İçeriğe atla

Rüknü'l-Devle Davud

Rüknü'l-Devle Davud, (1114-1144'te hüküm sürdü), Artuklu Beyliği'nin Hasankeyf kolunun Türkmen emiri. Sökmen Bey'in oğluydu ve kardeşi İbrahim'in ardından tahta geçti. [1]

Kardeşi İbrahim'in vefatından sonra Davud, 1109'da Hasankeyf'in beyi olarak tahta geçti. Bey olmasına rağmen amcası İlgazi'nin otoritesini kabul etti. Ancak 1122'de Hüsameddin Timurtaş'a aynı saygıyı göstermeyi reddetti. Belek Gazi'nin 1124'teki ölümünün ardından Davud, Harput'u ele geçirdi. [2] Kuzeni Timurtaş'la rekabete girdi.

Edessalı Matta'ya göre Davud, 1123 ile 1125 yılları arasında Gürcistan Krallığı'na karşı yapılan seferde Ahlat hükümdarına katıldı. [2] 1126'da İmadeddin Zengi Nusaybin'i kuşattığında Davud'tan yardım istedi ve ona şehri vermeyi vadetti. 1128/1129'da Halep'in fethi de dahil olmak üzere daha sonraki zaferler, Artuklu emirlerini diğer Türkmen liderleriyle birleşmeye zorladı.

1131'de Davud, Katalbas ve Batasa kaleleri [2] ile Siirt şehrini işgal ederek gücünü artırdı. Ancak 1134 yılında Amida yakınlarında Timurtaş ve Zengi'ye karşı yenilgiye uğradı. [2]

Davud 1144 yılında vefat etti ve yerine oğlu Kara Arslan geçti.

Kaynakça

Kaynaklar

  • Bosworth, Clifford Edmund (2004). The new Islamic dynasties: a chronological and genealogical manual. Edinburgh University Press. ISBN 978-0-7486-2137-8. 
  • Ibn al-Azraq al-Fariqi (1979). Carole Hillenbrand (Ed.). The History of the Jazira 1100–1150: The Contribution of Ibn al-Azraq al-Fariqi. 2. University of Edinburgh.  r eksik |soyadı1= (yardım)
  • Yücel, Yaşar; Sevim, Ali (1990). Türkiye Tarihi Cilt I. Ankara: AKDTYK Yayınları. 
  • Nicolle, David (2003). Birinci Haçlı seferi 1996-1999. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları. ISBN 978-605-360-245-3. 
  • Güray Kırpık. "Artuklu Haçlı Münasebetleri (1098-1124)" (PDF). gazi Iniversity. Erişim tarihi: 23 Mart 2015. 
  • Canby, Sheila R.; Beyazit, Deniz; Rugiadi, Martina; Peacock, A. C. S. (27 Nisan 2016). Court and Cosmos: The Great Age of the Seljuqs (İngilizce). Metropolitan Museum of Art. ISBN 978-1-58839-589-4. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eyyûbîler</span> Orta Doğuda hüküm sürmüş olan geç dönem Orta Çağ Kürt devleti (1171–1250)

Eyyûbîler, Eyyûbîler Devleti veya Eyyûbî Sultanlığı, Zengî Devleti'nin komutanı ve daha sonradan Fâtımî Devleti'nin veziri olan Selahaddin Eyyubi'nin 1171 yılında kurduğu Eyyûbî Hanedanı'nın Mısır ve Suriye'de egemen olduğu Sünni Müslüman bir devlettir. En güçlü olduğu dönemde Mısır, Suriye, Irak, Hicaz, Filistin, Libya, Yemen ve Levant bölgelerini egemenliği altında tutmuştur. 1171'de Selahaddin Eyyubi tarafından Mısır'daki Şii Fâtımî Hâlifeliği'nin ortadan kaldırılmasının ardından doğan bir iktidar boşluğuyla tarih sahnesine çıkan devlet, 1187'de Hıttin Muharebesi ile Kudüs'ü Hristiyanlardan geri almış ve Orta Doğu'da önemli bir güç hâline gelmiştir. Hanedanlık, bölgedeki hâkimiyetini 13. yüzyılın ortalarına kadar sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">I. Mesud</span> 4. Anadolu Selçuklu Sultanı

I. Rükneddin Mesud (1095-1156) en uzun süre hüküm sürmüş Anadolu Selçuklu Sultanı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Dânişmendliler Beyliği</span> bir Türk beyliği

Danişmendli Beyliği, 1080–1178 yılları arasında Sivas merkez olmak üzere Çorum, Tokat, Niksar, Amasya, Malatya, Elazığ, Kayseri şehirleri civarında kurulmuş bir Anadolu beyliğidir. II. Kılıçarslan tarafından yıkılmıştır. İlk başkenti Niksar olup sonraki başkenti Sivas'tır. Anadolu Selçuklu Devleti'ne katılan ilk Türk beyliğidir.

<span class="mw-page-title-main">Artuklu Beyliği</span> Güneydoğu Anadoluda hüküm sürmüş bir Türk beyliği (1102–1409)

Artuklu Beyliği ya da diğer adıyla Artuklular, Harput, Mardin ve Hasankeyf bölgelerinde 1102-1409 yılları arasında hüküm sürmüş bir Oğuz Türkmen beyliğidir.

<span class="mw-page-title-main">Zengîler</span>

Zengîler, 12. ve 13. yüzyıllarda Mezopotamya ve Suriye'de hüküm sürmüş Türk devletidir. İlk hükümdarı İmâdüddin Zengî'dir.

<span class="mw-page-title-main">Nûreddin Mahmud Zengî</span>

Nûreddin Mahmud Zengî, Büyük Selçuklular'ın Haleb Atabeyi.

Artuklu Beyliği 1102-1409 yılları arasında Mardin, Hasankeyf ve Harput bölgelerinde hüküm süren bu Türkmen beyliği Sökmen Bey'e dayanan Sökmenoğulları ve İlgazi Bey'e dayanan İlgazioğulları olarak iki hanedana ayrılmışlardır.

Fahreddin Osman tam ismiyle Malik Mansur Fahreddin Osman bin Çakmak 1453'te 80 yaşında ölen babası Zahir Çakmak'in yerine geçen ve 1 ay saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memluk hükümdarı.

Aziz Yusuf tam ismiyle Malik Aziz Cemaleddin Yusuf bin Barsbay 1438de ölen babası Barsbay'in yerine geçen ve çok kısa bir dönem için saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memlûk hükümdarı.

Adil Tumanbay tam ismiyle Malik Àdil Sayfeddin Tumanbay 1501'de bir komployla Memlûk Sultanı Eşref Canbulat'ın yerine geçen ve 1501'de yüz günlük bir dönem için saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memlûk hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Alâeddin Eretna</span>

Eretna Bey veya tam adıyla Alâeddin Eretna, Eretna Beyliği'nin kurucusu ve ilk sultanıdır.

Muzaffereddin Gökböri Eyyubilerin Türk Generali. Sultan Selahaddin Eyyubi'nin önde gelen emir ve generallerinden. Suriye ve Mısır hakimleri Zengiler ve Eyyubiler altında hizmet etmiştir. Selahaddin'in Müslüman Suriye'yi almasında çok önemli rol almış, sonradan Haçlı devletlerine karşı birçok savaşta, Kudüs'ün Fethinde ve Üçüncü Haçlı Seferi'nde yüksek rütbelerde yer almıştır. Kudüs Fethi öncesi; 1187 yılında kumandasındaki 7.000 kişilik Memluk birliği ile Gérard de Ridefort komutasındaki Tapınak Şövalyeleri'nin neredeyse tamamını öldürmüştür. Bu zaferi sayesinde Hıttin Muharebesi öncesi, Eyyubiler önemli bir avantaj elde etmiştir. Bir Türk beyliği olan Erbil Beyliği'nin son hükümdarıdır.

Urfa kuşatması ya da Edessa kuşatması 28 Kasımdan 24 Aralık 1144'e kadar sürdü ve sonuç olarak haçlı Urfa Kontluğu, Musul ve Halep atabeyi; I. İmâdüddin Zengî'nin eline geçti.

<span class="mw-page-title-main">II. Joselin</span>

II. Joselin, Urfa Kontluğu'n dördüncü ve son kontu.

Aksungur el-Porsuki, 1113 ile 1114 ve tekrar 1124 ile 1126 yılları arasında Musul emiri.

<span class="mw-page-title-main">Kara Arslan</span>

Fahreddin Kara Arslan Artuklu hanedanının bir üyesiydi ve Hasankeyf beyi Davud Devle'nin oğluydu. Kara Arslan, Davud'un 19 Muharrem 539'da ölmesinin ardından Hasankeyf'i yönetti. Nureddin Muhammed'in babasıdır.

Hüsameddin Kurtî Bey - Dilmaçoğulları Beyliği'nin 1137/38'den 1143'e kadar hüküm süren hükümdarı. Düşmanlarına karşı zalim olduğunu anlatılır. 1131'de Gürcü kafataslarından bir dağ yapılmasını emrettiği söyleniyor. küçükresim|350x350pik| Dilmaçoğulları Beyliğinin yaklaşık sınırları Kurti, Dilmaçoğulları Beyliği'nin hükümdarı Togan Arslan'ın oğludur. Kurti'nin doğum zamanı veya çocukluğu hakkında hiçbir şey bilinmemektedir. Kurti, Sökmen'nin Gürcülere karşı düzenlediği seferlere katıldı.

Devletşah Bey, 1145/46-1192 yılları arasında hüküm süren Dilmaçoğulları beyidir. Devletşah, Dilmaçoğulları'nın hem Bitlis'i hem de Erzen'i yöneten son beyiydi. Hayatının son dönemlerinde veya ölümünün hemen ardından beylik ikiye bölündü ve ardından Bitlis Ahlatşahların eline geçti.

Togan Arslan Dilmaçoğulları Beyliği'nin Türk beyiydi.

Yakut Arslan, Dilmaçoğulları'nın bir beyidir. Togan Arslan'ın oğludur ve kardeşi Hüsameddin Kurti'nin vefatının ardından bey olmuştur. Beyliği sırasında İmameddin Zengi, Dilmaçoğulları topraklarının bir kısmını ele geçirmiştir. Hasankeyf Artuklu Beyi Davud'un Amida yakınlarında Timurtaş ve Zengi'ye karşı yenilmesinin ardından Yakut Arslan da İmameddin Zengiye tabiyet sunmuş ve kendi topraklarını koruma amacıyla kardeşi Devletşah'ı da rehin olarak Musul'a göndermiştir.