İçeriğe atla

Rölatif etkinlik faktörü

Rölatif etkinlik faktörü veya RE faktörü bir patlayıcının tahribat gücünü TNT eşdeğeri/kg (TNTe/kg) ölçü biriminde TNT ile ilişkilendirir. R.E. faktörü 1 kg patlayıcıya eşdeğer olan TNT miktarıdır. RE büyüdükçe, patlayıcı daha güçlü olmaktadır. Örneğin, amonyum nitrat(%93) ve fuel-oil(%7) karışımı olan ANFO'nun rölatif etkinlik faktörü 0.34 iken (1KG TNT'nin %34'üne eşit), hidrojen peroksit ve aseton tepkimesi ile elde edilen TATP patlayıcının RE faktörü 0.80'dir (1KG TNT'nin %80'ine eşit). Çar bombası gibi nükleer silahlara ait bu oran ise 50 megaton TNT'ye kadar çıkabilmektedir.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Trinitrotoluen</span> kimyasal bileşen

Trinitrotoluen (TNT) veya daha özel olarak 2,4,6-trinitrotoluen, C6H2(NO2)3CH3 formülüne sahip bir kimyasal bileşiktir. Bu sarı katı bazen kimyasal sentezde bir reaktif olarak kullanılsa da, daha çok uygun kullanım özelliklerine sahip bir patlayıcı madde olarak bilinmektedir. TNT'nin patlayıcı verimi, bombaların standart karşılaştırmalı kuralı ve patlayıcıların yıkıcılığı olarak kabul edilir. Kimyada, TNT yük transfer tuzları üretmek için kullanılır.

3.7 cm KwK 36 L/46.5 (3.7 cm Kampfwagenkanone 36 L/46.5), Nazi Almanyası ordusu Wehrmacht tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan orta sınıf SdKfz.141 Panzerkampfwagen III tankına monte edilen 3.7 cm çapında bir top türüdür.

<span class="mw-page-title-main">7,5 cm KwK 40</span>

7.5 cm KwK 40 (7.5 cm Kampfwagenkanone 40), Nazi Almanyası ordusu Wehrmacht tarafından II. Dünya Savaşı sırasında Alman orta sınıf SdKfz.161 Panzerkampfwagen IV (Ausf. F2 modelinden sonraki) tankı ve SdKfz.142 Sturmgeschütz III taarruz topu (Ausf. F modelinden sonraki) üzerine monte dilmiş 7.5 sm çapındaki toptu. Taarruz topuna monte dilen modeline Sturmkanone 40 denildi. L/43 namlu boyu 2150 mm (43kalibre*50=2150) ve L/48 modeli ise 2400 mm boyundaydı. Topun eletrikli ateşleme sistemi ve yarı otomatik doldurma sistemi bulunuyordu. Sadece bu top için üretilmiş mühimmatı kullanabiliyordu.

Pascal (paskal), metrik sistemin basınç birimidir. Adını Fransız bilim insanı Blaise Pascal'dan alır.

<span class="mw-page-title-main">TM-35 mayını</span> SSCB yapımı dikdörtgen şekilli bir tanksavar mayın

TM-35 SSCB tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan dikdörtgen şekilli bir tanksavar mayınıdır. Dikdörtgen kutusunun taşıma sapı ve orta kısmında ise fünyesi ateşleyen baskı tapası bulunmaktaydı. Yeterli baskıya maruz kaldığında baskı tapası aşağıya inmekte ve aynen bir kaldıraçta olduğu gibi diğer ucunda bulunan MUV fünyesine ait pimi çıkartmakta ve mayını patlatmaktaydı.

TM-62 Rus yapımı serisi bir tanksavar mayınıdır. Mayın sahip olduğu 7.5 kg ana patlayıcı ve merkezi fünyesi ile basit bir yapısı olmasına rağmen incelendiğinde çok müthiş bir mayındır. Elle yerleştirilebildiği gibi PMR-1, PMR-2 model çekili tekerlekli ve GMZ model paletli mayın döşeyiciler ile yerleştirilebilir. Aynı zamanda VMR-2 model helikopter mayın döşeme sistemi ile havadan serpme usulü ile istenilen bölgeler mayınlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">TM-57</span>

TM-57, dairesel metal kutulu Rusya tarafından geliştirilen bir tanksavar mayınıdır. Mayın hem baskı plakalı hem de uzatma çubuklu fünye ile ateşlenebilir. TM-46 mayınının geliştirilmiş modelidir. Günümüzde Afrika, Orta Doğu ve Güney Asya da kullanılmaktadır.

MP-APVL 83-F4 Şili tarafından geliştirilen ve tasarlanması esnasında Amerikan M1A1den yararlanılan bir tanksavar mayınıdır. Mayın plastik bir mayın kutusu içerisindeki ana patlayıcı ve üzerindeki baskı plakasına bağlı fünyeder oluşmaktadır. Mayının içerisinde bulunan ana patlayıcı çevresinde bulunan 3.5 kilo ağırlığındaki demir bilyeler bulunmaktadır. Bu bilyeler tanksavar özelliğinin yanında mayına anti personel özelliği de verir.

PT Mi-Ba dairesel bakalit kasalı Çekoslovakya yapımı az metalli tahripli tanksavar mayınıdır. Mayın 1950'li yıllarda Çek ve Slovak ordu hizmetine girmiştir. Şu an kullanılmamaktadır. Mayın klasik şekilde üst kısmın merkezinde baskı plakası, iç kısmında ise simit şeklinde ana patlayıcı ve onun ortasında RO-7-II tipi fünyeden oluşmaktaydı. Mayın üzerinde metal olan tek parça içerisinde yay, iğne ve ateşleyici kapsül olan fünyeydi.

<span class="mw-page-title-main">TQ-Mi mayını</span>

TQ-Mi bütünüyle dairesel şekilli Çek yapımı bir tahripli tanksavar mayınıdır. Mayının ana gövdesi asfalt emdirilmiş mukavadan yapılmıştır. Merkezde bulunan baskı plakası camdan yapılma olup ateşleyici patlayıcıyı harekete geçiren kimyasal fünyenin hemen üzerinde bulunur. Ateşleyici olarak görev yapan patlayıcı ana patlayıcı olarak kullanılan TNTnin ortasında bulunmaktadır. Bunun yanında ana patlayıcının üst kısmına yerleştirilen metal parçaları mayına anti personel özelliği de katmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Panssarimiina m/44</span>

Panssarimiina m/44 Fin yapımı bir tür basınçlı tanksavar mayınıdır. 1944 yılında ordu kullanımına giren mayın II. Dünya Savaşı ve Devam Savaşı sırasında kullanılmıştır. Mayının ahşap kasasının içerisinde ana patlayıcı ve fünye bulunuyordu. Yeterli bir basınç olduğunda mayının üst kısmında bulunan ahşap parça kırılıyor ve altında bulunan füyeyi harekete geçirerek mayını patlatıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Panssarimiina m/S-39 ve m/S-40</span>

Panssarimiina m/S-39 ve Panssarimiina m/S-40 Fin yapımı bir tür basınçlı tanksavar mayınıdır. Mayınlar Kış Savaşı sırasında [[SSCB birliklerine karşı kullanılmıştır. Kış Savaşı sırasında hem ucuz hem de üretimi kolay bir mayına ihtiyaç duymuşlardır. m/S-39 Major A. Saloranta başkanlığındaki bir ekip tarafından Ekim 1939 tarihinde geliştirilmiş ve 8 Kasım 1939 tarihinde üretimine başlanmıştır. Finlandiya daki Lahti ve Helylä kentlerinde bulunan mobilya fabrikalarında bir hafta içerisinde 2,000 adet mayın üretilmiştir. Kış Savaşı sonuna kadar toplam olarak 133,000 adet mayın üretilmiştir. Mayının üzerinde yapılan değişiklikler ile m/S-40 modeli geliştirilmiştir.

PMR-4 Eski Yugaslavya yapımı bir tür kazıklı anti personel mayınıdır Mayın seri halinde çok fazla üretilmemiş olup sınırlı sayıda üretilmiştir.

NO-MZ 2B Vietnam yapımı bir tür tahripli anti personel mayınıdır. Mayın basitçe daire şeklindeki gövde ve içerisine vidalanmış MUV sınıfı fünyeden oluşmaktaydı. Ana patlayıcı çevresindeki balmumu içerisinde çelik şarapnel parçaları konularak etkisi arttırılmıştır.

Model 49 büyük bir silindir şeklinde kasaya sahip İsviçre yapımı bir kazıklı anti personel mayınıdır. Mayın günümüzde İsviçre Ordusu envanterinden kaldırılmıştır. Depolarda bulunan tüm stoklar imha edilmiştir. Mayının ana gövesi bir kazığa monteliyidi.Mayında kullanılan ZDZ-39 model fünye hem elle hem de gerilme düzeneği ile çalışmaktaydı. Mayının betondan olan dış gömleği içerisinde şarapnel görevi görmesi amacıyla çelik parçalar gömülmüştü.

<span class="mw-page-title-main">TNT eşdeğeri</span>

TNT eşdeğeri, patlamalarda salınan enerjinin miktarının ölçülmesinde kullanılan bir birimdir. TNT tonu 4,184 gigajoulelük enerji birimine eşittir ki bu değer de yaklaşık olarak bir ton ağırlığında TNT patlamasına eşittir. TNT megatonu ise 4,184 petajoulelük enerji birimine eşittir. Bununla birlikte TNT, atomik olmayan geleneksel patlayıcıların en etkilisi değildir. Örneğin dinamit, %60 daha fazla enerji yoğunluğu barındırır.

Bu liste belirli yoğunluklardaki çeşitli patlayıcı bileşiklerin patlama hızlarının listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Pentaeritritol tetranitrat</span>

PENT, PENTA, TEN, korpent veya pentirit olarak da bilinen Pentaeritritol tetranitrat veya yaygın kısaltılışıyla PETN, oldukça güçlü bir patlayıcı maddedir. Pentaeritritolün nitrat esteridir ve yapısal olarak nitrogliserine çok benzer. Penta, neopentan iskeletinin beş karbon atomunu ifade eder. PETN rölatif etkinlik faktörü 1.66 olan güçlü bir patlayıcı maddedir. Plastikleştirici ile karıştırıldığında, PETN bir plastik patlayıcı oluşturur. RDX ile birlikte Semtex'in ana bileşenidir.

<span class="mw-page-title-main">Mk 2 el bombası</span>

Mk2 Bombası, II. Dünya Savaşı ve daha sonra Vietnam Savaşı gibi savaşlar sırasında kullanılan bir Amerikan el bombasıdır. Mk2, dünyanın en ünlü el bombalarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">1,3,5-Trinitrobenzen</span> C6H3N3O6 formülüne sahip organik bir bileşiktir

1,3,5-Trinitrobenzen, C6H3N3O6 formülüne sahip organik bir bileşiktir. Üç trinitrasyonlu benzen türevlerinden biridir. Soluk sarı bir katı olan bileşik son derece patlayıcıdır.