İçeriğe atla

Rab

Kontrol Edilmiş

Rab (Arapça: رَبٌّ, İbrânice: Rabi רב, İngilizce: Lord) "Efendi" veya "kral" anlamına gelen İbranice kökenli bir sözcük.[1] Bir diğer anlamı da öğretmen veya usta'dır.

10 emir arasında bulunan "Tanrın Yahve'nin adını boş yere ağzına almayacaksın, yoksa Yahve bunu cezasız bırakmayacak"[2] ifadesi ile bağlantılı olarak Yahvenin gazabından korkan Yahudiler arasında Yahve yerine kullanılan Rab kelimesi Kur'anda da sıklıkla kullanılan bir kelimedir.

Etimoloji

İbrânice'de rab kelimesinden türemiş rabbi kelimesi "din âlimi, öğretmeni" anlamında kullanılmıştır. Yahudilikte bilinen ilk rabbi Musa'dır. Rabbi sözcüğü Türkçede haham sözcüğü ile karşılanmıştır.

Rab kelimesinden türeyen diğer kelimeler ise terbiye, mürebbi ve mürebbiye (terbiyeci, eğitimci) gibi kelimelerdir.

İyelik eki i ile (Rabbi) efendim anlamına gelir.[3]

Kullanım

Yahudilik ve Hristiyanlıkta

İbrahimî dinlerin kutsal metinlerinde tanrı veya efendi anlamında kullanılır.[4][5] Hristiyanlıkta İsa için "Rab İsa" şeklinde kullanılmaktadır. Türkçeye Arapçadan geçen sözcük tanrı anlamında kullanılır.[6]

Kutsal Kitap'ta şu şekilde geçer:

  • "...RAB Tanrı göğü ve yeri yarattığında, yeryüzünde yabanıl bir fidan, bir ot bile bitmemişti. Çünkü RAB Tanrı henüz yeryüzüne yağmur göndermemişti. Toprağı işleyecek insan da yoktu..." (Yaratılış 2:4)
  • "Davut'un kendisi, Kutsal Ruh'tan esinlenerek şöyle demişti: 'Rab Rabbim'e dedi ki, Ben düşmanlarını Ayaklarının altına serinceye dek Sağımda otur'." (Markos 12:36)

İslam'da

İslâm'da Allah anlamında kullanılmakla birlikte Allah'ın 99 isminden biri değildir.

Kur'an'da Rab sözcüğü geçen ayetlerden biri şöyledir:

  • "...Ben sizin O'na ortak koştuğunuz şeylerden korkmam. Ancak, Rabbimin bir şey dilemesi hariç. Rabbimin ilmi her şeyi kuşatmıştır. Hâlâ ibret almıyor musunuz?" (Enâm Sûresi, 80. âyet)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "rabbi." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2021. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2014. 
  4. ^ Yaratılış 2:4
  5. ^ Enâm Sûresi, 80. Âyet
  6. ^ "Rab." 6 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Dil Derneği. Erişim: 1 Aralık 2011.

İlgili Araştırma Makaleleri

Allah (Arapça: الله, romanize:

Peygamber veya yalvaç, Tanrı aracılığıyla bir dini veya dinî öğretiyi yaymakla görevlendirildiğine inanılan kişidir. Peygamberler ayrıca dinî terminolojide âyet, işaret veya mûcize denilen doğaüstü güç veya olayların kendilerine atfedildiği mitolojik veya yarı mitolojik insanlardır. İbrahimî dinlerin inananları, peygamberlerin Tanrı'dan aldıkları “vahiy” adlı mesajları diğer insanlara ulaştırdıklarına inanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Alak Suresi</span> İslam inancına göre Muhammede vahyedilen ilk sure

Alak Suresi, Kur'an'ın 96. suresi ve kronolojik olarak indiğine inanılan ilk suresidir. Sure, 19 ayetten oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Fatiha Suresi</span> Kuranın ilk suresi

Fatiha Suresi, Kur'an'ın ilk suresidir. Sure, 7 ayetten oluşur.

<span class="mw-page-title-main">İhlas Suresi</span> Kuranın 112. suresi

İhlas Suresi, Kur'an'ın 112. suresidir. Sure, 4 ayetten oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Kureyş Suresi</span> Kuranın 106. suresi

Kureyş Suresi, Kur'an'ın 106. suresidir. Sure 4 ayetten oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Duha Suresi</span> Kuranın 93. suresi

Duha Suresi, Kur'an'ın 93. suresidir. Sure, 11 ayetten oluşur.

Allah'ın isimleri, İslam toplumunda, Kur'an ve hadislerde Allah'a izâfe edilen fiil veya sıfatlardan türetilmiş veya doğrudan Allah'ı ifade amacıyla kullanılmış olan isimlerdir. Yalnızca Kur'an'da geçen ilahi isimler yüzden fazlayken hadislerde Allah'a atfedilen başka isimler de bulunmaktadır. Geniş anlamıyla esmâü'l-hüsnâ kavramı bu adların hepsini kapsasa da terim anlamıyla daha çok doksan dokuz ismi içerdiği kabul edilir ve buna mukabil Türkçede çoğunlukla Allah'ın 99 ismi şeklinde bilinir.

İman, etimolojik olarak güvenmek ve samimiyetle inanmak anlamlarına gelir. Kur'an'da sadece bir olan Allah'a ve kendisinin mesajına güvenmek anlamına gelmektedir. Genel anlamda bir dine ya da yaşam tarzına gönülden bağlanmak anlamı taşır.

<span class="mw-page-title-main">Hadid Suresi</span> Kuranın 57. suresi

Hadid Suresi, Kur'an'ın 57. suresidir ve 29 ayetten oluşur, ismini 25. ayette geçen ve demir anlamına gelen “hadid” kelimesinden alır.

<span class="mw-page-title-main">Müzzemmil Suresi</span> Kuranın 73. suresi

Müzzemmil Suresi, Kur'an'ın 73. suresidir. Sure, 20 ayetten oluşur.

<span class="mw-page-title-main">İnşikak Suresi</span> Kuranın 84. suresi

İnşikak Suresi, (Arapça: سورة الانشقاق), Kur'an'ın 84. suresidir. Sure 25 ayetten oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Mesih</span> kurtarıcı olarak beklenen figür

İbrahimî dinlerde mesih, bir grup insanın kurtarıcısı veya özgürlüğe kavuşturucusudur. Geleneksel Yahudilikte maşiah, mesihçilik veya Mesih Çağı gibi kavramlar, kutsal mesh yağıyla meshedilmiş bir seçkine atıfta bulunan Tanah'la ortaya çıkmıştır.

Sâbiîlik veya Mandeizm/Mandaeizm (Mandaeans) (Arapça: الصابئة veya مندائية), Orta Doğu'da bir din. Araplarca Sabiiye olarak adlandırılan grup, kendilerine bilgili, gnostik anlamlarına gelen Manden, din adamlarına ise Nasura demektedirler.

Nuh'un gemisi, Tevrat'ın Tekvin (Yaratılış) bölümünde ölçüleri, yapımı, tufan ve sonrası ayrıntıları ile anlatılan, insanların kötülüklere dalması dolayısıyla Tanrının büyük bir tufanla "Yarattığım insanları, hayvanları, sürüngenleri, kuşları yeryüzünden silip atacağım", "Çünkü onlar gaflete düştü" diye geçiren fakat Nuh'un şahsında insanoğlu ve diğer canlılara bir şans daha verme amacıyla yapmasını emrettiği efsanevi bir gemidir.

Kurban, İslami bir terim olarak Arapçadan Farsçaya, oradan da Türkçeye geçmiş bir sözcük olup her türlü adağa kurban dense de İslamda özellikle Kurban Bayramı'nda Allah adına kurban kesme ibadetini tanımlar.

İlāh, "tanrı" ile aynı anlama gelen bir Arapça terimdir. Dişil hâli "ilaha"dır ve bu tanrıça ile eşanlamlıdır. Dinsel inanışlarca kutsal görülen ve tapınılan doğaötesi bir varlıktır. İlah kelimesi İslami ritüellerde sıkça kullanılır: ezan, kelime-i şehadet.

Haham veya rabbi, Yahudilikte din adamıdır. Haham sözcüğü, Sami bir dil olan İbranicede bilge adam anlamına gelir ve Yahudi yasalarını bilen, Tanah'ı iyice öğrenmiş kişileri tanımlamak için kullanılır.

İbrahimi dinlerde, Mesih Çağı, Mesih'in hüküm sürdüğü ve hiçbir kötülük olmaksızın evrensel barış ve kardeşliği getireceği Dünya'daki gelecek bir dönemdir. Birçoğu böyle bir çağın geleceğine inanıyor; bazıları onu mükemmel "Tanrı'nın krallığı" veya "gelecek dünya" olarak adlandırır.

İsa'nın bakireden doğuşu, İsa'nın annesi Meryem tarafından Kutsal Ruh'un gücüyle ve cinsel ilişki olmadan hamile kaldığı şeklindeki Hıristiyan öğretisidir. Hristiyanlar öğretiyi İsa'nın insani ve ilahi doğalarının karışımının bir açıklaması olarak görürler. Doğu Ortodoks Kiliseleri, İznik İnancı'na dahil edilmesi nedeniyle doktrini sahih kabul eder ve Katolik Kilisesi, İznik İnancı'nın yanı sıra Havarilerin İmanı aracılığıyla da onu inanç için gerekli kılar. Bununla birlikte, bakireden doğumu kabul etmenin doğru inanç sayıldığı, ancak bunu inkâr etmenin sapkınlık sayılmadığı birçok çağdaş kilise vardır.