İçeriğe atla

Qu Yuan

Qu Yuan
DoğumMÖ 343
Antik Çin Chu Eyaleti, günümüz Hubei, Çin
ÖlümMÖ 278
Miluo Nehri
MeslekŞair, Devlet adamı
MilliyetÇin
DönemSavaşan Devletler Çağı

Qu Yuan (Çince: 屈原; pinyin: Qū Yuán) (MÖ 343 - y. MÖ 278) güney Chu asıllı Muharip Devletler Dönemi, Çinli şairi. Eserlerinin çoğunluğu Chu Ci isimli şiir antolojisinde bulunmaktadır.

Hayatı ve Duan Wu Festivali

Hayatı efsanelerle karışmış olan Qu Yuan'ın hayatına dair tarihsel bilgi net değildir. Chu Devleti bakanlarından olan bir asilzade olduğu kabul görmektedir. Bununla birlikte efsanelere göre bakanlar arası kıskançlık ve kavgalar sebebiyle sonradan sürgüne gönderilmiştir. Sürgündeyken yerel folklor ve mitoloji bazlı efsaneleri ve öğeleri alıp bu bağlamdaki eserlerini kaleme aldığına inanılır. MÖ 278 yılında Chu Devleti'nin başkenti Ying'in Qin Devleti tarafından zaptedildiğini öğrendikten sonra Miluo nehrine atlayarak intihar ettiği söylenir. Ölümü Duan Wu veya Tuen Ng Festivalinde (端午节/端午節), Çin ay takviminin beşinci ayının beşinci gününde, anılmaktadır ki bu festival Batı'da daha ziyade Ejderha Kayığı Festivali olarak anılmaktadır. Festivalin kökeni inanışa göre köylülerin nehre sallarıyla inip Qu Yuan'ı kurtarmaya çalışmaları, başarısız olunca da en azından onun ölüsünü hayvanlardan ve kötü ruhlardan uzak tutmaya çalışmalarına dayanır. Zamanla yapılan bu uğraşlar ve konuya ilişkin efsanelerin dokusu, bu festivali çeşitli kültürel etkinliklerle bezemiştir. Örneğin, bugün hâlâ düzenlenen, festivalde sallar sembolik olarak Qu Yuan'ın nehre düşmüş vücuduna ulaşabilmek için sal yarışı yaparlar. Koreliler de daha sonra bu festivali Çin kültüründen alarak, Dano ismiyle kutlamaya başlamışlardır.[1]

Edebî yönden Qu Yuan

Qu Yuan genellikle Çin'in bilinen ilk büyük şairi olarak kabul görür. Kendisinden önce kullanılan şiir yapısından farklı yapılar ortaya atmış, Sao tarzının kurucusu olmuştur ki bu tarz ismini Qu Yuan'ın Li Sao isimli eserinden almaktadır. Ayrıca Qu Yuan Çin edebiyatındaki romantizm akımının en önemli öncülerinden biri sayılır ve kendisinden sonra bu akım içerisinde eserler verecek birçok şairi büyük oranda etkilemiştir.

Eserleri

Batı Han hanedanlığından itibaren Qu Yuan'ın bazı eserlerinin özgünlüğü tartışma konusu olmuştur. Bu konudaki en otoriter tarihî kayıt, Sima Qian'ın Shi Ji isimli eserinde bulunur ve burada Qu Yuan'ın beş eserinden bahsedilir:

  • Li Sao
  • Tian Wen
  • Zhao Hun
  • Ai Ying ("Ying'e Ağıt")
  • Huai Sha

Doğu Han hanedanlığından Wang Yi'ye göre toplamda 25 eser Qu Yuan'a atfedilebilmektedir:

  • Li Sao
  • Jiu Ge (11 parça içerir)
  • Tian Wen
  • Jiu Zhang (9 parça içerir)
  • Yuan You
  • Pu Ju
  • Yu Fu

Wang Yi chose to attribute Zhao Hun isimli eseri Wang Yi Batı Han hanedanlığından Song Yu isimli bir şaire atfeder. Bununla birlikte çağdaş bilim adamlarının çoğunluğu Zhao Hun isimli eserin Qu Yuan'a ait olduğunu, fakat Yuan You, Pu Ju ve Yu Fu isimli eserlerinden başkaları tarafından kaleme alındığını kabul ederler.

Kaynakça ve notlar

  1. ^ "Dano"; lifeinkorea.com 21 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. URL erişim tarihi: 1 Ocak 2007.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tabgaçlar</span> Çinde yaşamış kökeni tartışmalı toplum

Tabgaçlar, Siyenpilerin bir boyu.

<span class="mw-page-title-main">Han Hanedanı</span> çinde M.Ö. 206 - M.S. 220 tarihleri arasında hüküm sürmüş hanedan

Han Hanedanı, Çin'de MÖ 206 – MS 220 tarihleri arasında hüküm sürmüş hanedanıdır. Dönemin önemli klanlarından Liu tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Çin Şi Huang</span> İlk Çin imparatoru ve Qin Hanedanlığının kurucusu

Çin Şi Huang Çin Hanedanının kurucusu ve Çin'in ilk imparatoruydu. "Kral" (wáng王) unvanını korumak yerine önceki Shang ve Zhou yöneticilerinin taşıdığı, önümüzdeki iki bin yıl boyunca Çin'deki hükümdarları tarafından sürekli kullanılacak olan "imparator" unvanını üstlendi.

Çin mitolojisi, Çin halk ve kültürünün biriktirdiği mitolojik ve efsanevi söylence, inanç ve tarih anlayışın bütününü tanımlar. Oxford'un Asya Mitolojisi Sözlüğü Çin mitolojisini tanımlarken şu ifadeye yer verir:

Çin mitolojisi, ..., tarih, efsane ve mitin bir karışımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Savaşan Devletler Çağı</span>

Muharip Devletler Dönemi veya Savaşan Devletler Dönemi İlk çağ Çin târihinde MÖ 5. yüzyıla Çin İmparatorluğu'nun kuruluşuna kadar geçen zamâna verilen addır. Sözde İlkbahar ve Sonbahar Dönemi sonrasında başlayan ve MÖ 256'da ortadan kalkan Doğu Zhou Hânedanlığı döneminin ikinci bölümü oluşturan dönem olarak görülür. İlkbahar ve Sonbahar Dönemi'nde olduğu gibi bu dönemde de kral, göstermelik yönetici olmaktan ileri gidememiş, gücü kalmamıştı.

Chu Ci, ayrıca Güneyin Şarkıları veya Chu'nun Şarkıları olarak da bilinen, Muharip Devletler Döneminden Qu Yuan ve Song Yu ve onların stillerinin takipçileri tarafından yazılmış Çince şiirlerin bir antolojisi. 58 kısa şiir ve 6 uzun şiirden oluşan antoloji, bilinen ikinci en eski Çince şiir derlemesidir.

<i>Karate Kid</i> (film, 2010)

The Karate Kid, Harald Zwart'ın yönettiği 2010 yapımı ABD filmi. Başrollerinde Jackie Chan ve aktör Will Smith'in oğlu Jaden Smith yer almıştır. 1984'teki Karate Kid filminin günümüz uyarlamasıdır.

Dick Wei, Yönetmen, yazar ve dövüş sanatları konusunda uzmanlaşmış olan Tayvanlı aktör. Yardımcı oyuncu olarak Jackie Chan ile birçok filmde rol oynamıştır. Jet Li ile de 1989 yılı yapımı Dragon Fight filminde beraber rol almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ejderha Teknesi Festivali</span>

Ejderha Teknesi Festivali, her yıl yaz gündönümünde gerçekleşen geleneksel Çin kökenli bir festivaldir. Festival, Çin takviminin 5. ayın beşinci gününde gerçekleştirilmektedir. Festival sırasında yapılan en yaygın etkinlikler, zongzi yemek ve hazırlama, realgar şarabı içme ve dragon teknesi yarışmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çin İmparatorluğu (1915-1916)</span> MÖ 221 - MS 1912 arasında sürmüş olan tarih çağlarının en uzun süreli imparatorluğu olan Çin İmparatorluğunu canlandırma girişimidir

Çin İmparatorluğu (1915-16), MÖ 221 - MS 1912 arasında sürmüş olan tarih çağlarının en uzun süreli imparatorluğu olan Çin İmparatorluğu'nu canlandırma girişimidir.

<span class="mw-page-title-main">Guan Hanqing</span>

Guan Hanqing, Takma adı "the Oldman of the Studio", Yuan Hanedanlığında önemli bir Çinli oyun yazarı ve şairdi. Yuan döneminin en üretken ve saygın dramatistlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Wen (Zhou)</span>

Wen, Çin'in Zhou Hanedanı'nın kurucusudur. Saltanatı MÖ 1100'dan MÖ 1050 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Bu, Çinli matematikçilerin bir listesidir. Üç bin yılı aşkın bir geçmişe sahip olan Çin matematiğinin, başlangıçta diğer kültürlerden büyük ölçüde bağımsız olarak geliştiğine inanılmaktadır.

Shao Kang, Çin'in efsanevî Şia Hanedanı'nın altıncı hükümdarıdır. Saltanatı, MÖ 2007'den MÖ 1985 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Kenneth Tsang</span>

Kenneth Tsang Kong, Hong Konglu tanınmış aktör.

<span class="mw-page-title-main">Wang Jian (Çin)</span>

Wang Jian, Çin'de Savaşan Devletler Çağı'nda yaşamış bir general. Onun komutası altında, Qin ordusu Zhao, Yan ve Chu devletlerini fethetti. Çinli tarihçiler tarafından Bai Qi, Li Mu ve Lian Po ile birlikte Savaşan Devletler Çağı'nın en büyük dört generalinden biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Liu Yuan</span>

Liu Yuan, Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Önceki Chao'nun kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 299'dan MS 325 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Jingzhao Du klanı, Jingzhao bölgesi merkezli önde gelen bir Çin klanıydı. Kökenleri Batı Han hanedanlığına kadar uzanan bu klan, Tang hanedanlığının sonuna kadar Çin siyasetinde ve toplumunda önemini korumuştur.

Meng Wu Savaşan Devletler döneminde Qin devletinde Chu'nun fethinde önemli rol oynayan bir generaldi.

<span class="mw-page-title-main">Yinglong</span>

Yinglong, "Duyarlı Ejderha" anlamına gelen eski Çin mitolojisinde kanatlı bir ejderha ve yağmur tanrısıdır.