İçeriğe atla

Pyotr Stolıpin

İlya Repin tarafından yapılan portresi

Pyotr Arkadyeviç Stolıpin (14 Nisan [E.U. 2 Nisan] 1862 – 18 Eylül [E.U. 5 Eylül] 1911), bir Rus politikacı ve devlet adamıydı. 1906'dan 1911'deki suikastına kadar Rusya'nın üçüncü Başbakanı ve Rus İmparatorluğu'nun İçişleri Bakanıydı.

Hayatı

Almanya'nın Dresden kentinde önde gelen bir Rus aristokrat ailesinde dünyaya gelen Stolıpin, 20'li yaşlarının başlarından itibaren hükûmete dahil oldu. Kamu hizmetindeki başarıları, hızlı terfilere yol açtı ve Nisan 1906'da İvan Goremykin'in İçişleri Bakanı olarak atanmasıyla sonuçlandı. Temmuz ayında Stolıpin, Goremykin'in istifasının ardından Başbakan olarak göreve başladı.

Başbakanlığı

Başbakan olarak Stolıpin, köylülüğe özel arazi mülkiyeti hakkı veren Stolıpin reformu olarak bilinen büyük tarım reformlarını başlattı. Görev süresi aynı zamanda artan devrimci huzursuzlukla damgasını vurdu ve buna, sanık suçluların tutuklanmasına, hızlı yargılanmasına ve infazına izin veren yeni bir sıkıyönetim sistemiyle yanıt verdi. Çok sayıda suikast girişimine maruz kalan Stolıpin, Eylül 1911'de Kiev'de devrimci Dmitri Bogrov tarafından vurularak öldürüldü.

Tarımda reform

Stolıpin bir monarşistti ve kırsal Rus ekonomisini modernize ederek tahtını güçlendirmeyi umuyordu. Hedefleri demokrasiden ziyade modernlik ve verimlilikti. Toprak sorununun ancak obşina olarak bilinen köylülerin komünal sistemi kaldırıldığında ve istikrarlı bir toprak sahibi köylü sınıfı - statükoda çıkarı olacak kulaklar - yaratıldığında çözülebileceğini ve devrimin önlenebileceğini savundu. Başarıları ve başarısızlıkları, açıkça tanımlanmış kamu politikaları ve büyük reformlar gerçekleştirme kararlılığı ile İmparatorluk Rusya'sının son büyük devlet adamlarından biri olduğu konusunda hemfikir olan bilim adamları arasında ateşli tartışmalara konu oldu.[1]

Kaynakça

  1. ^ Abraham Ascher, P. A. Stolypin: The Search for Stability in Late Imperial Russia (2001).

Konuyla ilgili yayınlar

  • 0-8047-3977-3
  • Conroy, MS (1976), Peter Arkadʹevich Stolypin: Geç Çarlık Rusya'sında Pratik Politika, Westview Press, (Boulder), 1976.0-8915-8143-XISBN'si 0-8915-8143-X
  • Fuhrmann, Joseph T. (2013). Rasputin, anlatılmamış hikâye (resimli ed.). Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons, Inc. s. 314.978-1-118-17276-6ISBN'si 978-1-118-17276-6 .
  • Lieven, Dominik, ed. Rusya'nın Cambridge Tarihi: Cilt 2, İmparatorluk Rusyası, 1689-1917 (2015)
  • 978-0674922396
  • Pallot, Judith. Rusya'da toprak reformu, 1906-1917: Stolıpin'in kırsal dönüşüm projesine köylü tepkileri (1999). internet üzerinden 5 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Pars, Bernard. Rusya Tarihi (1926) s 495-506. İnternet üzerinden
  • Pars, Bernard.Rus Monarşisinin Düşüşü (1939) s 94-143. İnternet üzerinden

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pyotr Vrangel</span> Rus ordu generali

Pyotr Vrangel, Güney Rusya'da karşıdevrimci Beyaz Ordu'nun liderlerinden biri. Korgeneral (1917). Rusya'da 1918-1922 yılları arasında gerçekleşen, pek çok Bolşevik'in ve sivilin katledilmesine yol açan Beyaz Terör'ün en önemli komutanlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Ruslar</span> Doğu Slav halkı

Ruslar, genellikle Rusya'da yaşayan Doğu Slav halkı veya bu halkın soyundan olan kimselere denir. Dünya çapında yaklaşık 132 milyon kişi civarında bir nüfusa sahiptirler.

<span class="mw-page-title-main">Komrat Cumhuriyeti</span>

Komrat Cumhuriyeti, Gagavuz köylülerin 1906 yılında Rus İmparatorluğu'na karşı kurduğu ve kısa süre yaşayan tarihî Türk devleti.

<span class="mw-page-title-main">Rus İmparatorluğu</span> Avrasyada hüküm sürmüş eski bir imparatorluk (1721–1917)

Rus İmparatorluğu veya Çarlık Rusyası, Büyük Kuzey Savaşı'nı sona erdiren Nystad Antlaşması'nın ardından Rusya Çarlığı'ndan evrilerek 1721'den itibaren Avrasya ve Kuzey Amerika'ya yayılan tarihi bir imparatorluk. Rus İmparatorluğu'nun yükselişi, İsveç İmparatorluğu, Polonya-Litvanya Birliği, İran, Osmanlı İmparatorluğu ve Çin gibi komşu rakip güçlerin zayıflamalarıyla eş zamanlı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">II. Aleksandr</span>

Aleksandr Nikolayeviç 1855 - 1881 yılları arasında hüküm sürmüş Rusya imparatoru. Kapsamlı bir reform programı uygulamış ve 1861'de köylü serfliğini kaldırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nisan tezleri</span>

Nisan Tezleri, 1917 Şubat Devrimi ile Rusya'daki Çarlık rejiminin devrilmesi üzerine sürgünde bulunduğu İsviçre’den, Mühürlü Tren ile Rusya’nın başkenti Petrograd’a gelen Bolşevik lider Lenin tarafından ilan edilen ve parti tarafından izlenmesi gereken siyasi hattı anlatan açıklamalar. Tezler daha çok Rusya’nın içinde bulunduğu durumu tahlil etmekte ve Bolşevikler tarafından yapılması gerekenleri sıralamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi</span> 1724 yılında kurulmuş Rusyanın en eski eğitim kurumlarından biri

Sankt Peterburg Devlet Üniversitesi, Sankt Peterburg şehrinde 1724 yılında Çar Büyük Petro tarafından kurulmuş Rusya'nın en eski eğitim kurumlarından biridir. Bir "üniversite" olarak 1821-1914 arasında Sankt Peterburg İmparatorluk Üniversitesi, 1914-1918 arasında Petrograd İmparatorluk Üniversitesi, 1918-1924 arasında Petrograd Devlet Üniversitesi, 1924-1991 arasında Leningrad Devlet Üniversitesi adlarını taşıdı. 1991'de Sovyetler Birliği'nin tasfiyesinden sonra şimdiki adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Rusya tarihi</span> Rus kökenli bir tarih

Rusya tarihi, Doğu Slavları'nın tarihleriyle başlar. Özellikle Rus tarihinin geleneksel başlangıç tarihi 862 yılında kuzeyde Vikingler tarafından yönetilen Rus devletinin kuruluşuna dayanmaktadır. Staraya Ladoga ve Novgorod İskandinavya'dan gelen göçmenler ile birlikte Slav ve Fin-Ugorlar'ın yeni birliğinin büyük şehirleri oldular. Novgorod prensi Oleg 882 yılında Kiev'i elegeçirdi, böylece Doğu Slavları'nın kuzey ve güney topraklarını tek bir otorite altında birleştirmiş oldu. Devlet, 988 yılında Bizans aracılığıyla Hristiyanlık'ı benimsedi bu gelecek milenyum boyunca Bizans ve Slav kültürlerinin sentezi olan Ortodoks Slav kültürünün başlangıcı oldu. Kiev Rus 1237-1240 Moğol istilaları ile bölündü ve bu istilaların sonucu olarak nüfusunun önemli birçoğunu kaybetti.

<span class="mw-page-title-main">Rus Devrimi (1905)</span>

1905 Rus Devrimi, Rus İmparatorluğu çapında geniş yankı bulan kitlesel siyasi eylemlerdir. 1905 Moskova Ayaklanması örneğinde olduğu gibi, bazı eylemler doğrudan hükûmeti hedef almıştır. Saldırılar, işçi grevleri, köylü ayaklanmaları ve askeri isyanlar şeklinde gelişmiştir. Olaylar sonucunda anayasal monarşiye geçiş yapılmış ve Çarlık Duması kurulmuş, çok partili seçimler yapılmış, 1906 Anayasası meydana getirilmiştir. Ancak Çarlık rejiminin yıkılması ve bazı bölgelerdeki bağımsızlık yönünde yapılan silahlı ayaklanma girişimleri başarısız olmuş ve bastırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sosyalist Devrimci Parti</span>

Sosyalist Devrimci Parti veya SR'ler, 20. yüzyıl başlarında Rus İmparatorluğu ve Sovyetler Birliği'nde faaliyet gösteren siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Ohranka</span> Rus Gizli Polis Birimi

Ohranka veya Kamu Güvenliğinin ve Düzeninin Korunması Departmanı, Rusya'da Ohranka denilir, 19. ve 20. yüzyılda Rus Çarlığında bağlı gizli polis servisidir.

<span class="mw-page-title-main">III. Petro (Rusya)</span>

III. Petro veya Petro Feodoroviç, tam adı Karl Peter Ulrich,, 5 Ocak 1762'den 9 Temmuz 1762'ye değin Rusya imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni Ulusal Hareketi</span>

Ermeni Ulusal Hareketi, 1780 Zeytun İsyanı ile başlayarak 1984 yılına kadar süren dönemdeki "Ermeni ulusal kurtuluş hareketi" olarak da bilinen Ermeni milliyetçiliğini savunan Ermenilerin tarihte kurulmuş olan Ermeni devletlerinin kapsadığı bölgelerde, Doğu Anadolu Bölgesi ve Kafkasya'da, yeniden bir Ermeni devleti kurma amacı doğrultusunda düzenlenen faaliyetlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Karayüzler</span>

Karayüzler, 20. yüzyılın başlarında Rus İmparatorluğu'nda faaliyet göstermiş Çarlık rejimi yanlısı ve gelişmekte olan sosyalist devrimci harekete karşı örgütlenmiş bir hareketti. Özellikle devrimcilere karşı uyguladığı şiddet, aşırı milliyetçilik ve Yahudi karşıtlığıyla öne çıkmış, çok sayıda pogrom gerçekleştirmiştir.

1907 Haziran Darbesi veya Stolipin Darbesi Rusya Çarlığında eski takvimle 3 Haziran 1907 tarihinde İkinci Devlet Dumasının kapatılmasını, bazı üye milletvekillerinin tutuklanmasını ve Çar II. Nikolay tarafından seçim yasasının değiştirilmesini kapsar. Yasal olarak çok tartışmalı olan olay birçok tarihçi tarafından 1905 Devriminin sonu olarak değerlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Anayasal Demokrat Parti</span> Rus İmparatorluğunda liberal bir siyasi parti

Anayasal Demokrat Parti veya Kadetler, Rus İmparatorluğunda liberal bir siyasi partiydi. Parti üyelerine Kadetler denilirdi. Bu isim partinin Rusça isminin kısaltmasından ileri gelir; K-D harflerinden oluşan parti adının kısaltmasının Rusça okunmasıdır. Kadetler ismi, Rus İmparatorluğunda askeri okul öğrencilerine verilen kadet ismiyle karıştırılmamalıdır. Partinin teorik hattını Konstantin Kavelin'in eserleri çizmiştir. Tarihçi ve siyasetçi Pavel Milyukov partinin varlığı süresince tek lideri olmuştur. Kadetler özellikle teknokratlar ve sanayiciler tarafından destek görmüştür. Ekim Devriminden sonra yasa dışı ilan edilmiş ve kapatılmıştır.

17 Ekim Birliği yaygın olarak Ekimci Part olarak bilinir, Rus İmparatorluğu'nun son döneminde liberal-reformist Meşrutî monarşist siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr İzvolski</span> Rus diplomat

Kont Aleksandr Petroviç İzvolski, Rus diplomat, I. Dünya Savaşı'nın başladığı yıllarda Büyük Britanya ile Rusya'nın ittifakının ana mimarı olarak hatırlanır.

<span class="mw-page-title-main">Devlet Duması (Rus İmparatorluğu)</span>

Devlet Duması veya İmparatorluk Duması, Sankt-Peterburg'daki Taurida Sarayı'nda toplantılarını düzenleyen, Rus İmparatorluğu'nun son dönemindeki yasama meclisinin bir parçası olan alt meclis. 27 Nisan 1906 ile Şubat 1917 tarihleri arasında İmparatorluğun çöküşü arasında dört kez toplandı. Birinci ve İkinci Duma daha demokratikti ve haleflerinden daha fazla sayıda ulusal unsurları temsil ediyordu. Üçüncü Duma, eşraflar, toprak sahipleri ve işadamlarının hâkimiyetindeydi. Dördüncü Duma beş oturum düzenledi; 2 Mart 1917'ye kadar varlığını sürdürdü ve 6 Ekim 1917'de resmen feshedildi.

<span class="mw-page-title-main">Obşina</span>

Obşina veya Mir 19 ve 20. yüzyıllarda Çarlık Rusyasında kırsal bölgelerde görülen ortaklaşa idare edilen köylü komünleridir.