İçeriğe atla

Rahîl

Rahîl (Arapça: رحيل), klasik Arap edebiyatında, klasik kasidenin dahili bölümlerinden birine verilen addır. Kadim Arap şairleri genellikle kasidelerine aşka ilişkin konulardan bahsedilen nesîb bölümüyle başlamaktadır. Nesîb bölümünün ardından, çoğu zaman çölde yapılan yolculukların konu edildiği rahîl bölümüne geçiş yapılmaktadır. Rahîl teması bir tür geçiş bölümüdür ve bu bölümü methiye, hiciv yahut fahriye gibi kasidenin ana temasını teşkil eden asli kısım izlemektedir.[1]

Arap edebiyatında rahîl adı verilen bu bölümlerde, şairler göç temasını işlemekten çok, çöllerde çıktıkları seferlerin zorluklarını anlatmaktadırlar. Bu nedenle hamilerinden bahşiş almak için yola çıkan seyyah şairlerin yolculuklarını yahut sıla özlemlerini, modern bağlamdaki göç temasıyla ilişkilendirmemek daha doğru olacaktır.[2]

Konuyla ilgili yayınlar

Esat Ayyıldız, Klasik Arap Şiirinde Rahîl Bölümleri 8 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Muasır Filoloji ve Edebiyat Tetkikleri, İksad Publishing House, 2020, s. 5-34.

Esat Ayyıldız. “Göç Olgusunun Klasik ve Modern Arap Edebiyatındaki Yansımaları”. VI. Uluslararası Orta Doğu Sempozyumu: Sosyo-Politik Yönleriyle Orta Doğu’da Değişim. Ed.Onur Kaya, Keisuke Wakizaka. 51-53. İstanbul: İstanbul Gelişim Üniversitesi Yayınları, 2021.

Kaynakça

  1. ^ Esat Ayyıldız, Klasik Arap Şiirinde Rahîl Bölümleri, Muasır Filoloji ve Edebiyat Tetkikleri, İksad Publishing House, 2020, s. 5-34.
  2. ^ Esat Ayyıldız. “Göç Olgusunun Klasik ve Modern Arap Edebiyatındaki Yansımaları”. VI. Uluslararası Orta Doğu Sempozyumu: Sosyo-Politik Yönleriyle Orta Doğu’da Değişim. Ed.Onur Kaya, Keisuke Wakizaka. 51-53. İstanbul: İstanbul Gelişim Üniversitesi Yayınları, 2021.

İlgili Araştırma Makaleleri

Kaside, genellikle din ve devlet büyüklerini övmek amacıyla yazılan bir şiir formudur. Ancak kaside biçiminin şiirin farklı konuları için de kullanıldığı vakidir. Kaside sanatı, öncelikli olarak Araplar tarafından geliştirilmiştir. Kaside, klasik Arap şiirinin en yüksek hali kabul edilmektedir. Eski Arap edebiyatında kasideler birkaç farklı dahili kısımdan oluşacak şekilde nazmedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gazel</span> divan edebiyatının aşktan bahseden temel şiir biçimi

Gazel, Türkçe Divan edebiyatının en yaygın nazım şeklidir. Gazel sözcüğü sözlük tarifi ile "kadınlarla sevgi üzerine konuşmak, söyleşmek" anlamına gelir.

Methiye, edebiyatta bir kimseyi veya bir şeyi övmek için yazılmış şiirlerdir. Methiyeler, genellikle padişahları, sadrazamları, devlet ileri gelenlerini ve din büyüklerini övmek için yazılan kasidelerdir. Ancak kaside şeklinden başka nazım şekilleri ile söylenmiş methiyeler de vardır.

<span class="mw-page-title-main">İnsan göçleri</span>

Göç, dini, iktisadi, siyasi, sosyal ve diğer sebeplerden dolayı insan topluluklarının hayatlarının tamamını veya bir bölümünü geçirmek üzere bir iskân ünitesinden, bir başkasına yerleşmek suretiyle yaptıkları coğrafi yer değiştirme hareketidir. Kişisel nedenlerle yer değiştirmeye ve bu esnada nakledilen eşyaların hepsine de göç denmektedir. Ayrıca kuşların, balıkların ve bazı hayvan türlerinin, belli mevsimlerde dünyanın çeşitli yerlerine gitmeleri de göç adıyla anılır.

<span class="mw-page-title-main">Marib</span>

Marib, Yemen'de bir şehir. Marib ilinin başkentidir. Ülkenin başkenti San'a'nın yaklaşık 120 km doğusunda bulunur. Milattan önce 1200 yıllarında Saba Krallığı'nın başkenti olduğu rivayet edilir.. MÖ 25 yılında Aelius Gallus, Mısır'dan Marib'e bir keşif gezisi düzenledi.

Ka'b bin Eşref, Arap-Yahudi şair. Klasik kaynaklarda Ka'b'ın kentin hahamlarından birisi olduğu kaydedilmektedir. İslam öncesinde söylediği şiirlerden beş beyitlik bir parça günümüze ulaşmıştır.

Kadın edebiyatı, temel olarak kadını ve kadın olmanın sorunlarını işleyen, genellikle kadın yazarlar tarafından yazılan eserleri kapsar.

Nesîb klasik Arap şiirinde, kasidenin giriş kısmına verilen isimdir. Klasik kaside daima nesîb bölümüyle başlamasa dahi, İslam öncesi dönemden itibaren kasidelerde girizgah mesabesinde sıklıkla kullanılmıştır. Bu kısımda genellikle aşk temalı anlatımlara değinilmektedir. Sevgilinin göç ettiği diyarlardan bahsedilmesi, sıklıkla rastlanan motiflerden birisidir.

el-Hutay'a Arap edebiyatındaki en meşhur muhadram şairlerden biridir. Özellikle hicviyeleri sayesinde şöhret kazanmıştır.

Nakâ'id, Nakîda, yahut Türkçede kimi zaman yanlış transkribe edilen şekliyle nakaiz veya nakiza, klasik Arap şiirinde hiciv sanatının altında tasnif edilen bir hiciv şekildir.

Medîh, klasik Arap şiirinde, şiirin temel konularından birisi olarak kabul görmektedir. Methiye sanatı için kullanılan tabirlerden birisidir ve aynı anlama gelmektedir. Klasik Arap edebiyatında, övgü şiirleri oldukça erken bir dönemde yaygın şekilde icra edilen bir tür haline gelmiştir.

Hamriyyât, klasik Arap edebiyatında şarap konusunu ele alan şiirlere verilen isimdir. Hamriyye terimi, hamriyyât için kullanılan ifadelerden bir diğeridir.

Recez, Arap edebiyatında Arap şiirinin en yaygın formlarından biridir. Recez, nazım sanatıyla alakalı bir terimdir. Eski Arapların, kaside ve recez başta olmak üzere bir takım şiir nevileri bulunmaktadır.

Tahrîd veya bazen yanlış trankribe edilen haliyle tahrîz şiirleri, Arap edebiyatında ortaya çıkmış edebî bir terimdir. Bu tabir, belirli kişi veya toplumları kışkırtmak için söylenen şiirleri nitelemek için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nesîb Arîda</span>

Nesîb Arîda Suriye doğumlu bir şair ve Mehcer hareketinin yazarı ve New York Kalem Birliği'nin kurucu üyesiydi. Amerika'ya göç etmesinin nedenlerinden birisi, ülkesinde karşılaştığı iktisadi zorluklardır.

en-Necâşî el-Hârisî Arap edebiyatındaki muhadram şairlerden biridir. Şehirleri hicvetmek maksadıyla nazmedilmiş ilk kasidelerden birisi ona aittir.

Ebû Sumâme b. 'Ârim ed-Dabbî, Eski Arap şairlerinden biridir. Klasik kaynaklarda, Muhriz adındaki birisi için nazmettiği bir hicviyesi nakledilmiştir. Şair bu şiirinde, Muhriz'in evine sığınan kişilerin etlerinin yenileceğini iddia etmektedir. Klasik Arap edebiyatında yamyamlığın hicvedildiği bir takım örneklere rastlamak mümkündür. Ne var ki Ebu Sumâme'nin söz konusu kasidesinde mecazi bir anlamın olması da olasılık dahilindedir.

Mehcer edebiyatı, Lübnan, Suriye ve Filistin'den Amerika'ya göç eden Arap yazar ve şairlerin meydana getirdiği edebi bir akımdır. Cubran Halil Cubran, Mihail Nuayme ve Emin er-Reyhani, mehcer edebiyatının önemli simalarındandır.

el-Velîd b. 'Ubeydi'l-lah el-Buhturî, Abbasi döneminde yaşamış meşhur bir Arap şairidir.

<span class="mw-page-title-main">Luvis Şeyho</span>

Luvîs Şeyho, Arap edebiyatına ilişkin çalışmalarıyla ünlenmiş Mardin doğumlu Cizvit Keldani papazıdır.