İçeriğe atla

Pusula Harekâtı

Pusula Harekâtı İngilizce: Operation Compass (aynı zamanda la battaglia della Marmarica) İkinci Dünya Savaşı sırasında Batı Çöl Savaşı'nın (1940–1943) ilk büyük İngiliz askeri operasyonuydu. İngiliz, Hint, İngiliz Milletler Topluluğu ve Müttefik kuvvetleri, Aralık 1940'tan Şubat 1941'e kadar Batı Mısır'daki 10.Ordu'nun (Mareşal Rodolfo Graziani) ve Libya'nın doğusundaki Sirenayka'daki İtalyan kuvvetlerine saldırdı.

Batı Çöl Gücü (Korgeneral Richard O'Connor), Mısır'daki Mersa Matruh'tan 10'uncu Ordu'nun İtalyan mevkilerine beş günlük bir baskında ilerledi. Mısır ve Sirenayka'da Sidi Barrani civarında müstahkem mevkilerde yaklaşık 150.000 adamı vardı. Batı Çöl Gücü, İtalyanları müstahkem mevkilerinde süratle mağlup etti ve Sidi Barrani'de İngilizler, başarılarından istifade ederek, 10. Ordunun geri kalanını Mısır'dan çıkmaya zorladı ve Libya kıyısındaki limanları ele geçirdi. Onuncu Ordu, Trablusgarp'a doğru çekilirken kesildi ve Beda Fomm Muharebesi'nde yenilgiye uğradı, ordunun kalıntıları Sitre Körfezi'ndeki El Agheila'ya kadar takip edildi.

İngilizler 138.000'den fazla İtalyan ve Libyalı esir, yüzlerce tank ve 1.000'den fazla silah ve çok sayıda uçağı ele geçirdi. WDF, yıpranmış araçlar nedeniyle El Agheila'nın ötesine geçemedi. İtalyan takviye kuvvetleri, Deutsches Afrikakorps ve Luftwaffe'nin yardımıyla Trablus'u savunmak için Libya'ya gittiler.

Dış bağlantılar

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Libya</span> Akdeniz kıyısında yer alan bir Kuzey Afrika ülkesi

Libya, resmi adıyla Libya Devleti, Akdeniz kıyısında, doğuda Mısır, batıda Cezayir ve Tunus, güneyde Nijer ve Çad, güneydoğuda Sudan ile komşu olan bir Mağrip ve Kuzey Afrika ülkesidir. Ülke Trablusgarp Bölgesi, Fizan ve Sirenayka olmak üzere üç tarihi bölgeden oluşur. Yaklaşık 1,8 milyon kilometrekarelik yüz ölçümüyle Afrika'nın dördüncü, dünyanın 16. büyük ülkesidir. En fazla kanıtlanmış petrol rezervine sahip 10. ülkedir. Başkenti ve en büyük şehri Trablus ülkenin batısında yer alır ve yedi milyon Libyalının üç milyondan fazlası bu şehirde yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Suriye-Filistin Cephesi</span> Birinci Dünya Savaşının bir cephesi

Suriye-Filistin Cephesi, I. Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın isteği üzerine açılan bir cephedir. Osmanlı ordusu, 1915'te Birinci Kanal Harekâtı'nı, 1916'da İkinci Kanal Harekâtı'nı düzenledi. Amaç; Osmanlı İmparatorluğu'nun Süveyş Kanalı'nı ele geçirmesi ve Mısır'a yeniden sahip olmasıydı. Başarılı olunursa İngilizlerin Uzak Doğu'daki sömürgeleri ile bağlantısı kesilecekti. Gelibolu'daki başarısızlığın ardından geçen zamanda İngilizlerin gittikçe güçlerini artırmaları ve Osmanlı'nın kısıtlı kaynakları sonucu cephe Süveyş'ten Nablus'a kadar gerilemiş, savaşın son aylarındaki Nablus'taki son cephe savunmasındaysa çok kısıtlı olan kaynakların tükenmesine ek olarak Osmanlı'nın savaş süresince Arap halk üzerinde görece başarılı bir şekilde sürdürdüğü Panislamizm propagandasının Lawrence'ın organize ettiği Arap isyanının Hicaz'dan Filistin'e girmesi sonucu çökmesiyle Türk Ordusu Şam ve Halep üzerinden Anadoluya çekilmiş ve cephe bazı parlak muharebe zaferlerine rağmen Osmanlı için başarısızlık ve ağır kayıplarla sonuçlanmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Brevity Harekâtı</span>

Brevity Harekâtı, II. Dünya Savaşı sırasında Kuzey Afrika Cephesi'nde, Müttefik kuvvetlerinin, Almanların Tobruk kuşatmasına yönelen saldırı operasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Crusader Harekâtı</span>

Crusader Harekâtı, II. Dünya Savaşı sırasında Kuzey Afrika Cephesi'nde, Birleşik Krallık kuvvetlerinin, Alman-İtalyan Tobruk kuşatmasına yönelen üçüncü saldırı operasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Gazala Muharebesi</span>

Gazala Muharebesi, Erwin Rommel'in komutasındaki Alman – İtalyan kuvvetlerinin, 26 Mayıs - 21 Haziran 1942 tarihleri arasında, Birleşik Krallık 8. Ordu'sunun savunduğu Gazala Hattı'na, ardından Tobruk'taki garnizonlarına yönelik saldırısı sırasında gerçekleşen muharebedir. Birleşik Krallık 8. Ordu komutanı General Neil Ritchie, Harekât Saha Komutanı ise General Claude Auchinleck'tir.

<span class="mw-page-title-main">Libya bayrağı</span> Libya Devletinin Ulusal Bayrağı

Libya bayrağı, Afrika ülkesi Libya'nın ilk defa 24 Aralık 1951 tarihinde kullandığı bayrağın, rejim değişikliği sonrası Libya'nın resmî hükûmeti olan Ulusal Geçiş Konseyi tarafından 27 Şubat 2011 tarihinde yeniden kullanılmaya başlanan bayraktır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Afrika Cephesi (II. Dünya Savaşı)</span>

Kuzey Afrika Cephesi, Libya, Mısır, Cezayir, Tunus ve Fas'ta Müttefik Devletler ve Mihver Devletler arasında geçen savaşlar dizisidir. Cephedeki savaşlar daha çok Almanya ve Birleşik Krallık arasında geçmiştir. Kuzey Afrika çöllerinde yapılan tank savaşları II. Dünya Savaşı'nın kaderini değiştirmiştir.

Sand in the Whirlwind, 2000'de Dennis Bishop tarafından tasarlanarak Khyber Pass Games tarafından yayımlanan stratejik savaş oyunu.

<span class="mw-page-title-main">Meşale Harekâtı</span>

Meşale Harekâtı, Britanyalı-Amerikan birliklerin Vichy Fransası kontrolündeki Cezayir ve Fas'ı işgalidir.

<span class="mw-page-title-main">Yunan-İtalyan Savaşı</span> Dünya Savaşının küresel mücadelesinin bir parçası

Yunan-İtalyan Savaşı, 28 Ekim 1940'tan 23 Nisan 1941'e kadar İtalya ve Yunanistan krallıkları arasında gerçekleşti. 10 Haziran 1940'ta İtalya, Fransa ve Birleşik Krallık'a savaş ilan etti. Eylül 1940'ta İtalyanlar Fransa, İngiliz Somaliland ve Mısır'ı işgal etti. Bunu, İtalya'da İngiliz müttefiki olmakla suçlanan Yunanistan'a karşı düşmanca bir basın kampanyası izledi. Bir dizi provokasyon, Yunan hafif kruvazörü Elli'nin 15 Ağustos'ta İtalyanlar tarafından batırılmasıyla doruk noktasına ulaştı. 28 Ekim'de Mussolini, Yunanistan Başbakanı Ioannis Metaxas'ın reddettiği, Yunanistan topraklarının bırakılmasını talep eden bir ültimatom verdi.

İtalyan Mısır taarruzu, II. Dünya Savaşı sırasında Mısır'da üslenmiş olan Birleşik Krallık, İngiliz Milletler Topluluğu ve Özgür Fransa kuvvetlerine karşı girişilen bir İtalyan taarruzudur. İtalya'nın bu saldırısı, devamında Nazi Almanyası'nın da Kuzey Afrika'ya asker göndermesine yol açmıştır. General Rommel komutasındaki Alman ve İtalyan birlikleriyle İngiliz kuvvetleri arasındaki askerî harekâtlar "Batı Çölü Seferi" olarak adlandırıla gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Senussi Cephesi</span>

Senussi Cephesi, Kasım 1915-Şubat 1917 tarihleri arasında Sennusiler ile Büyük Britanya ve İtalyan güçlerinin savaştığı cephedir. Büyük Britanya ve İtalya zaferi ile sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Libya soykırımı</span>

Libya Soykırımı yahut II. İtalyan-Senusi Savaşı; İtalya hakimiyetindeki Libya'da, İtalyan askerî birlikleriyle, yerli Senusi direnişçiler arasında, 1923-1932 yılları arasında devam eden, Libya halkının direniş lideri Ömer Muhtar'ın ele geçirilip öldürülmesine kadar devam eden uzun çatışmalı süreç.

<span class="mw-page-title-main">Archibald Wavell</span>

Archibald Percival Wavell İngiliz asker.

Bu makale, 1934'ten 1943'e kadar İtalyan İmparatorluğu'nun bir kolonisi olan İtalyan Libyası'nın genel valilerini listeler.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan Sirenaykası</span> 1911den 1934e kadar var olmuş bir İtalyan kolonisi

İtalyan Sirenaykası, 1911'den 1934'e kadar var olmuş, günümüzün doğu Libya'sında bulunan bir İtalyan kolonisiydi. 1911 Trablusgarp Savaşı sırasında İtalya Krallığı tarafından Osmanlı İmparatorluğu'ndan İtalyan Trablusgarpı ile birlikte fethedilen bölgenin bir parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Augusto Aubry</span> İtalyan general (1849-1912)

Augusto Aubry bir İtalyan deniz subayı ve politikacıydı. Taranto'daki deniz tahkimatlarının bir kısmına adı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan savaş suçları</span>

İtalyan savaş suçları çoğunlukla Libya'nın Pasifikasyonu, II. İtalya-Habeşistan Savaşı, İspanya İç Savaşı ve II. Dünya Savaşı'ndaki Faşist İtalya ile ilişkilendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Batı Çölü Savaşı</span>

Batı Çöl harekâtı Mısır ve Libya çöllerinde gerçekleşti ve İkinci Dünya Savaşı'nın Kuzey Afrika harekâtının bir parçasıydı. Askeri operasyonlar Haziran 1940'ta İtalya'nın savaş ilanı ve Eylül ayında İtalya'nın Libya'dan Mısır'ı işgal etmesiyle başladı. İngilizlerin Aralık 1940'ta beş günlük bir baskını olan Pusula Harekatı o kadar başarılı oldu ki, İtalyan 10. Ordusu'nun yok edilmesine yol açtı.Gelecek iki ay boyunca. Benito Mussolini, Trablus'a küçük bir Alman kuvveti gönderen Adolf Hitler'den yardım istedi. İtalya'nın Akdeniz ve Kuzey Afrika'daki ana Mihver gücü olması nedeniyle resmi olarak İtalyan komutası altındaydı.