İçeriğe atla

Radyum

Radyum (Ra)

HPeriyodik tabloHe
LiBeBCNOFNe
NaMgAlSiPSClAr
KCaScTiVCrMn FeCoNiCuZnGaGeAsSeBrKr
RbSrYZrNb MoTcRuRhPdAgCdInSnSbTeIXe
CsBa  HfTaW ReOsIrPtAuHgTlPbBiPoAtRn
FrRa  Rf DbSgBhHsMtDsRgCnNh FlMc LvTsOg 
  LaCePrNdPmSmEuGdTbDyHoErTmYbLu
  AcThPaUNpPuAmCmBkCfEsFmMdNoLr 


Temel özellikleri
Atom numarası88
Element serisi Alkalinler
Grup, periyot, blok2A, 7, s
GörünüşGümüşi metal beyazı
Kütle numarası226 g/mol
Elektron dizilimi[Rn] 7s2
Enerji seviyesi başına
Elektronlar
2, 8, 18, 32, 18, 8, 2
CAS kayıt numarası 7440-14-4
Fiziksel Özellikleri
Maddenin hâli Katı
Yoğunluk5,5 g.cm-3 g/cm³
Sıvı hâldeki yoğunluğu ? g/cm³
Ergime noktası {{{Ergime_noktası_K}}} °K
{{{Ergime_noktası_C}}} °C
Kaynama noktası2012 °K
1737 °C
Ergime ısısı kJ/mol
Buharlaşma ısısı kJ/mol
Atom özellikleri
Kristal yapısı Kübik
Yükseltgenme seviyeleri
Elektronegatifliği0,9 Pauling ölçeği
İyonlaşma enerjisi1. İ. E. : 509,3 kJ.mol-1
2. İ. E. : 979,0 kJ/mol-1 kJ/mol
Atom yarıçapıpm
Atom yarıçapı (hes.) pm
Kovalent yarıçapı221±2 pm
Van der Waals yarıçapı283 pm
Diğer özellikleri
Elektrik direnci 1000 nΩ·m (20°C'de)
Isıl iletkenlik W/(m·K)
Isıl genleşme µm/(m·K) (25°C'de)
Ses hızım/s ('de)
Mohs sertliği
Vickers sertliğiMPa
Brinell sertliğiMPa

Radyum, 1898 yılında Fransız fizikçiler Pierre Curie ve Marie Curie tarafından bulunan, atom numarası 88, atom ağırlığı 226,05 olan, 700 °C'de eriyen, soğukta suyu ayrıştıran, yüksek oranda radyoaktif bir elementtir.[1] Parlak olduğu için nişangahlarda, pusulalarda ve saatlerde eser miktarda kullanılır. Kısaltması Ra'dır. Radyumu tedbir almadan kullanmak tehlikelidir, çünkü sürekli olarak içe işleyen öldürücü ışınlar çıkarır; radyumun bu özelliğine radyoaktiflik denir.

Fransız bilim insanı Pierre Curie ve Polonyalı bilim insanı Marie Curie; 1898'de bir uranyum filizi olan pekblend üzerinde çalışırken, bu madenden 900 kat daha radyoaktif bir cismin varlığını saptamışlar, keşfettikleri bu elemente radyum adını vermişlerdir.

Kaynakça

  1. ^ Ball, Philip (2004). The elements : a very short introduction. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0192840998. 

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Radyoaktivite</span> Atom çekirdeğinin kendiliğinden parçalanması

Radyoaktivite, radyoaktiflik, ışınetkinlik veya nükleer bozunma; atom çekirdeğinin, daha küçük çekirdekler veya elektromanyetik ışımalar yayarak kendiliğinden parçalanmasıdır. Çekirdek tepkimesi sırasında veya çekirdeğin bozunması ile ortaya çıkar. En yaygın ışımalar alfa(α), beta(β) ve gamma(γ) ışımalarıdır. Bir maddenin radyoaktivitesi bekerel veya curie ile ölçülür.

<span class="mw-page-title-main">Marie Curie</span> Fransız-Polonyalı fizikçi ve kimyager

Marie Skłodowska Curie, radyoaktivite alanında öncü araştırmalar yapmış ve bu araştırmaları sonucunda Nobel Ödülü'ne layık görülmüş Polonyalı-Fransız fizikçi ve kimyagerdir.

<span class="mw-page-title-main">Henri Becquerel</span> Fransız fizikçi (1852 – 1908)

Antoine Henri Becquerel, Fransız fizikçi, radyoaktivitenin kâşiflerindendir. 1903 Nobel Fizik Ödülü sahibidir. SI ölçü sistemindeki radyoaktivite birimi Bekerel onun ismine ithafen verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Frederick Soddy</span> İngiliz kimyacı

Frederick Soddy, İngiliz kimyacı. 1921 Nobel Kimya Ödülü sahibi. Ernest Rutherford ile birlikte yaptığı ortak çalışmayla radyoaktif bozunma kanunlarını keşfetmiştir. Ayrıca izotop kavramını ortaya atmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Radon</span>

Radon, periyodik cetvelin VIIIA grubunda yer alan soy gazdır. Simgesi Rn, atom numarası 86, atom ağırlığı 222 olan radon; renksiz, kokusuz, tatsız ve doğada bütünüyle radyoaktif bir gazdır.

Polonyum, simgesi Po, atom numarası 84, kütle numarası 209 olan, ilk radyoaktif kimyasal elementtir. Marie Curie ve Pierre Curie'nin 1898'de bulduğu polonyum, uranyumdan 400 kat daha radyoaktif ve en tehlikeli radyasyon türü olan alfa radyoaktivite saçmaktadır. Pekblend cevherinin ayrıştırılmasıyla ortaya çıkmıştır. Sanayide kullanılan ve sigarada bulunan polonyum, böbrek, karaciğer ve dalakta onarılamaz zarar yaratır. Çürümesi hâlinde büyük enerji ortaya çıkar. Bir gram polonyum, 140 watt ısı enerjisi üretir. İnsan vücudunda çok az miktarda olan polonyum-210, parçacık hızlandırıcı veya nükleer reaktörden elde edilebilir. İsmi, Marie Curie'nin vatanı olan Polonya'dan gelmektedir.

Küriyum aktinitlerden, plütonyum-239'un helyum çekirdekleriyle bombardımanından elde edilen, atom numarası 96, atom ağırlığı 247 olan, radyoaktif bir element.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Curie</span> Fransız fizikçi (1859 – 1906)

Pierre Curie, Fransız fizikçi, kristalografi, manyetizma, piezoelektrik ve radyoaktivite alanlarında öncü Fransız bir fizikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Frédéric Joliot-Curie</span> Fransız bilim insanı (1900 – 1958)

Jean Frédéric Joliot-Curie, Irene Joliot-Curie'nin eşi ve Nobel Kimya Ödülü sahibi Fransız fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Irène Joliot-Curie</span> Fransız bilim insanı (1897 – 1956)

Irène Joliot-Curie, Fransız bilim insanı. Marie Skłodowska-Curie ve Pierre Curie'nin kızı ve Frédéric Joliot-Curie'nin karısıydı. Kocası ile ortak çalışmaları olan yapay radyoaktivite keşfi ile 1935'te Nobel Kimya Ödülü kazandı. Bu ödül Curieleri en fazla Nobel kazanmış aile yaptı. Joliot-Curie'nin iki çocuğu Hélène ve Pierre de saygın bilim insanları arasındadır. 1946'da laboratuvarlarında patlayan polonyum nedeniyle hayatı boyunca lösemiyle uğraştı. Birinci Dünya Savaşında annesiyle birlikte hemşire radyografi olarak çalıştı.

Bertrand Goldschmidt Fransız kimyagerdir. 1933'te Marie Curie tarafından Radyum Enstitüsü'ne alındı. 1940'ta doktorasını tamamladı.

<span class="mw-page-title-main">Radyasyon</span> Uzayda hareket eden dalgalar veya parçacıklar

Radyasyon veya ışınım, elektromanyetik dalgalar veya parçacıklar biçimindeki enerji yayımı ya da aktarımıdır. "Radyoaktif maddelerin alfa, beta, gama gibi ışınları yaymasına" veya "Uzayda yayılan herhangi bir elektromanyetik ışını meydana getiren unsurların tamamına" da radyasyon denir. Bir maddenin atom çekirdeğindeki nötronların sayısı, proton sayısına göre oldukça fazla veya oldukça az ise; bu tür maddeler kararsız bir yapı göstermekte ve çekirdeğindeki nötronlar alfa, beta, gama gibi çeşitli ışınlar yaymak suretiyle parçalanmaktadırlar. Çevresine bu şekilde ışın saçarak parçalanan maddelere radyoaktif madde denir.

Pierre Joliot, Fransız biyolog.

<span class="mw-page-title-main">Nükleer teknoloji</span>

Nükleer teknoloji, atom çekirdeğinin tepkimeleriyle ilgilenen teknolojidir. Önemli nükleer teknolojiler arasında nükleer enerji, nükleer tıp ve nükleer silah vardır. Duman dedektörleri, nükleer reaktörler ve nişangaha gelen nükleer silah için uygulamalar bu teknolojiye dayanır. Nükleer Teknolojinin temeli, yerkürede bulunan ya da laboratuvarlarda yapılabilen bazı element atomların kendi kendine veya dışarıdan zorlanarak parçalanması veya birleşmesi sonucu ortaya başka elementlerin ve bu sırada da çok büyük miktarda ısı enerjisinin açığa çıkmasıdır. Ortaya çıkan bu büyük ısı enerjisi kontrolsüz kullanıldığında atom bombası veya hidrojen bombası olurken, kontrollü kullanıldığında insanlığın yararına olmaktadır. Kontrol edilebilen bu sistemlere nükleer enerji santralleri denilir.

Curie (Ci), SI sınıfında yer almayan bir radyoaktivite birimidir. Radyoaktif bir maddenin saniyede yaptığı bozunum miktarını belirtir. Adını Marie ve Pierre Curie'den almıştır. SI birim sistemindeki karşılığı Bekereldir.

<span class="mw-page-title-main">André-Louis Debierne</span> Fransız kimyager (1874 – 1949)

André-Louis Debierne Fransız bir kimyagerdi ve aktinyum elementinin kâşifi olarak kabul edilir.

Polonyum-210, polonyumun bir izotopudur. 138,376 ± 0,002 günlük yarı ömrünün ardından alfa bozunması geçirerek kurşun-206'yı meydana getirir. Doğal olarak oluşan polonyum izotopları arasında en uzun yarı ömre sahip olanıdır. 1898'de, Marie ve Pierre Curie'nin, polonyumun da keşfine yol açan çalışmaları sırasında keşfedilmiştir.

Radyoaktif, Jack Thorne tarafından yazılan, Marjane Satrapi tarafından yönetilen ve Rosamund Pike'ın Marie Curie olarak oynadığı 2019 İngiliz biyografik drama filmidir.

<span class="mw-page-title-main">Radyoaktif bozunma yasası</span>

Bozunma Sabiti λ (lamda/lambda), her bir çekirdeğin birim zamanda bozunma "olasılığıdır".