İçeriğe atla

Q humması

Q humması veya Q ateşi, insanları ve diğer hayvanları etkileyen bir bakteri olan Coxiella burnetii'nin,[1][2][3] neden olduğu bir hastalıktır. Bu organizma doğada yaygın değildir ancak sığır, koyun, keçi, kedi ve köpekler dahil diğer evcil memelilerde bulunabilir. Enfeksiyon, spor benzeri küçük hücreli bir varyantın solunmasından ve enfekte hayvanların süt, idrar, dışkı, vajinal mukus veya meni ile temastan kaynaklanır. Nadiren hastalık kene kaynaklıdır.[4] Kuluçka süresi 9-40 gündür. İnsanlar Q hummasına karşı savunmasızdır. Ateş ve enfeksiyon birkaç organizmadan bile kaynaklanabilir. Bakteri zorunlu hücre içi bir patojendir .

Belirti ve bulgular

Kuluçka süresi genellikle iki ila üç haftadır. En yaygın belirti grip benzeri semptomlardır. Ani başlangıçlı ateş, halsizlik, aşırı terleme, şiddetli baş ağrısı, kas ağrısı, eklem ağrısı, iştahsızlık, üst solunum problemleri, kuru öksürük, plöritik ağrı, titreme, kafa karışıklığı ve mide bulantısı, kusma ve ishal gibi gastrointestinal semptomlar görülebilir. Enfekte bireylerin yaklaşık yarısı hiçbir semptom göstermez.[5]

Seyri sırasında hastalık atipik bir pnömoniye ilerleyebilir, bu da yaşamı tehdit eden akut solunum sıkıntısı sendromuna neden olabilir. Bu tür semptomlar genellikle enfeksiyonun ilk dört ila beş günü sırasında ortaya çıkar.[6]

Daha az sıklıkla Q ateşi, asemptomatik olabilen veya halsizlik, ateş, karaciğer büyümesi ve karnın sağ üst kadranda ağrı ile semptomatik olabilen (granülomatöz) hepatite neden olur. Transaminaz değerleri sıklıkla yükselirken, sarılık nadirdir. Retinal vaskülit, Q hummasının nadir bir tezahürüdür..[7]

Q'nun kronik formu, ateş ve enfeksiyondan aylar veya on yıllar sonra ortaya çıkabilen endokardit (kalbin iç zarının iltihabı) tablosu olarak görülebilir [8] Tedavi edilmezse genellikle ölümcüldür. Ancak uygun tedavi ile ölüm oranı %10 civarına düşmektedir. 

Tedavi

Antibiyotiklerle akut Q humması tedavis çok etkilidir [6] ve bir enfeksiyon hastalıkları uzmanına danışılarak verilmelidir. Yaygın olarak kullanılan antibiyotikler arasında doksisiklin, tetrasiklin, kloramfenikol, siprofloksasin, ofloksasin ve hidroksiklorokin bulunur.[6] Kronik Q ateşin tedavisi daha zordur ve doksisiklin ve kinolonlarla veya hidroksiklorokin ve doksisiklinle dört yıla kadar tedavi gerektirebilir.[6] Hamilelikte tedavisi özellikle zordur çünkü doksisiklin ve siprofloksasin hamilelikte kontrendikedir. Hamilelikte tercih edilen tedavi beş haftalık ko-trimoksazoldür .[9]

Kaynakça

  1. ^ "Epidemiology and Statistics | Q Fever | CDC". www.cdc.gov (İngilizce). 16 Eylül 2019. 28 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020. 
  2. ^ "Genetic diversity of the Q Fever agent, Coxiella burnetii, assessed by microarray-based whole-genome comparisons". J. Bacteriol. 188 (7): 2309-2324. April 2006. doi:10.1128/JB.188.7.2309-2324.2006. PMC 1428397 $2. PMID 16547017. 
  3. ^ "Q fever | Genetic and Rare Diseases Information Center (GARD) – an NCATS Program". rarediseases.info.nih.gov (İngilizce). 31 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2018. 
  4. ^ "Q Fever | CDC". www.cdc.gov (İngilizce). 27 Aralık 2017. 17 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2018. 
  5. ^ "Q Fever". CDC Health Information for International Travel: The Yellow Book. Oxford University Press. 2011. s. 270. ISBN 978-0-19-976901-8. 
  6. ^ a b c d "Coxiella/Q Fever". The Lecturio Medical Concept Library. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2021. 
  7. ^ Kuhne (1992). "La vascularite A29, B12, est-elle déclenchée par l'agent de la fièvre Q? (Coxiella burnetii)" [Is A29, B12 vasculitis caused by the Q fever agent? (Coxiella burnetii)]. Journal Français d'Ophtalmologie (Fransızca). 15 (5): 315-321. OCLC 116712679. PMID 1430809. 
  8. ^ "Chronic Q Fever in the United States". J. Clin. Microbiol. 44 (6): 2283-7. June 2006. doi:10.1128/JCM.02365-05. PMC 1489455 $2. PMID 16757641. 
  9. ^ "Managing Q fever during pregnancy: The benefits of long-term Cotrimoxazole therapy". Clin Infect Dis. 45 (5): 548-555. 2007. doi:10.1086/520661. PMID 17682987. 

Dış bağlantılar

Sınıflandırma
Dış kaynaklar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Farenjit</span>

Farenjit, Pharyngitis yutağın (farenks) iltihaplanmasına (enflamasyon) yani yutak ve boğaz iltihaplanma verilen bir hastalıktır. Yutağın bazen mikrobik, bazen metabolik, bazen de çalışılan ortamın ısısına, tozuna bağlı olarak reaksiyon göstermesi olan farenjit sıklıkla boğaz ağrısı veya boğaz yangısı olarak anılır. Bademciklerin enfeksiyonu, tonsilit, de eş zamanlı olarak görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Veba</span> Yersinia pestis adındaki bakterinin neden olduğu enfeksiyon hastalığına verilen genel isim

Veba, Yersinia pestis adındaki bakteri tarafından oluşturulan enfeksiyon hastalıklarına verilen genel isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Frengi</span> bulaşıcı enfeksiyon

Frengi, spiroket bakterisi Treponema pallidum alttürünün sebep olduğu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur. Cinsel yolla bulaşmanın yanı sıra kan transfüzyonlarıyla da bulaşabildiği gösterilmiştir. Aynı zamanda anneden fetüse, hamilelik ya da doğum sırasında bulaşabilir. Treponema pallidum ile alakalı olarak insanlarda görülen diğer hastalıklar arasında veremdutu, pinta ve endemik frengi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şigelloz</span> Bakteriyel enfeksiyon çeşidi

Şigelloz, ağır vakalarda basil dizanterisi olarak da bilinir, Shigella bakterisinin bağırsaklarda neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Belirtiler genelde bakterinin alınmasından bir-iki gün sonra başlar. İshal, ateş ve karın ağrısı ile bağırsakların boş olmasına rağmen dışkılama isteği (tenesmus) bazı belirtileridir. İshal kanlı olabilir. Belirtiler tipik olarak beş-yedi gün sürer, ancak bağırsakların normal düzenine dönmesi birkaç ayı bulabilir. Şigelloz komplikasyonları arasında reaktif artrit, sepsis, nöbetler ve hemolitik üremik sendrom bulunur. Hayvanlarda ender olarak görülür, başlıca insan ve primatların bir hastalığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sinüzit</span>

Sinüzit, yüz sinüsleri yüzeyindeki mukoza zarının iltihaplanması sonucu ortaya çıkan hastalıktır. Burun mukoza iltihabı ya da diş çürüğünden kaynaklanan üst çene kemiği iltihaplanmasından ileri gelir. Burundaki biçim bozuklukları ve polipler sinüzit oluşumunda yardımcı etkenlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl (hastalık)</span>

Kızıl, özellikle 3-7 yaş aralığındaki çocuklarda görülen bakteriyel bir enfeksiyon hastalığıdır. Adını genelde hastanın vücudunda, özellikle dil, yüz, koltuk altları ve kasık bölgesinde kırmızı lekeler oluşturmasından alır. Ancak bu lekelerin hiç oluşmadığı enfeksiyonlar da görülür. Yetişkin yaşlarda da hastalığa yakalanmak mümkündür.

<span class="mw-page-title-main">Tularemi</span>

Tularemi, kemirgenlerde öldürücü nitelikte olan bu hastalığın etkeni Francisella tularensis'tir. Hastalık hayvanlardan doğrudan temasla geçe­bildiği gibi sinek ve kenelerle de taşınabilir. Kuluçka devresi, üç gündür. Türkiye'de Emen-Beyşehir ve Yukarçiğil-Ilgın (Konya) endemik bölgelerdir.

Kedi tırmığı hastalığı, Bartonella henselae adlı bakteriyel enfeksiyöz etkenin yol açtığı iyi huylu bir enfeksiyon hastalığıdır. Sıklıkla kedi tırmığı ya da ısırığına maruz kalan ufak çocuklarda gözlenmektedir. Henri Parinaud tarafından 1899 yılında ilk olarak tanımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Domuz gribi</span> Bir virüsün sebep olduğu, solunum yolları enfeksiyonu ile meydana çıkan, bazen öldürücü olan hastalık

Domuz gribi, Orthomyxoviridae ailesinden, herhangi bir virüs tarafından oluşmuştur. Domuzlarda oluşan virüse çok benzediği için adına Domuz Gribi denmektedir. Hastalık tıp alanında İngilizce swine influenza virus kelimelerinin baş harflerinin bir araya getirilmesiyle kısaca SIV olarak adlandırılır. Bilinen tüm SIV tipleri ya Influenzavirus A (çoğunlukla) ya da Influenzavirus C (ender) tipindedir. Aşısı bulunmaktadır. 2009 salgınına neden olan virüs, influenza A virüsünün alt türlerinden biri olan H1N1'dir.

<span class="mw-page-title-main">Dang humması</span> dang virüsünün neden olduğu, sivrisinekle bulaşan tropikal hastalık

Dang humması veya deng humması (İngilizce: dengue fever), dang virüsü kaynaklı bir enfeksiyondur. Sivrisinekler dang virüsünü bulaştırır. İnsanların kemikleri kırılır gibi şiddetli ağrı çekmesine neden olduğu için, Dang humması “kırık kemik humması” olarak da bilinir. Dang hummasının semptomlarından bazıları şunlardır: baş ağrısı, kızamık görünüşlü cilt kızarıklıkları ve kaslarda ve eklemlerde ağrı. Dang humması, az sayıda insanda hayatı risk haline gelebilir. Bunlardan ilki hemorajik ateş olup kan damarlarında kanama ve sızıntının yanı sıra trombositlerde düşük seviyede kan görülmesine neden olur. İkincisi dang şoku sendromudur ve tehlikeli derecede düşük tansiyona neden olur.

<span class="mw-page-title-main">Ekinokokkoz</span>

Ekinokokkoz ya da diğer adlarıyla kist hidatik, hidatidoz veya halk arasında türüne bakılmaksızın bilinen adıyla kist hastalığı, Echinococcus türü şerit solucanlarının sebep olduğu bir paraziter hastalıktır. İnsanlarda bu hastalığın iki ana türü görülür: kistik ekinokokkoz ve alveolar ekinokokkoz. Daha seyrek görülen ve polikistik ekinokokkoz ve ünikistik ekinokokkoz adı verilen iki türü daha vardır. Bu hastalık çoğunlukla belirti vermeden başlar ve bu durum yıllarca sürebilir. Ortaya çıkan belirti ve işaretler kistlerin yerine ve büyüklüğüne bağlıdır. Alveolar hastalık genellikle karaciğerde başlar, ama akciğerler ve beyin gibi vücudun diğer kısımlarına da sıçrayabilir. Karaciğeri etkilenen kişilerde karın ağrısı, kilo kaybı ve renkte sararma görülebilir. Akciğer hastalığı ise göğüs ağrısına, nefes darlığına ve öksürüğe yol açabilir.

Giardiasis ya da yaygın adıyla kunduz ateşi, Giardia lamblianın neden olduğu bir parazit hastalığıdır. Enfekte olanların yaklaşık %10'unda hiçbir belirti görülmez. Belirtiler ortaya çıktığı zaman ishal, karın ağrısı ve kilo kaybı olabilir. Kusma, dışkıda kan ve ateş daha az görülür. Belirtiler genellikle hastalığa maruz kaldıktan 1-3 hafta sonra başlar ve tedavi olmadan altı hafta sürer.

Lassa hemorajik ateşi (LHA) olarak da bilinen Lassa ateşi, Lassa virüsünün neden olduğu bir tür viral hemorajik ateştir. Virüs bulaşmış olanların çoğunda semptom gelişmez. Semptomlar ortaya çıktığında tipik olarak ateş, halsizlik, baş ağrısı, kusma ve kas ağrısı yapar. Daha az sıklıkla ağızdan veya gastrointestinal sistemden kanama olabilir. Enfekte olanlarda ölüm riski yaklaşık yüzde birdir ve sıklıkla semptomların başlamasından sonraki iki hafta içinde gerçekleşir.

<i>Coccidioides immitis</i>

Coccidioides immitis, güneybatı Amerika Birleşik Devletlerinin, kuzey Meksika'nın ve Batı yarımkürede başka birkaç bölgede toprakta bulunan patojenik bir mantardır.

<span class="mw-page-title-main">Pelvik inflamatuar hastalık</span> Rahim, fallop tüpleri, yumurtalıklar veya pelvis iç yüzeyinin enfeksiyonu

Pelvik inflamatuar hastalık (PİH), kadın üreme sisteminin üst kısmının, yani uterus, fallop tüpleri ve overlerin ve pelvis içinin enfeksiyonudur. Sıklıkla semptomsuz olabilir. Eğer bulgu ve semptomlar varsa, alt karın ağrısı, vajinal akıntı, ateş, idrara çıkma ile yanma, ağrılı cinsel ilişki, cinsel ilişki sonrası kanama veya düzensiz adet kanaması olabilir. Tedavi edilmeyen PİH, infertilite, ektopik gebelik, kronik pelvik ağrı ve kanser gibi uzun süreli komplikasyonlara neden olabilir.

Tamiflu markası altında satılan Oseltamivir, influenza A ve influenza B'yi (grip) tedavi etmek ve önlemek için kullanılan antiviral bir ilaçtır. Birçok tıp kuruluşu, komplikasyonları olan veya komplikasyon riski yüksek olan kişilere enfeksiyonun ilk semptomlarından sonraki 48 saat içinde önermektedir. Yüksek risk altında olanlarda enfeksiyonu önlemek için tavsiye edilir, ancak genel popülasyonda tavsiye edilmez. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), klinisyenlerin, enfeksiyonun ilk semptomlarından sonraki 48 saat içinde ortaya çıkan düşük risk altındaki kişileri tedavi etmek için kendi takdirlerini kullanmalarını önermektedir. Hap veya sıvı olarak ağızdan alınır.

<i>Campylobacter jejuni</i>

Campylobacter jejuni ( ) Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'nde gıda zehirlenmesinin en yaygın nedenlerinden biridir. Vakaların büyük çoğunluğu, tanınan salgınların bir parçası olarak değil, izole olaylar olarak ortaya çıkar. Gıda Kaynaklı Hastalıklar Aktif Gözetim Ağı (FoodNet) aracılığıyla aktif gözetim, ABD'de her 100.000 kişi için her yıl yaklaşık 20 vakanın teşhis edildiğini gösterirken, daha pek çok vaka teşhis edilmemiş veya bildirilmemiştir. CDC, her yıl toplam 1,5 milyon enfeksiyon tahmin etmektedir. Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi 2018'de 246.571 vaka bildirdi ve Avrupa Birliği'nde yılda yaklaşık dokuz milyon insanda kampilobakteriyoz vakası tahmin etti.

Chikungunya, Chikungunya virüsünün (CHIKV) neden olduğu bir enfeksiyondur. Semptomlar ateş ve eklem ağrılarını içerir. Bunlar tipik olarak maruziyetten iki ila on iki gün sonra ortaya çıkar. Diğer semptomlar arasında baş ağrısı, kas ağrısı, eklem şişmesi ve kızarıklık sayılabilir. Semptomlar genellikle bir hafta içinde düzelir; ancak bazen eklem ağrısı aylarca veya yıllarca sürebilir. Ölüm riski 1000'de 1 civarındadır. Çok genç, yaşlı ve diğer sağlık sorunları olanlar daha ciddi hastalık riski altındadır.

<span class="mw-page-title-main">2009 Bolivya dang humması salgını</span>

2009 Bolivya dang humması salgını, 2009 yılının başlarında Bolivya'yı vuran ve Şubat ayına kadar ulusal bir acil duruma yükselen bir dang humması salgını yedi. BBC, olayı ülke tarihindeki en kötü dang humması salgını olarak nitelendirdi. En az 18 kişi öldü ve 31.000 kişiye sivrisinek yoluyla bulaşan arbovirüs bulaştı.

<span class="mw-page-title-main">Viral menenjit</span>

Aseptik menenjit olarak da bilinen viral menenjit, viral bir enfeksiyondan kaynaklanan menenjit türüdür. Menenkslerin iltihaplanmasıyla sonuçlanır. Semptomlar genellikle baş ağrısı, ateş, ışığa duyarlılık ve boyun sertliğini içerir.