İçeriğe atla

Rahibe Teresa

Rahibe Teresa
Rahibe Teresa, 1995
Loretto Hemşireleri
Görev süresi
1928-1948
Hayırsever Misyonerler
Görev süresi
1950-1997
Yerine gelenSr. Nirmala Joshi, MC
Kişisel bilgiler
Doğum Anjezë Gonxhe Bojaxhiu
26 Ağustos 1910(1910-08-26)
Üsküp, Kosova Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu
(günümüz Kuzey Makedonya)
Ölüm 5 Eylül 1997 (87 yaşında)
Kalküta, Batı Bengal, Hindistan
Milliyeti
Ödülleri Jawaharlal Nehru Ödülü (1969)
Balzan Ödülü (1978)
Nobel Barış Ödülü (1979)
Bharat Ratna Nişanı (1980)
Kalkütalı Teresa
Bakire
KutsayanlarKatolik Kilisesi
Kutsanma19 Ekim 2003, Aziz Petrus Meydanı, Vatikan Papa II. Ioannes Paulus tarafından
Aziz ilanı4 Eylül 2016, Aziz Petrus Meydanı, Vatikan Papa Franciscus tarafından
TürbeHayırsever Misyonerler Ana Evi, Kalküta, Batı Bengal, Hindistan
Yortu5 Eylül[3]
Koruyucu aziz
  • Dünya Gençlik günü
  • Hayırsever Misyonerler
  • Kalküta Başpiskoposluğu (eş koruyucu)[4][5]

Rahibe Teresa, doğum adı Agnes Gonca Boyacı (Arnavutça: Anjezë Gonxhë Bojaxhiu; [ˈagnɛs gonˈʤa bɔˈjaʤju]; 26 Ağustos 1910, Üsküp - 5 Eylül 1997, Kalküta), Arnavut kökenli sosyal hizmetler gönüllüsü ve insan hakları aktivisti. İnancı Katolik'tir. Hayırsever Misyonerler'in kurucusudur. Hayırsever faaliyetlerinden ötürü 1979 yılında Nobel Barış Ödülü kendisine verilmiştir.

İlk yılları

Gonca Boyacı, Osmanlı İmparatorluğu'nun Kosova Vilayeti'ne bağlı Üsküp şehrinde doğdu. Vaftiz ismi Agnes oldu. Babası bir Ulah, annesi ise Prizrenli Katolik bir Arnavut'tu. İki kardeşten küçük olanıydı. Babası yedi yaşındayken öldü. 18 yaşında rahibe olmaya karar verdi ve Hindistan'daki misyonerlik çalışmalarıyla tanınan Loretto Hemşireleri'ne katıldı. Teresa adını bu dönemde aldı. Kalküta'da St. Mary's Lisesi'nde coğrafya ve temel Hristiyanlık bilgisi dersleri verdi. 1944'te aynı liseye müdür olarak atandı.

1980 yılında Üsküp şehrine yaptığı bir ziyareti sırasında bir Arnavut, bir Makedon ya da bir Sırp olup olmadığı sorusu üzerine "ben kendimi Üsküp'ün bir vatandaşı hissediyorum, doğduğum şehir burası. Ancak ben dünyaya aitim." şeklinde yanıt vermiştir. Üsküp'te rahibe Teresa adına 26 Ağustos 2010'da yüzüncü yaş gününde bir anma evi inşa edilmiştir. Bu anma evi rahibe Teresa'nın doğduğu evin modern bir biçimde yenilenmiş halidir.

Hayırsever Misyonerler

1950 yılında Vatikan'ın izniyle Hayırsever Misyonerler'i kurdu. Rahibe Teresa'nın 12 kişiyle kurduğu bu cemaat dünyanın 450 noktasında 4.000 rahibenin görev aldığı bir topluluk haline geldi.

Mucizeleri ve azize ilan edilmesi

4 Eylül 2016'da Vatikan'ın Aziz Petrus Meydanı'nda düzenlenen tören ile Papa Franciscus tarafından azize mertebesine yükseltildi. Rahibe Teresa'nın iki hastayı iyileştirmesi, aziz/azize olabilmek için gerekli olan iki mucize olarak kabul edildi.[6]

Hakkındaki eleştiriler

Rahibe Teresa ve faaliyetleri, Teresa ölmeden önce ve öldükten sonra eleştirilmiştir. Fakirlerin istismarını meşrulaştırmak, Hristiyan olmayan topraklarda Hristiyanlığı yaymak,[7] Üçüncü dünya ülkelerinin aşağılanmalarını sürekli kılmak, erkekler tarafından kadınların boyun eğmesini normal olarak sunmak ve Hristiyan tarikatlara üye toplamak[8] yapılan eleştiriler arasındaydı.[9]

Christopher Hitchens'e göre Rahibe Teresa'nın hemşireleri, hayatını kaybetmekte olan insanları dini inançları arasında fark gözetmeden, kişiden onay almadan vaftiz ediyordu.[10]

Germaine Greer tarafından "din emperyalisti" olarak ifade edilmiştir.[11]

Kaynakça

  1. ^ Cannon, Mae Elise (2013). Just Spirituality: How Faith Practices Fuel Social Action (İngilizce). InterVarsity Press. s. 19. ISBN 978-0-8308-3775-5. 1 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2016. When asked about her personal history, Mother Teresa said: 'By blood, I am Albanian. By citizenship, an Indian. By faith, I am a Catholic nun. As to my calling, I belong to the world. As to my heart, I belong entirely to the Heart of Jesus.' 
  2. ^ shqiptare, bota. "Kur Nënë Tereza vinte në Tiranë/2". 18 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2016. 
  3. ^ "Canonisation of Mother Teresa – September 4th". Diocese of Killala. September 2016. 8 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2016. 
  4. ^ Manik Banerjee (6 Eylül 2017). "Vatican declares Mother Teresa a patron saint of Calcutta". Associated Press, ABC News.com. 6 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2017. 
  5. ^ "Mother Teresa to be named co-patron of Calcutta Archdiocese on first canonization anniversary". First Post. 4 Eylül 2017. 26 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2017. 
  6. ^ Samar, Kamuran (4 Eylül 2016). "Rahibe Teresa'nın tartışmalı 'azizeliği' kabul edildi". Euronews. 5 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2016. 
  7. ^ "1997: Mother Teresa dies". 5 Eylül 1997. 13 Şubat 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020. 
  8. ^ Cumhuriyet ve din (1. baskı bas.). Ufuk Kitapları. ISBN 9756571543. 
  9. ^ Atmaca, Zübeyde. "Rahibe Teresa'nın hayatı ve kişiliği."
  10. ^ The missionary position : Mother Theresa in theory and practice (İngilizce). ISBN 978-0-7710-3919-5. 
  11. ^ "Catholic icon Teresa was both adored and attacked". www.yahoo.com (İngilizce). 5 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Üsküp</span> Kuzey Makedonyanın başkenti

Üsküp, Kuzey Makedonya'nın başkenti ve en büyük kentidir. Ülkenin politik, kültürel, ekonomik ve akademik merkezi olan kent, ortasından geçen Vardar Nehri tarafından ikiye ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Katolik Kilisesi</span> Hristiyanlığın bir mezhebi

Katolik Kilisesi, ruhanî başı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi. Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır. Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.

<span class="mw-page-title-main">Papanın yanılmazlığı</span> Katolik Kilisesi dogması

Papalığın yanılmazlığı, Katolik Kilisesi'nin bir öğretisidir ve İsa'nın Aziz Petrus'a verdiği söze dayanarak Papa'nın ex cathedra konuşması sırasında "başlangıçta apostolik Kilise'ye verilmiş ve Kutsal metin ve gelenekle aktarılmış" öğreti konusunda hata yapma ihtimalinden korunduğunu ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Bonaventura</span>

Bonaventura fransisken Kardinal, mistik, Skolastik felsefenin düşünürlerinden Fransisken tanrıbilimci. 1482'de Papa IV. Sixtus tarafından Aziz ilan edilmiştir. 1588 Papa V. Sixtus tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Yortusu 15 Temmuzdadır.

<span class="mw-page-title-main">XXIII. Ioannes</span> 261. Katolik Kilisesi papası (1881-1963; pd. 1958-1963)

Papa (Aziz) XXIII. Ioannes, asıl adı Angelo Giuseppe Roncalli, 28 Ekim 1958-3 Haziran 1963 arasında 4 yıl, 218 gün papalık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kiril ve Methodios</span>

Kiril ve Methodios MS 9. yüzyılda Selanik'te doğmuş olan Bizanslı Yunan kardeşler, Moravya ve Panonya'da Slavlar arasında Hristiyanlığın yayılmasını sağlayan misyonerler. Misyonerlik görevleri sayesinde Slav halklarının kültürel gelişmelerini etkilemiş ve “Slavların Önderleri” unvanına layık görülmüşlerdir. Glagolitik alfabeyi geliştirmişlerdir. Bu alfabe Eski Slav dilinin yazılabilmesi için geliştirilen ilk alfabedir. Kiril alfabesi bu alfabeyi temel almıştır ve bugün Slav dillerinde kullanılmaktadır. Ölümlerinden sonra Slav halkları arasındaki çalışmalarına öğrencileri tarafından devam edilmiştir. Ortodoks Kilisesince iki kardeş de “Havarilere denk” aziz ilan edilmiştir. 1880 yılında Papa XIII. Leo kardeşlerin bayramını Roma Katolik Kilisesi takvimine dahil etmiş, 1980 yılında ise Papa II. İoannes Pavlus kardeşleri Benedict ile birlikte Avrupa'nın koruyucuları ilan etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi</span> Mormonluğun en büyük mezhebi

İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi, yaygın bilinen adıyla Mormonluk, 6 Nisan 1830 tarihinde Joseph Smith, Jr. aracılığıyla ABD'nin New York eyaletinde kurulmuştur. Sonrasında kilise üyeleri gördükleri baskılardan dolayı Batı'ya göç etmişler ve Utah eyaletine gelmişlerdir. 24 Temmuz 1847 tarihinden itibaren ise Brigham Young öncülüğünde, günümüzde halen eyaletin başkenti konumundaki Salt Lake City kurulmaya başlanır. Günümüzde de Kilise'nin merkezi bu şehirde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">I. Gregorius</span> 64. Katolik Kilisesi papası (540-604; pd. 590-603)

Papa I. Gregorius, daha çok Büyük Gregorius olarak bilinir. 3 Eylül 590'dan 604'te ölümüne kadar papalık yapmıştır. Yazdığı dinsel eserlerle ünlü bir Hristiyan din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Azize Rahibe Teresa Katedrali</span>

Azize Rahibe Teresa Katedrali, Kosova'nın Priştine şehrinde yer alan Katolik Kilisesi katedrali. 2007 yılında, Kosova Hükûmeti tarafından bina için planlar hazırlanmıştır. Katedral Arnavut-Hint Katolik rahibe ve misyoner Rahibe Teresa'ya adanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Caius</span>

Caius veya Gaius, 17 Aralık 283'ten 296 yılındaki ölümüne dek Roma Piskoposluğu yapmış din adamı. Geleneksel Hristiyan kaynaklarına göre Dalmaçya'daki Salona şehri kökenliydi. Babasının da adı Caius olup İmparator Diocletianus'un akrabası soylu bir ailenin mensubuydu. Etnik olarak İliryalıydı.

Kateşizm, Hristiyanlıkta vaftiz olup dine girmeden önce alınan din eğitimine verilen isimdir. Modern tarih bağlamında değerlendirildiğinde bu kavram Hristiyanlığın temel kurallarını açıklayan bir kitaba da işaret etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kalküta Üniversitesi</span>

Kalküta Üniversitesi (CU) Kalküta, Batı Bengal, Hindistan'da bulunan devlet üniversitesidir. 24 Ocak 1857'de kurulmuştur. Asya'da disiplinlerarasılık ve Batı tarzı bir üniversite olarak kurulan ilk üniversitelerden biridir. Hindistan'da “Beş Yıldızlı Üniversite” olarak tanınmakta ve Ulusal Değerlendirme ve Akreditasyon Konseyi tarafından üniversiteye “A” notu verilmiştir. Kalküta Üniversitesi, Üniversite Hibeleri Komisyonu (UGC) tarafından "Belirli Alanlarda Mükemmellik Potansiyeli Merkezi" ve "Mükemmellik potansiyeli olan Üniversite" statüsü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kilise doktoru</span> Katolik Kilisesi tarafından azizlere verilen bir unvan

Kilise doktoru, onursal bir unvandır. İster kadın ister erkek olsun, Katolik Kilise tarafından ilahiyat alanındaki üstün yetkisi tanınan, vaftiz olmuş kimsedir. Öğretilerinin doğruluğuyla birleşen iman derinliği ve ermiş yaşamları, yazılarına ve öğretilerine Hristiyan doktrin içerisinde uzun süren ve dikkat çeken bir ağırlık ve etki kazandırır.

<span class="mw-page-title-main">Lisieuxlü Teresa</span>

Lisieuxlü Teresa, doğum adı Marie Françoise-Thérèse Martin, Fransız Discalted Karmelit rahibe ve mistik.

<span class="mw-page-title-main">Rahibe Teresa Anıt Evi</span>

Rahibe Teresa Anıt Evi kendini insani yardıma adamış Nobel Barış Ödülü sahibi Rahibe Teresa için 1910-1928 yılları arasında yaşadığı Kuzey Makedonya'daki Üsküp şehrinde bulunan bir anıt ev. Anıt evi, Merkez Belediyesi'nin Makedonya Caddesi üzerinde, Rahibe Teresa'nın vaftiz edildiği bir zamanlar adı Kutsal İsa Roma Katolik Kilisesi olan yere inşa edilmiştir. Makedonya Meydanı'nın hemen doğusunda yer almaktadır. İlk üç haftada anıt evi 12.000 kişi ziyaret etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kosova'da Hristiyanlık</span>

Kosova'da Hristiyanlığın Roma İmparatorluğu'na dayanan uzun süreli bir geleneği var. 10. yüzyıla kadar tüm Balkan bölgesi Roma, Bizans ve Birinci Bulgar imparatorluklarının hükümdarlıkları altında Hristiyanlaşmıştı. 1389 yılı Kosova Muharebesi'nden 1912'ye kadar Kosova Osmanlı İmparatorluğu'na aitti ve derin şekilde İslamlaştı. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Kosova, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin seküler ve sosyalist yönetimine girdi. Bu dönem boyunca Kosovalılar gitgide laikleşti. Günümüzde Kosova nüfusunun %90'ı Müslüman aile geçmişlerine sahiptir; bunların çoğunu etnik Arnavutlar, azınlığını ise Slav dillerini konuşan gruplar ve Türkler oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Balkan Savaşlarında Arnavut Katliamları</span> 1912-1913 Balkan Savaşlarında Arnavutların öldürülmesi

Balkan Savaşları'nda Arnavut katliamları, 1912-1913 yılları arasında bölgede yaşanan çatışmalar sırasında Karadağ ve Sırp orduları ve paramiliterleri tarafından çeşitli vesilelerle 1912-13 Birinci Balkan Savaşı sırasında, Sırbistan ve Karadağ, Avrupa, Amerikan ve Sırp muhalefet basını tarafından bildirilen Osmanlı İmparatorluğu güçlerini günümüz Arnavutluk ve Kosova'dan kovduktan sonra Arnavut nüfusa karşı bir dizi savaş suçları işledi. Suçların çoğu Ekim 1912 ile 1913 yazı arasında işlendi. Zorunlu sürgünlerin ve katliamların amacı, yeni Balkan sınırlarını belirlemek için Londra Büyükelçiler Konferansı öncesi istatistiksel manipülasyondu. Çağdaş hesaplara göre, bu dönemde 10.000 ila 25.000 Arnavut açlık ve soğuktan öldürüldü veya öldü. Kurbanların çoğu çocuklar, kadınlar ve yaşlılardı. Katliamlara ek olarak, bazı sivillerin dudakları ve burunları kesildi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de Katolik Kilisesi</span> Katolik Kilisesinin Türkiyedeki rolü

Türkiye'de Katolik Kilisesi, Papa'nın manevi liderliği ve Papa'ya sunulan Roma'daki curia'nın kanonik liderliği altındaki dünya çapındaki Katolik Kilisesi'nin bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pedro Claver</span>

Pedro Claver, Kolombiya'da yaşayan bir Katalan Cizvit rahip ve misyonerdi. 1888'de Alphonsus Rodriguez ve Jan Berchmans ile birlikte Papa XIII. Leo tarafından aziz olarak ilan edilmiştir. 1896'da Papa Leo, Pedro Claver'i tüm Afrika halkları arasında misyonerlik çalışmalarının koruyucu azizi ilan etti. Yortusu 9 Eylül'dür. Kalıntıları, Cartagena kentindeki San Pedro Claver kilisesinin ana sunağının altında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Prabir Ghosh</span>

Prabir Ghosh, Hint aktivist ve yazardır.