İçeriğe atla

Raif el-Maarri

Raif el-Maarri
Kişisel bilgiler
Milliyeti Suriyeli
Mesleği Subay
Askerî hizmeti
Rütbesi Albay

Raif el-Maarri (Arapça: رائف االمعري) Suriye Ordusunda subay ve Albay Casim Elvan'ın yardımcısıydı.[1]

Mısır Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır'ın destekçileri olan Nasırcılarla siyasi olarak yakınlaşan Maarri ve Elvan, 8 Mart 1963 Darbesi'yle iktidarı ele geçiren Baas ağırlıklı hükûmete karşı başarısız bir darbe girişimi düzenledi. Nasırcılar 8 Mart Darbesi'nin başlıca katılımcılarıydı, ancak Nisan sonundan itibaren Nasırcıları ve siyasi bağımsızları kitlesel olarak tasfiye eden Baasçılar tarafından giderek kenara itildiler.

Maarri ve Elvan, Suriye'deki Arap Milliyetçi Hareketi ve Mısır istihbaratının yardımıyla Baasçılara karşı bir karşı darbe planladı. Ayaklanma 18 Temmuz'da başladı ancak Baasçı İçişleri Bakanı Emin el-Hafız liderliğindeki güvenlik güçleri tarafından şiddetle bastırıldı. Hemen ardından birçok Nasırcı subay tutuklanıp idam edildi, ancak Maarri yetkililerden kaçmayı başardı ve Elvan ile birlikte Şam'ın Guta kırsalında saklandı. Keşfedilip yakalandıktan sonra[2] her ikisi de askeri mahkemede yargılandı ve Maarri başarısız darbedeki rolünden dolayı suçunu kabul etti ve bunun Baasçıların birlik karşıtı olarak algılanan eylemleri ışığında Mısır ve Irak'la birleşme sürecinin devam etmesini sağlamaya yönelik bir girişim olduğunu belirtti.[3] Maarri idama mahkûm edildi, ancak cezası daha sonra 10 Aralık'ta ömür boyu hapse indirildi.[2][4] Bir yıl sonra Aralık 1964'te Elvan ve Temmuz darbesine katıldığı iddia edilen diğer bazı kişiler bir af anlaşmasıyla serbest bırakıldı.[5] Daha sonra bu kişiler Lübnan sınırına kadar eşlik edildikten sonra Mısır'a sığınmak üzere Beyrut'taki Mısır Büyükelçiliği'ne gittiler ve Mısır da bu talebi kabul etti.[6]

Kaynakça

  1. ^ "Syrian History - Raef al-Maari, deputy to Colonel Jassem Alwan in the failed coup attempt of July 1963". www.syrianhistory.com. 2 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2023. 
  2. ^ a b "جاسم علوان ج2". www.aljazeera.net (Arapça). 29 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2023. 
  3. ^ Mideast Mirror (İngilizce). Arab News Agency. Temmuz 1964. s. 10. 
  4. ^ Chronology of Arab Politics (İngilizce). Political Studies and Public Administration Department of the American University of Beirut. 1963. s. 393. 
  5. ^ Chronology of Arab Politics (İngilizce). Political Studies and Public Administration Department of the American University of Beirut. 1964. ss. 377, 412. 
  6. ^ Mideast Mirror (İngilizce). Arab News Agency. Temmuz 1964. s. 78. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Baas Partisi</span> milliyetçi-sosyalist öğretiye dayalı Arap siyasi partisi

Arap Sosyalist Baas Partisi Zeki el-Arsuzi'nin ortakları, Mişel Eflak ve Selahaddin el-Bitar tarafından Suriye'de kurulmuş bir siyasi partiydi. Parti, Arap milliyetçiliği, pan-Arabizm, Arap sosyalizmi ve anti-emperyalist çıkarları karıştıran bir ideoloji olan Baasçılığı benimsedi. Baasçılık, Arap dünyasının tek bir devlette birleştirilmesi çağrısında bulunur. "Birlik, Özgürlük, Sosyalizm" sloganı ile Arap birliğine ve Arap olmayandan gelen kontrole ve müdahaleye karşı özgürlüğe atıfta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">1963 Suriye askerî darbesi</span> Baas Partisini Suriyede iktidara getiren askeri darbe

1963 Suriye askeri darbesi ya da Suriye hükûmetinin adlandırmasıyla 8 Mart Devrimi, Arap Sosyalist Baas Partisi'nin Suriye Bölgesel Şubesi Askerî Komitesi tarafından 8 Mart 1963'te gerçekleştirilen askerî bir darbeydi. Planlamada ve bu planın uygulanmasında, partinin Irak Bölgesel Şubesinin Şubat 1963'te gerçekleştirdiği askerî darbeden esinlenilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Kasım 1963 Irak askerî darbesi</span> Irakta bir askeri darbe

Kasım 1963 Irak askerî darbesi, 13 - 18 Kasım 1963 tarihleri arasında, parti içindeki bölünmelerin ardından Nasır yanlısı Iraklı subayların Baas Partisi yönetimine karşı gerçekleştirdiği bir askeri darbedir. Darbenin kendisi kansız olmasına rağmen, ilgili eylemlerde 250 kişi öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Birliği (Irak)</span>

Irak Arap Sosyalist Birliği Nasırcı Arap sosyalizminin ilkelerine dayanan bir Irak siyasi partisiydi. Diğer Arap ülkelerinde kurulan Arap Sosyalist Birliği partilerinin kardeş partisiydi.

<span class="mw-page-title-main">Selahaddin el-Bitar</span> Suriyeli siyasetçi (1912-1980)

Selahaddin el-Bitar, 1940'ların başında Mişel Eflak ile birlikte Arap Baas Partisini kuran Suriyeli politikacı. 1930'ların başında Paris'te Eflak ile birlikte öğrenci olarak, ikisi milliyetçilik ve sosyalizmin yönlerini birleştiren bir doktrin formüle etti. Bitar daha sonra Suriye'deki birkaç Baasçı hükûmette başbakan olarak görev yaptı, ancak parti daha radikal hale geldikçe partiden yabancılaştı. 1966'da ülkeden kaçtı, çoğunlukla Avrupa'da yaşadı ve 1980'de suikaste uğrayana kadar siyasi olarak aktif kaldı.

Ulusal Devrim Komutanlığı Konseyi (UDKK), 1963 Suriye Darbesi'nden sonra Suriye'yi yönetmek üzere kurulan yirmi kişilik konseydir.

<span class="mw-page-title-main">1966 Suriye askerî darbesi</span> Suriyede neo-Baasçıları iktidara getiren askeri darbe

1966 Suriye askerî darbesi, 21-23 Şubat tarihleri arasında Suriye Arap Cumhuriyeti hükûmetinin devrildiği ve değiştirildiği olaylara atıfta bulunur. Arap Sosyalist Baas Partisi'nin iktidardaki Ulusal Komutanlığı, partinin Salah Cedid liderliğindeki Askeri Komite ve Bölge Komutanlığı birliği tarafından iktidardan uzaklaştırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Ramazan Devrimi</span> 1963teki Irak askeri darbesi

8 Şubat Devrimi ve Şubat 1963 Irak Darbesi olarak da anılan Ramazan Devrimi 1963 yılında Baas Partisi'nin Irak kanadının Irak Başbakanı Abdülkerim Kasım'ı deviren askeri darbesiydi. 8-10 Şubat 1963 tarihleri arasında gerçekleşti. Kasım'ın Baasçı olmayan eski yardımcısı Abdüsselam Arif'e büyük ölçüde törensel cumhurbaşkanlığı görevi verilirken, önde gelen Baasçı general Ahmed Hasan el-Bekir başbakan seçildi. Yeni hükûmetin en güçlü lideri, Ulusal Muhafız milislerini kontrol eden ve darbe sonrası yüzlerce hatta binlerce şüpheli komünist ve diğer muhaliflerin katledilmesini organize eden Irak Baas Partisi'nin genel sekreteri Ali Salih es-Sadi idi.

1961 Suriye askerî darbesi, Suriye Ordusu subaylarının 28 Eylül 1961'de Birleşik Arap Cumhuriyeti'nin dağılması ve bağımsız bir Suriye Cumhuriyeti'nin restorasyonu ile sonuçlanan bir ayaklanmasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Libya Arap Sosyalist Baas Partisi</span> Libyada bir siyasi parti

Libya Arap Sosyalist Baas Partisi, Libya'da kurulan siyasi partiydi. 1950'lerde Emir Tahir Deghayes tarafından kuruldu. Arap Sosyalist Baas Partisi'nin Libya bölgesel şubesiydi. 1966'daki bölünmenin ardından Irak liderliğindeki Baas Partisi'ne bağlandı.

Arap Milliyetçi Hareketi - Arap Milliyetçileri Hareketi ve Harakiyyin olarak da bilinir - Arap dünyasının çoğunda, özellikle Filistin hareketi içinde etkili olan pan-Arap milliyetçi bir örgüttü. 1952 yılında Corc Habaş tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Lu'ay el-Etâsî</span> 2. Suriye devlet başkanı

Lu'ay el-Etâsî Suriye Ordusunda kıdemli bir komutandı ve daha sonra 9 Mart ile 27 Temmuz 1963 arasında Suriye devlet başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Selim Hatum</span> Suriyeli asker ve siyasetçi (1928-1967)

Selim Hatum, 1960'larda Suriye siyasetinde önemli bir rol oynayan Suriye Ordusu subayıydı. Arap Sosyalist Baas Partisinin Suriye Bölgesel Kolunun bir üyesi olarak 1966'da Suriye'de gerçekleşen ve yine bir Baasçı olan Emin el-Hafız hükûmetini deviren darbede etkili oldu. Aynı yıl, yeni hükûmeti kuran ancak kendisini önemli bir pozisyondan uzaklaştıran meslektaşlarına karşı kendi bölgesi olan Cebel el-Dürzi'de bir ayaklanma başlattı. Hakkında tutuklama emri çıkarılması üzerine Suriye'den kaçtı, ancak 1967'de geri döndü ve daha sonra hapse atılarak idam edildi.

Muhammed el-Sufi, Suriye Ordusunda feldmareşaldi. 1963 Suriye Darbesi'nde rol oynadı ve aynı yılın Mart ve Mayıs ayları arasında kısa bir süre savunma bakanı olarak görev yaptı. Siyasi olarak bir Nasırcıydı, ordudaki Baasçı rakipleri tarafından kenara itildi ve 1990'larda Suriye'ye dönmeden önce siyaset sahnesinden ayrıldı.

<span class="mw-page-title-main">Ziyad el-Hariri</span> Suriyeli asker ve siyasetçi

Muhammed Ziyad el-Hariri Suriye Ordusunun önde gelen eski subaylarından biridir. Sıkı bir Arap milliyetçisi olan Hariri, 1958 yılında Suriye ile Mısır arasındaki birleşmeyi desteklemiş, 1961 yılında Suriye'nin Mısır'dan ayrılmasına karşı çıkmış ve Mart 1963'te ayrılıkçı hükûmeti deviren darbenin baş lideri olarak görev yapmıştır. Nasırcılardan ve Baasçı rakiplerinden siyasi olarak bağımsız olan Hariri, darbenin ardından ordunun genelkurmay başkanı olarak görev yaptı ve ordudaki Baasçı olmayanların geniş çaplı tasfiyesi sırasında görevden alınana kadar kısa bir süre savunma bakanı olarak görev yaptı. Kısa bir süre sonra da siyasi faaliyetlerden çekildi.

<span class="mw-page-title-main">Casim Elvan</span> Suriyeli asker (1928-2018)

Casim Elvan, özellikle Şam yakınlarındaki Katana Üssü'nün komutanlığını yaptığı Birleşik Arap Cumhuriyeti (BAC) döneminde (1958-1961) Suriye Ordusunun önde gelen yarbaylardan biriydi. BAC Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır'ın sadık bir destekçisi olan Elvan, Suriye'nin 1961'de birlikten ayrılmasına karşı çıktı ve 1962'de ayrılıkçı hükûmeti devirmek için iki başarısız darbe girişimine liderlik etti.

<span class="mw-page-title-main">Sami Dürubi</span> Suriyeli diplomat ve siyasetçi (1921-1976)

Sami Dürubi Suriyeli siyasetçi, diplomat, yazar, çevirmen, üniversite profesörü ve filozoftur. 1960'lı yıllar boyunca Suriyeli bir diplomat olarak çalışmış, sırasıyla Brezilya, Fas, Yugoslavya ve Mısır'ın yanı sıra Arap Birliği, İspanya ve Kutsal Makam'da Suriye büyükelçisi olarak görev yapmıştır. 1963'te kısa bir süre eğitim bakanı olarak görev yaptı. Ayrıca çok sayıda edebi eseri Arapçaya çevirdi.

<span class="mw-page-title-main">Abdülvehhâb Havmad</span> Suriyeli siyasetçi, avukat, kriminolog ve profesör (1915-2002)

Abdülvehhâb Havmad Suriyeli siyasetçi, avukat, kriminolog ve profesör.

Hani el-Hindi (1927-2016) Suriyeli bir siyasetçi ve aktivistti. George Habaş ile birlikte Arap Milliyetçi Hareketini kurmuş ve 1963 yılında Selahaddin el-Bitar kabinesinde görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Abdurrahman bin Yahya</span>

Abdurrahman bin Yahya, Nisan 1967-15 Ocak 1969 yılları arasında Yemen veziri olarak görev yapmış Yemenli bir siyasetçidir.