydana gelen ayaklanmalar ile Mısır Hidivi Kavalalı İbrahim Paşa'nın bölgeyi alması sonucu; Türkmen Aşiretler yörede az bir nüfus bırakarak ayrıldılar, 1840'ta bölge tekrar Osmanlılara geçince Rakka Eyaleti kaldırılarak Urfa, Halep Vilayeti’ne bağlı bir sancak oldu.

Ahmet Refik, Anadolu’dan Türk Aşiretleri’nin 966/1559 ile 1200/1786 döneminde Rakka çöllerine ve diğer yerler sürgünleriyle ilgili yayınladığı Osmanlı belgeleri vardır.

İklim

 Rakka iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 18 22 26 33 41 42 43 47 41 35 30 21 47
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 12 14 18 24 31 36 39 38 33 29 21 16 26
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) 2 3 5 11 15 18 21 21 16 12 7 4 11
En düşük sıcaklık (°C) −7 −7 −2 2 8 12 17 13 10 2 −2 −5 −7
Ortalama yağış (mm) 22 18,2 24,3 10,2 4,5 0 0 0 0,1 3,1 12,4 13,6 108,4
Kaynak: Dünya Meteoroloji Örgütü[5]


Demografi

Moğol istilasiyla yerli halk elimine edilmiş, sonralari Bedevi aşiretleri daha sonra Çeçen yerleşimlerine rastlanılmıştır. Şehirde 2008 nüfus "tahminine" göre 191.784 kişi yaşamaktadır.

Wikimedia Commons'ta Rakka ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2018. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2018. 
  3. ^ "2004 Census Data for ar-Raqqah nahiyah" (Arapça). Syrian Central Bureau of Statistics. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2015.  Also available in English: "2004 Census Data". UN OCHA. 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2015. 
  4. ^ "SDG: Rakka'da artık kontrol tamamen bizde". BBC News Türkçe. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  5. ^ "Dünya Meteoroloji Örgütü". Birleşmiş Milletler. Erişim tarihi: 1 Ocak 2011. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şanlıurfa</span> Şanlıurfa ilinin merkezi olan şehir

Şanlıurfa, halk arasındaki kısa adıyla Urfa veya eski çağlarda bilinen adıyla Edessa, Türkiye'nin Şanlıurfa ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Türkmenleri</span> Etnik grup

Suriye Türkmenleri ya da Suriye Türkleri, Suriye'de yaşayan Türk azınlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Harun Reşid</span> 5. ve en tanınmış Abbâsî hâlifesi (s. 786–809)

Harun Reşid, beşinci ve en tanınmış Abbasi halifesi. 763'te babası Mehdi'nin o zaman bulunduğu İran'da bulunan Rey şehrinde doğdu. 786'da halife olan kardeşi Hâdî'nin ölmesi üzerine halifeliğe geçti. Hayatının çoğunu Bağdat'ta ve hilafetinin sonlarında yerleştiği Rakka şehrinde geçirdi. 24 Mart 809'da Horasan'ın Tus şehrinde öldü ve orada toprağa verildi. Harun Reşid'in halifelik döneminde Abbasiler çok büyük askerî, siyasal, kültürel ve bilimsel gelişmeler kaydettiler.

<span class="mw-page-title-main">Dutluca, Gördes</span>

Dutluca, Manisa ilinin Gördes ilçesine bağlı bir mahalledir.

Bozulus, Akkoyunlulardan kalma büyük kısmı Bayındır boyuna dayanan Türkmen halkına Osmanlı defter kayıtlarında verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Rakka (eyalet)</span> III. Murad zamanında kurulan Osmanlı Devleti eyaleti

Rakka Eyaleti veya Rakka Beylerbeyliği, 1594 yılında III. Murad zamanında kurulan Osmanlı Devleti eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Türkmen Ordusu</span>

Suriye Türkmen Ordusu, Suriye Türkmen Tugayları veya Birleşik Türkmen Ordusu, Suriye'de kurulan Türkmen silahlı oluşum. 7 Ağustos 2012 tarihinde kurulmuştur. Beşşar Esad yönetimine karşı, silahlanan Türkmenler orduya katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cerablus</span> Suriyede bir kent

Cerablus, Suriye'nin Halep iline bağlı bir kent. Fırat'ın batı yakasında, Esad Gölü'nün kuzeyinde bulunan kentin rakımı 367 metredir. Türkiye-Suriye sınırında yer alan Cerablus'un nüfusu 11.570'dir. Cerablus'un karşısında Gaziantep'e bağlı Karkamış ilçesi yer alır. Cerablus bir Arap şehridir. Şehir merkezinde Türkmen nüfus barındırmakta olan Cerablus, Halep İli'ndeki önemli Türkmen yerleşim birimleri arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Türkmenleri</span> Anadoluda yaşamını sürdüren çoğunlukla Oğuz kökenli Türk halkları

Türkiye Türkmenleri ya da Anadolu Türkmenleri, Anadolu Oğuzları veya kısa söylenişiyle Türkmenler, Selçuklular döneminde Anadolu ve çevresinde Türkmeneli denen bölgelerde yerleşmeye başlayan, dilleri Türkiye Türkçesine bağlı Anadolu ağızları içinde ele alınan ve Türkiye Türklerini oluşturan Oğuz oymakları Müslüman olup, Hanefi Sünni ve Anadolu Aleviliği olarak görülür. Anadolu’nun Türkleşmesi sürecinde etkili olmuşlardır. Türkmen (تركمنلر) ve Yörük (يوروك) kelimeleri tarihî belgelerde eş anlamlı olarak da kullanılmıştır. Osmanlı arşiv belgelerinde, yerleşim durumuna ve şekline bağlı olarak köylü «Türk» olarak adlandırılırken, göçer veya yarı-göçer topluluklar «Türkmen» ya da «Yörük» tabiriyle anılmışlardır. Aşiretler, yerleşik veya konar-göçer olma durumlarına ve bulundukları bölgelere göre «Türkmen» ya da «Yörük» adını almışlardır. Kimilerine göre Kızılırmak'ın doğusundakilere Türkmen batısındakilere ise Yörük denir. Maraş ve çevresinde yaşayan Dulkadirli Türkmenleri için Osmanlı kaynaklarında hem Türkmen hem de Yörük tabiri birlikte kullanılmıştır. Etnik olarak akraba oldukları Türkmenistan Türkmenleri ile aynı adı taşıdıkları gibi kimi uruğ/oymak adları da ortaktır.

<span class="mw-page-title-main">Menbic</span> Halep, Suriyede şehir

Menbic Halep ilinde Fırat nehrinin 30 km batısında bulunan bir şehir. Osmanlı Devletinin son döneminde Halep Vilayetinde bir kaza idi ve 93 Harbinden sonra bölgeye Çerkesler yerleştirilmişti. Halep İli'ndeki önemli Türkmen yerleşim birimleri arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">El-Bab</span> Suriyenin Halep ilinde bulunan bir şehir

El-Bab, Suriye'nin Halep ilinde bulunan bir şehirdir. Halep'in kuzeydoğusunda yer almaktadır, 2004'te nüfusu 63.069'dur. Şehirde Sünni Müslümanlar çoğunluk oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Dâbık</span>

Dâbık, Suriye'nin kuzey batısında Halep ili'ne bağlı Azez ilçesinde bir kasaba. Diğer adı Mercidâbık'tır. Yönetim olarak Azez İlçesi'nin Akhtarin Nahiyesi'ne bağlıdır. Civarındaki yerleşim birimleri arasında güneybatısında Mare', kuzeybatısında Suran ile güneydoğusunda Ahterin gelir. 2004'te nüfusu 3.364 kişiydi.

Suriye Türkmen Meclisi Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonunda ve Suriye Ulusal Konseyinde çeşitli Suriye Türkmen partilerini ve gruplarını temsil eden kuruluş. Suriyeli Türkmenler, Mv. Mehmet Şandır öncülüğü ve Dr. Esat Arber başkanlığında, eğitimini Türkiye'de tamamlamış Suriyeli Türkmen gençlerin gayretleri ile Aralık 2012 tarihinde Suriye Türkmenleri Platformu adı altında, 1500'den Türkmen ilk kez bir araya geldi. 30 Mart 2013 tarihinde Suriye Türkmen Platformu, Türkiye'nin başkenti Ankara'da düzenlediği toplantıda Suriye Türkmen Meclisinin kurulduğunu ilan etti.

<span class="mw-page-title-main">Bayır-Bucak</span>

Bayır-Bucak, Lazkiye ilininin kuzeyinde çoğunlukla Suriyeli Türkmenlerin yaşadığı coğrafi bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkmen Dağı Tugayları</span>

Türkmen Dağı Tugayları, Lazkiye ilinin Bayır-Bucak bölgesinde faaliyet gösteren Suriye Türkmen Ordusu'na bağlı muhalif bir gruptur.

Suriye ağızları Türkiye Türkçesi ağızlarının bugün Suriye devlet sınırları içinde konuşulan ağız sahalarından biridir. Bu ağız sahası Suriye Türkleri tarafından özellikle Şam, Lazkiye, Hama, Humus, Halep ve Rakka kentlerinde ve köylerini kapsar. Şam bölgesinde yaşayanlara Şam Türkmeni denirken, Halep ve Rakka bölgesindekilere Halep veya Culap Türkmeni, Lazkiye Türkmenlerine Bayır-Bucak Türkmeni denmektedir. Ülkenin diğer toplulukları tarafından “Türkmenler” olarak adlandırılmaktadırlar. Suriye Türk ağızları, Irak sahası ile beraber, Türkiye Türkçesi ile Azerbaycan Türkçesinin sınırdaş oldukları bir sahadır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı Rakka Cephesi</span>

Suriye İç Savaşı Rakka Cephesi, Suriye İç Savaşı'nda Rakka ilindeki çatışmaları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kelcibrin</span>

Kelcibrin, ; Halep İli'nin kuzeyinde, Azez İlçesi'ndeki Azez Nahiyesi'ne bağlı olan bir kenttir. Batısında Minek, kuzeybatısında Kefr Kelbin ile Azez, kuzeydoğusunda Carız Türkmen köyü, güneydoğusunda Mare' ve güneybatısında Tel Rıf'at şehirleri bulunmaktadır. 2004'te nüfusu 3.291 kişiydi.

<span class="mw-page-title-main">Kefr Kelbin</span>

Kefr Kelbrin, ; Halep İli'nin kuzeyinde, Azez İlçesi'ndeki Azez Nahiyesi'ne bağlı olan bir kenttir. Kefr Kelbin'in 2004 sayımındaki nüfusu 2.146 kişiydi.

<span class="mw-page-title-main">Tabka</span>

Tabka veya 8 Mart 1967'den itibaren resmi ismi ile el Tavra, Suriye'nin Rakka İli'nde bulunan ve Rakka şehrinin yaklaşık 55 kilometre batısında yer alan bir şehirdir. "El-Tevra", Arapçada "devrim" anlamına gelir ve şehrin resmi adı Suriye'nin 8 Mart devrimine atıfta bulunur. Fırat'ın üzerinde yer alan ve Esad Gölü'nü yaratmış Tabka Barajı, El-Tevra yakınında inşa edilmiştir. Şehir, 2004 nüfus sayımı itibarıyla 69.425 nüfusa sahipti.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.