İçeriğe atla

Rüştü Uzel

Mehmet Rüştü Uzel (d. 15 Ocak 1891,[1] Bursa - ö. 20 Ocak 1965), Türk bürokrat, eğitimci.

Mehmet Rüştü Uzel, 15 Ocak 1891 tarihinde Bursa'da dünyaya geldi.[1] Babası merkez tahsil memurluğu görevini yapan ve Güllü Berber lakabıyla da anılan Hafız Süleyman Efendi'dir.[1] İlk öğretimini Reyhan Paşa İlk Okulunda, orta öğretimini Bursa Mülki İdaresinde yaptı. Fransa Clermont Ferrand Üniversitesi'nden 1913 yılında mezun oldu. Öğretmenlik mesleğine Kastamonu Lisesi'nde Fizik-Kimya öğretmeni olarak 1914 yılında başladı. İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu'nda ve Galatasaray Lisesi'nde kimya öğretmenliği yaptı. İstanbul Kız Öğretmen Okulu müdürlüğünde bulundu.

Sanat okulları İdaresinin, vilayetlerinde, Milli Eğitim Bakanlığının devredilmesi üzerine 1927 yılında Yüksek ve Mesleki Öğretim Genel Müdürlüğüne atandı. 1930-1933 yılları arasında talim ve terbiye kurulu üyeliğinde bulundu. Mesleki ve Teknik Öğretim Dairesi kurulunca bu dairenin Genel Müdürlüğüne getirildi ve 1941 yılına kadar bu görevde çalıştı. 1941 yılında Mesleki ve Teknik Öğretim Müsteşarı oldu. Bu görevden 1950 yılında emekli oldu.

İtalya’da orta derecede Genel ve Mesleki Öğretim dalı rapor niteliğini taşıyan bir kitabı da bulunan Mehmet Rüştü Uzel 20 Ocak 1965 yılında öldü. Mehmet Ali Birand'ın eniştesidir.[2]

Türkiye’de Meslekî ve Teknik öğretimin, gerçek kurucusu Rüştü Uzel (1891-1965) Fransa’da Klerman-Ferrand Üniversitesinde genel kimya, sınaî kimya, ziraî kimya öğrenimi görmüştür. 1913'te yurda döndükten sonra çeşitli okullarda öğretmenlik ve yöneticilik yapmıştır. Sırasıyla Yükseköğretim Müdürlüğü, Meslekî ve Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü ve Meslekî ve Teknik Öğretim Müsteşarlığı görevlerinde bulunmuştur.

Hakkında Yazılanlar

M. Rüştü Uzel Hakkında T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Yayımlar Dairesi Başkanlığınca çıkarılan Eğitim adlı derginin 44 ncü sayısında Doç.Dr.Kemal TURAN (Marmara Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Öğretim Üyesi, İstanbul) imzalı yazıdan (Kaynak: https://web.archive.org/web/20050407182340/http://yayim.meb.gov.tr/yayimlar/sayi44/turan.htm) bir alıntı: "Meslekî ve Teknik Öğretim okulları ve gezici kurslarının yurt düzeyinde kurulup yaygınlaştırılması, okul binalarının inşası, atelye ve laboratuvarlarının modern cihazlarla-aletlerle donatılmasını sağlayan Uzel, fikirleri ve uygulamalarıyla batılı düşünce sistemi içinde bilinçli bir eğitim çağını başlatmıştır. Böylece o, teknik öğretimin gelişmesiyle ilgili düşüncelerini uygulayarak meslek okullarının gerçek birer eğitim kurumu haline getirilmesini ve teknik okullara döner sermaye sistemini getirmeyi başarmıştır.

Uzel, bir eğitimci (öğretmen) olarak ders verdiği okullarda öğrencilere iş eğitimini uygulamış, yaparak-yaşayarak öğrenmeyi bir zevk ve heyecan hâline getirmiştir. Onun kullandığı metodun daha sonraki yıllarda ve hatta bugün bile meslek okullarında uygulandığı görülmektedir. (1)

Kaynakça

  • Turan, K. (1992), Mesleki Teknik Eğitimin Gelişmesi ve M. Rüştü Uzel, İstanbul.

İlgili Araştırma Makaleleri

Ayşe Sıdıka Avar, Türk öğretmen.

<span class="mw-page-title-main">Millî Eğitim Bakanlığı (Türkiye)</span> Türkiyede bir bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, 430 sayılı Tevhid-i Tedrisat Kanunu, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kalkınma plan ve programları doğrultusunda millî eğitim hizmetlerini yürütmekle sorumlu olan bakanlık.

<span class="mw-page-title-main">Vefa Lisesi</span> 1872 yılında kurulan eğitim kurumu

Vefa Lisesi ya da eski adıyla Vefa İdadisi, 1872 yılında İstanbul'da kurulan, günümüzde Anadolu lisesi statüsündeki ortaöğretim kurumu.

<span class="mw-page-title-main">Polis Koleji</span>

Polis Koleji, Emniyet Genel Müdürlüğüne bağlı olan yatılı ve resmî üniformalı eski okul.

<span class="mw-page-title-main">Giresun Üniversitesi</span> Giresunda kurulu devlet üniversitesi

Giresun Üniversitesi, Türkiye Bakanlar Kurulunun 2006 yılı içerisinde aldığı bir kararla bağlı olduğu KTÜ'den ayrılarak Giresun ilinde açılan üniversite.

<span class="mw-page-title-main">Öğretmen</span> başkalarının bilgi, yeterlilik veya değerler edinmesine yardım eden kişi

Öğretmen veya eğitmen, eğitim kurumlarında önceden belirlenmiş hedefler doğrultusunda öğretim etkinliklerini planlı ve programlı bir biçimde düzenleyerek yürüten uzman eğitmendir. Anaokulu, okul, üniversite, akademi ve başka yerlerde görev yapar. Öğrencilerin öğretim uygulaması yoluyla bilgi, yeterlilik veya erdem kazanmalarına yardımcı olur.

<span class="mw-page-title-main">Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi</span>

Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi, Marmara Üniversitesi rektörlüğüne bağlı olarak lisans düzeyinde eğitim-öğretim yapılan yükseköğretim kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Emin Erişirgil</span>

Emin Erişirgil, Türk eğitimci, felsefeci, yazar ve siyasetçi, eski Türkiye içişleri bakanı.

Hüseyin Avni Başman, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Ortaöğretim Genel Müdürlüğü</span>

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü, Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığına bağlı olan Mesleki ve teknik anadolu lisesi, Anadolu lisesi, fen lisesi, sosyal bilimler lisesi, imam hatip lisesi gibi ortaöğretim kurumlarından sorumlu genel müdürlük.

Muharrem Kubat, Türk şairdir.

Sadrettin Celal Antel (1890-1954). Eğitimci, bilim insanı.

Hamdi Dicle Türk ressam, sanat eğitimcisi.

İsa Başlıoğlu Türk ressam ve akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Meslekî eğitim</span>

Meslekî eğitim, bireye iş hayatında belirli bir meslekle ilgili bilgi, beceri ve iş alışkanlıkları kazandıran iş dünyasına entegrasyonunu ve kişiliğini geliştirmeyi mümkün kılan eğitim

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de öğretmenlik</span>

"1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu'nun 43. Maddesine göre, öğretmenlik, devletin eğitim, öğretim ve bununla ilgili yönetim görevlerini üzerine alan özel bir ihtisas mesleğidir."

Mehmet Kazım Nami Duru, Türk asker, eğitimci ve siyasetçidir.

Mustafa Reşit Tarakçıoğlu,, Türk siyasetçi.

Mehmet Reşat Tardu, Türk siyasetçi ve eğitimci.

Vedide Baha Pars, Türk eğitimci, yazar.