İçeriğe atla

Règlement Organique (Lübnan Dağı)

Fransız seferi birlikleri 16 Ağustos 1860'ta Beyrut'a çıkıyor.

Règlement Organique (Organik Düzenleme), 1860 ile 1864 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu ile Avrupalı Güçler arasında yapılan ve Lübnan Dağı Mutasarrıflığı'nın kurulmasına yol açan bir dizi uluslararası sözleşmedir.

1860 yılında Dürzilerin gerçekleştirdiği katliamlar sırasında Şam'da Hıristiyanları koruyan Cezayir lideri Emir Abd-el-Kader'i tasvir eden tablo.

1860 Lübnan ihtilafı, Osmanlı birliklerinin müslüman asıllı güçlerine doğrudan destek vererek veya Hristiyan güçlerini silahsızlandırarak yardım etmesinin ardından Fransa'nın müdahale etmesine ve Hristiyan sivillere yönelik katliamı durdurmasına yol açtı. III.Napolyon liderliğindeki Fransa,1523 yılında yapılan bir antlaşmayla kurulan Osmanlı İmparatorluğu'nda Hıristiyanların koruyucusu olarak kadim rolünü hatırlattı[1] Katliamın ve uluslararası tepkinin ardından Osmanlı İmparatorluğu, 3 Ağustos 1860'ta düzeni yeniden sağlamak için 12.000 kadar Avrupalı askerin gönderilmesini kabul etti.[2] Suriye bölgesi o zamanlar Osmanlı İmparatorluğu'nun bir parçasıydı.[2] Anlaşma, 5 Eylül 1860'ta Avusturya,İngiltere,Fransa,Prusya ve Rusya ile yapılan bir anlaşmayla daha da resmileştirildi.[2] Fransa bu sayının yarısını sağlayacak ve diğer ülkeler ihtiyaç halinde ek kuvvet gönderecekti.[2] Anlaşma 5 Eylül 1860'ta Paris'te imzalandı.

Fransız seferinin önemli bir sonucu, 9 Haziran 1861'de Sultan'ın Konstantinopolis'ten Davud Paşa adlı bir Ermeni Hıristiyan Valiyi aday göstermesiyle Lübnan Dağı Mutasarrıflığının Suriye'den özerkliğinin tesis edilmesiydi. Aynı gün Osmanlı İmparatorluğu ile Avrupalı güçler arasında Beyoğlu, İstanbul'da imzalanan Beyoğlu Protokolü[3] adı verilen başka bir anlaşmayla bu anlaşmanın uluslararası tanınırlığı sağlandı. Protokol başlangıçta üç yıllık bir süre için uygulamaya konuldu.

Eylül 1864'te,tüzüğün kalıcı karakterini teyit eden ve küçük değişiklikler yapan başka bir sözleşme imzalandı. Ek bir Maruni bölgesi oluşturuldu ve valinin yönetimindeki konsey yeniden düzenlendi (şu anda on iki üyesi vardı - dört Maruni,üç Dürzi,üç Rum Ortodoks ve Yunan Uniate, bir Sünni ve bir Şii). Lübnan'daki Fransızca: Règlement Organique 1914'e kadar bu biçimde kaldı.

5 Eylül 1860 Anlaşması

Nesne

  • Madde 1: On iki bin kişiye çıkarılabilecek bir grup Avrupa askeri, barışın yeniden tesis edilmesine yardımcı olmak üzere Suriye'ye gidecek.
  • Madde 2: Majesteleri Fransız İmparatoru, birliklerinin yarısını sağlamayı derhal kabul eder. İşgücünün bir önceki madde de öngörülen sayıya çıkarılması gerekirse,Yüksek Güçler, doldurulması gerekenlerin belirlenmesi konusunda Babıali ile olağan diplomatik kanallar aracılığıyla gecikmeksizin anlaşmaya varacaklardı.
  • Madde 3: Seferin komutanı, Babıali Özel Komiseri ile temasa geçerek vardığında, koşulların gerektirdiği tüm adımları birleştirecek ve bu Kanunun amacını yerine getirmek için gerekli olan pozisyonları alacaktır.
  • Madde 4: Majesteleri Avusturya İmparatoru, Fransız İmparatoru, Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı Kraliçesi, Majesteleri Prusya Vekili Prensi ve Majesteleri tüm Rusya'nın İmparatoru yeterli deniz kuvveti bulunduracaklarına dair söz veriyorlar. Suriye kıyısında barışı yeniden tesis etmeye yönelik ortak çabaların başarısına katkıda bulunmak.
  • Madde 5: Yüksek Sözleşmeci Taraflar, bu sürenin göz önünde bulundurdukları barış hedefine ulaşmak için yeterli olacağına ikna olarak,süreyi Avrupa birliklerinin Suriye'deki işgalinin altı ayı olarak belirlediler.
  • Madde 6: Babıâli, seferi birliklerinin tedariki ve geçim kaynaklarına bağlı olduğu ölçüde kolaylaştırmayı taahhüt eder.
  • Madde 7: Bu Sözleşme onaylanacak ve onaylar beş hafta içinde veya mümkünse daha kısa sürede Paris'te teati edilecektir.

İmzacılar

9 Haziran 1861 Anlaşması

Duyuru

Karşılıklı mutabakatla değiştirilerek nihai anlaşmaya dönüştürülen 1 Mayıs 1861 tarihli Règlement Taslağı,Padişah Hazretleri tarafından ferman halinde kanunlaştırılacak ve Beş Büyük Devletin Temsilcilerine resmen iletilecektir. . Madde 1, Aali Paşa Hazretleri'nin beş Temsilci tarafından kabul edilen şu beyanına yol açmıştır:"Lübnan'ın idaresinden sorumlu Hıristiyan Vali, doğrudan rapor verecek olan Babıali tarafından seçilecektir. Müşir ve normal olarak doğrudan yetkisi altında olan Deir el Qamar'da ikamet ediyor. Üç yıl boyunca bu yetkiye sahip olsa da yine de görevden alınabilir, ancak görevden alınması bir karar sonucu açıklanamaz. Sürenin dolmasına üç ay kala Babıali, görev alanı dahilinde Büyük Güçlerin temsilcileriyle yeni bir anlaşma hazırlamaktır." Ayrıca, Babıali'nin, İdari Temsilciyi atama sorumluluğu altındaki memura verdiği yetkinin, her atama için değil,o zaman yetkiye sahip olacağı kalıcı olarak verileceği anlaşıldı. Bir yanda yabancı bir güç tarafından korunan tebaalar, diğer yanda dağda yaşayanlar arasındaki davalarla ilgili olan X.Madde ile ilgili olarak, Beyrut'ta toplanan bir Karma Komisyonun,"koruma titreleri". Şam'dan Beyrut'a giden yolun güvenliğini ve özgürlüğünü korumak için Babıali, söz konusu yol üzerinde en uygun göreceği şekilde bir korugan inşa edecektir. Koşullar uygun olduğunda Lübnan Valisi Dağı silahsızlandırabilir.

İmzacılar

  • Osmanlı Devleti adına Mehmed Emin Âli Paşa.
  • Charles, Marquis de La Valette, Fransa'nın Osmanlı İmparatorluğu Büyükelçisi.
  • Anton von Prokesch-Osten, Avusturya'nın Osmanlı İmparatorluğu Büyükelçisi.
  • Henry Bulwer, 1. Baron Dalling ve Bulwer, İngiltere'nin Osmanlı İmparatorluğu Büyükelçisi.
  • Robert von der Goltz, Prusya'nın Osmanlı İmparatorluğu Büyükelçisi.
  • Aleksey Lobanov-Rostovsky, Rusya'nın Osmanlı İmparatorluğu Büyükelçisi.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ France overseas: a study of modern imperialism By Herbert Ingram Priestley p.87
  2. ^ a b c d Just war or just peace?: humanitarian intervention and international law by Simón Chesterman p.32ff
  3. ^ Stanford J. Shaw, Ezel Kural Shaw, History of the Ottoman Empire and Modern Turkey, Volume 2, p.142-144

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Abdülmecid</span> 31. Osmanlı padişahı (1839–1861)

I. Abdülmecid, 31. Osmanlı padişahı ve 110. İslam halifesidir. II. Mahmud'un, Bezmialem Sultan'dan olan oğludur. Döneminde Tanzimat Fermanı'nı ilan ettirmesiyle ünlüdür. Osmanlı İmparatorluğu'nun son dört padişahının babası olarak, en çok sayıda oğlu padişahlık yapmış Osmanlı hükümdarı olan Abdülmecid, babası II. Mahmud gibi vereme yakalanmıştı. Ihlamur Kasrı'nda öldüğünde 38 yaşındaydı. Fatih'in Sultan Selim semtinde, Yavuz Selim Camii Haziresi'ne defnedildi ve bugün adı verilen bir türbesi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Prusya</span> 1525-1947 yılları arasında Orta Avrupada varlığını sürdürmüş eski bir Alman devleti

Prusya, tarihin değişik dönemlerinde değişik anlamlarda kullanılmış bir isim olmakla birlikte en çok 1713-1867 yılları arasında kendine Prusya Krallığı adını veren ve Orta Avrupa'da hüküm süren Alman devletinin ismidir.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan</span> Batı Asya’da bir ülke

Lübnan, resmî adıyla Lübnan Cumhuriyeti, Batı Asya'da Doğu Akdeniz kıyısında bir Arap ve Orta Doğu ülkesidir. Kuzey ve doğuda Suriye, güneyde İsrail batıda Akdeniz ile çevrili olan ülkenin ayrıca Kıbrıs ile deniz sınırı bulunmaktadır. Lübnan, Akdeniz Havzası ile Arap Dünyası'nın kesişiminde yer alması nedeniyle zengin bir tarihe sahiptir ve kendine özgü bir kültürel kimlik geliştirmiştir. Tarihteki Fenike uygarlığının vatanı Lübnan ve kıyılarıdır. Ülke pek çok dine ev sahipliği yapmaktadır. Yüz ölçümü 10.452 km² olan Lübnan en küçük ülkelerden biridir. Nüfusu yaklaşık 6 milyon, başkenti Beyrut, ulusal ve resmî dili Arapçadır. Fasih Arapça'nın yanı sıra günlük hayatta konuşma dili olarak Lübnan Arapçası kullanılmaktadır. Ayrıca Fransızca da resmî olarak tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Otto von Bismarck</span> Alman İmparatorluğunun ilk şansölyesi

Otto von Bismarck, 19. yüzyılda, bağları kuvvetli olmayan bir konfederasyon olan Almanya'nın birleşmesinde önemli rol oynayan ve Birleşik Almanya'nın ilk Şansölyesi olan Alman devlet adamıdır. Bismarck-Schönhausen Kontu ve Lauenburg Dükü olarak da anılan Otto von Bismarck, Yeni Almanya'yı kan ve demir politikasına göre kuracağını söylediği için kendisine Demir Şansölye adı verilmiştir.

Alman-Osmanlı ittifak antlaşması, I. Dünya Savaşı'na girerken Osmanlı yönetimi üzerinde artan Alman etkisini ittifakla sonuçlandıran ve Osmanlı Devleti'ni resmen İttifak Devletleri safında savaşa sokan gizli ittifak antlaşmasıdır. 2 Ağustos 1914'te İstanbul'da imzalanmıştır. Osmanlı tarafından antlaşmayı Sait Halim Paşa, Almanya adına ise Alman Büyükelçisi Baron von Wangenheim imzalamıştır. Bu antlaşmaya Said Halim Paşa'nın Yeniköy'deki yalısı ev sahipliği yapmıştır. Aynı gün ülke çapında seferberlik ve sıkıyönetim ilan edilmiştir.

Osmanlı İmparatorluğu reform dönemi, Türk ve Türkiye tarihi için önemli bir dönem. Bu dönem 1828'de başlayıp 1908'e kadar devam eder.

<span class="mw-page-title-main">III. Napolyon</span> Fransa Cumhurbaşkanı (1848-1852) ve 3. Fransa İmparatoru (1852-1870)

III. Napoléon, 1848-1852 yılları arasında Fransa Cumhurbaşkanlığı yapmış, sonrasında tertiplediği darbeyle cumhuriyeti yıkarak imparatorluğunu ilan etmiştir. Son Fransa imparatoru olarak 1870'e kadar hüküm sürmüştür. 1870 yılında II. Dünya Savaşı'ndaki Alman işgaline kadar sürecek Üçüncü Fransa Cumhuriyeti'ni kuracak olan hareketle devrilmiştir. Fransa'nın doğrudan halkoyuyla seçilen ilk devlet başkanı, aynı zamanda son hükümdarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alman İmparatorluğu</span> 1871den 1918e dek Almanya

Alman İmparatorluğu ya da İkinci Reich, 18 Ocak 1871'de Prusya ve diğer Küçük Alman Devletlerinin özellikle Otto von Bismarck'ın katkılarıyla, birleşmesiyle oluşan birleşik Alman devletidir. İlk imparatoru I. Wilhelm'in taç giymesiyle imparatorluk resmen kuruldu. Yeni İmparatorluğu Habsburg Hanedanı yerine Hohenzollern Hanedanı yönetti, başkent Berlin yapıldı. Yeni İmparatorluk, Avusturya'yı toprakları dışında bıraktı. 1884'ten itibaren Almanya, Avrupa dışında sömürgeler kurmaya başladı. Hızlı büyüyen ekonomisiyle, dünyanın en büyük ekonomilerinden biri oldu, ordusu ve donanmasıyla Büyük Britanya'ya kafa tutar hale geldi.

<span class="mw-page-title-main">Prusya Krallığı</span> Alman devleti (1701-1918)

Prusya Krallığı (Almanca: Königreich Preußen, [ˈkøːnɪkʁaɪç ˈpʁɔʏsn̩] olarak telaffuz edilir) 1701 ile 1918 yılları arasında Alman İmparatorluğu'nun Prusya eyaletini oluşturan bir krallıktı. 1866'da Almanya'nın birleşmesinin arkasındaki itici güçtü ve 1918'de dağılıncaya kadar Alman İmparatorluğu'nun önde gelen devletiydi. Adını Prusya denilen bölgeden alsa da merkezi Brandenburg Margravlığı'ydı. Başkenti Berlin'di.

<span class="mw-page-title-main">Bernhard von Bülow</span> Alman İmparatorluğu’nun dördüncü şansölyesi ve Prusya başbakanı

Prens Bernhard Heinrich Karl Martin von Bülow, Alman İmparatorluğu şansölyesi ve 1900-1909 arasında Prusya başbakanı. I. Dünya Savaşı öncesinde İmparator II. Wilhelm ile birlikte Almanya'yı genişletme politikası izlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Suriye ve Lübnan Mandası</span> Günümüzdeki Suriye ve Lübnan topraklarında 1923-1946 yıllarında Fransa egemenliğinde kalmış manda yönetimi

Fransız Suriye ve Lübnan Mandası (1923-1946), Birinci Dünya Savaşı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun bölünmesi sonrasında Suriye ve Lübnan'la ilgili olarak kurulan bir Milletler Cemiyeti mandası. Manda sisteminin sömürgecilikten farklı olması gerekiyordu, yöneten ülke, sakinleri kendi kendini yönetmeye uygun kabul edilene kadar mütevelli olarak hareket etmeyi amaçladı. Bu noktada, görev süresi sona erecek ve bağımsız bir devlet doğacaktı.

<span class="mw-page-title-main">Şihab ailesi</span>

Şihablar ("Shihabs" veya "Chehabs" Lübnan'ın asil ailesidir. Şihaplar aslen kökeni Mekkedeki Kureyş kabilesine dayanan Wadi-al-Taym'ın geleneksel prensleridir.

<span class="mw-page-title-main">Alman ikiliği</span> Avusturya ile Prusya arasında 18. ve 19. yüzyıllarda Orta Avrupada hakimiyet kurmak için uzun yıllar süren rekabet

Avusturya ve Prusya arasında 18. ve 19. yüzyıllarda Orta Avrupa'da hakimiyet kurmak için uzun yıllar süren rekabete Almancada Almanca: Deutscher Dualismus denilmektedir. Bu rekabetin bir parçası olarak savaşlar yapılırken, rekabet aynı zamanda Almanca konuşan halkları temsil eden bir siyasi güç olma yolunda da bir prestij yarışı haline gelmiştir. İki ülke arasındaki çatışma ilk olarak Yedi Yıl Savaşları'nda kendini gösterirken, Napolyon Savaşları ve İkinci Schleswig Savaşı gibi durumlarda zaman zaman aynı safta bulundukları da olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü Koalisyon</span>

Üçüncü Koalisyon veya Üçüncü Koalisyon Savaşı, 1803-1806 yılları arasında, Büyük Britanya - Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu - Rus İmparatorluğu Koalisyonu ile Fransa Cumhuriyeti arasında gerçekleşmiş muharebeler dizisidir. Bu koalisyon savaşında, Napolyon'un asıl amacı, Büyük Britanya'nı işgal edip, savaşı kökten bitirmekti. Trafalgar Muharebesi'nde yenilmesi üzerine, bu planı suya düştü. Bunun yerine, Rusya hariç tüm Kıta Avrupası'nı işgal etmeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">François Georges-Picot</span> Fransız diplomat (1870 – 1951)

François Marie Denis Georges-Picot, bir diplomat ve avukat. 16 Mayıs 1916 tarihinde imzalanmasından önce, Kasım 1915 ve Mart 1916 tarihleri arasında, İngiliz diplomat Sir Mark Sykes ile Sykes-Picot Anlaşmasını yazmıştır. Osmanlı İmparatorluğu'nun topraklarını bölme amacıyla Üçlü İtilaf ülkeleri olan İngiltere ve Fransa, daha sonra Rusya ve İtalya'nın elde ettiği teorik zaferlerden sonra, önerdiği gizli bir anlaşma ile bu ülkeler aralarında Arap topraklarını bölmek istemişlerdir.

Osmanlı-Prusya İttifakı, Osmanlı İmparatorluğu ve Prusya Krallığı arasında 1790 yılında yapılan ittifak antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Maanoğlu Fahreddin</span>

Maanoğlu Fahreddin, Osmanlı'ya isyan eden Dürzi emir. Lübnan Dağlarındaki Dürzi ve Maruni halklarını birleştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Berlin Kongresi</span> 1878de büyük Avrupa güçlerinin temsilcilerinin toplantısı

Berlin Kongresi, dönemin Avrupa'daki altı büyük gücünün, Osmanlı İmparatorluğu ve dört Balkan devletinin temsilcilerinin bir araya geldiği bir toplantıdır. 93 Harbi sonrası Balkan Yarımadası'ndaki devletlerin topraklarını belirlemeyi amaçlayan ve Rusya ile Osmanlı İmparatorluğu arasında üç ay önce imzalanan Ayastefanos Antlaşması'nın yerini alan Berlin Antlaşması'nın imzalanmasıyla sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Lübnan</span> Fransız Suriye ve Lübnan Mandasındaki eski devlet

Büyük Lübnan Devleti 1 Eylül 1920'de ilan edilen, Mayıs 1926'da adını Lübnan Cumhuriyeti yapan ve modern Lübnan'ın önceli olan bir devletti.

<span class="mw-page-title-main">Şam Olayı (1860)</span> Osmanlı İmparatorluğunda iç çatışma

Lübnan Dağı ve Şam 1860 iç çatışması,, 1860-1861'de Osmanlı yönetimi sırasında esas olarak Lübnan Dağı'nda yerel Dürziler ve Hristiyanlar arasında gerçekleşen sivil çatışmadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.