İçeriğe atla

Rıhtımlar Üzerinde

Rıhtımlar Üzerinde
On the Waterfront
Film Posteri
YönetmenElia Kazan
YapımcıSam Spiegel
SenaristBudd Schulberg
OyuncularMarlon Brando,
Karl Malden,
Lee J. Cobb,
Eva Marie Saint,
Rod Steiger
MüzikLeonard Bernstein
Görüntü yönetmeniBoris Kaufman
KurguGene Milford
DağıtıcıColumbia Pictures
CinsiSinema filmi
TürüDram
RenkSiyah-beyaz
Yapım yılı1954, ABD
Çıkış tarih(ler)i28. Haziran. 1954
Süre108 dakika
Dilİngilizce
Bütçe910.000 dolar

On the Waterfront, (Rıhtımlar Üzerinde) Oscar ödülü kazanmış 1954 yapımı bir Amerikan filmidir. Filmin senaryosu Budd Schulberg tarafından yazılmış ve Elia Kazan tarafından yönetilmiştir. Baş rollerinde Marlon Brando, Eva Marie Saint, Rod Steiger, Karl Malden ve Lee J. Cobb. Film müzikleri Leonard Bernstein tarafından bestelenmiştir. Film işçi sınıfının organize olmasıyla gelişen sosyal konuları ele almaktadır. New York Sun muhabiri Malcolm Johnson tarafından yazılan bir dizi öykü temel alınmıştır.

Filmde Terry (Marlon Brando) ve ağabeyi (Rod Steiger) arasında bir taksinin arka koltuğunda geçen sahne, film tarihinin en başarılı oyunculuk sahnesi olarak kabul görmektedir. Brando'nun bu sahnede doğaçlama yaptığını ve sahnenin başarısında kendisini rahat bırakarak doğaçlamaya izin veren Elia Kazan'ın büyük katkısı olduğunu belirtmesine karşın, senaryo yazarı Schulberg, Brando'nun bir doğaçlama yapmadığını, olanları aynen oynadığını iddia etmiştir. Elia Kazan'ın da Brando'nun doğaçlama yapmış olmasına izin verdiğini, otobiyografisi "Bir Yaşam"da belirtmiş olması, Brando'nun doğaçlamadan kastının vücut hareketleri ve senaryoda yazılı olana orijinal bir yaklaşım olduğunu göstermektedir.

1993 yılında Kongre Kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek ABD Ulusal Film Arşivi'nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.

Konu

Terry Malloy (Marlon Brando) 20'li yaşlarının ortalarında olmasına rağmen yıpranmış limanlarda yerel çete patronu Johnny Friendly (Lee J. Cobb) için çalışan eski bir boksördür. Ringlerde servet yaparken birden düşüşe geçmesi onu depresyona sokmuştur. Bir çocukluk arkadaşının Johnny Friendly'nin emriyle öldürülmesi suçluluk hissine kapılmasına neden olmaktadır çünkü istemeden cinayete karışmıştır.

Terry öldürülen arkadaşının kız kardeşiyle karşılaşır (Eva Marie Saint) ve flört etmeye başlarlar. Kız ve yerel bir papaz (Karl Malden) çeteye karşı çalışması gerektiği konusunda ikna etmeye çalışırlar. Ama Terry ancak Johnny Friendly çete üyesi olan ve Terry'nin hainliği ortaya çıktıktan sonra öldürülmesini reddeden kardeşinin (Rod Steiger) ölümünü emrettiğinde çeteye karşı savaşmaya başlar.

Terry bu durumu açığa çıkartır ve limanda dışlanır ama sonunda Johnny Friendly'ye karşı işçileri yeniden birlik haline getiren dramatik bir kavgadan sonra zafer kazanır. Daha sonra Terry işine geri dönerek Johnny Friendly'yi işçilerin gözünde aptal durumuna düşürür.

Ödüller ve Adaylıklar

Ödülü Kategori Aday (lar) Sonuç Ref.
Akademi ÖdülleriEn İyi Film Akademi ÖdülüSam Spiegel Kazandı
En İyi Yönetmen Akademi ÖdülüElia KazanKazandı
En İyi Erkek Oyuncu Akademi ÖdülüMarlon BrandoKazandı
En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi ÖdülüLee J. CobbAday
Karl MaldenAday
Rod SteigerAday
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Akademi ÖdülüEva Marie SaintKazandı
En İyi Özgün Senaryo Akademi ÖdülüBudd Schulberg Kazandı
En İyi Sanat Yönetmeni: Siyah-BeyazRichard Day Kazandı
En İyi Görüntü Yönetmeni – Siyah-BeyazBoris Kaufman Kazandı
En İyi Film Kurgusu Akademi ÖdülüGene Milford Kazandı
En İyi Özgün Müzik Akademi ÖdülüLeonard BernsteinAday

Film hakkında notlar

  • On the Waterfrontun senaryosu Malcolm Johnson tarafından yazılmış, New York Sun gazetesinde yayınlanmış 24 bölümlük "Crime on the Waterfront - Rıhtımlar Üzerinde Suç" adlı seri öykü esinlenerek yazılmıştır. Bu seri makaleyle 1949 yılında Yerel Raporlama dalında Pulitzer Ödülü'nü kazanmıştır. Öykülerde Manhattan ve Brooklyn bölgelerindeki rıhtımların üzerinde yaygınlaşmakta olan yolsuzluk, kanunsuzluk ve haraç kesme olayları ayrıntılı bir şekilde anlatılmaktadır.
Vikisöz'de Rıhtımlar Üzerinde ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

Dış bağlantılar

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Quentin Tarantino</span> Amerikalı film yapımcısı ve yönetmeni; senarist

Quentin Jerome Tarantino, Amerikalı film yönetmeni, oyuncu ve iki Oscar ödüllü senarist.

<span class="mw-page-title-main">Marlon Brando</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1924 – 2004)

Marlon Brando, 20. yüzyılın en etkili aktörlerinden biri olarak kabul edilen, altmış yıla yayılan kariyeri boyunca iki Akademi Ödülü, iki Altın Küre Ödülü, bir Cannes Film Festivali Ödülü ve üç İngiliz Akademisi Film Ödülü dahil olmak üzere sayısız ödül aldı.

<span class="mw-page-title-main">Elia Kazan</span> Amerikalı film yönetmeni (1909 – 2003)

Elia Kazan doğum adıyla Elias Kazancıoğlu, Yunan asıllı Amerikalı yönetmen ve yazar. Özellikle Tennessee Williams ve Arthur Miller'ın oyunlarını sahneleyerek tiyatroda büyük başarı kazanmış, etkileyici filmleriyle sinema sanatının ustaları arasına girmiştir.

<i>İhtiras Tramvayı</i> (film)

İhtiras Tramvayı, 1951 yılında Pulitzer Ödülü kazanmış Tennessee Williams'ın aynı adlı oyunundan uyarlanmış bir Oscar Ödüllü filmdir. Filmi, oyununu da yöneten Elia Kazan yönetmiş, baş rollerde Marlon Brando, Vivien Leigh, Kim Hunter ve Karl Malden. Leigh dışında hepsi Broadway kadrosunda görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Daniel Day-Lewis</span> İngiliz oyuncu

Sir Daniel Michael Blake Day-Lewis, İngiliz emekli oyuncu. Genellikle sinema tarihinin en büyük aktörlerinden biri olarak tanımlanan Day-Lewis, kırk yılı aşan kariyeri boyunca üç Akademi Ödülü, dört BAFTA Ödülü, üç Ekran Oyuncuları Derneği Ödülü ve iki Altın Küre Ödülü de dahil olmak üzere çok sayıda ödül aldı. Day-Lewis, 2014 yılında tiyatroya hizmetlerinden ötürü şövalyelik unvanı aldı.

<i>Vegasta Korku ve Nefret</i> (film)

Vegas'ta Korku ve Nefret 1998 yapımlı Hunter S. Thompson'un Las Vegas'ta Korku ve Nefret adlı 1971 yılındakı kitabından sinemaya uyarlanan komedi macera filmidir. Film için ilk önce Marlon Brando ve Jack Nicholson düşünülmüş fakat yaşlı oldukları için daha sonra rol almamışlar. ki aynı şekilde John Malkovichde öyle. Bu sebepten Dan Aykroyd ve John Belushi rol için düşünülmüş, ancak Belushi'nin ölümünden sonra onlar da rol almadılar. Hunter S. Thompson Johnny Depp ile tanışınca ve bu projeden bahs edince filmin başrolündeki Duke rolünü Johnny Depp ve Thompsonun yakın arkadaşı Oscar Z. Acostanın rolünü ise Deppin arkadaşı olan Benicio Del Toro aldı. Filmin yönetmenliği için Martin Scorsese ve Oliver Stone düşünülmüşdü fakat yönetmenliği sonunda Terry Gilliam yaptı. The Matrix (bar) sahnesinin bir yerinde ise Hunter S. Thompson filmde kendisi kısa olarak gözüktü.

<i>İhtiras Tramvayı</i>

İhtiras Tramvayı, Amerikalı oyun yazarı Tennessee Williams'ın 1947 tarihli tiyatro oyunu. Williams bu oyunla drama dalında Pulitzer Ödülü'nü kazandı. Oyun hem eleştirel, hem ticari başarı yakaladı.

<span class="mw-page-title-main">İrini Papas</span> İrini Papas (Yunan: Ειρήνη Παππά; d

İrini Papas, Yunan sinema ve tiyatro oyuncusu. Elli yıllık sanat yaşantısı boyunca yetmiş kadar filmde rol aldı. Ödüllü sanatçı bir ara ilahi türünde klasik şarkılar söyleyip plaklar da doldurdu. Küçük yaşında tiyatroyla başladığı kariyeri Elia Kazan'ın onu keşfetmesiyle uluslararası alana taşındı. Sinema'da 1950'li ve 1990'lı yıllar arasında aktif olarak çalışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jesse James</span> Amerikalı haydut

Jesse Woodson James Amerikalı haydut. Missouri eyaleti bölgesinde kanunsuz işler gerçekleştirmiş Younger çetesinin en ünlü üyesidir. Ölümünden sonra Vahşi Batı’nın efsanevi isimlerinden oldu. Yaptığı soygunlardan sadece kendisi ve çete üyeleri geçimlerini sağlayabilmişti. Yakın zamanda yapılan akademik araştırmalar James’i ve çetesini daha çok Amerikan İç Savaşı’ndan sonra asilikler yapan eski Konfederasyon birlikleri kapsamına dahil etmektedir.

<i>Tanrı Kent</i> 2002 yılında Fernando Meirelles ve Kátia Lund tarafından yönetilmiş bir film

Tanrı Kent, 2002 Brezilya-Fransa ortak yapımı dramatik suç filmidir. Portekizce özgün adı Cidade de Deus olan film İngilizce konuşulan ülkelerde de Türkiye'de olduğu gibi özgün adının tam çevirisi olan City of God adıyla gösterilmiştir. Türkiye'de basılan videolarında Tanrı ve Kent kelimeleri ayrı yazılmıştır. Film 13 Nisan 2003'te 22. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde de gösterildi.

<span class="mw-page-title-main">Stanley Kramer</span> Amerikalı film yapımcısı ve yönetmeni (1913 – 2001)

Stanley Kramer, Amerikalı sinema yönetmeni ve yapımcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mark Ruffalo</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Mark Alan Ruffalo, Amerikalı oyuncu, film yönetmeni, yapımcı ve senaryo yazarı. 2004 yapımı Tetikçinin Gecesi isimli filmde Tom Cruise'a karşı canlandırdığı Fanning karakteri ve 2007 yapımı Zodiac'taki dedektif Dave Toschi rolleriyle ile tanınır.

<i>Başlangıç</i> Christopher Nolanın 2010 tarihli filmi

Başlangıç, 2010 bilimkurgu aksiyon filmidir. Film, Christopher Nolan tarafından yazılmış ve yönetilmiş olup, yapımcılığını eşi Emma Thomas ile birlikte üstlenmiştir. Başrollerinde Leonardo DiCaprio, hedeflerinin bilinçaltına sızarak bilgi çalan bir profesyonel hırsızı canlandırır. Bir başkasının fikrini bir hedefin bilinçaltına yerleştirmenin karşılığında suç geçmişinin silinmesi şansını teklif edilir. Kadroda Ken Watanabe, Joseph Gordon-Levitt, Marion Cotillard, Elliot Page, Tom Hardy, Cillian Murphy, Tom Berenger, Dileep Rao, Lukas Haas, Tohoru Masamune ve Michael Caine gibi isimler yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Lee J. Cobb</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1911 – 1976)

Lee J. Cobb Amerikalı karakter oyuncusu ve oyuncu.

<i>Batının Zaferi</i>

Batının Zaferi, 1962 ABD yapımı epik western filmidir. Özgün adı How the West Was Won olan film Türkiye'de Aralık 1968'de sinemalarda gösterime girmişti.

<span class="mw-page-title-main">Hızlı Yaşamak</span> The Simpsons bölümü

"Life on the Fast Lane", ayrıca "Jacques To Be Wild" olarak da bilinir, Amerikan animasyon televizyon dizisi Simpsonlar'ın birinci sezonunun dokuzuncu bölümüdür ve ilk kez 18 Mart 1990 tarihinde yayınlandı. John Swartzwelder tarafından yazıldı ve David Silverman tarafından yönetildi. Albert Brooks, Jacques rolüyle bölümde konuk oyuncu olarak yer aldı ve jenerikte adı "A. Brooks" olarak geçti. Bölümde Homer'ın düşüncesizliğinin Marge'ın bowling hocası Jacques'e vurulmasını nasıl hızlandırdığı ve Marge ile Homer'ın evliliğinde krize yol açtığı anlatılmaktadır. Bölüm için hazırlanan orijinal planda, Brooks Björn adlı İsveçli bir tenis antrenörünü seslendirecekti ve bölümün adı "Björn To Be Wild" olacaktı. Bölümde, Subay ve Centilmen filminin bir parodisi mevcuttur ayrıca 1990 yılındaki En İyi Animasyon Programı Emmy Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Erwin Piscator</span>

Erwin Friedrich Maximilian Piscator,, Alman tiyatro yönetmeni, yazar ve yapımcı Sınıfsal temelli politik (Agit-Prop) Tiyatro türünün kurucusu ve çağdaş anlamda Epik ve Belgesel Tiyatro türlerinin Bertolt Brecht ile birlikte ilk temsilcilerindendir.

27. Akademi Ödülleri, 1954'te vizyona giren filmler için verildi. En İyi Film ödülünü On the Waterfront kazandı ve filmin yapımcılığını Sam Spiegel, yönetmenliğini Elia Kazan üstlendi. Film, on iki ödüle aday gösterilmiş ve sekizini kazanmıştı. Böylece sekizer Oscar kazanan diğer filmler olan Rüzgar Gibi Geçti (1939) ve From Here to Eternity (1953) filmlerinin rekoruna ortak olmuştu, ancak diğer filmlerin on üç adaylığı vardı.

<i>Tek Gözlü Jack</i>

Tek gözlü Jack, Marlon Brando'nun oynadığı ve tek yönetmenlik denemesi olan 1961 yapımı bir Amerikan Western filmidir. Filmde Brando baş karakter Rio'yu canlandırırken,Karl Malden ortağı "Dad" Longworth'u canlandırır. Yardımcı oyuncular arasında Pina Pellicer, Katy Jurado, Ben Johnson ve Slim Pickens yer almaktadır. Film, 2018 yılında Kongre Kütüphanesi tarafından Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Film Sicilinde korunacak değer olarak seçilmiştir.

<i>For the Boys</i>

For the Boys, Amerikan askerlerini eğlendirmek için, ünlü bir sanatçı olan Eddie Sparks ile işbirliği yapan 1940'ların aktris/şarkıcısı Dixie Leonard'ın hayatını anlatan 1991 yapımı bir Amerikan müzikal komedi-drama filmi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.