Rüstem Paşa Hanı - Turkipedia

Rüstem Paşa Hanı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinin Karaköy semtinde bulunan tarihi bir handır.

Tarihçesi

Kurşunlu Han, Karaköy Perşembe Pazarı’nda Kardeşim Sokağı’nda bulunmaktadır. 1544-1550 yılları arasında inşa edilmiştir. Rüstem Paşa Kervansarayı olarak da bilinen bu han, o tarihlerde eski Galata surlarının Haliç’e açılan Balıkpazarı ve Yağkapanı kapılarının içinde, Galata Bedesteni’nin doğusunda yer alır.^[1] Araştırmacılar Rüstem Paşa’nın vakfettiği birçok yapının Mimar Sinan tarafından yapılmış olmasından yola çıkarak, Kurşunlu Han’ın da Saint Michel Kilisesi’nden Mimar Sinan tarafından dönüştürüldüğünü düşünür^[2] Petrus Gyllius 1544 yılında İstanbula’a gelişinde, Kurşunlı Han’ın yerinde 13. yüzyıla tarihlenen Saint Michel Kilisesi’nin olduğundan ve 1550’deki ikinci gelişinde bu binanın yerinde Rüstem Paşa Hanı adıyla bir yapının olduğundan bahseder. 1896 ve 1909 yılları arasındaki arşiv belgelerine göre 20. yüzyılda Kurşunlu Han gayrimüslim matbaacılara iş yeri olarak hizmet vermiştir. İnşa edildiği tarihten günümüze dek sıkça kimlik değiştirmiş olan Kurşunlu Han günümüzde hırdavat ustalarının iş yerleri, sanat atölyesi ve galeri gibi farklı alanları bir araya toplamaktadır.^[2]

Yapının Mimari Özellikleri

Kurşunlu Han, şehre ticaret için gelenlerin konakladığı kervansaray tarzı iki katlı bir han yapısıdır. Yapının girişinde erken Bizans döneminden kalma, korint üslubunda bir sütun başlığı bulunur. Üzerindeki akantus yaprağı bezemelerinden 5.yüzyıla tarihlenebilen başlık oyularak kuyu başlığı haline getirilmiştir ve günümüzde de aktif olarak kullanılmaktadır.^[2] Kurşunlu Han’ın klasik tarzda ince ve uzun avlusu 8,25 m x 47 m ölçülerindedir. Hanın ilk katında 27 oda ile 2 eyvan, üst katında ise 30 oda bulunur.^[3] Birinci ve ikinci kat kemer ve revakları arasındaki yapı tekniği farklılıklarından her iki katın farklı dönemlerde yapıldığı düşünülür.^[2]

Kaynakça

^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 14 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Şubat 2022.
^ ^a ^b ^c ^d Çınaryılmaz, N.E. (2019) Galata Kurşunlu Han (Rüstem Paşa Hanı). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
^ https://www.meroddi.com/wp-content/uploads/2020/05/GALATA-GEZİ-REHBERİ-Akdogan-Ozkan.compressed.pdf 14 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.]

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Beyoğlu veya eskiden Pera, İstanbul ilinin Avrupa yakasında bulunan ilçelerinden biridir. Kuzeybatıda Şişli ve Kâğıthane, doğuda Beşiktaş ve İstanbul Boğazı, güneyde ve batıda ise Haliç ile sınırlı ilçenin yüzölçümü 8,76 km²'dir ve 45 mahalleden oluşmaktadır. İsmini Pera da denen, Tünel–Taksim arasında uzanan İstiklal Caddesi ve ona açılan sokakların belirlediği alanı kapsayan Beyoğlu semtinden alır.

<span class="mw-page-title-main">Rüstem Paşa</span> 33. Osmanlı sadrazamı

Rüstem Paşa, Kanuni Sultan Süleyman saltanatı döneminde 28 Kasım 1544 - 6 Ekim 1553 ve 29 Eylül 1555 - 10 Temmuz 1561 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Koza Han 15. yüzyıl sonlarında II. Bayezid tarafından mimar Abdül ula bin Pulat Şah'a İstanbul'daki eserlerine vakıf olarak Bursa'da yaptırılmış handır.

<span class="mw-page-title-main">Karaköy</span> Beyoğlu, İstanbulda bir semt

Karaköy, İstanbul ilinin Beyoğlu ilçesine bağlı semt. Bankaları ve iş hanlarıyla ünlü en eski ticaret merkezlerinden biridir. Eski Galata semtinin modern adıdır. Tarih boyunca bir liman ve ticaret merkezi olma özelliğiyle ön plana çıkmıştır. Boğaziçi'nin Avrupa tarafında Haliç'in ağzında yer alır. Karaköy, şehrin çok tarihsel bölgelerinden ve en eskilerinden biridir. 19. yüzyılın son çeyreğinde Osmanlı Devleti'nin finans merkezi haline gelmişti. Bugün ise, önemli bir ticaret ve ulaşım merkezidir.

Rüstem Paşa Camii, İstanbul, Fatih ilçesi, Tahtakale semtinde Hasırcılar Çarşısı içinde yer alan cami.

Sinan Paşa veya Sinanüddin Yusuf Paşa, I. Süleyman döneminde, 1550-1553 yılları arasında Osmanlı Donanması'nın kaptan-ı deryasıydı.

Sokullu Mehmet Paşa Cami ya da bilinen diğer ismiyle Köprübaşı Camii, İstanbul'da bulunan 16. yüzyıldan kalma bir Osmanlı camisinin kalıntısıdır.

Kürkçü Hanı, İstanbul'un Mahmutpaşa semtinde yer alan han. Fatih bölgesinin Eminönü semtinde bulunan 15. Yüzyıl han yapılarından bir tanesidir. Dayahatun Mahallesi’ndeki Mahmut Paşa Yokuşu’nda bulunan Çakmakçılar ve Çarkçılar sokaklarının arasındaki bölgede 129 numarada yer almaktadır. İki adet girişi bulunur. Çarkçılar sokağı tarafındaki lokasyonu dolayısıyla Büyük Yeni Han ile komşudur. Ticaret hanıdır. Vezir Mahmut Paşa tarafından mimar Atik Sinan'a yaptırılmıştır

Sinanpaşa, İstanbul ilinin Beşiktaş ilçesindeki bir mahalle. Mahallenin bulunduğu bölge 17.yy'dan önce Beşiktaş semti olarak anılmaktayken; Beşiktaş semtinin Galata beldesine bağlanması ile birlikte günümüzdeki ismini almıştır. Cihannüma, Türkali, Vişnezade semtleri ve İstanbul Boğazı ile çevrilidir. Adını aldığı Sinan Paşa Camii, Barbaros Hayreddin Paşa Türbesi ve meydanı ile İstanbul Deniz Müzesi semt sınırları içindedir.

Kurşunlu Külliyesi, Eskişehir'de Odunpazarı semtinde bulunan külliye. Çoban, Gazi, Melek lakapları ile bilinen Çoban Mustafa Paşa tarafından yaptırılmıştır. Cami kapısındaki kitabesine göre 1525 yılında yaptırılmıştır. Cami, 20 odalık zaviye, öğretim yeri, misafir yeri, misafir odaları olan imaret, halk arasında ve çeşitli yayınlarda zaviye ve medrese olarak bilinmektedir. Zaviyenin ilk açıldığı zaman hangi tarikat için olduğunu bilinmemektedir. Ancak daha sonra mevlevi dergahına çevrilmiş, tekke ve zaviyelerin kapatılmasına kadar devam etmiştir. Külliyeye ait olan kervansaray da Vakfiyede geçmemektedir. Tuhfetül Mimarin'de Mimar Sinan'ın Eskişehir'de bir kervansaray yaptığı kayıtlıdır. Cami Mimar Sinan'a mal edilmekle birlikte Mimar Sinan'ın eserlerine ait listelerde bu külliyeden sadece kervansarayın ismi geçmektedir.

Rüstem Paşa Kervansarayı, Edirne merkezinde bulunan 16. Yüzyıl yapısı görkemli bir kervansaraydır.

<span class="mw-page-title-main">Rüstem Paşa Kervansarayı (Erzurum)</span> Erzurum, Türkiyede bir kervansaray

Rüstem Paşa Kervansarayı, Erzurum kentinde bulunan 16. yüzyıl yapısı bir kervansaraydır. “Rüstem Paşa Bedesteni” veya “ Taş Han” olarak da adlandırılır.

Karaköy Camii veya diğer adıyla Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii, 1903'te Karaköy Meydanı'nda Raimondo D'Aronco tarafından inşa edilen cami. 1956'da dönemin Başbakanı Adnan Menderes tarafından başlatılan “İstanbul’da İmar Hareketi” kapsamında Karaköy Meydanı'ndaki tarihi caminin de yerinden sökülerek Kınalıada'da yeniden inşa edilmesine karar verildi; bu yüzden günümüzde, camii Karaköy Meydanı'ndaki yerinde bulunmamaktadır.

Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi, İstanbul'un Beyoğlu ilçesi Karaköy semtinde bulunan Ermeni kilisesi. İstanbul'un fethinden önce İstanbul'a yerleşmiş olan Ermeniler ve Cenevizliler arasındaki iyi ilişkilerin bir sonucu olarak Cenevizliler kendilerine ait bir kutsal alanı Ermenilere satar. Kırım-Kefe kentinden İstanbul'a gelen Goms veya Gozma adlı bir hayırsever Ermeni tüccar, Cenevizlilerden alınmış olan bu arsa üzerine bir kilise inşa ettirir. Aved adlı bir demirci ustasının da kilisenin mihrabını tamamlayıp yanına Surp Haç Mabedi'ni inşa ettiği bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kurşunlu Han (Üsküp)</span>

Kurşunlu Han, tarihî Üsküp Çarşısı içinde bulunan, 16. yüzyılda inşa edilmiş Osmanlı dönemine ait kervansaray.

Karaköy İskelesi, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde bulunan bir iskeledir. İskele, Haliç'te Galata Köprüsü'nün doğusunda yer almaktadır. Şehir Hatları tarafından işletilen iskeleden Eyüpsultan, Kadıköy, Bostancı ve Üsküdar'a giden seferler bulunmaktadır.

Kurşunlu Han; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Ankara Kalesi'nin yakınlarında bulunan tarihi bir handır. Kitabesi olmasa da 1471 yılında, Fatih Sultan Mehmet'in başvezirlerinden biri olan Rum Mehmed Paşa tarafından yaptırıldığı düşünülmektedir. Güneyinde bulunan Mahmut Paşa Bedesteni ile aynı mimari özellikleri gösterdiği için hemen hemen aynı tarihlerde inşa edildikleri konusunda görüşler vardır. 1946 yılındaki onarımda ele geçirilen, II. Murat dönemine ait sikkeler ise; hanın 15. yüzyılın ilk yarısında var olduğunu kanıtlar niteliktedir.

İstanbul'un hem kültürel hem ticari açıdan stratejik noktalarından birisi olan Kemeraltı bölgesi, Beyoğlu ilçesinin Karaköy semtinde yer almaktadır.Bugün içerdiği değerler itibarıyla köklü değişimlere sahne olmakta olup tarih boyunca o sahnede pek çok rol edinmiştir.Gerçekleşen planlı ve plansız dönüşümlerle yeni çehreler edinen Kemeraltı, bu çehrenin ifadesini;içinde süregelen yaşamında, mimarisinde veya günlük deviniminde dile getirmektedir.Bu ifadeler, Kemeraltı bölgesinin tarihsel yaşantısının kanıtlarıdır.Bölgeye verilen Kemeraltı ismi ise 18. yüzyıla tarihlenmektedir.St. Benoit Fransız Lisesi'nin yanında bulunan bir manastırın kemeri yolun karşı tarafına geçtiği için Kemeraltı ismiyle anılmıştır.

Gürcü Kapı, Osmanlı Devleti sınırları içinde, tarihsel olarak Gürcü toprakları olmayan yerlerdeki Gürcü yerleşmesine ve tarihsel Gürcistan'a açılan sur kapılarına verilen addır. Gürcü Kapı adını taşıyan üç önemli yerden biri İstanbul'da, diğer ikisi Erzurum ve Kayseri'de bulunmaktadır.

T.C. Ziraat Bankası Karaköy Binası, Nouveau mimarlık akımı ve tarihi banka binalarının İstanbul ve Türkiye' deki en önemli simge binasıdır. 1934 yılında Creditanstalt bankası ile birleşerek kapanan bir Avusturya banka şirketi Wiener Bankverein tarafından yaptırılan bina günümüzde en son T.C. Ziraat Bankası mülkiyetinde, bugün dışarıdan bütün görkemiyle ayakta dursa da yenileme çalışması adı altında içi tamamen boşaltılmış kaba inşaat olarak atıl vaziyette yaşam mücadelesi vermektedir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.