İçeriğe atla

Rakel Dink

Rakel Dink
Doğum1959
Silopi, Şırnak
Etnik kökenErmeni
Vatandaşlık Türkiye
EvlilikHrant Dink
Çocuk(lar)Arat Dink, Sera Dink, Delal Dink

Rakel Dink (d. 1959, Silopi), Türkiye Ermenisi insan hakları aktivisti[1] ve Hrant Dink Vakfı başkanı.

Cizre civarında yaşamış Ermeni Varto Aşireti'nin Türkiye'deki son üyesidir.[2] 19 Ocak 2007'de suikast sonucu öldürülmesi Türkiye'de ve dünya genelinde şiddetli demokratik tepkilere yol açan Ermeni asıllı Türk gazeteci ve insan hakları aktivisti Hrant Dink'in eşidir.[1]

Tuzla'daki Ermeni Yetimhanesi Kamp Armen'de yetişti ve uzun yıllar kampta yöneticilik yaptı. Eşinin cenaze töreninde yaptığı konuşma ile tanındı. “Bir bebekten katil yaratan karanlığı sorgulamadan hiçbir şey yapılamaz kardeşlerim" dediği bu konuşması ile çok sayıda insanı etkiledi.[3][4] Hrant Dink'in öldürülmesinden sonra insan hakları konusunda aktif faaliyet gösteren Rakel Dink, 2007 yılında kurulan Hrant Dink Vakfı'nın başkanlığını yapmaktadır.[5]

Hayatı

1959'da Silopi'de doğdu.[6] Varto aşireti reisi[1] Siyament Yağbasan (Vartanyan) ile eşi Delal'in ikinci çocuğudur.[6]

Ermeni Varto Aşireti, 1915 yılında sürgün emri almış, ancak yolculuk sırasında saldırıya uğrayınca Cudi Dağı’na sığınarak 25 yıl boyunca "Tayanlar" olarak bilinen Arap Müslüman bir aşiretin yardımıyla dağın içinde yükseklerdeki kaya kovuklarında, mağaralarda saklanarak dış dünyayla temas olmadan yaşamıştı.[1][6] Türkiye'nin kurulduğunu, II. Dünya Savaşı'nın yaşandığını ancak 25 yıl sonra Cizre'ye indiklerinde öğrenen aşiret, Kürt nüfusa asimile olmuş ve çoğunlukla Kürtçe konuşmaya, Hristiyan dinine ait ibadetlerini Kürtçe yapmaya başlamıştır.[1][3] Bir süre kıl çadırlarda göçer hayatı yaşadıktan sonra bugünkü adı Yolağzı olan Varto köyüne yerleşen aşiretin üyeleri 1978'de İstanbul'a[7] seksenli yıllarda Belçika ve Fransa’ya göç etmiş ve Siyament Ağa 2004 yılında Brüksel’de hayatını kaybetmiştir. Rakel Dink, aşiretin Türkiye'deki son üyesidir.[6]

Varto köyünde büyüyen Rakel Dink, 1967'de, 8 yaşındayken annesini kaybetti. Babası, Anadolu Ermenilerinin İstanbul’a yerleştirilmesi için bir program yürüten Ermeni Protestan vaiz Hrant Güzelyan'ın (Küçükgüzelyan adıyla da bilinir) aşiretini ziyareti sırasında 12 çocukla birlikte İstanbul'a götürüldü.[6] Rakel Dink, İstanbul'a gönderilen ikinci grupta yer aldı.[6][8] 1968'de iki erkek kardeşiyle beraber İstabul'a gitti; Tuzla'daki Ermeni Yetimhanesi Kamp Armen'e yerleştirildi. Yazları Tuzla'da, kışları Gedikpaşa Yetimhanesi'nde kaldı. O sırada Kürtçe'den başka lisan bilmeyen Rakel Dink, İstanbul'da Türkçe ve Ermenice öğrendi. Gedikpaşa İncirdibi Ermeni İlkokulu'nu bitirdi. Nüfus kaydı Türk olarak yapıldığı için Ermeni okuluna devam etmesi mümkün olmadı.[1] Beşinci sınıftan sonra bir Türk okuluna devam etmesine babası izin vermeyince örgün eğitim sisteminin dışında kaldı. Gedikpaşa Yetimhanesi'nde özel eğitim görerek yetişti.[1]

Tuzla Ermeni Çocuk Kampı'nda tanıştığı Hrant Dink ile 19 Nisan 1976'da kampta evlendi.[1] Kilise nikâhları 23 Nisan 1977’de kıyıldı.[3] Delal (1978), Arat (1979), Sera (1986) adlı üç çocukları oldu.

1979'da Tuzla kampının yöneticisi Güzelyan'ın Ermeni militan yetiştirdiği gerekçesiyle tutuklanmasından sonra[6] Rakel Dink, eşi le birlikte Tuzla Ermeni Çocuk Kampı'nın yöneticiliğini yaptı.[1][9] Aşireti Belçika'ya göç ettiğinde kampta kalmayı tercih etti. 1987 yılında Tuzla Kampına el konuldu.

Eşi Hrant Dink, 19 Ocak 2007'de kurucusu olduğu ve yayın yönetmeliğini yaptığı Agos Gazetesi'nin önünde öldürüldü.[10] Hrant Dink için 23 Ocak 2007 tarihinde, on binlerce insanın katıldığı bir cenaze törenini düzenlendi.[11] Törende Rakel Dink de bir konuşma yaptı.[12] "Sevgiliye mektup" başlıklı konuşmasında bir bebekten bir katil yaratan karanlığı sorgulamak gerektiğini söyledi.

Rakel Dink, benzer acıların yeniden yaşanmaması, Hrant Dink'in daha adil ve özgür bir dünyaya yönelik hayallerini, dilini ve yüreğini yaşatmak amacıyla diyalog, barış ve empati kültürünü geliştirmek adına 2007 yılında kurulan Hrant Dink Vakfı'nın başkanlığını yapıyor.[13][14]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h i "Rakel Dink". Sabancı Üniversitesi. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  2. ^ "Kumkapı'da balıkçı sepetinde bulundu, yetimhaneye verildi 'Dilim giderim dese de adımlarım gitmek istemiyor' derdi". Radikal Gezetesi. radikal.com.tr. 20 Ocak 2007. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  3. ^ a b c "Erguvanlarla başlamıştı bu büyük aşk bir caninin kurşunuyla yarım kaldı". Hürriyet Gazetesi. hurriyet.com.tr. 28 Ocak 2007. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  4. ^ "Bebekten katil yaratmak..." Hürriyet Gazetesi. hurriyet.com.tr. 19 Nisan 2007. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  5. ^ "Kurumsal Yapı". Hrant Dink Vakfı web sitesi. 17 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2016. 
  6. ^ a b c d e f g "Acı acı ağlıyorum". Cumhuriyet Gazetesi. cumhuriyet.com.tr. 23 Nisan 2015. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  7. ^ "Rakel Dink: Karanlığın başı devlet anlayışı". NTV.com.tr, 3 Temmuz 2007. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2016. 
  8. ^ "Güneydoğu Anadolu'dan Avrpa'ya Ermeni Aşireti Varto'nun Hikayesi". Batı Ermenistan ve Batı Ermenileri Sorunları Araştırma Merkezi sitesi. 17 Ocak 2011. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2016. 
  9. ^ "Tuzla Ermeni Çocuk Kampının İzleri". Bianet. bianet.org. 7 Şubat 2001. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  10. ^ "Gazeteci Hrant Dink silahlı saldırıda öldü". Hürriyet Gazetesi. hurriyet.com.tr. 19 Ocak 2007. 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  11. ^ "Türkiye Evladını Böyle Uğurladı". Vatan. 23 Ocak 2007. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2016. 
  12. ^ "Dink'i on binler uğurladı". BBC Türkçe. bbc.co.uk. 23 Ocak 2007. 18 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  13. ^ "Sınırların ötesinde" (PDF). Ermenistan-Türkiye Normalleşme Süreci Destek Programı. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  14. ^ "Hrant Dink Ödülü bu akşam sahiplerini buluyor". T24. t24.com.tr. 22 Eylül 2016. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hrant Dink</span> Türkiye Ermenisi gazeteci (1954–2007)

Hrant Dink, Türkiye Ermenisi gazeteci.

Fethiye Çetin, Türk avukat, yazar ve insan hakları aktivistidir.

<i>Agos</i> İstanbul merkezli yayımlanan Türkçe-Ermenice haftalık gazete

Agos, İstanbul merkezli yayımlanan Türkçe-Ermenice haftalık gazetedir. İsmi, Ermenice "tohum atmak veya fidan dikmek için açılan oyuk, evlek" anlamına gelmektedir. Cumhuriyet döneminin Türkçe-Ermenice olarak yayımlanan ilk gazetesidir.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Beşikçi</span>

İsmail Beşikçi, Türk sosyolog ve yazar. Özellikle Kürtler, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu ve Türkiye'de tek partili dönemine ait eserleriyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Hrant Dink suikastı</span> 2007de Türkiye Ermenisi gazetecinin öldürülmesi

Hrant Dink Suikastı, Agos gazetesinin Türkiye Ermenisi genel yayın yönetmeni Hrant Dink'in 19 Ocak 2007'de 17 yaşındaki silahlı saldırgan Ogün Samast tarafından öldürülmesi olayı. Önceden pek çok tehdit almış olan Dink, Agos'un Halaskârgazi Caddesindeki binasının önünde başının arkasına ateş edilerek öldürüldü. Olay, Türkiye'de derin devlet ve milliyetçilik olgularını gündeme taşıdı. Dink'in cenazesinde on binlerce kişi tarafından cinayete tepki olarak atılan "Hepimiz Hrant'ız, Hepimiz Ermeniyiz" sloganı uzun süre tartışıldı.

Ogün Samast, 19 Ocak 2007 tarihinde, İstanbul'un Osmanbey semtinde Halaskargazi Caddesi üzerindeki Agos gazetesi binası önünde gazeteci Hrant Dink'i Yasin Hayal'in azmettirmesiyle öldüren kişi.

Yasin Hayal Trabzon'daki bir McDonald's restoranını bombaladığı gerekçesiyle 6 yıl 8 ay hapis cezasına çarptırılan bir sabıkalıdır. Bir süre sonra Ermeni gazeteci Hrant Dink suikastında Ogün Samast'ı cinayete azmettirdiği gerekçesiyle mahkemeye çıkarılmış ve ağırlaşıtırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılmıştır.

<i>Bir Zamanlar Ermeniler Vardı!..</i>

Bir Zamanlar Ermeniler Vardı!.., 2008 yılında Türkiye'de basılan Türkçe kitaptır. Kitap, Hrant Dink'in öldürülmesinden bir yıl sonra, anısına hazırlanan Birikim dergisi yazılarının bir derlemesidir.

Yeni Akit, Türkiye'de yayımlanan İslamcı ve köktendinci ulusal günlük aşırı sağcı bir gazetedir. Yahudilere, Hristiyanlara, ateistlere ve eşcinsellere karşı nefret söylemlerine başvurmuştur. Köktendincilikle eleştirilen gazete Hrant Dink Vakfı tarafından hazırlanan bir rapora göre, Türkiye'de nefret söylemine en fazla rastlanan ulusal gazetedir.

Nor Zartonk, Türkiye Ermenileri tarafından kurulmuş sivil toplum örgütü, dernek. Adı Ermenicede Yeni Uyanış anlamına gelir. 2004'te bir internet grubu olarak doğmuş grup 19 Ocak 2007'de Hrant Dink'in öldürülmesi ile kurumsallaşmaya gitmişlerdir. Sınıfsal bir perspektifle kimlik sorunlarını yok saymayan bir politika benimseyen grup Türkiye'deki sol/sosyalist yapılar ile dayanışma içerisindedir. Ayrıca bu inisiyatifle bağlantılı olarak Nor Radyo adında çok dilli bir internet radyosu vardır. Grup Halkların Demokratik Partisi'nin bileşenlerinden biridir. Ermeni Soykırımı'nın 100. yıldönümünde yapılan açıklama ile Türkiye'den tanıma, özür ve tazminat talebinde bulunulmuştur. Grubun twitter hesabı 2015 Nisan ayında bir açıklama yapılmadan kapatılmıştır. Aynı zamanda Kamp Armen'in kapatılmaması için yürütülen çalışmalarda etkin rol oynamışlardır.

Uluslararası Hrant Dink Ödülleri, Hrant Dink Vakfı tarafından her yıl Hrant Dink'in doğum günü olan 15 Eylül tarihinde dağıtılan bir ödüldür.

Ermeni karşıtlığı, yazılı veya görsel tartışılabilir düşmanlık, kin duygularının Ermeniler veya Ermenistan'a yönelik olma durumu. Türkiye ve Azerbaycan'da yaygındır.

Hrant Dink Vakfı, Hrant Dink'in anısını yaşatmak amacıyla, İstanbul merkezli olarak Türkiye'de faaliyet gösteren bir vakıftır.

Rober Koptaş, Türkiye Ermenisi gazeteci, yazar.

Karagözyan Yetimhanesi, 1912 yılında Şişli'de Dikran Karagözyan'ın vasiyeti ile Şişli Karagözyan Ermeni Yetimhanesi Vakfı tarafından açılan ve İstanbul Ermeni Patrikhanesi'ne bağlı olarak faaliyet gösteren yetimhane.

Kamp Armen, Tuzla'da bulunan ve Gedikpaşa Ermeni Protestan Kilisesi'ne ait Ermeni yetimhanesi.

Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Beşiktaş ilçesi Ortaköy semtinde bulunan bir Ermeni Katolik kilisesi. 5 Kasım 1837 tarihli fermanla yapımına izin verilen kilise Krikor Hekimyan tarafından bağışlanan arazide, İstanbul'daki ikinci Ermeni Katolik kilisesi olarak inşa edilmiş ve 6 Ocak 1839 tarihinde ibadete açılmıştır. Kilise Ortaköy Surp Krikor Lusavoriç Ermeni Katolik Kilisesi Vakfı tarafından idare edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Surp Yerrortutyun Katolik Kilisesi</span> İstanbulun Beyoğlu ilçesinde bir Ermeni Katolik kilisesi

Surp Yerrortutyun Katolik Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Beyoğlu ilçesinde bulunan bir Ermeni Katolik kilisesi.

Tûba Çandar, Türk gazeteci ve yazardır.

Sebat Apartmanı, İstanbul'un Osmanbey, Şişli semtinde, Halâskârgazi Caddesi üzerinde 1920'lerde inşa edilmiş apartmandır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.