Rıza Pehlevi (anlam ayrımı)

Rıza Pehlevi şu anlamlara gelebilir:

Rıza Pehlevi (1878-1944), İran şahı
Muhammed Rıza Pehlevi (1919-1980), son İran şahı
Rıza Pehlevi (İran prensi), (1960-) Munammed Rıza Pehlevi'nin oğlu

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Kemal Atatürk kronolojisi</span> Atatürkün hayatındaki hadiselerin belirli bir düzende anlatılması

Mustafa Kemal Atatürk'ün biyografik kronolojisidir.

1881 — Osmanlı İmparatorluğu'nun Selanik şehrinde Ali Rıza Efendi ve Zübeyde Hanım'ın oğlu olarak doğdu.
1893 — Selânik Askerî Rüştiyesi'ne yazıldı ve öğretmeni Mustafa Sabri Efendi, kendisine Kemal ikinci adını verdi.
1895 — Manastır Askeri İdadisi'ne girdi.
18 Mart 1899 — İstanbul'da Harp Okulu piyade sınıfına yazıldı.
1902 — Harp Akademisi'ne girdi.
11 Ocak 1905 — Kurmay yüzbaşı olarak Harp Akademisi'ni bitirdi. Merkezi Şam'da bulunan 5. Ordu'da göreve başladı.
Ekim 1906 — Arkadaşlarıyla birlikte Şam'da gizli Vatan ve Hürriyet Cemiyeti'ni kurdu.
20 Haziran 1907 — Rütbesi Kolağası rütbesine yükseltildi.
Eylül 1907 — 3. Ordu'ya atanarak Selanik'e gitti.
13 Nisan 1909 — 31 Mart Ayaklanması'nı bastırmak üzere Hareket Ordusu'nda kurmay oldu.
1910 — Mahmud Şevket Paşa'nın kurmay başkanı olarak Arnavutluk isyanının bastırılmasında görev aldı.
13 Eylül 1911 İstanbul'da genelkurmayda göreve atandı.
27 Kasım 1911 Binbaşılığa yükseltildi.
18 Aralık 1911 Trablusgarp'ta Şark Gönüllüleri komutanlığına atandı.
9 Ocak 1912 Trablusgarp'ta Tobruk Savaşı'nı yönetti.
27 Ekim 1913 Sofya'ya askeri ateşe atandı.
1 Mart 1914 Yarbaylığa yükseltildi.
Şubat 1915 Tekirdağ'da 19. Tümen'i kurdu.
25 Nisan 1915 ANZAK askerlerini Arıburnu'nda durdurdu.
1 Haziran 1915 Albaylığa yükseltildi.
10 Ağustos 1915 Anafartalar Grubu komutanı olarak İngiliz ve ANZAK birliklerini durdurdu.
14 Ocak 1916 Edirne'de 16. Kolordu komutanı oldu.
1 Nisan 1916 Mirlivalığa (Tuğgeneralliğe) yükseltildi.
5 Temmuz 1917 7. Ordu Komutanlığı'na atandı.
Ekim 1917 7. Ordu Komutanlığı'ndan ayrılarak İstanbul'a döndü.
31 Ekim 1918 Yıldırım Orduları Grubu komutanı oldu.
19 Mayıs 1919 Samsun'a vardı.
28 Mayıs 1919 Havza Genelgesi'ni yayınladı.
21/22 Haziran 1919 Amasya Tamimi'ni açıkladı.
8 Temmuz 1919 9. Ordu Müfettişliği'nden ve askerlikten çekildi.
23 Temmuz 1919 Erzurum Kongresi'ne başkan seçildi.
4 Eylül 1919 Sivas Kongresi'ne başkanlık etti.
7 Kasım 1919 Meclis-i Mebûsan için yapılan seçimde Erzurum'dan milletvekili seçildi.
27 Aralık 1919 Heyet-i Temsiliye ile birlikte Ankara'ya geldi.
23 Nisan 1920 Ankara'da Türkiye Büyük Millet Meclisini açtı.
11 Mayıs 1920 İstanbul Divan-ı Harp tarafından ölüm cezasına çarptırıldı.
5 Ağustos 1921 Türkiye Büyük Millet Meclisince başkomutan yapıldı.
23 Ağustos 1921 Sakarya Savaşı'nı yönetti.
19 Eylül 1921 Türkiye Büyük Millet Meclisince mareşallik rütbesi ve gazi sanı verildi.
26 Ağustos 1922 Kocatepe'den Büyük Taarruz'u yönetti.
30 Ağustos 1922 Dumlupınar'da Başkomutanlık Meydan Savaşı'nı kazandı.
9 Eylül 1922 İzmir'i düşmandan kurtardı.
1 Kasım 1922 Saltanat kaldırıldı.
29 Ocak 1923 İzmir'de Latife Hanım ile evlendi(5 Ağustos 1925'te ayrıldı).
17 Şubat 1923 İzmir İktisat Kongresi açıldı.
11 Ağustos 1923 İkinci Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanlığına seçildi.
9 Eylül 1923 Halk Fırkası'nı kurdu.
29 Ekim 1923 Cumhuriyet ilan edildi; Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı seçildi.
3 Mart 1924 Halifelik kaldırıldı.
20 Nisan 1924 Yeni Teşkilat-ı Esasiye Kanunu kabul edildi.
17 Kasım 1924 Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kuruldu.
25 Kasım 1925 Şapka Yasası kabul edildi.
26 Aralık 1925 Uluslararası takvim ve saat kabul edildi.
1 Kasım 1927 İkinci kez cumhurbaşkanlığına seçildi.
1 Kasım 1928 Yeni Türk harflerinin kabulüne ilişkin yasa çıktı.
12 Ağustos 1930 Serbest Cumhuriyet Fırkası kuruldu.
15 Nisan 1931 Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti'ni kurdu.
4 Mayıs 1931 Üçüncü kez cumhurbaşkanı seçildi.
12 Temmuz 1932 Türk Dili Tetkik Cemiyeti'ni kurdu.
8 Kasım 1934 - Yalova'ya gerçekleştirdiği geziden Ankara'ya döndü.
24 Kasım 1934 Atatürk soyadı verildi.
27 Ocak 1937 Hatay'ın bağımsızlığı Milletler Cemiyeti'nce kabul edildi.
10 Kasım 1938 Dolmabahçe Sarayı'nda öldü.

İran Krizi, 1946 yılında oluşmuş İran ile alakalı uluslararası bir krizdir. Josef Stalin yönetimindeki SSCB birlikleri İran'ın işgaline devam ediyorlardı. Rıza Şah Pehlevi'nin Hitler'e karşı sempatisini belirtmesinden sonra İngiltere ve SSCB İran'a birliklerini göndermişlerdir. Bunun sonucunda Pehlevi, Mauritius'a gönderilmiştir. Oğlu Muhammed Rıza Pehlevi işgal güçleri tarafından yeni kral seçilmiştir. 1946 yılında İran'ın çeşitli kesimleri İngilizler tarafından işgale uğramış, ayrıca Kızıl Ordu'da İran'ın kuzeyini işgal etmişti. Stalin ise etki alanını yeni bağımsız devletler oluşturarak artırmayı amaçlıyordu. Bu amaca dayanarak, Güney Azerbaycan Cumhuriyeti(Azerbaycan Millî Hükûmeti) ve Kürt Mahabad Cumhuriyeti kuruldu. ABD'den gelen baskı üzerine Sovyetler İran'dan çekilirken İran ordusu İngilizlerin ve komşularının da yardımlarıyla Mahabad'ı ele geçirdi. Başta Kadı Muhammed olmak üzere önde gelen bazı Kürtler 1947'de Mahabad'da bulunan Çarçıra Meydanı'nda (Kürtçe: Meydana Çiwarçira) asıldılar.

Muhammed Rızâ Pehlevî, 1941'den, ülkesini terk ettiği 1979'a kadar tahtta kalan İran şahıdır. Batı yanlısı bir dış politika izleyen Pehlevi, İran'ın son Monarşik lideridir. Şehinşah ve Sayeh-eh-Hodah gibi imparatorluk unvanları vardır.

Rıza Şah Pehlevi, 1925-1941 arasında İran'ın şahı. Büyük Rıza Şah adıyla da tanınır. Kaçar Hanedanı'nın son şahı olan Ahmed Kaçar'ı devirerek Pehlevi Hanedanı'nı kurdu. Kurduğu Pehlevi rejimi laik, milliyetçi, militarist ve anti-komünist bir rejimdi.

Süreyya İsfendiyari Bahtiyari, İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi'nin ikinci eşi.

Şah ya da Şehinşah, Fars, Afgan ve diğer İrani halkların hükümdarlarının kullandığı bir unvan. Kral anlamına gelmektedir. Zamanla İslam aleminde hükümdar anlamında yaygın olarak kullanılagelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Musaddık</span> Dışarıdan destekli darbe ile iktidardan düşürülen İran Başbakanı

Muhammed Hidâyet Musaddık (

Farah Diba (Pehlevi) (Farsça: فرح دیبا, d. 14 Ekim 1938, Tahran), İran Kraliçesi ve İmparatoriçesi (Farsça: شهبانو şahbanu). Son İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi'nin üçüncü ve son eşidir.

Pehlevî Hanedanı, İran Şahanşah Devleti'ne 54 yıl boyunca hükmetmiş Mazenderan kökenli hanedan.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Şah Kaçar</span> Eski İran Şahı

Ahmet Şah Kaçar, 16 Temmuz 1909-15 Aralık 1925 arasında İran Şahı.

Andimeşk, İran'ın Huzistan Eyaleti'nde şehir.

Şahrıza, İran'ın İsfahan Eyaleti'nde şehir.

Ramsar Havaalanı, İran'nın Mazenderan Eyaleti'ne bağlı Ramsar kentinde yer alan bir havaalanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sadabad Sarayı</span>

Sadabad Kültürel-Tarihi Kompleksi (Farsça: مجموعه فرهنگی-تاریخی سعدآباد), İran'ın başkenti Tahran'da bulunan bir saray.

İran'da lâiklik, başlangıcı Pehlevi Hanedanı'ndan Şah Rıza Pehlevi'nin tahta çıktığı 1925 yılına uzanan bir tarihe sahiptir. İran'da laiklik bir devlet politikası olarak uygulanmaya başladıktan sonra hicab adı verilen başörtüsü ve çador adı verilen çarşaf adlı giysilerle birlikte dinsel bayramlar olan Muharrem ve Aşure gibi kutlamalar, din adamlarının umuma açık yerlerde vaaz vermeleri yasaklandı, cami eylemleri yoğun biçimde engellendi ve düzenlendi.

Tacülmüluk, İran Kraliçesi, İran şahı Rıza Pehlevi'nin eşi ve devrik İran şahı Muhammed Rıza Pehlevi'nin annesi. Azerbaycan Türklerindendir.

Gulam Rıza Pehlevi, İran'da hüküm süren Pehlevî Hanedanı'nın bir üyesidir. Rıza Şah'ın oğlu ve Muhammed Rıza Şah'ın kardeşidir.

Bu sayfada, 1934 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.

Trans-İran Demiryolu 1927'de Pehlevi İranı'nda başlayan ve 1938'de dönemin İran hükümdarı Rıza Şah'ın yönetiminde tamamlanan büyük bir demiryolu inşa projesiydi. Tamamen yerli sermaye ile inşa edilmiştir ve başkent Tahran'ı güneyde Basra Körfezi'ndeki Bender Şahpur ve kuzeyde Hazar Denizi'ndeki Bender Şah ile Ahvaz ve Kum aracılığıyla birbirine bağlamaktadır. 1961'de, Rıza Şah'ın oğlu Muhammed Rıza Pehlevi yönetiminde, Bender Şah'tan Gürgan'daki yeni bir terminale uzatıldı. 1963'te Muhammed Rıza Pehlevi'nin "Beyaz Devrim"in bir parçası olarak yaptığı toprak reformları sırasında, Trans-İran demiryolu Tahran'ı Meşhed, Tebriz ve İsfahan'a bağlayacak şekilde genişletildi.

İran Şehinşah Devleti ya da yaygın ismiyle Pehlevi İranı, 1925 yılından İran Devrimi'nin bir sonucu olarak monarşinin devrildiği 1979 yılına kadar varlığını sürdürmüş devlet.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.