İçeriğe atla

Puncak Jaya

Puncak Jaya Dağı
Carstensz Piramidi
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik4.884 m (Bazı verilere göre 5.030 m)
Çıkıntı4.884 metre (16.024 ft)
Yalıtılma5.262 kilometre (3.270 mi)
Koordinatlar4° 5 G 137° 11′D 
Coğrafya
KonumEndonezya (Batı Papua)
Tırmanma
İlk tırmanan13 Şubat 1962 Heinrich Harrer, Philip Temple, Russel Kippax ve Albert Huizenga

Puncak Jaya Dağı ayrıca Mount Carstensz veya Carstensz Piramidi de denir, (Endonezyaca: Puncak Jaya). "Zafer Zirvesi") 5.030 metre yüksekliği ile Okyanusya'nın en yüksek dağı. Bazı verilere göre sadece 4.884 m yüksekliğe erişse de her halükarda, Himalayalar ile Andlar arasında bulunan en yüksek noktadır.

Papua Yeni Gine Adasının Endonezya'ya ait batıdaki Batı Papua kısmında, Maoke Sıradağları'nın bir bölümü olan Sudirman Range'de bulunur. Maoke Sıradağları, Pasifik Plakasının batarak İndo-Avustralya Plakasının altına girmesiyle oluşmuştur.

Puncak Jaya'nın Avustralya ve Okyanusya'nın bir temsilcisi olarak Yedi Zirveler'e dahil olup olmadığı tartışılmaktadır. Politik olarak bakıldığında dağ, Endonezya'ya, dolayısıyla Asya aittir. Diğer yandan ise dağ, Pasifik ve İndo-Avustralya plakalarının sınırında bulunup, böylelikle coğrafi olarak Avrasya'a ait değildir.

Tarihçe

Carstensz Piramidi ismini, 1623 yılında dağı ilk defa tasvir edip tanımlayan Hollandalı denizci ve kâşif Jan Carstensz'den alır. İlk tırmanış 13 Şubat 1962'de, Heinrich Harrer, Philip Temple, Russel Kippax ve Albert Huizenga tarafından, kuzey duvarı üzerinden gerçekleştirilmiştir.

Puncak Jaya, "Yedi Zirve" içinde nispeten küçük olmasına rağmen, tırmanışı en zor olanlardan biridir. Zorluk derecesi V ile, tırmanış tekniği açısından Everest Dağı ya da Denali'den de çok daha zordur. Ancak yükseklik şartlarından, daha doğrusu orada hüküm süren iklim şartları sebebiyle bu son ikisi dağcılık bakımından, çok daha fazla büyük bir meydan okumadır.

Turizm

Puncak Jaya'ya tırmanış, ordu, polis, bakanlıklar gibi çok sayıda makamın iznine bağlıdır. Bu izinlerin elde edilmesiyle ilgili kriterler, kısa zaman dilimi içinde değişebilmektedir. Çevrede, yabancı ziyaretçiler için pek de uygun olmayan mayıncı gruplar aktiftir. Bunların dışında resmi makamlarla, yörenin ilk sakinleri arasında ihtilaflar vardır. Bu problemler, tırmanışları çok zorlaştırır.

Dış hatlar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Papua Yeni Gine</span> Okyanusyada bulunan bir ada devleti

Papua Yeni Gine, resmî adıyla Papua Yeni Gine Bağımsız Devleti, Okyanusya'da Yeni Gine adasının doğu yarısı ile Melanezya'daki civar adaları kapsayan bir ülkedir. Yeni Gine adasının batı kısmı ise Endonezya'ya aittir ve sadece Endonezya ile kara sınırı bulunur. Güneyinde Avustralya bulunur. 462.840 km²'lik yüzölçümüyle en büyük üçüncü ada ülkesidir. Başkenti adanın güneydoğu kıyısındaki Port Moresby'dir.

<span class="mw-page-title-main">Aladağlar</span>

Aladağlar, Kayseri-Niğde-Adana illeri arasında bulunan dağ sırası, bitki örtüsü ve hayvan çeşitliliği bakımından zengindir. Bu nedenle dağın 54.524 hektarlık bölümü ilk önce Hacer Ormanı Tabiat Parkı adı altında koruma altına alınmıştır, ardından 1995 yılında biraz daha geniş bir yüz ölçümüyle millî park ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Everest Dağı</span> Himalayaların Mahalangur Himal alt aralığında bulunan, deniz seviyesinden Dünyanın en yüksek dağı

Everest Dağı, Himalayalar'ın Mahalangur Himal alt bölgesinde yer alan, Dünya'nın deniz seviyesinden en yüksek dağıdır. Çin-Nepal sınırı, zirve noktasından geçmektedir. 2020 yılında Çinli ve Nepalli yetkililer tarafından tespit edilen kar yüksekliği 8.848,86 m 'dir.

<span class="mw-page-title-main">Aconcagua</span>

Aconcagua, 6.962,97 m yükseklik ile Güney Amerika'nın en yüksek dağı. Aynı zamanda Asya kıtası dışında bulunan en yüksek dağdır.

<span class="mw-page-title-main">Dağ</span> çevresindeki karasal alanlardan daha yüksek olan kara kütlelerine verilen ad

Dağ, çevresindeki karasal alanlardan daha yüksek olan kara kütlelerine verilen addır. "Dağlık" sıfatı, dağlarla ilişkili ve kaplı alanları tanımlamak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Llullaillaco</span>

Llullaillaco veya Llullaillabur, 6.739 m yüksekliği ile Monte Pissis ve Ojos del Salado'dan sonra yeryüzünün üçüncü en yüksek volkanı, Güney Amerika'nın en yüksek beşinci dağı. Dağ, aynı isimli milli parkın içinde, Şili ve Arjantin sınırlarında bulunur. Tırmanış için çıkış noktası çöl vahası olan San Pedro de Atacama'dır.

<span class="mw-page-title-main">Yerupajá</span>

Yerupajá veya Nevado Yerupajá, Merkezi Peru'nun kuzeyinde Cordillera Huayhuash grubunda bir dağ ve Andlar 'ın yüksek dağ zincirinde bir bölüm.

<span class="mw-page-title-main">Vinson Dağı</span>

Vinson Dağı veya Vinson Masifi, 4892 m (2004) yüksekliği ile Antarktika'nın en yüksek dağı. Bu yüzden Yedi Zirveler kategorisine girer. Dağ, Antarktika araştırmalarını teşvik etmiş Amerikalı senatör Carl Vinson'un adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mont Blanc</span>

Fransızca Mont Blanc ya da İtalyanca Monte Bianco, Fransa ile İtalya sınırında yer alan, 4807 m. yüksekliği ile Avrupa Alpleri'nin ve Avrupa kıtasının en yüksek dağıdır. Avrupa'nın en yüksek zirvesi Mont Blanc mı, yoksa Rusya Kafkasları'nda 5642 m. yüksekliğindeki Elbruz dağı mı sorusunun cevabı, iç Avrasya sınırının tanımına bağlıdır. Fransa tarafından yapılan teklifle, Mont Blanc dağı 2000 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine alındı.

<span class="mw-page-title-main">Yedi Zirveler</span>

Yedi Zirve, her kıtadaki en yüksek dağın oluşturduğu grup.

<span class="mw-page-title-main">Elbruz Dağı</span>

Elbruz Dağı, 5.642 m yükseklikle Kafkasların, Rusya'nın ve Avrupa'nın en yüksek dağı. Elbruz; şu sıralar faal olmayan, yoğun olarak buzullarla kaplı, çift zirveli bir stratovolkandır. İki zirve arasındaki mesafe 1.500 metre olup zirve noktası güney krater kenarında bulunur. 70'ten fazla buzul, Elbruz'dan aşağıya, vadiye akar. Toplam 145 km² buzla örtülüdür.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Gine</span>

Yeni Gine, Avustralya'nın kuzeyinde yer alan ve 785.753 km² yüzölçümü açısından dünyanın en büyük ikinci adasıdır. 779.452 km² lik Türkiye'den 6.301 km² daha büyüktür. Adanın batısı Endonezya'ya ait olup, doğusu Papua Yeni Gine olarak bağımsız bir devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Palandöken Dağı</span>

Palandöken Dağı, Erzurum'da bulunan, 3125 metre rakımlı, tektonik bir dağdır. Sadece Palandöken'e özgü bir çiçek olan Palandökenensis Mayıs ayında bulunabilmektedir. Başköy mevkiinde bir kayak merkezi bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Bolkar Dağları</span> Konya, Niğde ve Mersin illerine yayılmış tektonik dağ sırası

Bolkar Dağları eski adıyla Bulgar Dağları Konya, Niğde ve Mersin illerine yayılmış, en yüksek noktası 3.524 metre rakımlı, tektonik bir dağ sırasıdır. Montivipera bulgardaghica adındaki zehirli engerek türü dünyada sadece bu dağda yaşamaktadır. Karacaoğlan, şiirlerinde bu dağdan bahseder.

<span class="mw-page-title-main">Demirkazık Dağı</span>

Demirkazık, Niğde'de Aladağlar bölgesinde yer alan, 3757 metre yüksekliğindeki dağdır. Uzun süre Aladağlar'ın en yüksek dağı olarak bilinmesine karşın yapılan araştırma ile en yüksek zirve Kızılkaya olarak tespit edilmiştir. 17 Temmuz 1927'de Dr. Georg Künne, Dr. Wilhelm Martin ve Marianne Martin'den oluşan ekip Demirkazık, Kaldı, Kızılkaya, Alaca, Eznevit zirvelerinin ilk çıkışlarını gerçekleştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Avustralasya</span>

Avustralasya; Avustralya, Yeni Zelanda, Yeni Gine adası ve Pasifik Okyanusu'ndaki komşu adaları kapsayan Okyanusya'da bir bölge. Terim ilk kez Charles de Brosses'nin Histoire des navigations aux terres australes (1756) adlı kitabında kullanılmıştır. Latincede "Asya'nın güneyi" anlamına gelen sözcük daha doğuda yer alan Polinezya ve güneydoğu Pasifik'i (Magellanica) dışarıda bırakan bölgeyi tanımlamaktadır. Kuzeydoğusunda yer alan Mikronezya'dan da ayrılan bölge, Hindistan'ın da yer aldığı Hint-Avustralya Levhası'nda bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Olimpos Dağı</span> Yunanistanda bir dağ

Olimpos Dağı, Yunanistan'ın en yüksek dağıdır. Selânik'in yaklaşık 80 km güneybatısında, Teselya ve Makedonya arasındaki sınırda; Larisa ve Pierya bölgeselleri arasındaki Olympus Sıradağları'nda bulunmaktadır. Ege Denizi'nin Termaikos Körfezi yakınlarındaki Olympus masifinin bir parçasıdır. Olimpos Dağı'nın 52 zirvesi ve derin boğazları vardır. En yüksek tepe olan Mytikas, "burun" anlamına gelir ve 2.917 metre (9.570 ft) yüksekliğindedir. Topografik önem açısından Avrupa'nın en yüksek zirvelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Cascade Sıradağları</span>

Cascade Sıradağları veya kısaca "Cascades" batı Kuzey Amerika kıtasında önemli sıradağlardır. Kanada'da güney Britanya Kolumbiyası eyaletinden güney doğru ABD'de Washington, Oregon ve kuzey Kaliforniya eyaletlerine kadar uzanırlar. Bu sıralar ham önemli volkanik olmayan zirveleri hem de "Yüksek Cascadelar" adı verilen bir sıra volkan zirvelerini ihtiva ederler. Batı Kanada'da Britanya Kolumbiyası eyaletinde bulunan kısmını Kanadalılar "Kanada Cascadeları" veya basitçe yerel dağlar olarak "Cascades Dağları" olarak adlandırırlar. ABD'nin kuzey-batı bölgesinde bulunan kısmının Washington eyaleti içinde bulunan kısmı genel olarak yerel ismi ile "Cascadeler"'dir; fakat genel olarak "Kuzey Cascadeler " olarak da anılırlar. Tüm Cascade Sıradağları üstünde bulunan en yüksek zirve rakımı ABD Washington Eyaletinde bulunan 4,392 m olan Rainier Dağı'dir.

<span class="mw-page-title-main">Lorentz Millî Parkı</span>

Lorentz Milli Parkı, Endonezya'nın Papua ilinde, eskiden Irian Jaya olarak bilinen bölgede yer almaktadır. 25,056 km2 (9,674 mi2) alan ile Güneydoğu Asya'nın en büyük millî parkıdır. 1999 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Anna Czerwińska</span>

Anna Czerwińska, Polonyalı kadın dağcı. Everest Dağı'nın 50 yaşlarındayken zirvesine tırmanan en yaşlı kadın dağcı olarak bilinir. Ayrıca dağcılık hakkında bazı kitapları kaleme almıştır.