İçeriğe atla

Radyolojik silah

Radyolojik silah, çevreyi veya kişileri radyasyonla zehirlemek amacıyla üretilen silahlardır. Radyolojik silahlar normalde kitle imha silahları (KİS) olarak sınıflandırılsalar da,[1] Aleksandr Litvinenko'nun Rusya Federal Güvenlik Servisi tarafından radyoaktif polonyum-210 ile zehirlenmesi gibi belirli bir hedefi öldürmek için de kullanılabilirler.[2]

Radyolojik silahlar nükleer silahlardan farklıdır, çünkü nükleer silahların birincil amacı bir patlama ile çevreyi yok etmektir, radyasyon salınımı ise bu patlama sonucu ortaya çıkan bir yan etkidir. Çok sayıda ülke radyolojik silah programlarına ilgi duydu, çok sayıda ülke aktif olarak takip etti ve üçü ise radyolojik silah testleri gerçekleştirdi.[3]

Kaynakça

  1. ^ Safire, William (19 Nisan 1998). "On Language; Weapons of Mass Destruction". The New York Times. 7 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2019. 
  2. ^ Addley, Esther; Harding, Luke (21 Ocak 2016). "Key findings: who killed Alexander Litvinenko, how and why". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 17 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2019. 
  3. ^ Meyer, Samuel; Bidgood, Sarah; Potter, William C. (1 Ekim 2020). "Death Dust: The Little-Known Story of U.S. and Soviet Pursuit of Radiological Weapons". International Security. 45 (2). ss. 51-94. doi:10.1162/isec_a_00391. ISSN 0162-2889. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Radyoloji</span> Tıp dalı

Radyoloji, x ışınları ve diğer görüntüleme yöntemlerinin tıpta tanı ve tedavi amacıyla kullanılmasıdır. Tanı ve tedavi amacıyla kullanılan yöntemlerden bazıları; radyografi, ultrason, bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MR), nükleer tıp yöntemleri, pozitron emisyon tomografi (PET), mamografi, floroskopi ve X ışını kullanan diğer bazı yöntemler olarak sıralanabilir. Bu yöntemlerin tanı amacıyla kullanımı, tıbbi görüntüleme ile elde edilen görüntülerden hastalıkların tespitinde yararlanılması şeklinde olurken, tedavi amacıyla kullanımı ise bazı radyolojik belirti ve cerrahi işlemlerin görüntüleme yöntemleri sayesinde daha az zararla yapılmasını sağlamalarıdır. Radyoloji iki ana başlığa ayrılır. Bunlar, "Diagnostik Radyoloji" ve "Radyoterapi" dir. Bazı radyolojik yöntemler aşağıda verilmiştir.

Fizik mühendisliğinin konusu, doğadaki maddelerin yapısını ve aralarındaki etkileşimi inceleyen fizik bilimi bulgularının uygulama alanına dönüştürülmesi ile ilgilidir.

<span class="mw-page-title-main">Kitle imha silahı</span> Çok sayıda insan ölümüne ve büyük hasarlara neden olan silah türü

Kitle imha silahı ya da ABC silahı, insanlar başta olmak üzere canlılar üzerinde büyük miktarda yıkıma sebep olabilecek anti-personel silahlarının genel adıdır. Çoğunlukla kimyasal, biyolojik, radyoaktif ve nükleer silahlar(KBRN silahları) bu adla anılırlar. Bu ibare ilk olarak 1937'de İspanya'nın Guernica kentinin Naziler tarafından uğratıldığı hava saldırısı için kullanılmış ve de 2003'te Amerika Birleşik Devletleri tarafından Irak'ın işgali için sebep olarak gösterilmiştir; fakat daha sonra bu iddianın Irak'ta hiçbir KİS bulunmamasıyla doğru olmadığı kanıtlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Füze</span> çeşitli güdüm sistemleri ile hedefe yönelen karmaşık silah sistemi

Füze, genellikle bir sevk maddesi, jet motoru veya roket motoruyla desteklenen, kendi kendine hareket edebilen, havada giden menzilli bir silahtır.

<span class="mw-page-title-main">Çernobil Faciası</span> 1986 yılında Sovyet Ukraynasında yaşanan nükleer kaza

Çernobil Faciası, 26 Nisan 1986 tarihinde Sovyetler Birliği'ne bağlı Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Pripyat şehri yakınlarındaki Çernobil Nükleer Santrali'nin 4 numaralı reaktöründe gerçekleşen nükleer kazadır.

<span class="mw-page-title-main">Nükleer enerji santrali</span> Nükleer reaktör yardımıyla elde edilen enerjiyi dağıtan merkez

Nükleer santral (NPP) veya atom santrali (APS), ısı kaynağının nükleer reaktör olduğu termik santraldir. Termik santrallerde tipik olduğu gibi, ısı, elektrik üreten jeneratöre bağlı buhar türbinini çalıştıran buhar üretmek için kullanılır. Eylül 2023 itibarıyla Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, dünya çapında 32 ülkede faaliyette olan 410 nükleer santral ve inşa halinde olan 57 nükleer santral olduğunu bildirdi.

FDA, Amerika Birleşik Devletleri Sağlık Bakanlığına bağlı; gıda, gıda takviyeleri, ilaç, biyolojik medikal ürünler, kan ürünleri, medikal araçlar, radyasyon yayan aletler, veteriner aletleri ve kozmetiklerden sorumlu bürodur.

<span class="mw-page-title-main">Biyolojik silah</span>

Biyolojik bir etken, biyoterörizm veya biyolojik savaş için silah olarak kullanılabilen bir bakteri, virüs, protozoon, parazit, mantar veya toksindir. savaş (BW). Bu yaşayan veya çoğalan patojenlere ek olarak, toksinler ve biyotoksinler de biyo-ajanlar arasında yer almaktadır. Bugüne kadar 1.200'den fazla farklı türde potansiyel olarak silah haline getirilebilir biyo-ajan tanımlanmış ve incelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Çar Bombası</span> 1961de SSCB tarafından patlatılmış nükleer bomba

Çar Bombası ;, alfanümerik adlandırma ile AN602, hidrojen bombasının diğer bir adıdır. Dünya'da bugüne kadar patlatılmış en büyük ve en etkili nükleer bombadır.

<span class="mw-page-title-main">TNT eşdeğeri</span>

TNT eşdeğeri, patlamalarda salınan enerjinin miktarının ölçülmesinde kullanılan bir birimdir. TNT tonu 4,184 gigajoulelük enerji birimine eşittir ki bu değer de yaklaşık olarak bir ton ağırlığında TNT patlamasına eşittir. TNT megatonu ise 4,184 petajoulelük enerji birimine eşittir. Bununla birlikte TNT, atomik olmayan geleneksel patlayıcıların en etkilisi değildir. Örneğin dinamit, %60 daha fazla enerji yoğunluğu barındırır.

<span class="mw-page-title-main">Nükleer paylaşım</span> NATOnun nükleer caydırıcılık politikasında bir konsept

Nükleer paylaşım, NATO'nun nükleer caydırıcılık politikasında bir konsept. Buna göre nükleer silahı olmayan NATO üyesi ülkeler kendi topraklarında nükleer silahı olan NATO üyesi ülkelerin nükleer silahlarını bulundurmaktadır. NATO'da nükleer silaha sahip ülkeler ABD, Birleşik Krallık ve Fransa'dır; ancak nükleer paylaşıma sadece ABD silah sağlamaktadır. Kasım 2009 itibarıyla Almanya, Belçika, Hollanda, İtalya ve Türkiye ABD'nin nükleer silahlarına ev sahipliği yapmaktadır. Kanada 1984'e kadar, Yunanistan ise 2001'e kadar nükleer silahlara ev sahipliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nükleer silaha sahip devletler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nükleer silahları başarılı bir şekilde kullanmış olan sekiz egemen devlet bulunmaktadır. Bunlardan beşi, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması uyarınca "nükleer silahlı devlet" olarak kabul edilmektedir. Nükleer silah edinme sırası şu şekildedir: ABD, Rusya, Birleşik Krallık, Fransa, Çin.

<span class="mw-page-title-main">Atom Çağı</span> Atom enerjisinin insanlığın hizmetine girdiği çağ

Atom Çağı ya da Atom Devri genellikle 16 Temmuz 1945 II. Dünya Savaşı'nda ilk nükleer (atom) patlamasından sonraki tarihi dönemi tanımlamak için kullanılan bir ifadedir. 1933 yılında nükleer zincir reaksiyonları hipotez olmasına rağmen ve ilk yapay kendi kendini imha edebilen nükleer zincir reaksiyonu Aralık 1942 yılında yer almıştı. Trinity testi ve onu takip eden Japonya'daki II. Dünya Savaşı'nı bitiren Hiroşima ve Nagazaki'ye atom bombası saldırısı nükleer teknolojinin ilk büyük ölçekli kullanımını temsil eder ve derin sosyo-politik düşünce değişikliklerini ve teknolojinin gelişimini başlatmıştır. Atom gücü ilerlemenin ve modernliğin bir özeti olarak görüldü. Ancak, nükleer rüya vadedildiğinden kısa sürdü çünkü nükleer teknoloji silahlanma yarışından Çernobil reaktör kazası ve Three Mile adası kazası, bomba tesisi temizleme ve bitki atık imhası gibi çözülmemiş bir dizi sosyal sorunlara neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">Radyoaktif kirlilik</span>

Radyoaktif kirlenme veya radyoaktif kontaminasyon, radyoaktif maddelerin yüzeylerde; katı, sıvı veya gaz içinde kasıtsız ve istemeden bulunması durumudur.

<span class="mw-page-title-main">Nükleer Silahların Yasaklanması Antlaşması</span>

Nükleer Silahların Yasaklanması Antlaşması, amacı nükleer silahların ve silah teknolojisinin yasaklanması olan uluslararası bir antlaşma. 7 Temmuz 2017'de kabul edildi, 20 Eylül 2017'de imzalandı ve 22 Ocak 2021'de yürürlüğe girdi.

<span class="mw-page-title-main">Nükleer silahlanma yarışı</span> Soğuk Savaş döneminde yaşanan çekişme

Nükleer silahlanma yarışı, Amerika Birleşik Devletleri, Sovyetler Birliği ve müttefiklerinin Soğuk Savaş süresince nükleer savaşta üstünlük kurmak için girdikleri bir silahlanma yarışıydı. Bu dönemde, ABD ve Sovyetler'in yanı sıra diğer ülkeler de nükleer silah geliştirmeye başladı, ancak hiçbiri savaş başlığı üretiminde diğer iki süper güç kadar etkin olmadı.

İkitelli radyasyon kazası, Türkiye'de, İstanbul ilinin İkitelli semtinde 1998-1999 yılları arasında meydana gelmiş bir radyasyon kazasıdır. Kaza, nükleer tıpta radyoterapi için kullanılan ve Kobaltın radyoaktif izotopu Kobalt-60 içeren iki adet paketin hurdacılara satılması sonucu gelişmiştir. Paketleri satın alan hurdacıların paketleri açarak içeride yer alan koruyucu kutuyu kırmaları sonucunda hem paketi açan kişiler, hem de çevredeki diğer insanlar farkında olmadan en az bir Kobalt-60 kaynağı tarafından radyasyona maruz kalmıştır. Paketi açan kişiler akut radyasyon sendromu göstermiş, toplamda 18 kişi hastaneye gitmiştir. Bu kişilerden 10 tanesi akut radyasyona maruz kalma ile ilişkili tıbbi bulgular göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nükleer çoğalma</span> Nükleer silahların yaygınlaşması

Nükleer çoğalma ya da nükleer silahların yayılması, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması (NPT) tarafından "Nükleer Silah Devletleri" olarak tanınmayan ülkeler tarafından yürütülen nükleer silahların, parçalanabilir materyallerin ve silahlara uygulanabilir nükleer teknoloji ve bilgilerin yayılmasıdır. Hükûmetler nükleer silahlara sahip daha fazla ülkenin nükleer savaş olasılığını artıracağından, uluslararası veya bölgesel ilişkileri istikrarsızlaştıracağından veya ulus devletlerin ulusal egemenliğini ihlal edeceğinden korktuğu için nükleer silaha sahip olan ve olmayan birçok ülke nükleer silahların yayılmasına karşı çıkmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya ve kitle imha silahları</span>

Rusya Federasyonu'nun üç tür kitle imha silahına sahip olduğu bilinmektedir: nükleer silahlar, biyolojik silahlar ve kimyasal silahlar. Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması kapsamında tanınan beş nükleer silah ülkesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Nükleer terörizm</span>

Nükleer terörizm, bir terör eylemi olarak bir nükleer silahı patlatan herhangi bir kişi veya grup anlamına gelir. Nükleer terörizmin bazı tanımları, bir nükleer tesisin sabotajını ve/veya halk arasında kirli bomba olarak adlandırılan bir radyolojik cihazın patlatılmasını içerir, ancak nükleer terörizmin tam olarak ne olduğu konusunda bir fikir birliği yoktur. Yasal terimlerle nükleer terörizm, 2005 Birleşmiş Milletler Nükleer Terörizm Eylemlerinin Önlenmesine İlişkin Uluslararası Sözleşmesi'ne göre bir kişinin yasa dışı ve kasıtlı olarak "herhangi bir şekilde radyoaktif maddeyi (...) ölüme veya ciddi bedensel yaralanmaya neden olma niyetiyle veya mülke veya çevreye önemli zarar verme niyetiyle; veya bir gerçek veya tüzel kişiyi, uluslararası bir örgütü veya bir devleti bir eylemi yapmaya veya yapmaktan kaçınmaya zorlamak amacıyla kullanmaktır."