İçeriğe atla

Qianzhousaurus

Qianzhousaurus
Yaşadığı dönem aralığı: 67-66 myö
Maastrihtiyen-Senozoyik 
PreЄ
J
Japonya'da restore edilmiş bir kafatası kalıbı
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Klad:Dinosauria
Klad:Saurischia
Klad:Theropoda
Familya:Tyrannosauridae
Oymak:Alioramini
Cins:Qianzhousaurus
et al., 2014
Tip tür
Qianzhousaurus sinensis
et al., 2014

Qianzhousaurus ("Qianzhou kertenkelesi" anlamına gelir), Geç Kretase döneminde Asya'da yaşamış, Tyrannosauridae ailesinden bir teropod dinozor cinsidir.

Açıklama

Bir paleoart çalışması

Qianzhousaurus, 6.3 m uzunluğunda ve 757 kg ağırlığında olduğu tahmin edilen orta boylu, tyrannosaurid ailesinden bir dinozordu.[1][2] Takson, çok dar bir premaksillaya sahip olması ve iliumun yan yüzeyinde dikey, çıkıntı benzeri bir yapının olmaması ile diğer tyrannosauridlerden ayırt edilebilir.[3]

Belirgin bir gömülmüş çene ve kalın dişlerle karakterize edilen tyrannosauridlerin aksine Qianzhousaurus ince dişlere ve ince-uzun bir buruna sahipti. Holotip örneği, Alioramus'un her iki türünün holotiplerinden önemli ölçüde daha büyük ve daha olgundu ancak servikal ve dorsal omurlar arasındaki bazı sütürlerin kısmen kaynaştığı göz önüne alındığında holotip henüz olgunlaşmamış ve muhtemelen de yetişkinliğe geçiş evresinde bir hayvandı. Qianzhousaurus, 70 cm uzunluğundaki uyluk ve 76 cm uzunluğundaki kaval kemiğiyle uzun bacaklı bir hayvandı.[3]

Sınıflandırma

Qianzhousaurus'un keşfiyle uzun burunlu Q. sinensis ve Alioramus'un bilinen iki türünü içeren yeni bir tyrannosaur ailesi oluşturulmuştur. Alioramini olarak adlandırılan bu klad, yapılan ilk incelemelerde tiranozorlar arasında belirsiz bir konuma sahipti. İlk yapılan filogenetik analize göre, Alioramini'nin Tyrannosaurus'a Albertosaurus'tan daha yakın olduğu ve bu nedenle de Tyrannosaurinae grubuna dahil edilmesi gerektiği sonucuna varıldı. Aynı makalede yer alan ikinci analiz ise Tyrannosauridae ailesinin Albertosaurinae ve Tyrannosaurinae olarak ikiye ayrıldığını göstermektedir. Aşağıda araştırmacılar tarafından yapılan ilk analiz sonuçları yer almaktadır.[3]

Alioramini'nin diğer üyelerine kıyasla Qianzhousaurus (mavi)

Tyrannosauridae
Albertosaurinae
Gorgosaurus
Albertosaurus
Tyrannosaurinae
Alioramini
Qianzhousaurus
Alioramus altai
Alioramus remotus
Teratophoneus
Daspletosaurus
Tyrannosaurus
Tarbosaurus

Kaynakça

  1. ^ Lü (2014). "A new clade of Asian Late Cretaceous long-snouted tyrannosaurids". Nature Communications. 5 (3788). doi:10.1038/ncomms4788. PMID 24807588. 
  2. ^ Récords y curiosidades de los dinosaurios Terópodos y otros dinosauromorfos. Barcelona, Spain: Larousse. 2016. s. 266. ISBN 9788416641154. 
  3. ^ a b c Lü, J.; Yi, L.; Brusatte, S. L.; Yang, L.; Chen, L. (2014). "A new clade of Asian Late Cretaceous long-snouted tyrannosaurids". Nature Communications. 5 (3788). Bibcode:2014NatCo...5.3788L. doi:10.1038/ncomms4788. PMID 24807588. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Tyrannosaurus</i> dev bir teropod dinozor cinsi

Tyrannosaurus, Kretase'nin sonlarında yaşamış, büyük bir etobur teropod dinozordur. Tyrannosaurus, diğer tyrannosauridlerden çok daha geniş bir dağılıma sahipti ve bulunduğu yaşam alanındaki etçillerin en büyüğüydü.

<i>Archaeopteryx</i> kuş benzeri dinozor cinsi

Archaeopteryx, kuşumsu bir teropod dinozor, uçamayan tüylü dinozorlar ve çağdaş kuşlar arası geçişi simgeleyen en ünlü avialan cinsi. Cins, uzun süre geleneksel olarak kuşlar sınıfında (Aves) sınıflandırıldı; ancak daha güncel çalışmalarda, Avialae kladındaki en ilkel üyelerden biri –ya da deinonychosaur– olarak kabul edilir. 19. yüzyıl sonu ve 21. yüzyıl başı arası dönemde Archaeopteryx, paleontologlar ve popüler kitaplarca bilinen en eski kuş olarak kabul görmekteydi. İlerleyen süreçte Anchiornis, Xiaotingia ve Aurornis gibi daha yaşlı potansiyel avialanlar tanımlandı.

<i>Eosinopteryx</i> kuş benzeri tüylü teropod

Eosinopteryx, Çin'in geç Jura döneminde bilinen, soyu tükenmiş bir theropod dinozor cinsidir. Tek bir tür içerir: Eosinopteryx brevipenna.

<span class="mw-page-title-main">Dromaeosauridae</span> tüylü dinozor familyası

Dromaeosauridae, gelişmiş bir tüylü teropod dinozor familyasıdır. Genellikle küçük ve orta boylu tüylü etoburlar olup Kretase döneminde evrimleşmişlerdir. Dromaeosauridae adı, Dromaeosaurus adlı tip cinsten gelir. Grubun fosilleri, Kuzey Amerika, Avrupa, Asya, Güney Amerika ve Antarktika'da bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Stephen L. Brusatte</span> Amerikalı paleontolog

Stephen Louis Brusatte, dinozorların anatomisi ve evrimi konusunda uzmanlaşmış Amerikalı bir paleontolog ve evrimsel biyologdur. Lisansını Chicago Üniversitesi'nde, yüksek lisansını aldığı Marshall Bursu ile Bristol Üniversitesi'nde ve son olarak doktorasını Columbia Üniversitesi'nde yaptı ve buradan MPhil unavınını aldı. Halen Edinburgh Üniversitesi'nde Omurgalı Paleontolojisi alanında okutmandır. Bilimsel makaleleri ve teknik monografilerine ek olarak, popüler kitabı Dinosaurs (2008) ve ders kitabı Dinosaur Paleobiology (2012) ile tanındı. BBC Earth ve 20th Century Fox'un 2013 yapımı Walking With Dinosaurs filminin kadrolu paleontoloğu ve bilimsel danışmanı oldu ve bunu Walking with Dinosaurs Encyclopedia adlı popüler kitabı takip etti. En son kitabı Dinozorların Yükselişi ve Çöküşü: Kayıp Dünyanın Yeni Bir Tarihçesi (2018) paleontoloji hakkında derin bilgiye sahip olmayan yetişkinler için yazılmış, büyük beğeni toplamış ve New York Times'ın en çok satanları arasına girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Avialae</span> tüm modern kuşları içeren dinozor kladı

Avialae, yaşayan tek dinozorlar olan mevcut kuşları (Aves) ve yakın akrabalarını içeren bir kladdır. Genellikle tüm teropod dinozorların çağdaş kuşlarla deinonychosaurlardan daha yakın akraba olanlarını sınıflandırmada kullanılır. Aves sınıfından olmayan Avialae üyelerine de sıklıkla kuş denir.

<span class="mw-page-title-main">Tyrannosauroidea</span> teropod dinozor kladı

Tyrannosauroidea veya tiranozorlar, Tyrannosauridae familyasını ve daha bazal akrabalarını içeren, teropod dinozor üst familyasıdır. Tyrannosauroidler, Jura döneminden itibaren Lavrasya süper kıtasında yaşadı. Kretase döneminin sonunda tyrannosauroidler, Kuzey Yarımküre'de devasa Tyrannosaurus ile bilinen baskın büyük yırtıcılardı. Fosil buluntuları; Kuzey Amerika, Güney Amerika, Avrupa, Asya ve Avustralya kıtalarında bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Orionides</span> dinozor kladı

Orionides, Orta Jura'dan günümüze kadar gelmiş tetanuran teropod dinozorlarının bir kladıdır. Grup, kuşlar dahil olmak üzere çoğu teropod dinozoru içerir.

<span class="mw-page-title-main">Avetheropoda</span> Coelurosaurları ve carnosaurları içeren dinozor kladı

Avetheropoda veya "kuş teropodlar", Carnosauria ve Coelurosauria kladlarını içeren bir teropod dinozor kladıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tyrannosauridae</span> teropod dinozor familyası

Tyrannosauridae, Geç Kretase döneminde Asya ve Amerika da yaşamış teropod dinozorları kapsayan ve genellikle göreli olarak büyük boyutlara ulaşan bir Coelurosauria familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mei long</span>

Mei, ilk olarak Çin'in Liaoning kentindeki Yixian Oluşumundan paleontologlar tarafından ortaya çıkarılan ördek boyutlu troodontid dinozor cinsidir. Mei, Erken Kretase döneminde yaşadı. Tek türünün iki terimli adı Mei long, uyuyan ejderha anlamına gelir.

<i>Lythronax</i>

Lythronax, Geç Kretase döneminde Kuzey Amerika'da yaşamış, tyrannosauridae familyasından bir teropod dinozor cinsidir. Tip ve tek türü 2013'te tanımpanan Lythronax argestes'tir

<span class="mw-page-title-main">Oviraptorosauria</span> maniraptoran dinozor kladı

Oviraptorosaurlar, Asya ve Kuzey Amerika'nın Kretase döneminden bilinen tüylü, maniraptoran dinozor grubudur. Kısa, gagalı ve papağan benzeri kafatasları ile ayırt edilirler. Boyutları hindi büyüklüğündeki Caudipteryx'ten 8 metre uzunluğunda ve 1,4 ton ağırlığında Gigantoraptor'a kadar değişiyordu. Grup kuşların atalarıyla yakın akrabadır ve pek çok kuş benzeri özelliğe sahiptir. Maryanska vd. (2002) ve Osmólska vd. (2004), ilkel uçamayan kuşları temsil edebileceğini öne sürmüştür. En eksiksiz oviraptorosaur örnekleri Asya'da bulunmuştur. Kuzey Amerika'daki oviraptorosaur fosilleri seyrektir.

<i>Raptorex</i> teropod dinozor cinsi

Raptorex, kuşkulu bir tyrannosaurid dinozor cinsidir. Fosil kalıntıları, muhtemelen Moğolistan'da veya kuzeydoğu Çin'de bulunan tek bir genç örnekten oluşuyor. Tip türü, 2009 yılında Sereno ve meslektaşları tarafından tanımlanan R. kriegsteini'dir. Cins adı Latince: raptor, "hırsız" ve Latince: rex, "kral" dan gelir. Tür adı, oğlu Henry Kriegstein'ın örneği bilimsel çalışma için Chicago Üniversitesi'ne bağışladığı Holokost'tan kurtulan Roman Kriegstein'ı onurlandırıyor.

<span class="mw-page-title-main">Dracohors</span> arkozor kladı

Dracohors, dinozorları ve silesauridleri içeren dinosauriform arkozorların bir dalıdır. Bilinen en eski dracohortiyen, Orta Triyas döneminin Anisiyen çağında yaklaşık 245 milyon yıl öncesine tarihlenen Asilisaurus'tur. Andrea Cau'ya (2018) göre, dracohortiyenlerin sinapomorfileri şunlardır:

<i>Conchoraptor</i> maniraptoran dinozor cinsi

Conchoraptor, Asya'da geç Kretase Dönemi'nde yaşamış bir oviraptorid dinozor cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Ornithomimosauria</span> dinozor kladı

Ornithomimosauria, ornitomimozorlar veya devekuşu dinozorları, günümüz devekuşuna yüzeysel bir benzerlik gösteren theropod dinozorlardır. Laurasia'nın Kretase Dönemi'nden, ayrıca Afrika ve muhtemelen Avustralya'dan hızlı, dz.omnivor veya otçul dinozorlardı. Grup ilk olarak Erken Kretase'de ortaya çıktı ve Geç Kretase'ye kadar varlığını sürdürdü. Grubun ilkel üyeleri arasında kolları 2,4 m uzunluğa ulaşan Nqwebasaurus, Pelecanimimus, Shenzhousaurus, Hexing ve Deinocheirus bulunur. Ornithomimidae ailesinin üyeleri olan daha gelişmiş türler arasında Gallimimus, Struthiomimus ve Ornithomimus bulunur. Paul Sereno gibi bazı paleontologlar, esrarengiz alvarezsauridleri ornithomimosaurların yakın akrabaları olarak kabul eder ve onları Ornithomimoidea üst familyasında bir araya getirir.

<i>Beishanlong</i>

Beishanlong, Çin'in Erken Kretase döneminden dev bir ornithomimosaurian teropod dinozor cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Alioramus</span>

Alioramus, Asya'nın Geç Kretase'sinde yaşayan bir tyrannosaurid cinsidir. Tip tür, Alioramus remotus, ıslak bir çayırda biriken Moğol tortullarından çıkarılan kısmi bir kafatası ve üç bacak kemiğinden bilinmektedir. Bu kalıntılar, 1976'da Sovyet paleontolog Sergei Kurzanov tarafından adlandırıldı ve tanımlandı. Çok daha eksiksiz bir iskeletten bilinen ikinci bir tür olan Alioramus altai, 2009 yılında Amerikalı paleontolog Stephen L. Brusatte ve meslektaşları tarafından adlandırıldı ve tanımlandı. Alioramus'un çağdaş tür Tarbosaurus bataar ile yakından ilişkili olduğu hipotezini destekleyen bazı kanıtlarla birlikte, diğer tiranozorlarla ilişkisi belirsizdir.

<i>Zhuchengtyrannus</i>

Zhuchengtyrannus, Çin'in Shandong Eyaletinde, Geç Kretase'nin Kampaniyen döneminden bilinen bir tyrannosaurid teropod dinozor cinsidir. Tyrannosaurinae alt familyasına aittir ve tek bir türü, Zhuchengtyrannus magnus, içerir.