İçeriğe atla

Rıza Yürükoğlu

Rıza Yürükoğlu
Doğum4 Ekim 1945(1945-10-04)
Ankara, Türkiye
Ölüm11 Aralık 2001 (56 yaşında)
Londra, Birleşik Krallık
MilliyetTürk
Diğer ad(lar)ıİsmail Nihat Akseymen
MeslekSiyasetçi

Rıza Yürükoğlu veya bilinen adıyla İsmail Nihat Akseymen (4 Ekim 1945, Ankara - 11 Aralık 2001, Londra), Türkiye Komünist Partisi içinde 1979 yılında yaşanan bölünmede İşçinin Sesi tarafının lideridir. Parti içinde Veli Dursun adı ile de bilinir.

Gençliği

1966 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne girdi. Bu sırada FKF ve TİP içinde çalışmaya başladı. Daha sonra FKF içinde yaşanan ayrışmada MDD'ye karşı Sosyalist Devrim tezini savunanların örgütlendiği SGÖ' nün kurucularından biri oldu. Aynı zamanda başkanlık görevini üstlendi.

1970 Şubatı’nda ilk eşi Merih Kutsal ile evlendi. Birlikte 1970 yazında Birleşik Krallık’a gittiler ve TKP yöneticilerinden Yakup Demir (Zeki Baştımar) ile görüştüler ve TKP üyesi oldular. Türkiye’ye döndü ve yakın arkadaşlarıyla birlikte TKP örgütlenmesinin bir kolunu başlattı.

Bir süre sonra siyasal nedenlerle yurtdışına çıkmak zorunda kaldı. Okumakta olduğu Siyasal Bilgiler Fakültesi 4. sınıfından Londra’daki City Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nün 2. sınıfına geçiş yaptı. 1973 yılında bu üniversiteden mezun oldu.

Arkadaşları ile birlikte Birleşik Krallık’ta İngiltere Türkiyeli İlericiler Birliği’ni (İTİB) kurdu. Ardından da Londra İşçi Birliği ve yerel bir işçi gazetesi olarak İşçinin Sesi'ni kurdular.

Kopuş

1974 yılında TKP MK üyeliğine getirildi. 1976 yılında İşçinin Sesi yerel bir yayın olmaktan parti yayını olmaya geçti. Atılım ile birlikte iki merkez yayın olmuş oldu. Parti merkezi tarafından Emperyalizmin Zayıf Halkası Türkiye diye bir broşür hazırlamakla görevlendirildi. Başlangıçta parti merkezinin savunduğu bu broşür daha sonra tartışma konusu oldu. Tartışmalar daha da büyüyerek İşçinin Sesi çevresindekiler tasfiye edildi. Grup ağırlıklı olarak İngiltere örgütünden oluştuğu ve TKP/İngiltere, kendilerini Leninci Kanat olarak tarif ettikleri için TKP/Leninist ya da çıkarttıkları yayın nedeniyle TKP(İşçinin Sesi) diye anılmıştır. Merkez kanadın TİP ile birleşip TBKP adını almasından sonra bir kongre toplayarak İşçinin Sesi takısını bırakıp sadece TKP adı ile örgütlenmeye devam edilmiştir.

Son yılları

Yürükoğlu 1999 yılında kendi isteği ile TKP Genel sekreterliğinden ayrıldı. Parti üyesi olarak çalışmalarına devam etti. Yıllardır yazmakta olduğu "Sosyalizm Nedir?" adlı kitabına yoğunlaştı. Birinci cildi bitirdi. Diğer ciltleri bitiremeden 11 Aralık 2001’de, 56 yaşında Londra'da kanserden öldü. Vasiyeti uyarınca cenazesi yakılmış ve külleri Heybeliada çevresinde denize dökülmüştür.[1]

Kitapları

Kitaplarının bazıları Türkiye'de yasadışıdır.

  • Emperyalizmin Zayıf Halkası Türkiye
  • Açık Mektup
  • Proletarya Enternasyonalizmi
  • Üçüncü Program ve Görevlerimiz
  • İyi Öncü Değil Kötü Artçı Bile Değil
  • Örgüt ve Örgütçü
  • Faşizmin Çözülüşü
  • Sosyalizm Üstün Gelecektir
  • Durum ve Görevlerimiz
  • Yaşayan Sosyalizm
  • Sınıf Savaşının Vardığı Aşama ve Komünist Partisinin Taktikleri
  • Bu Kavga Gelecek Kavgasıdır
  • Sosyalizm ve Demokrasi
  • Kankun Konferansı ve Düşündürdükleri
  • Durum ve Görevlerimiz
  • Okunacak En Büyük Kitap İnsandır
  • Sosyalizmin Çözülüþü Üzerine Üç Makale
  • Faşizm ve Burjuva Demokrasisi
  • Sosyalizm Nedir (3 cilt)
  • Kırkın Yarısı (2cilt makalelerinden derleme)
  • Durgunda bir Kurşun (Şiir)

Kaynakça

  1. ^ 22 Aralık 2001 tarihli Hürriyet haberi 25 Ağustos 2011 tarihinde erişilmiştir

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İsmail Bilen (1902 doğumlu siyasetçi)</span> Türk politikacı

İsmail Bilen, tarihsel Türkiye Komünist Partisinin 1973-1983 yılları arasında liderliğini üstlenen komünist siyasetçi.

Fikir Kulüpleri Federasyonu (FKF), 12 Kasım 1965 tarihinde Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi kantininde, Ankara’daki yükseköğrenim kurumlarının öğrenci delegeleri tarafından kurulmuş sosyalist öğrenci örgütü.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi (İşçinin Sesi)</span> İngiltere merkezli yasa dışı bir siyasi parti

TKP , liderliğini Rıza Yürükoğlu'nun yaptığı bir siyasi harekettir. 1979'da "zayıf halka" tezleri ve bazı pratik sorunlara yönelik tartışmalar üzerinden TKP yönetimi tarafından tasfiye edildiler ve Şubat 1980'de TKP kurulur. Ayrılma sırasında iki MK üyesi bu grupla birlikte hareket etmiştir: Rıza Yürükoğlu ve Haluk Yurtsever.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi (1920)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1920–1987)

Türkiye Komünist Partisi, 1920 yılında kurulan, Türkiye'de faaliyet göstermiş komünist siyasi parti.

Leninizm veya Lenincilik, Marksizm üzerine kurulmuş siyâsî ve iktisâdî bir teoridir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye İşçi Partisi (1961)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1961–1971, 1975-1981)

Türkiye İşçi Partisi (TİP), 1961 yılında Türkiye'de kurulan siyasi parti. 1946 sonrası çok partili dönemde TBMM'ye milletvekili seçtirebilen ilk sosyalist parti olmuştur. 12 Mart 1971 Muhtırası ve 12 Eylül 1980 Darbesi sonrasında kapatılmış, 1988 yılında TKP ile birleşerek TBKP kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Devrimci Komünist Partisi</span> Yasa dışı sol görüşlü siyasi parti

Türkiye Devrimci Komünist Partisi, Türkiye'de faaliyet gösteren yasa dışı siyasi partidir. Parti 2 Şubat 1980'de İzmir'de toplanan I. (Kuruluş) Kongresi'yle Halkın Kurtuluşu hareketinin partileşmesi sonucu kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Faşizm</span> Aşırı sağcı, otoriter, aşırı milliyetçiliği savunan ideoloji

Faşizm, ilk olarak İtalya'da Benito Mussolini tarafından oluşturulan, otoriter devlet üzerine kurulu radikal bir aşırı milliyetçi politik ideolojidir. İlkeleri ve öğretileri, La dottrina del fascismo adı altında Giovanni Gentile tarafından yazılmıştır. Benito Mussolini'nin kurucusu olduğu Ulusal Faşist Parti'nin İtalya'da iktidara gelmesinin ardından, faşizm birçok milliyetçi ideolojiye örnek olmuştur. Hitler'in nasyonal sosyalizmi ve Franco'nun falanjizmi, faşizmden çok etkilenmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Hikmet Kıvılcımlı</span> Türk siyasetçi, yayıncı ve yazar

Hikmet Ali Kıvılcımlı, Türk Marksist-Leninist siyasetçi ve kuramcı, yazar, yayıncı ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi (2001)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Türkiye Komünist Partisi, 11 Kasım 2001 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "TKP" şeklindedir. Simgesi çarkla çevrelenmiş çekiç ve üstünde bulunan yıldızdır. Genel Sekreteri Kemal Okuyan'dır. Ancak kolektif liderlik ilkesi gereği en yetkili karar organı parti kongresinde seçilen Merkezi Komite'dir.

<span class="mw-page-title-main">Zeki Baştımar</span>

Zeki Baştımar, tarihsel Türkiye Komünist Partisinin (TKP) 1959-1973 yılları arasında liderliğini üstlenen komünist siyasetçi, çevirmen, yazar.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de komünizm</span>

Türkiye'de komünizm, 1920 yılında Türkiye Komünist Partisi ile partileşme sürecine giren ve günümüzde devam eden siyasi hareket.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Okuyan</span> Türk gazeteci, yazar ve siyasetçi

Kemal İbrahim Okuyan, Türk siyasetçi ve yazar. Türkiye Komünist Partisi Merkez Komite üyesi, genel sekreteri ve genel başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Devrimci İşçi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Devrimci İşçi Partisi, Haziran 2007'de İşçi Mücadelesi adlı Marksist gazetenin çağrısıyla kuruluşuna başlanan, Şubat 2011'de yapılan kongresiyle kuruluşunu tamamlayan, Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Sosyalist İşçi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP), Türkiye'de 12 Mart Dönemi sonrasında kurulan ilk sosyalist partidir. Başlıca kurucuları; Ahmet Kaçmaz, Yalçın Yusufoğlu, Oya Baydar, Osman Sercan, Aydoğan Gezer, Burhan Şahin, Ali Kar, Hamdi Gülen, Hikmet Karahan, İbrahim Şahin olan TSİP'in kuruluş tarihi 16 Haziran 1974 olarak kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Komünist Parti (Türkiye)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Komünist Parti, Türkiye'de 17 Temmuz 2014'te Arif Hikmet Basa tarafından kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Partinin genel merkezi Çankaya, Ankara'da bulunmaktadır. Marksizm-Leninizmi benimsemiş olan ve komünizmi hedefleyen bir komünist partidir.

<span class="mw-page-title-main">Halkın Türkiye Komünist Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (2014-2017)

Halkın Türkiye Komünist Partisi, Türkiye Komünist Partisi'nde 2014 yılı Nisan ayında başlayan ayrışmanın ardından 12. Kongre etrafında toplanan Erkan Baş, Metin Çulhaoğlu, Kurtuluş Kılçer, Erkan Kılıç, Can Soyer ve Doğan Ergün'ün de dahil olduğu partililerin kurduğu Marksist-Leninist siyasi partidir.

Türkiye Genç Komünistler Birliği (TGKB), gençlik içinde ilk olarak Halkın Kurtuluşu, ardından Türkiye Devrimci Komünist Partisi (TDKP) görüşleri doğrultusunda faaliyet yürüten gençlik örgütü. Tüzüğünde "Komünizm okulu" olarak tanımlanan TGKB, örgütsel olarak bağımsız hareket eden, ancak siyasal ve ideolojik olarak TDKP'ye bağlı bir komsomol örgütlenmesi idi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Hareketi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Türkiye Komünist Hareketi, 18 Ağustos 2015 tarihinde yayınladığı "Yolumuza Devam Ediyoruz" bildirisiyle kuruluşunu ilan eden siyasi parti. Resmi kısaltması ''TKH'' olmakla beraber resmi logosu kırmızı arka plan üzerine sarı renkte orak-çekiç ve yıldızdır. Parti Merkez Komite tarafından Kolektif Önderlik ile yönetilir ancak yasal gereklilik sebebi ile Genel Başkan Aysel Tekerek olarak seçilmiştir. TKH, 1 Temmuz 2021 itibarıyla seçimlere katılmak için gerekli şartları ve örgütlenme yeterliliğini tamamlamıştır. Türkiye Komünist Hareketi, 1920’de temelleri atılan Türkiye Komünist Partisi’nden bugüne kadar yürütülen mücadelenin ana hattı içerisinde kendini tanımlayan geleneksel sol bir parti kimliği taşıdığını iddia etmektedir.

Sosyalist Emekçiler Partisi, 21 Nisan 2016 tarihinde Güneş Gümüş liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Partinin genel merkezi Çankaya, Ankara'da bulunmaktadır. Genel başkanı Ankara Üniversitesi'nden ihraç barış akademisyeni sosyolog Güneş Gümüş'tür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.