KGB, Devlet Güvenlik Komitesi, Sovyetler Birliği'nin istihbarat ve gizli servisidir. İlk olarak 1918 yılında Çeka adıyla kurulan teşkilat pek çok kez isim değişikliğine maruz kalmış ve son olarak 13 Mart 1954'te KGB adını almıştır.
NKVD veya İçişleri Halk Komiserliği, Sovyetler Birliği'nin çeşitli meselelerini idare eden devlet birimi. NKVD 1917'de kurulan ve başlangıçta düzenli polis çalışması yürütmek ve ülkenin hapishanelerini ve çalışma kamplarını denetlemekle görevli bir Sovyet kolluk kuvvetiydi. 1930'da dağıtıldı, ancak 1934'te tüm sendikaları kapsayan bir komiserlik olarak yeniden kuruldu. Bu süre zarfında NKVD, OGPU'nun işlevlerini üstlendi ve hem düzenli polislik faaliyetlerinden hem de gizli polis faaliyetlerinden sorumlu oldu. Özellikle Joseph Stalin yönetimindeki Büyük Temizlik sırasında siyasi baskıdaki rolü ve yargısız infazlara, Gulag zorunlu çalışma kampları sistemine ve daha zengin köylülere yönelik baskıya dahil olmasıyla bilinir. Ayrıca Sovyet sınırlarının korunması, casusluk ve Polonya'daki baskı ve katliamlar da dahil olmak üzere diğer ülkelerde Sovyet politikasının uygulanmasını denetledi. 1946'da tüm Halk Komiserliklerinin adı Bakanlık olarak değiştirildi ve NKVD İçişleri Bakanlığı (MVD) oldu.
Federal Güvenlik Servisi (FSB), Rusya'nın devlet iç güvenlik kurumudur. 3 Nisan 1995 tarihinde Federal Karşı İstihbarat Servisi'nin yerini almış olup Sovyetler Birliği dönemindeki KGB'nin baş halefidir. Federal Güvenlik Servisi, karşı istihbarat, iç güvenlik ve sınır güvenliği, terörle mücadele, diğer bazı ciddi organize suçlar ile mücadele ve federal yasa ihlallerini araştırmaktan sorumludur ve doğrudan Rusya Devlet Başkanı'na karşı sorumludur. Karargâhı, Kuznetski Most Caddesi üzerinde yer almaktadır.
Çeka, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin ilk istihbarat ve güvenlik teşkilatı. Resmî ismi Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Halk Komiserleri Konseyine bağlı Tüm Rusya Karşı-Devrim ve Sabotajla Mücadele Olağanüstü Komisyonu şeklindedir. 1917 Ekim Devrimi'nden sonra 20 Aralık 1917 tarihinde Vladimir Lenin ve daha sonra Feliks Dzerjinski tarafından yayınlanan bir kararname ile kuruldu. 1922'den sonra Çeka birçok kez yeniden yapılanmaya uğradı. Sovyet rejiminin karşı-devrimci faaliyetlerin saldırılarına karşı ayakta kalması için hayati önem arz eden bir siyasi-askerî kuvvet hâline geldi. 1921 yılında Çeka'nın bir parçası olan Cumhuriyetin İç Savunması için Birlikler adıyla kurulan örgüt 200.000 kişiden oluşmaktaydı.
Lavrenti Beriya, Sovyet politikacı, Sovyet Güvenlik Sekreteri ve Sovyet Gizli Polisi şefi.
Birinci Genel Direktörlük veya kısa adıyla PGU, SSCB'nin dış istihbarattan sorumlu olan kurumuydu. Devlet Güvenlik Komitesi'nin (KGB) ana direktörlüğüdür. Görevi, dış ülkelerde teknik ve insani istihbarat toplayıp, analiz ederek Sovyetler Birliği'nin dış politikasına yön vermekti. 1991 yılında SSCB'nin dağılmasıyla Dış İstihbarat Servisi SVR adlı bağımsız bir kuruma dönüştürülmüştür. İlk başkanı Alexander Panyushkin, son başkanı Leonid Shebarshin'dir.
Rusya Federasyonu Dış İstihbarat Servisi (Rusça: Служба внешней разведки, Rusça telaffuz: [Sluʐbə vnʲɛʂnʲɪj rɐzvʲɛtkʲɪ]; tra. Sluzhba vneshney razvedki; ya da SVR RF ağırlıklı sivil işler için, Rusya'nın dış istihbarat kuruluşudur. SVR, KGB'nin Birinci Baş Direktörlüğü organizasyonunun halefidir. Askeri casusluk işlerinde karşılığı GRU olmaktadır. SVR RF Aralık 1991 yılından bu yana KGB'nin Birinci Baş Direktörlüğü halefi konumundadır. SVR'nin yönetim merkezi Moskova'da Yasenevo Bölgesi'nde bulunur.
Rusya Federasyonu Federal Koruma Servisi Özel İletişim ve Bilgi Servisi bilgi güvenliği ve kriptanaliz/şifreleme içeren bilgilerin toplanması ve yabancı iletişim ve yabancı sinyallerin istihbarat analizi, yanı sıra Rusya'nın devlet muhabere ve bilgi sistemlerini korumaktan sorumlu Rusya Federal Koruma Servisi bir kripto istihbarat kuruluşudur. Bu Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Güvenlik Ajansı'nın eşdeğerdir.
Belarus Cumhuriyeti Devlet Güvenlik Komitesi, , Belarus Cumhuriyeti'nin ulusal istihbarat kuruluşudur. Transdinyester ve Güney Osetya kendi benzerleriyle birlikte, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Rusça adı "KGB" olarak devam eden Belarusça çeviri kaybı da olsa birkaç istihbarat ajansından biridir. Bununla birlikte "Özel Çevik Kuvvet'e" yine de OMON denir.) Sovyetler Birliği'nin KGB'nin halefi Belarus kuruluşudur. Çeka kurucusu Felix Edmundovich Dzerzhinsky şimdi Belarus'ta esas Bolşevik istihbarat emniyeti ulusal kahramanı olarak görülmüştür.
Yaygın olarak NSI olarak bilinen Ulusal Güvenlik İstihbaratı, Bangladeş Halk Cumhuriyeti'nin başlıca istihbarat servisidir. NSI karargâhı Dakka, Bangladeş'te bulunmaktadır. NSI iç güvenlik, karşı istihbarat ve dış istihbarat alanındaki Bangladeş Hükûmeti'nin bir kuruluşudur. NSI Bangladeş istihbarat örgütleri arasında en büyüğüdür, diğerleri gibi Kuvvetler Genel Müdürlük İstihbaratı (DGFI), SB, CID, Ordu İstihbaratı ve Donanma İstihbaratı gibidir. Bu bağımsız bir uluslararası istihbarat kuruluşudur. Ajansın 19 ülkede 37 bürosu bulunmaktadır. NSI ayrıca Ortak Direktör/Müdür Yardımcısı veya Müdür Yardımcısı başkanlığında Bangladeş'in 64 ilçesi tümünde 64 bölgesel birimleri vardır.
Sovyet gizli servislerinin zehir laboratuvarları ya da bilinen diğer adlarıyla Laboratuvar 1, Laboratuvar 12 ve Kamera, Sovyet gizli polis teşkilatlarının gizli bir araştırma ve geliştirme tesisiydi, 90'lı yılların sonlarında yeniden başlatıldığı bildirildi.
Sovyet gizli polis teşkilatlarının zaman içinde devamlılıkları vardı. Ekim Devriminden sonra Vladimir Lenin'in 20 Aralık 1917 tarihli kararıyla oluşturulan ilk gizli polise "Çeka" (ЧК) adı verildi. Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrasında KGB'nin ardılı konumundaki Rusya Federal Güvenlik Servisi'nde çalışanlar hâlâ gayriresmî olarak Çekist olarak adlandırılmaktadırlar.
Nikolay Platonoviç Patruşev, Rusya Federasyonu Güvenlik Konseyi Sekreteri olarak görev yapan Rus subay ve siyasetçi. Patruşev, 1999-2008 yılları arasında Federal Güvenlik Servisi'nin (FSB) başkanı olarak görev yaptı.
Devlet Güvenliği Halk Komiserliği, Sovyetler Birliği'nde görev yürüten gizli polisin, 3 Şubat 1941'den 20 Temmuz 1941'e kadar faaliyet yürüten, ardından 1943'te Devlet Güvenlik Bakanlığı olarak yeniden adlandırılmadan önce var olan istihbarat ve karşı istihbarat birimi.
Tüm-Birlik Devlet Siyasi İdaresi veya resmi adıyla Halk Komiserleri Konseyi Birleşik Devlet Siyasi İdaresi, Obyedinyonnoye gosudarstvennoye politiçeskoye upravleniye pri SNK SSSR; kısaca ОГПУ (OGPU), 1923'ten 1934'e kadar faaliyet yürüten Sovyetler Birliği'nin gizli polis servisi.
Leonid Romanoviç Kvasnikov bir Rus kimya mühendisi ve casustu, önce NKVD'de ve daha sonra KGB'de görev yaptı. 1934'te Moskova Kimyasal Makine Yapım Enstitüsü'nden onur derecesiyle mezun oldu ve Tula bölgesindeki bir kimya fabrikasında birkaç yıl mühendis olarak çalıştı. Kvasnikov, lisansüstü mühendislik çalışmalarına devam etti ve 1938'de bilimsel-teknik zeka uzmanı olarak KGB'ye katıldı. 1939'dan itibaren bilimsel ve teknik istihbarat bölüm başkanıydı. Kvasnikov, Almanya ve Polonya'da birkaç kısa dönemli görevde hizmet verdi ve hızla yükselerek KGB bilimsel istihbarat bölümünün başkan yardımcısı ve ardından şefi oldu.
Melita Stedman Norwood, 1937'de İngiliz Demir Dışı Metaller Araştırma Derneği'nde sekreter olarak çalışmaya başladıktan bir süre sonra KGB'ye bilgi sağlayan, bir bilgi kaynağıdır.
Devlet Güvenlik Bakanlığı, Sovyetler Birliği'nde devlet güvenliği ve istihbarattan sorumlu bakanlıktı. Bakanlık 1946 yılında Devlet Güvenliği Halk Komiserliği'nin (NKGB) adının değiştirilmesi sonucu kurulmuş olup gizli polis görevleri, dış ve iç istihbarat ve karşı istihbarat ile ilgilenmekteydi. 1954 yılında KGB adını aldı.
Oleg Gordievsky, eski KGB albayı ve Londra yerleşik büro şefi. Komünizme olan inancını yitirdiği için İngiliz istihbaratı MI6’e gizli bilgi sağlayarak çifte ajanlık yaptı. Moskova’da yürütülen operasyon sırasında kimliğinin ortaya çıkması adına önce Finlandiya’ya, sonra da İngiltere’ye sığındı. Çifte ajan olduğunun ortaya çıkması sonucu Sovyetler Birliği’nce idama mahkûm edildi.
Aktif önlemler (Rusça: активные мероприятия) Sovyetler Birliği ve Rusya Federasyonu tarafından yürütülen siyasi savaşı tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Kökeni 1920'li yıllara dayanan terim, Sovyet ve Rus hükûmetlerinin dış politika hedeflerine dayalı casusluk, propaganda, sabotaj ve suikast gibi operasyonları kapsamaktadır. Vladimir Putin yönetimi aktif tedbirleri uygulamaya devam etti.
