Filistin Ulusal Yönetimi, Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ni yöneten bir idari örgüt ve devlet yapılanmasıdır.
1948 Arap–İsrail Savaşı veya Birinci Arap–İsrail Savaşı, Filistin'de İngiliz manda rejiminin sona ermesinin hemen ardından 14 Mayıs 1948'de Tel-Aviv'de toplanan Yahudi Millî Konseyi'nin, İsrail Devleti’nin kurulduğunu ilan etmesinden birkaç saat sonra Arap Birliği'nin İsrail'e savaş ilanıyla başlayan savaştır. Yeni kurulan devletin sınırlarıyla ilgili, “Eretz İsrail” dışında hiçbir bildiri yoktu. Bunun hemen ardından ABD ve ertesi gün de Sovyetler Birliği İsrail'i tanıdığını açıkladı. Bu gelişmelerin öncesinde ise İngiliz birlikleri bölgeyi terk etmeye başlamışlardı.
Filistin Kurtuluş Örgütü, kısaca FKÖ veya uluslararası İngilizce kısaltmasıyla PLO olarak bilinen, bağımsız ve özgür bir Filistin kurmayı amaçlayan bir örgüttür. Temelleri 13-16 Ocak 1964'te Kahire'de toplanan Arap Birliği zirvesinde atılan örgüt, 29 Mayıs 1964 tarihinde Filistin Ulusal Konseyinin toplanmasının ardından 2 Haziran 1964 tarihinde kuruldu. Örgüt Arap devletleri arasındaki liderlik savaşı yüzünden Filistinliler tarafından değil, Arap devletleri tarafında özellikle de Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdünnasır'ın yoğun desteği ile kurulmuştur.
İsrail-Filistin çatışması, Filistin ile İsrail Silahlı Kuvvetleri arasında Filistin topraklarında devam eden silahlı çatışmadır. Başta 1897 Birinci Siyonist Kongresi ve 1917 Balfour Deklarasyonu olmak üzere, Filistin'deki bir Yahudi vatanına ilişkin iddiaların kamuoyuna duyurulması, bölgede erken gerilim yarattı. O zamanlar, Yahudi göçü önemli ölçüde artmasına rağmen, bölgedeki Yahudi nüfusu çok azdı. İngiliz hükûmetine "Filistin'de Yahudi halkı için ulusal bir yuva kurulması" için bağlayıcı bir yükümlülük içeren Filistin Mandası'nın kurulması ardından gerilim, Yahudiler ve Araplar arasında çatışmaya dönüştü. Erken çatışmayı çözme girişimleri, 1947 Birleşmiş Milletler Filistin Bölme Planı ve daha geniş Arap-İsrail çatışmasının başlangıcı olan 1947-1949 Filistin savaşıyla sonuçlandı. İsrail-Filistin süregelen durumu, 1967 Altı Gün Savaşı'nda İsrail'in Filistin topraklarını işgal etmesiyle başladı.
Gazze, Filistin'in güneybatısında bulunan, Gazze Şeridi'nin en büyük şehri. Akdeniz sahilinden 4 km içeride kurulmuş olan Gazze'nin nüfusu yaklaşık 650 bindir.
Hamas veya resmî adıyla İslamî Direniş Hareketi, Filistin Ulusal Yönetimi'nde seçimle belirlenmiş Filistin Parlamentosunda çoğunluğu elinde tutan Filistinli paramiliter örgüt ve sünni, İslamcı ve militarist siyasi parti.
Filistin, sıklıkla şu tanımları ifade eder:
- Filistin Devleti: Orta Doğu'da bir ülke.
- Filistin (bölge): Orta Doğu'da coğrafi ve tarihi bir bölge.
İsmail Haniye, Filistinli siyasetçi, Filistin Ulusal Yönetimi'nin eski başbakanı. Hamas'ın görev başındayken öldürülen eski Siyasi Büro Başkanı.
Filistin, resmî adıyla Filistin Devleti, Orta Doğu'da ve Batı Asya'da, Akdeniz kıyısındaki tarihî Kenan Bölgesi'nde bulunan ve Batı Şeria ile Gazze Şeridi'nde belirtilen bölgelerde de facto olarak hüküm süren bir Arap devletidir. Devletin başkenti her ne kadar Doğu Kudüs olarak belirlense de Kudüs tamamen İsrail'in kontrolünde olduğu için başkenti Ramallah'ta yani Batı Şeria'da bulunmaktadır. Filistin toprakları 1948'den 1967'ye kadar Mısır ve Ürdün tarafından ele geçirilmişken 1967'deki Altı Gün Savaşı'ndan sonra ise İsrail tarafından ele geçirilmiştir. Şubat 2020 itibarıyla 5.051.493 nüfusla dünyada en çok nüfusa sahip 121. devlet olmuştur.
Gazze Savaşı, İsrail Savunma Kuvvetleri'nin, Hanuka'nın devam ettiği 27 Aralık 2008 tarihinde yerel saatle 09:30 sıralarında Hamas'ın İsrailli sivillere ve askeri birimlere karşı kassam roketli saldırılar yaptığı gerekçesi ile başlattığı savaş. İsrail'in savaşta sadece 3 vatandaşı hayatını kaybederken yaptığı saldırılar nedeniyle Gazze'de 1133 insan ölmüş 4000'den fazla insan yaralanmış ve on binlerce insan evsiz kalmış ve yaşam alanını terk etmek zorunda kalmıştır.
İsrail'de İslam, Yahudiliğin ardından en yaygın dindir. Müslümanlar, İsrail nüfusunun %17'si, çoğunlukla İsrail'in Arap vatandaşlarından oluşan Müslümanlardan oluşur ve bunlar böylece İsrailli Yahudilerden sonra İsrail'deki en büyük ikinci dini grubu oluştururlar. Bunun yanında, Batı Şeria nüfusunun %75'i ve Gazze Şeridi nüfusunun %99'unun Müslümanlardan oluşması ile İslam, Filistinlilerin büyük çoğunun dinidir. İsrail'in başkenti Kudüs, Suudi Arabistan'da yer alan Mekke ve Medine'nin ardından Müslümanlar için üçüncü kutsal şehir olarak sayılır. Müslümanlar, Kudüs'teki Tapınak Tepesi 'nin Muhammed'in cennete yükseldiği yerin olduğuna inanırlar. Kur'an'da Kudüs'ün ismi dolaylı olarak geçer.
Gazze-İsrail çatışması, birinci ve ikinci intifadalar ile başlayan on yıllardır devam eden Gazze-İsrail çatışması.
"Filistin toprakları" terimi, 1967'den beri İsrail'in işgal ettiği bölgeler olan, Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ni tanımlamak için uzun yıllardır kullanılmaktadır. Uluslararası Adalet Divanı (UAD), Doğu Kudüs dahil Batı Şeria'dan "İşgal Altındaki Filistin Toprakları" olarak bahsetti ve bu terim UAD tarafından verilen Temmuz 2004'teki kararda yasal tanım olarak kullanıldı. 1999'dan bu yana, Birleşmiş Milletler (BM) resmî terminolojisinde, işgal edilmiş Filistin toprakları giderek diğer terimlerin yerini almıştır. Avrupa Birliği (AB) de bu kullanımı benimsemiştir. "İşgal Altındaki Filistin Bölgesi" terimi, BM ve diğer uluslararası kuruluşlar tarafından Ekim 1999 ile Aralık 2012 arasında Filistin Ulusal Yönetimi tarafından kontrol edilen alanlara atıfta bulunmak için kullanıldı. AB, aynı dönemde ara sıra "Filistin Yönetimi toprakları" gibi paralel bir terim de kullanmıştır.
Gazze-İsrail bariyeri, Gazze-İsrail sınırının İsrail tarafında bulunan bir sınır bariyeridir. Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Erez Geçişi, İsrail'den Gazze'ye gelen insan ve malların tek geçiş noktasıdır; Bariyerde Kerem Ebu Salim sınır kapısı adı verilen ve İsrail malların Mısır-Gazze sınırı üzerinden doğrudan Mısır'dan Gazze'ye gitmesine izin vermediği için Mısır'dan gelen malların geçişine özel ikinci bir geçiş noktası bulunmaktadır.
Ömer Fervana, Filistinli jinekolog ve akademisyen.
Cemile Abdullah Taha el-Şanti, Filistinli Arap kadın siyasetçi, akademisyen ve insan hakları aktivisti.
Yahya İbrahim Hasan Sinvar Filistinli politikacı ve Hamas lideridir. İsmail Haniye'nin yerine geçtiği Şubat 2017'den bu yana Hamas'ın Gazze'deki lideridir. Yahya Sinvar Hamas'ın güvenlik aygıtının kurucularından biriydi. İsrail ile işbirliği yaptığından şüphelenilen kişileri öldürmesi sebebiyle İsrailliler ona "Han Yunus Kasabı" lakabını taktı.
Gazze Şeridi'de, 2023 Hamas-İsrail Savaşı sonucunda ciddi bir kıtlık yaşanmaktadır. Kıtlık, fırınlar ve un değirmenleri gibi gıda altyapısını tahrip eden İsrail hava saldırılarının ve temel malzemelerin yaygın bir şekilde kıtlığının bir sonucudur. Bu durum yarım milyondan fazla Gazzeliyi açlığın eşiğine getirmiştir ve Şerit'teki daha geniş insani kriz'in bir parçasıdır.
Gazze Şeridi, Altı Gün Savaşı sırasında İsrail güçlerinin bölgeyi ele geçirdiği 6 Haziran 1967'den beri İsrail tarafından askeri işgal altında tutulmaktadır, daha sonra Mısır tarafından işgal edildi. İsrail Gazze Şeridi'nden tek taraflı olarak çekildi 2005 yılında, Birleşmiş Milletler, uluslararası insan hakları örgütleri ve bazı hukuk akademisyenleri Gazze Şeridi'nin hala İsrail tarafından askeri işgal altında olduğunu düşünmektedir, çünkü İsrail hala Gazze'nin hava ve deniz sahası, Gazze'nin yedi kara geçişinden altısı, bölge içinde girilmesi yasak bir tampon bölge ve Filistin nüfus kaydı üzerinde doğrudan kontrolü elinde tutmaktadır. İsrail, ABD ve diğer hukuk, askeri ve dış politika uzmanları ise İsrail'in 2005'te çekilmesiyle birlikte "işgalin yasal tanımı uyarınca gerekli olan etkin kontrolü devrettiğini" iddia etmektedir. Mısır tarafından desteklenen İsrail, Gazze Şeridi'ne yönelik ablukasını sürdürmekte ve Gazze Şeridi'ne mal ve insan giriş çıkışını kısıtlamaktadır. Abluka, bir işgal biçimi ve yasadışı toplu cezalandırma olarak kategorize edilmiştir.
Filistin'de spor, İsrail'in Gazze Şeridi'ni işgali nedeniyle büyük ölçüde zarar görmüştür. Filistin Olimpiyat Komitesi ve Filistin Futbol Federasyonu'na göre 26 Temmuz 2024 itibarıyla 245 adeti futbolcu olmak üzere 400 Filistinli sporcu İsrail saldırılarında ölmüştür. İsrail saldırıları stadyumların yıkılmasına ve kulüplerin kapatılmasına da yol açmıştır.
