İçeriğe atla

Radziwiłł Vakayinamesi

Radziwiłł Vakayinamesi (ya da Königsberg Vakayinamesi) Sankt-Peterburg'daki Rus Bilimler Akademisi Kütüphanesi tarafından muhafaza edilen Eski Doğu Slavcası ile yazılmış tezhipli el yazmalarından biridir. 13. yüzyıldan kalma bir aslının 15. yüzyıldan kalma bir kopyasıdır. Adını, 17. ve 18. yüzyıllarda Nesvizh Kalesi'nde muhafaza eden Litvanya Büyük Dükalığı (daha sonra Polonya-Litvanya Birliği) Prensleri Radziwiłł'den almıştır.

Eser, el yazmasında anlatılan olayları 600'den fazla renkli resim ile temsil eden, beşinci yüzyıldan 13. yüzyılın başlarına kadar Kiev Ruslarının ve komşularının tarihini resimli biçimde ortaya koyar. Doğu Slav vakainüvisleri arasında, Radziwiłł, 13. yüzyıldan kalma aslından türetilmiş resimlerin zenginliği ve miktarı ile diğerlerinden ayırt edilir. Vakayiname, İlk Vakayiname'yi içerir ve 1206'ya kadar yapılmış yıllık kayıtlar ile genişletilmiştir.

Ayrıca bakınız

  • Akademik Vakayiname
  • Korkunç İvan'nın Tezhipli Vakayinamesi

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Belarus</span> Doğu Avrupada bir ülke

Belarus, resmî adıyla Belarus Cumhuriyeti (Belarusça:

<span class="mw-page-title-main">Ruslar</span> Doğu Slav halkı

Ruslar, genellikle Rusya'da yaşayan Doğu Slav halkı veya bu halkın soyundan olan kimselere denir. Dünya çapında yaklaşık 132 milyon kişi civarında bir nüfusa sahiptirler.

<span class="mw-page-title-main">Rus hükümdarları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Rus hükümdarları listesi; Kiev Knezliği, Vladimir-Suzdal Knezliği, Moskova Knezliği, Rusya Çarlığı ve Rus İmparatorluğu'nun hükümdarlarını içeren bir liste maddesidir. Bu listedeki hükümdarlar değişik dönemlerde Knez, Veliki Knez, Çar sonra da İmparator unvanıyla anılmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Moskova Knezliği</span>

Moskova Knezliği ya da Moskova Dukalığı, Rusya toprakları içerisinde kurulmuş Moskova merkezli devlettir. Başlangıçta Altın Orda Devleti'ne bağlı olan Moskova Prensliği Vladimir-Suzdal Knezliği'nin halefi olup 1340-1547 yılları arasında hüküm sürmüştür. Çar III. İvan'ın reformları ile knezlik gelişmiş ve Rusya Çarlığı adını almıştır. Çar olarak bilinen ilk hükümdar IV. İvan olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Slavları</span>

Doğu Slavları Eski Doğu Slavca kökenli Doğu Slav dillerini konuşan etnik gruplara verilen addır. 9. yüzyılda Kiev Knezliği’ni oluşturan Doğu Slavları günümüzdeki Ruslar, Ukraynalılar, Beyaz Ruslar ve Rusinlerin ataları olarak kabul edilirler.

<span class="mw-page-title-main">Kiev Knezliği</span> Doğu Avrupada bir dönem faaliyet göstermiş eski bir devlet

Kiev Knezliği veya Kiev Dükalığı, Vareg prensi Rurik tarafından kurulan Rurik Hanedanı'nın hükümdarlığı altında 9. yüzyılın sonlarından 13. yüzyılın ortalarına kadar varlığını sürdüren bugünkü Ukrayna topraklarında kurulan bir federasyondu. Bu devlet Belarus, Rusya ve Ukrayna'nın atası sayılır. Ukraynalılar Kiev Knezliğinin devamıdır ve Slavların ataları olarak bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Belarus tarihi</span>

Belarus tarihi Belarus'un tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Kiev</span> Ukraynanın başkenti

Kiev, Ukrayna'nın en büyük kenti ve başkenti. Avrupa'nın en kalabalık 7. kenti.

Ukrayna tarihi, bugünkü Ukrayna topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Büyük Dükalığı</span> 1236dan 1795e kadar var olmuş bir Avrupa devleti

Litvanya Büyük Düklüğü, Avrupa'da 13. yüzyıl ile 1795 arasında varlığını sürdürmüş bir devlettir. Aukštaitija bölgesindeki çok tanrılı Baltık kabilelerinden biri olan Litvanlar tarafından kuruldu. Daha sonra Kiev Knezliği'nin büyük bir kısmını ve diğer Slav topraklarını ele geçirdi. Böylece bugünkü Belarus, Letonya, Litvanya'nın tamamı ile Moldova, Polonya, Rusya ve Ukrayna'nın bir kısmını kapsar hâle gelmişti. 15. yüzyılda en geniş sınırlara ulaştığında Avrupa'daki en geniş sınırlara sahip ülke konumundaydı. Etnisite ve din açısından çeşitliliğin var olduğu ülkede, kültür unsurları oldukça geniş bir yelpaze oluşturuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinopolis Kuşatması (860)</span>

Rus-Bizans Savaşı (860) Bizans ve Batı Avrupa kaynaklarında kaydedilen Ruslarca yapılan sadece büyük bir askeri seferdi. Olayların aldığı yere bakış hesap değişikliği çağdaş ve daha sonraki kaynaklardaki farklılık nedeniyle tam sonuç belli değildir. Bizans kaynaklarına göre, Ruslar Konstantinopolis'i, İmparatorluk Bizans-Arap Savaşları ile uğraşırken ve Rus tehdidiyle ilgilenmesi olanaksız durumdayken hazırlıksız yakaladı. Rusların Bizans şehrinin kenar mahallelerini talan etmesinden sonra, Ruslar geri çekilmenin tabiiliğine rağmen yeniden tehdit ettiler ve gerçekten hangi tarafın galip olduğu konusu tartışmalıdır. Bu olay daha sonra Ortodoks Kilisesi geleneğine yükseliş verdi, bu durum Theotokos tarafından araya giren ilahi bir güç tarafından şehrin kuşatmadan kurtuluşuna yorumlandı.

Grandük veya granduka Batı Avrupa'da, özellikle Cermen ülkelerinde taşra krallarına verilen bir unvandır. Grandükler protokolde kralın ve arşidükün altında, diğer düklerden ise yukarıda yer alırlar. Grandükler eşlerine grandüşes adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Volhinya</span>

Volhinya, Volinya ya da Volin, Ukrayna'nın batısında, Galiçya ve Podolya'nın kuzeyinde, Pripyat ve Batı Bug ırmakları arasında yer alan tarihi bölge. Avrupa'nın en eski Slav yerleşim alanlarından biri olan bölge günümüzde Ukrayna sınırları içinde yer alan Volin, Rivne, Jitomir ve Ternopil illeri ile Polonya'nın Chelm kentini içine almaktadır. Lutsk, Kovel, Kremenets, Volodymyr-Volynskyi ve Starokostiantyniv kentleri de bölge sınırları içinde bulunmuştur. Trochenbrod ve Lozisht gibi birçok Musevi köyü de bölgenin temelini oluşturmuştur.

Eski Doğu Slavcası 10. ve 15. yüzyıllar arasında Kiev Knezliğinde konuşulmuş dildir. Dil, Kiev Knezliği'nin çöküşünden sonra evrimleşerek değişmiştir.Dilin mevcut yazılı kayıtları seyrek olduğu için, birlik düzeyini değerlendirmek zordur. Kiev Rus'u oluşturan aşiret ve klanların sayısı göz önüne alındığında, Eski Doğu Slavcasının birçok lehçesinin olması muhtemeldir. Bu nedenle, bugün yalnızca, bazı yorumlara göre, tarihsel kayıtların başından itibaren bölgesel farklılıklar gösteren, hayatta kalan el yazmalarının dillerinden kesin olarak bahsedebiliriz. Bununla birlikte, 1150'ye gelindiğinde, en az yerel varyasyonu gösteren Slavcılığın diğer herhangi bir dalından daha fazla birliğe sahipti. Bugün konuşulduğu bölge Rusya, Ukrayna ve Belarus'a aittir.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna</span> Doğu Avrupada yer alan bir ülke

Ukrayna, Doğu Avrupa'da bir ülkedir. 603.549 km² yüzölçümüyle tamamı Avrupa'da olan en büyük ülkedir. Doğuda ve kuzeydoğuda Rusya, kuzeyde Belarus, batıda Polonya ve Slovakya güneybatıda Macaristan, Romanya ve Moldova'nın komşusudur. Ayrıca güneyde Karadeniz ve Azak Denizi'ne kıyısı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ayasofya Katedrali (Kiev)</span>

Ayasofya Katedrali Kiev'de şehrin sembollerinden biri olan, temeli 11. yüzyıl başında atılmış tarihi yapı.

<span class="mw-page-title-main">Vareglerden Yunanlara uzanan ticaret yolu</span>

Vareglerden Yunanlara uzanan ticaret yolu İskandinavya, Kiev Knezliği ve Bizans İmparatorluğu'nu birbirine bağlayan bir Orta Çağ ticaret yoluydu. Yol, tüccarların İmparatorluk ile doğrudan müreffeh bir ticaret kurmasına izin verdi ve bazılarını günümüz Belarus, Rusya ve Ukrayna bölgelerine yerleşmeye teşvik etti. Yolun çoğunluğu, Baltık Denizi, ona akan birkaç nehir ve Dinyeper nehir ve drenaj sistemi ile teknelerin karadan taşınması da içeren uzun mesafeli bir su yolundan oluşuyordu. Alternatif yol Dinyester boyunca Karadeniz'in batı kıyısında bitmekteydi. Bu daha özel alt yollara bazen sırasıyla Dinyeper ticaret yolu ve Dinyester ticaret yolu denirdi.

<span class="mw-page-title-main">Biržai</span>

Biržai kuzey Litvanya'da bir kasaba. Biržai, yeniden inşa edilmiş Biržai Kalesi malikanesi ile ünlüdür ve tüm bölge, birçok geleneksel tarifi bira fabrikası ile ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">İran minyatürü</span>

İran minyatürü, kağıt üzerinde süsleme yapılan küçük bir İran resmidir, ister kitap illüstrasyonu isterse ayrı bir sanat eseri olsun, murakka adı verilen bu tür çalışmalardan oluşan bir albümde tutulması amaçlanan ayrı bir sanat eseridir. Minyatür teknikleri, tezhipli el yazmalarındaki Batı Orta Çağ ve Bizans minyatür gelenekleriyle büyük ölçüde karşılaştırılabilir. Aynı derecede köklü bir Pers duvar resmi geleneği olmasına rağmen, minyatürlerin hayatta kalma oranı ve korunma durumu daha iyidir ve minyatürler Batı'da İran resminin en çok bilinen biçimidir ve en önemli örneklerin çoğu Batı veya Türk müzelerindedir. Minyatür resim, 13. yüzyılda İran sanatında önemli bir tür haline gelmiş, Moğol fetihlerinden sonra Çin etkisine girmiş ve geleneğin en yüksek noktasına 15. ve 16. yüzyıllarda ulaşılmıştır. Gelenek bundan sonra bir miktar Batı etkisi altında devam etti ve birçok modern yorumcusu var. İran minyatürü, başta Türkiye'deki Osmanlı minyatürü ve Hindistan alt kıtasındaki Babürlü minyatürü olmak üzere diğer İslami minyatür gelenekleri üzerinde baskın etkiye sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Kiev Ruslarının Hristiyanlaşması</span>

Kiev Ruslarının Hristiyanlaştırılması, birkaç aşamadan oluşan uzun ve karmaşık bir süreçtir. 867'de Konstantinopolis Patriği I. Fotios, diğer Hristiyan patriklere Rus halkının coşkuyla din değiştirdiğini söylemiş, ancak İlk Vakayiname ve diğer Slav kaynakları onuncu yüzyıl Rusların hala Slav paganizmine sıkı sıkıya bağlı söylediği için çabalarının kalıcı sonuçlar doğurmadığı görülmektedir. İlk Vakayiname'da kaydedildiği gibi geleneksel görüş, Kiev Ruslarının kesin Hristiyanlaşmasının y. 988, Büyük Vladimir'in Hersonisos'ta vaftiz edildiği ve ailesini ve Kiev'deki halkını vaftiz etmeye başladığı yıl geleneksel olarak Ukrayna ve Rus dilinde Rus vaftizi denir.