İçeriğe atla

Rafflesia

Rafflesia
Korunma durumu
Değerlendirilmedi (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Magnoliopsida
Klad:Eudicots
Klad:Rosids
Takım:Malpighiales
Familya:Rafflesiaceae
Cins:Rafflesia
R.Br. ex Thomson bis[1]

Rafflesia, Rafflesiaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.[2]

Anavatanları Endonezya, Malezya, Brunei, Tayland ve Filipinler olan farklı türleri vardır.[3] Bu türlerden dünyanın en büyük tek çiçekli bitkisi olan rafflesia arnoldi, sadece Endonezya'nın Sumatra ve Borneo adaları üzerindeki çok küçük bir alanda ve Tayland'daki Khao Sok Milli Parkı'nda görülür.[4][5]

Raflesia bitkisi yalnızca yoğun ormanlık alanlarda, ulaşılması güç dik yamaçlarda bulunur. Raflesia türlerinden birisi ve dünyanın en büyük tek çiçekli bitkisi olan rafflesia arnoldi çiçeğinin çapı 1 metreye kadar ulaşabilir ve ağırlığı 10 kiloya kadar çıkabilir. Bu tür, İngiliz araştırmacı Sir Thomas Stamford Raffles ile Alman uyruklu hekim Dr. J. Arnold 20 Mayıs 1818 günü Sumatra'nın tropikal ormanlarında keşfedilmiştir ve bu kaşiflerin anısına "Rafflesisa arnoldi" olarak adlandırılmıştır.[6]

Rafflesianın kökleri veya yeşil fotosentez dokuları yoktur. Besinini, asalak yaşadığı bitikilerden hazır olarak alır. Üzümle aynı aileden olan Tetrastigma cinsi sarmaşıklar en yaygın konağıdır.[3]

Çiçeği dece 5-7 gün açık kalır. Açık kaldığı dönemde yoğun bir leş kokusu salgılar ve bu kokuyla et sineklerini cezbeder. Kokuya yaklaşıp et arayan sinekler, çiçeğin tozlaşmasını sağlar.[6]

Rafflesia'nın karşı karşıya olduğu tehditleri değerlendirmek üzere kurulan küresel bir bilim ağı 2023'te Raflesia türlerinden 25'ini 'Kritik Tehlike Altında', 15'ini 'Tehlike Altında' ve ikisini 'Hassas' olarak sınıflandırmış ve tüm Rafflesia türlerinin derhal IUCN Kırmızı Listesi'ne eklenmesini önermiştir.[7]

Taksonomi

Rafflesia cinsine bağlı türler (2024):

  1. Rafflesia arnoldii
  2. Rafflesia aurantia
  3. Rafflesia azlanii
  4. Rafflesia baletei
  5. Rafflesia bengkuluensis
  6. Rafflesia camarinensis
  7. Rafflesia cantleyi
  8. Rafflesia consueloae
  9. Rafflesia gadutensis
  10. Rafflesia hasseltii
  11. Rafflesia horsfieldii
  12. Rafflesia keithii
  13. Rafflesia kemumu
  14. Rafflesia kerrii
  15. Rafflesia lagascae
  16. Rafflesia lawangensis
  17. Rafflesia leonardi
  18. Rafflesia lobata
  19. Rafflesia manillana
  20. Rafflesia meijeri
  21. Rafflesia micropylora
  22. Rafflesia mira
  23. Rafflesia mixta
  24. Rafflesia parvimaculata
  25. Rafflesia patma
  26. Rafflesia philippensis
  27. Rafflesia pricei
  28. Rafflesia rochussenii
  29. Rafflesia schadenbergiana
  30. Rafflesia sharifah-hapsahiae
  31. Rafflesia speciosa
  32. Rafflesia su-meiae
  33. Rafflesia tengku-adlinii
  34. Rafflesia tuan-mudae
  35. Rafflesia verrucosa

Galeri

Konuyla ilgili yayınlar

  • Sofiyanti, Nery; Yen, Choong (December 2012). "Morphology of Ovule, Seed, and Pollen Grain of Rafflesia R. Br. (Rafflesiaceae)". Bangladesh Journal of Plant Taxonomy. 19 (2): 109-117. doi:10.3329/bjpt.v19i2.13124. 

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Rafflesia". International Plant Names Index. The Royal Botanic Gardens, Kew, Harvard University Herbaria & Libraries and Australian National Botanic Gardens. 22 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020. 
  2. ^ "GBIF". 3 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2024. 
  3. ^ a b Meijer, Willem. "Dünyanın En Büyük Çiçeğini Korurken". Bilim ve Teknik. Tütüncü, Can tarafından çevrildi. 
  4. ^ "Nadir Bir Bitki Türüne Dair Bilmeniz Gerekenler". www.ciceksel.com.tr. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2024. 
  5. ^ "VJR Rafflesia Reserve, Sabah Orman Bakanlığı, Malezya". 10 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020. 
  6. ^ a b Meijer, Willem. "Dünyanın En Büyük Çiçeği". Öztan, Ülkü tarafından çevrildi. 
  7. ^ "Researchers issue urgent call to save the world's largest flower -Rafflesia -- from extinction". ScienceDaily (İngilizce). Erişim tarihi: 2 Eylül 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Malezya</span> Güneydoğu Asyada bir ülke

Malezya, Güneydoğu Asya’da yer alan, doğu ve batı olarak iki kara parçasına ayrılmış, 13 eyaletten oluşan ve parlamenter monarşi ile yönetilen bir ülkedir. Malezya'da toplam 878 adet ada bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya</span> Güneydoğu Asya ve Okyanusyada yer alan bir ada ülkesi

Endonezya, resmî adıyla Endonezya Cumhuriyeti, Hint ve Pasifik okyanusları arasında, Güneydoğu Asya ve Okyanusya'da toprakları bulunan bir ülkedir. 17 binden fazla adadan oluşur. Bu adaların en büyükleri Sumatra, Cava ve Sulavesi ile kısmen Borneo ve Yeni Gine'dir. Endonezya dünyanın en büyük ada ülkesidir, 1.904.569 km²'lik yüzölçümüyle dünyada 14. sıradadır. 280 milyon civarında nüfusuyla dünyanın en kalabalık dördüncü ülkesi ve aynı zamanda en kalabalık Müslüman ülkesidir. Cava dünyanın en kalabalık adasıdır ve nüfusun yarıdan fazlasına ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Güneydoğu Asya</span> Asya kıtasının doğu kısmının güneyinde yer alan bölge

Güneydoğu Asya, Asya kıtasının bir parçasıdır ve Hindistan'ın doğusunda ve Çin'in güneyinde yer almaktadır. Güneydoğu Asya, Asya kıtasıyla Okyanusya arasında bulunan bölgeye verilen isimdir. Kesin sınırlarını çizmek oldukça zordur. Politik olarak batıya doğru Hint alt kıtası, kuzeye doğru Çin arasında uzanan bir kara parçası olarak görünür.

<span class="mw-page-title-main">Ciğer otu</span>

Ciğer otu , hodangiller (Boraginaceae) familyasından Nisan-Mayıs ayları arasında çiçek açan, 10–50 cm boyunda, çok senelik otsu bir bitki türü.

<span class="mw-page-title-main">Malakka Boğazı</span> Malezya Yarımadası ve Sumatra adası arasında 805 km uzunluğunda dar bir boğaz

Malakka Boğazı; Endonezya'ya bağlı Sumatra adası ve Malezya Yarımadasında arası, 805 km uzunluğunda dar bir boğazdır.

<span class="mw-page-title-main">Borneo</span> ada

Borneo yüzölçümü açısından dünyanın en büyük üçüncü adasıdır. Güneydoğu Asya'da bulunur ve Endonezya, Malezya ve Brunei tarafından paylaşılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya mutfağı</span>

Endonezya mutfağı 17.000'den fazla adadan oluşan Endonezya üzerinde yaşayan binlerce kültürün çeşitliliğinden meydana gelir. Bu nedenle tek bir çeşit Endonezya mutfağı yoktur fakat bölgesel yemek çeşitleri vardır. Endonezya mutfağı Endonezya kültürünün bir yansımasıdır. Yemek pişirme tarzı ve stili bölgeden bölgeye farklılıklar gösterir.

<i>Cymbidium</i> Orkide cinsi

Cymbidium, salepgiller familyasından tropikal ve subtropikal Asya ile Avustralya'da yaşayan ve 93 tanımlanmış türü olan epifit orkide cinsi. Mumsu yapıda iri çiçeklerinden dolayı melez türleri ve kültivarları bahçecilikte gözde olan orkide cinslerindendir. İlk tanımlaması 1799 yılında İsveçli bitki bilimci Olof Swartz tarafından yapılmıştır.== Türleri ==Nisan 2020 itibarı ile World Checklist of Selected Plant Families tarafından kabul görmüş tür listesi şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">Melisa (bitki)</span> Bitki

Oğul otu ya da Melissa (Melissa), nane (Lamiaceae)'nin familyasındaki bir bitki cinsi'dir. Dört ya da daha fazla tür Akdeniz bölgesi'nden batı Malezya'ya dağılmıştır. Bu cinsin en bilinen türü limon balsamı 'dir.

<span class="mw-page-title-main">Salacca zalacca</span>

Salacca zalacca, Endonezya'da Cava ve Sumatra'ya özgü bir Arecaceae familyası türüdür. Endonezya'nın diğer bölgelerinde bir gıda mahsulü olarak yetiştirilir ve Bali, Lombok, Timor, Maluku ve Sulawesi'de doğallaştırılmaktadır.

<i>Neotinea</i> bitki cinsi

Neotinea orkide ailesinden bir çiçekli bitki cinsidir. Tabana yakın 2 ila 3 arası yeşil yaprak bulunduran ufak bitkilerdir. Çiçek kurulu silindirik ve hayli yoğun bir çiçek kümesi halindedir. Çiçekler ufak ve sapsızdır. Taç ve çanak yapraklar kukuleta oluşturur. Avrupa'nın önemli bir bölümünde doğal olarak görülürler.

<span class="mw-page-title-main">Solanales</span>

Solanales veya Tubiflorae, çiçekli bitkilerin bir takımıdır. 5 familya 165 cins ve yaklaşık 4.145 tür ile temsil edilir.

<i>Tarla sarmaşığı</i>

Tarla sarmaşığı, Kahkahaçiçeğigiller familyası Convolvulus cinsinin bir türüdür. Avrupa ve Asya'ya özgü, 0,5–2 m yüksekliğe kadar büyüyen, tırmanan veya sürünen çok yıllık otsu bir bitkidir. İki çeşidi vardır :

<i>Rebutia</i>

Rebutia, Bolivya ve Arjantin'e özgü Cactaceae familyasındaki çiçekli bitki cinsidir. Genellikle küçük, renkli kaktüslerdir, küresel formdadırlar ve vücuda göre nispeten büyük çiçekleri serbestçe üretirler. Belirgin kaburgaları yoktur ancak düzenli olarak küçük tüberküller düzenlenmiştir. Büyümeleri oldukça kolay görülür ve ana bitkinin etrafında serbestçe filizlenen büyük miktarlarda tohum üretebilirler.

<i>Malus</i> × <i>robusta</i>

Malus × robusta, Rosaceae familyasındaki çiçekli bitkinin melez bir türüdür. Cinsinin diğer üyeleriyle birlikte Sibirya yengeç elması olarak da adlandırılır. Malus baccata ve Malus prunifolia arasındaki çaprazlamanın sonucudur. Ateş yanıklığına karşı direnç potansiyeli araştırılmaktadır. Kışa kadar ağaçta kalan çekici meyveleriyle tanınan 'Red Sentinel' çeşidi, süs bitkisi olarak Kraliyet Bahçıvanlık Derneği'nin Award of Garden Merit'ini kazanmıştır.

<i>Galanthus alpinus</i>

Galanthus alpinus, Dmitrii İvanoviç Sosnowsky tarafından tanımlanmış, nergisgiller familyasından çok yıllık bir bitki türüdür. Kafkasya ve Türkiye'nin Doğu Karadeniz bölgesine endemik olan Kafkas kardeleni, yaprak döken ormanlarda, orman kenarlarında, orman açıklıklarında ve nehir vadilerinde yetişmektedir. Mart ayında çiçeklenir ve Nisan ayında meyve verir. Toplam uzunluğu 15 ila 25 cm uzunluğunda olan Kafkas kardeleninin yaprakları 2.5 – 20 cm uzunluğunda ve 0.6 - 2.2 cm genişliğindedir. Türün nesli süs bitkisi olarak yetiştirilmek üzere toplandığı için tehlike altındadır.

<span class="mw-page-title-main">Dağ lalesi</span>

Dağ lalesi veya bilimsel adıyla Tulipa armena, zambakgiller familyasından çok yıllık bir bitki türüdür. Türün bilimsel adı bitkinin yetiştiği Ermeni Yaylası'ndan gelmektedir. Ermenistan, Türkiye, İran ve Güney Kafkasya'ya endemiktir.

<span class="mw-page-title-main">Arabis caucasica</span>

Kafkas kazteresi veya bilimsel adıyla Arabis caucasica, turpgiller familyasından çok yıllık bir bitki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Catharanthus roseus</span>

Catharanthus roseus, pervane çiçeği; Apocynaceae familyasına mensup çiçekli bir bitki türüdür. Madagaskar'a özgü ve endemik bir tür olsa da farklı yerlerde süs bitkisi olarak ve tıbbi amaçlı olarak yetiştirilmektedir. Kanser tedavisinde kullanılan vinkristin ve vinblastin isimli ilaçların kaynağıdır. Bitki daha önce Vinca cinsi içerisinde Vinca rosea olarak adlandırılmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Taman Negara Millî Parkı</span>

Taman Negara Milli Parkı, Malezya'da yağmur ormanı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.