Kızılderililer ya da Amerika Yerlileri veya kısaca Yerliler, Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan Kızılderililer için kullanılan ortak birleştirici ad. Dilce birbiriyle akraba olmayan en az iki ayrı grupta toplanırlar: Sibirya kökenli olan Na-Dene dilleri ile Na-Dene dilleri dışındaki bütün Kızılderili dillerini içeren Amerind dilleri.
Apaçiler ya da Apaşlar, Amerika Birleşik Devletleri'nin Arizona, New Mexico ve Oklahoma eyaletlerinde yaşayan, Güneybatı Kızılderilileri kültür grubundan, Atabaskların Güney Atabaskları bölümünden ve Güney Atabask dillerine giren Ova Apaçicesi, Hikarilaca, Lipanca, Meskalero-Çirikavaca ile Batı Apaçicesi adlı dilleri konuşan Kızılderilileri topluca niteleyen ortak addır. Kendilerini Apaçi olarak nitelendiren kişi sayısı 2000 yılı rakamlarına göre 56.060 olup en yakın akrabaları Navaholardır.
Çikasovlar Amerika Birleşik Devletleri'deki Kızılderili kabilelerinden biridir. Bir zamanlar bugün Mississippi olarak bilinen bölgede yaşayan Chickasaw kabilesinin büyük kısmı günümüzde Oklahoma'da yaşamaktadır. Chickasaw kabilesi, Chickasaw diline çok benzer bir dil kullanan Choctawlar'la akrabadır.
Algonkinler, Kanada'nın Québec ve Ontario eyaletinde yaşayan Anişinabelerden Algonkin halklarının Kuzey Algonkinleri grubundan Kuzeydoğu Kızılderilileri kültür grubundan bir Kızılderili halkı. Diğer Kanada Kızılderilileri gibi Algonkinler de yasal olarak Kızılderili rezervi adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar.
Beş Göçmen Kültürüne Uyum Sağlamış Kabile Cherokee, Chickasaw, Choctaw, Creek ve Seminole kabilelerine beyaz insan tarafından verilmiş bir isimdi. Bu kabilelerin beyaz toplumlar arasında "uygar" olarak anılmasının sebebi, bu beş kabilenin plantasyon ve köle sahibi olmak da dahil olmak üzere sömürgecilerin adetlerini benimsemeleri ve genellikle komşularıyla iyi ilişkiler kurmalarıydı. Beş Uyum Sağlayan Kabile, ülkenin diğer bölgelerine -özellikle günümüz Oklahoması'na yerleştirilmelerinden önce Amerika Birleşik Devletleri'nin güneydoğusunda yaşamaktaydı. Bugün özellikle diğer kabilelerden gelen birçok yerli Amerikalı, "Beş Uygar Kabile" yaftasını patronluk taslayıcı ya da ırkçı bulmaktadır. Kendi aralarında kabilelerden konuşurken, bazen düzeltilmiş "Beş Kabile" adı kullanılmaktadır; böylece bu beş kabile dışında kalan diğer yerli Amerikalıların vahşi oldukları iması ortadan kaldırılmaktadır.
Ann Fienup-Riordan, Amerikalı kültürel antropoloji uzmanı olan antropolog.
Jedediah Strong Smith, Amerikalı avcı, iz sürücü, kürk tüccarı ve kâşif. Rocky Dağları'nı, ABD'nin batı kıyısını ve güneybatısını keşfetmiştir. Bu keşifler beyaz yerleşimciler tarafından oldukça önemli olmuştur. Bunlardan en önemlisi Kaliforniya ile Oregon arasında keşfettiği yoldur. 1831'de kürk ticareti için bulunduğu Santa Fe'deki bir ticaret partisinde gruba su bulmak için çıktığı yoldan geri dönmemiştir. Bir süre sonra grup arkadaşları Meksikalı bir tüccarın Smith'in özel eşyalarını sattığını görmüşlerdir. Meksikalı, eşyaları Comanche avcılarının nehir kenarında öldürdükleri bir adamdan aldığını iddia etmiştir. Sonuç olarak, Smith'in cesedi bulunamamıştır.
Hoçanklar ya da eski adlarıyla Vinebagolar, ABD'nin merkezi Wisconsin ile doğu Nebraska eyaletlerinde yaşayan, avcı ve toplayıcı, Kuzeydoğu Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkı. Batı Siyu dillerine giren dilleri Hoçankçayı konuşabilen kişi sayısı 2004 yılında 11 kişidir. Diğer ABD Kızılderilileri gibi Hoçanklar da yasal olarak Kızılderili rezervasyonu adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar. Günümüzde federal olarak tanınan iki idari kabile olarak yapılanırlar.
Dennis J. Banks, Leech Lake Kızılderili Rezervasyonu'nda Anişinabe olarak doğan Kızılderili lider, öğretmen, konuşmacı, aktivist ve yazar. Banks ayrıca Nowa Cumig olarak bilinir. Ojibva dilinde adı "yerin merkezi'nde" anlamına gelir. 1968 yılında Minneapolis Kızılderilileriyle Amerikan Kızılderili Hareketi'ni kurmuş, uzun yıllar lideri olmuştur.
Kızılderili Tehciri, 19. yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri'nin yönetiminin politikası olarak, güneyde Mississippi Nehri'nin doğusunda yaşayan Amerika Birleşik Devletleri Kızılderililerinden Çerokiler, Çikasovlar, Çoktavlar, Krikler ve Seminolelerden oluşan Beş Uygar Kabilenin MississippiNehri'nin batısına ve kuzeydeki daha ufak kabilelerin Kızılderili Toprakları'na tehcir ettirilmesidir. Kızılderili Tehcir Yasasının Amerika Birleşik Devletleri başkanı Andrew Jackson tarafından 26 Mayıs 1830 tarihinde imzalanmasından sonra yürürlüğe konmuştur. Tehcire karşı direniş gösteren kimi kabileler Kızılderili Savaşları denen bir dizi savaşa girmişlerdir.
Kızılderili savaşları ya da ABD Kızılderili savaşları, Yeni Dünya'da Kuzey Amerika'nın yerlisi ABD Kızılderilileri ile Eski Dünya'dan gelen Avrupalı göçmen yerleşimciler arasında patlak veren ve 1622-1924 yıllarında aralıklı olarak asırlara yayılan Amerikan Bağımsızlık Savaşı öncesi ve sonrası bir dizi çatışmalar silsilesidir. Savaşın ana sebebi, keşfedildiği andan itibaren Amerika kıtasını doğudan işgal etmeye başlayan Avrupalı sömürgecilerin sürekli artması ve bu artış sonunda yerlileri batıya sürmeleridir. Bu savaşlar Amerika kıtasının doğu kıyısından batı kıyısına kadar genişlemenin mukadder olduğunu ifade eden Kader Manifestosu gibi ideolojiler tarafından teşvik edildiği gibi, politik kaygıyla zorla ya da antlaşmalarla Kızılderili Tehciri gibi etnik temizlik hareketleri de savaşların tetikleyici unsurlarıdır. Bu savaşlar sırasında ABD Kızılderili katliamları da görülür.
Sand Creek Katliamı ya da Sand Creek Soykırımı, Amerika Birleşik Devletleri'nde Kızılderili Savaşları sırasında 29 Kasım 1864 tarihinde 700 erkekten oluşan Colorado Territory milis gücü ve müttefikleri Şayenler ile Arapahoların güneydoğudaki kampına yaptıkları vahşi katliam. Katliamda üçte ikisi kadın ve çocuk olan 70 ila 163 Kızılderili öldürülmüş ya da yaralanmıştır. Katliam yeri günümüzde Sand Creek Massacre National Historic Site olarak National Park Service tarafından yönetilmektedir.
Kuzey Amerika'daki Kızılderili katliamı, Amerika'nın Avrupalılarca sömürgeleştirilmesi sürecinde çoğunlukla Amerika Birleşik Devletleri topraklarında ABD Kızılderililerine karşı Avrupa'dan göç eden Beyaz yerleşimciler ile bunların soyundan gelen Amerikalılar tarafından gerçekleştirilen katliamları nitelendirdiği gibi, Kızılderililer tarafından diğer Amerika yerlilerine ya da Beyaz yerleşimcilere karşı yapılan katliamları da belirtir. Katliamların bir kısmı ABD Kızılderili savaşlarının parçası olarak gelişmiştir.
Kado dilleri ya da Kaddo dilleri, Amerika Birleşik Devletlerinde Kuzey Dakota'dan Oklahoma'nın güneyine ve Teksas'a kadar Büyük Ovalar'da konuşulan Amerind Kızılderili dil ailesi. 3.000 yıl önce Kuzey ve Güney olarak iki ana gruba ayrıldıkları tahmin eiliyor. Toplam 5 dilden oluşur ve birinin soyu tükenmiş, diğer dördünü konuşanlar ise ancak 50 kişidir ve soyu tehlike altında olan dil ailesidir.
Kızılderili soykırımları, Kristof Kolomb'un 1492'de Amerika Kıtası'na ulaşmasından sonraki beş asır boyunca Avrupalılar tarafından kıtanın yerlileri olan Kızılderililere karşı yapılan soykırımlardır.
Yuki Soykırımı, Kuzeybatı Kaliforniya'da Round Valley vadisinde yaşayan Kaliforniya Kızılderililerinden avcı ve toplayıcı Yukilere karşı 1851–1910 yıllarında valilerin direktifleri doğrultusunda Beyaz Amerikalılar tarafından uygulanan Kızılderili soykırımı. 19. yüzyılın ikinci yarısında Kaliforniya'daki Avrupalı-Amerikalılar tarafından kendi özel çıkarlarını korumak ve geliştirmek için demokratik süreçleri ve mekanizmaları kullanarak yerli Kaliforniya Kızılderililerine karşı cinayet, tecavüz ve binlerce yerli Kızılderilinin köleleştirilmesi gibi araçlar kullanılarak kitlesel soykırım uygulamıştır.
William Penn Adair "Will" Rogers Amerikalı vodvil sanatçısı, mizahçı, sosyal yorumcu ve sinema oyuncusu. 1920'lerde ve 1930'larda dünyanın en bilinen ünlülerinden birisiydi.
Ark-La-Tex ya da Arklatexoma, Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Arkansas, Louisiana, Teksas ve Oklahoma eyaletlerinin bazı bölümlerini içine alan bir sosyoekonomik bölgedir. En büyük kenti Shreveport olan bölgede 2010 yılı verilerine göre 1.043.570 kişi yaşamaktadır. Bölgedeki diğer büyük kentler ise Tyler, Longview, Marshall ve Texarkanas'tır.
Monowi Boyd County, Nebraska, ABD'de bir kasabadır. 2010 Amerika Birleşik Devletleri nüfus sayımında sadece bir kişinin, Elsie Eiler'in yaşadığı tespit edilince ulusal ve uluslararası tanınmıştır. Ancak, 2020 nüfus sayımında Monowi'nin nüfusu iki olarak listelenmiş olsa da, bu verinin farklılaştırılmış gizlilik özelliği nedeniyle olduğu doğrulanmıştır ve Eiler kasabanın tek sakinidir.
Büyük Ruh, Lakotaca'da daha spesifik olarak Wakan Tanka olarak bilinen bir yaşam gücü, Yüce Varlık veya tanrı kavramıdır Algonquian'da Gitche Manitou ve bir dizi Kızılderili ve Birinci Milletler kültüründe diğer belirli adlarla anılır. Kavram, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'daki bazı yerli kültürlerde ortak olsa da, tüm kültürler tarafından paylaşılmaz veya mutlaka aynı şekilde yorumlanmaz. Lakota aktivisti Russell Means'e göre Wakan Tanka'nın anlamsal olarak daha doğru bir çevirisi Büyük Gizem'dir.
