İçeriğe atla

Rahmi Güven

Rahmi Güven
Doğum6 Temmuz 1948(1948-07-06)[1]
Karaman
Ölüm16 Eylül 2019 (71 yaşında)
İstanbul
Defin yeriHekimbaşı Mezarlığı[2]
EğitimOrta Doğu Teknik Üniversitesi Fizik Bölümü
MeslekTeorik Fizikçi, Matematikçi
Tanınma nedeniPenrose-Güven limiti
MemleketKaraman, Türkiye
ÖdüllerTÜBİTAK Teşvik Ödülü (1982), Sedat Simavi Ödülü (1987), TÜBİTAK Bilim Ödülü (1999), Boğaziçi Üniversitesi Vakfı Araştırmada Üstün Başarı Ödülü (2003).

Prof. Dr. Rahmi Güven - Fizikçi ve matematikçi. 1948 yılında Karaman'da doğdu. Annesi Ümmühan Güven, babası doktor Ziya Güven'dir. Prof. Dr. Asuman Güven Aksoy ve Prof. Dr. Bilgehan Güven'in ağabeyidir.

Öğrenimi

Rahmi Güven Gazi Mustafa Kemal Paşa İlkokulu'nda ve Konya Maarif Koleji'nde öğrenim gördü.[1] Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fizik Bölümü'nden 1970 yılında mezun oldu, aynı bölümde yüksek lisansını 1973, doktorasını 1976 yılında tamamladı; ODTÜ'de Cahit Arf'ın[1] ve Feza Gürsey'in[3] öğrencisi oldu.

Çalışma Hayatı ve Bilime Katkıları

Rahmi Güven ODTÜ Fizik Bölümü'nde, Boğaziçi Üniversitesi Matematik Bölümü'nde, TÜBİTAK Temel Bilimler Araştırma Enstitüsü'nde ve Işık Üniversitesi Fizik Bölümü’nde araştırmacı, öğretim görevlisi ve idareci olarak çalıştı; Austin Teksas Üniversitesi Teorik Fizik Merkezi ve Viyana Üniversitesi Teorik Fizik Enstitüsü'nde doktora sonrası araştırma yaptı.[4]

Güven'in uzmanlık alanı klasik ve kuantum gravitasyon (yerçekimi) teorileridir. "Einstein teorisinin kesin çözümleri, kara delikler, süpersimetrik kara delikler, süpergravitasyon teorileri, M-Teorisinin 5-zar çözümü ve Penrose limitinin süpersicim teorilerine genelleştirilmesi" üzerine çalışmalarıyla bilime katkıda bulundu.[4] Rahmi Güven'in, 2020 Nobel Fizik Ödülü'nün sahibi olan Roger Penrose'un sicim teorisine katkıları üzerine önemli çalışmaları vardı. Bu alandaki katkıları "Penrose-Güven limiti" kavramını ortaya çıkardı.[1]

Arkadaşı ve meslektaşı Prof. Dr. Cihan Saçlıoğlu, Rahmi Güven'in önemli ve özgün problemler üzerinde çalışarak yeni araştırma alanları açtığını anlatır.[5] Meslektaşı ve dostu Prof. Dr. Metin Gürses de onun genel görelilik ve sicim teorisi alanlarında gelişmeleri sürekli takip ettiğini, yaptığı her çalışmayı yayınlamaktansa ancak "çalışması kendine göre koyduğu kıstasları aşarsa" yayına yolladığını söyler.[3]

Rahmi Güven 1981'de Boğaziçi Üniversitesi’nde doçent, 1989'da aynı üniversitede profesör oldu. Meslektaşları ve öğrencileri tarafından değer verilen, sevilen bir öğretim üyesiydi.[1][6] 1991-1996 döneminde Boğaziçi Üniversitesi Matematik Bölümü'nün başkanlığını yaptı. Kasım 2005'te Işık Üniversitesi'nde Fizik Bölümü Başkanı oldu, bir süre bu üniversitede Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanlığı yaptıktan sonra emekli oldu. 1991-1996 yılları arasında Trieste, İtalya'daki Abdus Salam Uluslararası Teorik Fizik Merkezi'nin[7] asosiye üyesi, 2000-2007 döneminde aynı kuruluşun kıdemli asosiye üyesi idi.[4]

Prof. Dr. Rahmi Güven alanındaki önemli çalışmalarından dolayı 1997 yılında Türkiye Bilimler Akademisi'ne (TÜBA) asli üye seçildi.[4] Ancak TÜBA üyelerinin hükûmetçe seçilmesini öngören yasa değişikleri[8][9] ile birlikte, kurumun bilimsel özerkliğini kaybettiği gerekçesiyle TÜBA'dan istifa etti. Bilim Akademisi kurucu üyelerindendir.[10]

Kaynaklar

  1. ^ a b c d e Ekinci, Ekrem. "Prof. Dr. Rahmi GÜVEN (1948 – 2019)". fizikciler.info.tr. 5 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020. 
  2. ^ Vefat İlanı, 16 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 16 Temmuz 2021 
  3. ^ a b Gürses, Metin. (Ekim 2019). "Rahmi Güven" (PDF). 30 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Kasım 2020. 
  4. ^ a b c d "Prof. Dr. Rahmi Güven – Fizik". Bilim Akademisi. 11 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020. 
  5. ^ Saçlıoğlu, Cihan. "Prof. Dr. Rahmi GÜVEN (1948 – 2019)". fizikciler.info.tr. 5 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020. 
  6. ^ Tekin, Bayram (27 Eylül 2019). "Rahmi Güven". Sarkaç. 6 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020. 
  7. ^ "International Centre for Theoretical Physics". 14 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "651 sayılı Kanun Hükmünde Kararname". www.resmigazete.gov.tr. 28 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020. 
  9. ^ "662 sayılı Kanun Hükmünde Kararname". www.resmigazete.gov.tr. 6 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020. 
  10. ^ "Kurucuların Özgeçmişleri". Bilim Akademisi. 11 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020. 

Ayrıca Bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Feza Gürsey</span> Türk matematikçi ve fizikçi

Feza Gürsey, Türk fizikçi ve matematikçi.

<span class="mw-page-title-main">Stephen Hawking</span> İngiliz fizikçi, kozmolog ve yazar (1942–2018)

Stephen William Hawking, İngiliz fizikçi, kozmolog, astronom, teorisyen ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Roger Penrose</span> İngiliz matematiksel fizikçi, eğlence amaçlı matematikçi ve filozof

Sir Roger Penrose OM FRS, İngiliz matematiksel fizikçi, matematikçi ve bilim felsefecisidir. Oxford Üniversitesi Matematik Enstitüsü'nde Matematik Fahri Profesörüdür ve aynı zamanda Wadham Koleji'nde Fahri Akademi Üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Leonard Susskind</span> Amerikalı fizikçi

Leonard Susskind, Stanford Üniversitesi'nde teorik fizik profesörü ve Stanford Teorik Fizik Enstitüsü yöneticisidir. Araştırmaları sicim teorisi, kuantum kozmolojisi, kuantum statik mekaniği ve kuantum alan teorisini içerir. ABD Ulusal Bilimler Akademisi ve Amerikan Bilim ve Sanat Akademisi üyesi, Kanada’nın Perimeter Teorik Fizik Enstitüsünün kısmi üyesi ve Kore Modern Araştırma Enstitüsü’nün seçkin bir profesörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Daron Acemoğlu</span> Türk-Amerikalı ekonomist

Kamer Daron Acemoğlu, Türk-Amerikalı ekonomist ve akademisyendir. 1993'ten beri Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde ders vermektedir ve halen Elizabeth ve James Killian Ekonomi Profesörüdür. 2019'da MIT'de Enstitü Profesörü seçildi. 2005'te John Bates Clark Madalyası, 2024'te Nobel Ekonomi Ödülü aldı.

<span class="mw-page-title-main">Paul Dirac</span> İngiliz teorik fizikçi

Paul Adrien Maurice Dirac, İngiliz teorik fizikçi ve matematikçi. Kuantum mekaniğinin kurucularındandır. Fermiyonların davranışını açıklayarak antimaddenin keşfine olanak veren ve kendi adı verilen Dirac denklemi ile tanınır. Dirac, 1933 Nobel Fizik Ödülü'nü Erwin Schrödinger ile paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi</span> İstanbulda bir müze

İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi, Gülhane Parkı içindeki Has Ahırlar Binası’nda, 25 Mayıs 2008'de hizmete girmiş bir müzedir. Müzede, TÜBA onursal üyelerinden ve Frankfurt Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Fuat Sezgin tarafından hazırlanan, 9 ila 16’ıncı yüzyıl arasındaki müslüman bilginler tarafından icat edilmiş çeşitli bilim ve teknoloji aletleri sergilenmektedir. Müze; astronomi, saat ve denizcilik, savaş teknolojisi, tıp, madencilik, fizik, matematik ve geometri, mimari ve şehircilik, kimya ve optik, coğrafya bölümleri olmak üzere 12 bölümden oluşur.

Can Fuat Delale,, fizikçi, bilim insanı, akademisyen, mühendistir.

Mehmet Celal Özdoğan, Türk arkeolog.

TÜBİTAK Bilim Ödülü, 1966'dan beri her yıl, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından temel bilimler, mühendislik bilimleri, sağlık bilimleri ve sosyal bilimler dallarında uluslararası düzeyde üstün nitelikli çalışmalar gösteren Türk ya da çalışmalarını Türkiye'de yapan yabancı bilim insanlarına verilen ödüldür. Türkiye'de bilim dalında verilen en üst düzey ödül olarak kabul edilir. "Türk Nobelleri" olarak da adlandırılır.

Prof. Dr. Tekin Dereli,, Türk teorik fizikçi, uygulamalı matematikçi ve akademisyen. Halen Koç Üniversitesi Fizik Bŏlũmünde Profesör ve Bilimsel Diploma Üstü Eğitim başkanı.

Ahmet Nihat Berker, Türk bilim insanı, araştırmacı ve fizik akademisyenidir. 2009-2016 yılları arasında Sabancı Üniversitesi'nde rektörlük görevini yürütmüştür. Kadir Has Üniversitesi'nde, Rektör Yardımcılığı ile birlikte ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde emeritus öğretim üyesi olarak ders ve araştırmalarına devam etmektedir.

Bilim Akademisi Derneği, bilimsel liyakat, özgürlük ve dürüstlük ilkelerini tanıtmayı, örneklemeyi ve gözetmeyi amaçlayan bağımsız bir sivil toplum kuruluşu olarak 25 Kasım 2011 günü İstanbul’da kuruldu.

Suha Suat Gürsey, Türk fizikçi ve bilim tarihçisi.

Ayşe Erzan, Türk fizikçi. İstatistiksel fizik alanında önemli çalışmalar yapmış bir bilim insanıdır. Başlıca çalışma konuları hal değişimleri, fraktaller, karmaşık sistemler ve sistem biyolojisidir.

<span class="mw-page-title-main">Naci Görür</span> Türk jeolog ve deprem bilimci

Naci Görür, Türk yer bilimci, deprem bilimci, sedimantoloji ile deniz jeolojisi uzmanı ve akademisyen. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Maden Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümünde öğretim üyesi olan Görür, havza analizi ve depremsellik konusunda araştırmaları ile tanınmaktadır. Marmara Denizi ve deprem konusunda çalışan ve kamuoyunu bilgilendiren bilim insanlarındandır.

Mustafa Hamit Fişek, Türk bilim insanı ve sosyal psikologdur.

Mehmet Ali Alpar, Türk astrofizikçi ve Bilim Akademisi kurucu başkanı. Nötron yıldızları ve pulsarlar üzerine çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Bahattin Baysal</span>

Mehmet Bahattin Baysal, Türk akademisyen ve kimya mühendisi. Alanında sağladığı katkılar nedeniyle "polimer kimyasının öncülerinden" olarak adlandırılır.

Sadık Kakaç Türk bilim insanı, akademisyen ve yazar.