İçeriğe atla

Python Paket Dizini

PyPI
SahipPython Software Foundation
URLpypi.org
Site türüYazılım deposu
Kuruluş tarihi2003 (21 yıl önce) (2003)[1]
Kullanılabilir dil(ler)Çok dilli
Programlama diliÇeşitli
Geçerli durumAktif

Python Paket Dizini, PyPI (/ˌppiˈ/) olarak kısaltılır ve Peynir Dükkanı olarak da bilinir (Monty Python's Flying Circus skecine bir gönderme "Cheese Shop"),[2]:8[3]:742 Python için resmi bir üçüncü taraf yazılım deposudur.[4] Perl için CPAN deposuna ve R için CRAN deposuna benzer. PyPI, bir hayır kurumu olan Python Software Foundation tarafından işletilmektedir. Bazı paket yöneticileri, pip dahil, PyPI'yi paketler ve bağımlılıkları için varsayılan kaynak olarak kullanır.[5][6]

17 Ocak 2022 itibarıyla 350.000'den fazla Python paketine PyPI üzerinden erişilebilmektedir.[7]

Mayıs 2023'te 450.000'den fazla Python paketi mevcuttur.

PyPI öncelikle Python paketlerini sdists adı verilen arşivler (kaynak dağıtımlar) veya önceden derlenmiş "wheels (tekerlekler?)" şeklinde barındırır.[8]

Bir dizin olarak PyPI, kullanıcıların paketleri anahtar kelimeler veya filtreler ile özgür yazılım lisansı veya POSIX ile uyumluluk gibi meta verilerine göre aramasına olanak tanır.[9] PyPI'daki tek bir giriş, sadece bir paket ve meta verilerinin yanı sıra, paketin önceki sürümlerini, ön derlenmiş tekerleklerini (örneğin Windows'ta DLL'ler içeren) ve farklı işletim sistemleri ve Python sürümleri için farklı biçimleri saklayabilir.

Tarihçe

Python Dağıtım Yardımcı Programları (distutils) Python modülü ilk olarak Eylül 2000'de 1.6.1 sürümünde ve Ekim 2000'de 2.0 sürümünde, Şubat 1991'deki ilk python sürümünden dokuz yıl sonra, üçüncü taraf Python paketleri yükleme sürecini basitleştirmek amacıyla Python standart kütüphanesine eklendi.[10][11]

Ancak, distutils sadece Python kod paketlemek için araçlar sağladı. Metadata'yı toplayabiliyor ve dağıtabiliyordu ancak başka amaçlar için kullanmıyordu.[12] Python hala internet üzerindeki paketler için merkezi bir katalogdan yoksundu. Dizinler için meta verileri standartlaştırma önerisi olan PEP 241, Mart 2001'de sonuçlandırıldı.[13] python.org etki alanında barındırılan kapsamlı bir merkezi katalog oluşturma önerisi daha sonra Kasım 2002'de sonuçlandırıldı.[4][12]

16 Nisan 2018 tarihinde, tüm PyPI trafiği daha modern bir web sitesi platformu tarafından sunulmaya başlandı: Warehouse. Eski web sitesi o ayın sonunda kapatıldı.[14][15] Mevcut tüm paketler, geçmişleri korunarak yeni platforma taşındı.[16]

15 Nisan 2023 itibarıyla 445.000'den fazla Python paketi mevcuttur.

Mayıs 2023'te Python Yazılım Vakfı, Amerika Birleşik Devletleri Adalet Bakanlığı'nın üç PyPI katılımcısının kullanıcı verilerini celp ettiğini bildirdi.[17][18] Kuruluşun bir temsilcisi ayrıca, katkıda bulunanlar için gizlilik beklediklerini, ancak aynı zamanda yasalara ve mahkeme kararlarına da uyduklarını ve bu nedenle hükûmetin talep ettiği verileri teslim ettiklerini açıkladı.[17]

Kaynakça

  1. ^ "Packaging History". Python Packaging Authority — PyPA documentation. 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ Lutz, Mark (2006). Programming Python. 10 (3 bas.). O'Reilly Media, Inc. ISBN 9780596009250. 
  3. ^ Ramalho, Luciano (2015). Fluent Python. O'Reilly Media, Inc. ISBN 9781491946268. 
  4. ^ a b Hylton, Jeremy (24 Eylül 2003). "Python Package Index Tutorial". Jeremy Hylton. 21 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2012. 
  5. ^ "Usage". pip 1.1.post1 documentation. The pip developers. 2 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "PyPI mirrors". Python Package Index. Python Software Foundation. 3 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2012. 
  7. ^ "PyPI - the Python Package Index". Python Package Index. Python Software Foundation. 12 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2021. 
  8. ^ "PEP 427 -- The Wheel Binary Package Format 1.0". Python Software Foundation. 15 Şubat 2013. 27 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2017. 
  9. ^ "Browse : Python Package Index". Python Software Foundation. 11 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2016. 
  10. ^ "Python 1.6.1". Python Software Foundation. 15 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2012. 
  11. ^ "What's New in Python 2.0". Python Software Foundation. 30 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2016. 
  12. ^ a b "PEP 301 -- Package Index and Metadata for Distutils". Python Software Foundation. 24 Ekim 2002. 15 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2012. 
  13. ^ "PEP 241 -- Metadata for Python Software Packages". Python Software Foundation. 19 Ekim 2001. 16 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2016. 
  14. ^ "Welcome to Warehouse's documentation!". 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ "Python Insider: New PyPI launched, legacy PyPI shutting down April 30". Python Software Foundation. 16 Nisan 2018. 23 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2018. 
  16. ^ "A new package index for Python". LWN.net. 11 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2018. 
  17. ^ a b Durbin, Ee (24 Mayıs 2023). "PyPI was subpoenaed - The Python Package Index". blog.pypi.org (İngilizce). 24 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  18. ^ Rudra, Sourav (25 Mayıs 2023). "The Python Software Foundation Complies with PyPI Subpoenas to Share Some User Data". It's FOSS News (İngilizce). 7 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Python, nesne yönelimli, yorumlamalı, birimsel (modüler) ve etkileşimli yüksek seviyeli bir programlama dilidir.

<span class="mw-page-title-main">SPSS</span>

SPSS bilgisayar programı, ilk sürümü 1968 yılında piyasaya verilmiş istatistiksel analize yönelik bir bilgisayar programıdır. Uzun bir dönem bu program SPSS Inc. adını taşıyan bir ABD asıllı şirket tarafından hazırlanıp sürüme sokulup satılmıştır. 2009'da bu şirket ve bu programın sahipliliği IBM şirketine satılmıştır. Bu tarihten sonra bir geçiş döneminde PASW Statistics adıyla anılıp Ağustos 2010 'dan itibaren resmen IBM SPSS Statistics olarak isimlendirilmeye başlanmıştır. Şu anda en son versiyon IBM SPSS Statistics 24.0 olup bu versiyon Mart 2016'dan itibaren pazarlanmaya başlanmıştır.21 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

<span class="mw-page-title-main">PiSi Paket Yöneticisi</span>

PiSi, 2011.2 sürümüne kadar Pardus'un güncel olarak da Pisi Linux ve Solus'un paket yöneticisidir. Bağımlılıkları takip ederek paket inşa etme, kurma, kaldırma, yükseltme ve benzeri işlevleri yerine getirir. Kullanıcı dostu bir grafiksel arayüz ve kapsamlı bir komut satırı arayüzü içerir. Geliştiriciler için tanıdık ve basit bir geliştirme ortamı sunar.

<span class="mw-page-title-main">Ubuntu Software Center</span>

Ubuntu Yazılım Merkezi, Ubuntu işletim sisteminde yazılım kurma ve kaldırma amaçlı bir paket yönetim aracı. Ubuntu'nun 2009 yılında yayınlanan 9.10 nolu sürümünden, 2015 yılında yayınlanan 15.10 nolu sürümüne kadar öntanımlı paket yönetm aracı olarak kullanılmıştır. Ubuntu 16.04 LTS sürümü ile birlikte öntanımlı paket yönetim aracı olarak GNOME masaüstü ortamının paket yönetim aracı olan GNOME Software'e geçilmiştir.

Python Yazılım Vakfı 6 Mart 2001 tarihinde Python programlama dilini korumak, geliştirmek ve uluslararası alanda gelişimine destek sağlamak amacıyla kurulmuş, kâr amacı gütmeyen bir vakıftır.

<span class="mw-page-title-main">Yazılım iskeleti</span>

Bilgisayar programlamada yazılım iskeleti, yazılım çerçevesi ya da yazılım çatısı, standart fonksiyonların hazır olarak sunulduğu ancak programcı tarafından bu fonksiyonlardan arzu edilen kısımların ek kodlarla istenildiği şekilde güncellenebildiği sistemlerdir.

<span class="mw-page-title-main">GNOME Software</span>

GNOME Software, Linux ve Unix benzeri sistemlerde yazılım kurmak, kaldırmak ve güncellemek için kullanılan bir paket yöneticisi önyüzü. GTK+ arayüz aracı ile yazılmıştır. GNOME çekirdek uygulamalarının bir parçası olup ilk sürümü GNOME 3.10 ile birlikte Eylül 2013'te yayınlanmıştır. PackageKit için bir GNOME ön ucudur ve RPM, DEB gibi farklı tabanlı sistemleri destekler.

<span class="mw-page-title-main">DNF</span>

DNF ya da Dandified Yum; RPM tabanlı dağıtımlar için paket yöneticisidir. Yum'un yeni neslidir. Fedora 18 ile birlikte tanıtılmıştır ve Fedora'nın 22. sürümünden beri öntanımlı paket yöneticisidir. Yum'daki düşük verim, yüksek bellek kullanımı, bağımlılıkları çözümlemedeki yavaşlık gibi sorunları gidermek için yaratılmıştır. libsolv adlı harici bağımlılık çözümleyiciyi kullanır.

<span class="mw-page-title-main">GNU Guix</span>

GNU Guix, GNU için bir paket yöneticisidir. Nix paket yöneticisini ve Guile Şeması uygulama programlama arayüzlerini taban almıştır. Tümüyle özgür yazılımdır.

<span class="mw-page-title-main">Aperture</span>

Aperture , Apple Inc. tarafından OS X işletim sistemi için geliştirilen, ilk önce 2005 yılında piyasaya sürülen ve şimdi Mac App Store'dan çıkarılan bir Rötuş ve Dijital değer yönetimi bilgisayar programıdır. Yazılım, görüntü dosyalarını içe aktarma ve düzenleme, düzeltici ayarlamalar uygulama, slayt gösterilerini görüntüleme ve fotoğraf yazdırma gibi post-prodüksiyon çalışmalarında sıkça görülen bir takım işleri halleder.

youtube-dl, YouTube, Dailymotion ve Vimeo gibi akış web sitelerinden ses ve video dosyalarını ayıklamak için kullanılan bir komut satırı indirme yöneticisi programıdır. Yazılım Python kullanılarak yazılmıştır. youtube-dl, Lisanssız lisans kapsamında kamuya açık yazılımdır.

Python for S60' PyS60 olarak da adlandırılan, Nokia'nın, orijinal Python 2.2.2'den S60 yazılım platformunda genel Python programlama dilinin limanıydı. 11 Şubat 2010'da yayınlanan en son son sürüm olan PyS60-2.0.0, python çekirdeğini 2.5.4 sürümüne güncelledi.

IronPython, Python programlama dilinin .NET Framework ve Mono'yu hedefleyen bir gerçeklemesidir. Proje Jim Hugunin tarafından başlatılmış, Hugunin 5 Eylül 2006'da yayınlanan 1.0 sürümüne kadar aktif olarak katkıda bulunmuştur. IronPython 2.0 10 Aralık 2008'de piyasaya sürüldü. 1.0 sürümünden sonra, 2.7 Beta 1 sürümüne kadar Microsoft'ta küçük bir ekip tarafından geliştirildi. Hugunin'in Google'da çalışmaya başlamasının ardından Microsoft, IronPython'u geliştirmeyi 2010 yılının sonlarında sonlandırdı. Proje şu anda GitHub'da bir grup gönüllü tarafından yürütülmektedir. Ücretsiz ve açık kaynaklı bir yazılımdır ve Microsoft Visual Studio IDE için ücretsiz ve açık kaynaklı bir uzantı olan Visual Studio için Python Tools (PTVS) ile uygulanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Anaconda (Python dağıtımı)</span>

Anaconda ücretsiz ve açık kaynaklı, Python ve R programlama dillerinin bilimsel hesaplama kullanımında paket yönetimini kolaylaştırmayı amaçlayan bir özgür ve açık kaynaklı dağıtımdır. Paket sürümleri conda paket yönetim sistemi ile yönetilir. Anaconda dağıtımı Windows, Linux ve MacOS işletim sistemlerinde kullanılabilen veri bilimi paketleri içerir.

pandas

pandas, veri işlemesi ve analizi için Python programlama dilinde yazılmış olan bir yazılım kütüphanesidir. Bu kütüphane temel olarak zaman etiketli serileri ve sayısal tabloları işlemek için bir veri yapısı oluşturur ve bu şekilde çeşitli işlemler bu veri yapısı üzerinde gerçekleştirilebilir olur. Yazılım ücretsizdir ve bir çeşit BSD ile lisansına sahiptir. Yazılım ismini bir ekonometri terimi olan veri panelinden almıştır. Bir veri paneli birçok zaman aralığı içinde farklı gözlemlerin işlenebildiği yapıyı tarif eder.

<span class="mw-page-title-main">NumPy</span>

NumPy, Python programlama dili için büyük, çok boyutlu dizileri ve matrisleri destekleyen, bu diziler üzerinde çalışacak üst düzey matematiksel işlevler ekleyen bir kitaplıktır. NumPy'nin atası Numeric, ilk olarak Jim Hugunin tarafından diğer birkaç geliştiricinin katkılarıyla oluşturuldu. 2005 yılında Travis Oliphant, Numarray'in özelliklerini kapsamlı değişikliklerle Numeric'e dahil ederek NumPy'yi yarattı.

<span class="mw-page-title-main">Snap (yazılım)</span>

Snap, Linux çekirdeğini ve systemd init sistemini kullanan işletim sistemleri için Canonical tarafından geliştirilmiş bir yazılım paketleme ve dağıtım sistemidir. Snaps adı verilen paketler ve bunları kullanma aracı snapd , bir dizi Linux dağıtımında çalışır ve yukarı akış yazılım geliştiricilerinin uygulamalarını doğrudan kullanıcılara dağıtmasına olanak tanır. Snap'ler, ana bilgisayar sistemine aracılı erişime sahip bir sanal alanda çalışan bağımsız uygulamalardır. Snap ilk olarak bulut uygulamaları için piyasaya sürüldü, ancak daha sonra Nesnelerin İnterneti cihazları ve masaüstü uygulamaları için de çalışacak şekilde taşındı.

<span class="mw-page-title-main">Matplotlib</span>

Matplotlib, Python programlama dili ve sayısal matematik uzantısı NumPy için bir çizim kitaplığıdır. Tkinter, wxPython, Qt veya GTK gibi genel amaçlı GUI araç setlerini kullanan uygulamalara grafikleri yerleştirmek için nesne yönelimli bir API sağlar. Ayrıca, kullanılması önerilmese de, MATLAB'ınkine çok benzeyecek şekilde tasarlanmış, bir durum makinesine dayalı bir yordamsal "plab" arabirimi vardır. SciPy, Matplotlib'i kullanır.

Bilgisayar ağ yönetimi alanında, pcap ağ trafiğini yakalama için bir API'dir. Bu isim packet capture kelimesinin kısaltması olsa da, API'nin özel ismi bu değildir. Unix benzeri sistemler pcap'i libpcap kütüphanesinde uygular; Windows için, libpcap'in artık desteklenmeyen veya geliştirilmeyen WinPcap adlı bir uyarlaması ve Windows 7 ve sonrası için hala desteklenen Npcap adlı bir uyarlaması vardır.

Pip Python Paket Yükleyici, Python dilinde kütüphane yönetimi ve paket kurulumu için kullanılan bir araçtır.