İçeriğe atla

Puma (cins)

Puma
Üstte puma, altta yaguarundi.
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Carnivora (Etçiller)
Alt takım: Feliformia (Kedimsiler)
Familya: Felidae (Kedigiller)
Alt familya: Felinae (Küçük kediler)
Cins: Puma
Jardine, 1834

Metne bakınız.

Puma, kedigiller familyasında bir yırtıcı hayvan cinsidir. Bu cins içerisine iki tür bir araya getirilmiştir.

  • Dağ aslanı (Puma concolor) ve
  • Yaguarundi (Puma yaguarondi).

Genel kullanımda "puma" denildiğinde, hemen daima dağ aslanı anlaşılır.

Yaguarundi önceleri kendilerine özgü bir cins olarak Herpailurus olarak sınıflanmış, ancak moleküler incelemeler sonucu bu iki tür arasında yakın bir akrabalık tespit edilmiştir. Böylelikle en yeni sistematikde bu iki tür ortak bir cinste toplanır.

Bu hayvanların postu kısa ve sık, genelde sarı-boz ya da kırmızımsıdır. Erişkin hayvanlar diğer birçok kedi türlerinin aksine lekesizdir. Her iki tür de Amerika Kıtası'nda yaşar.

Cins üzerine yapılan DNA analizleri, bu cinsin yaşayan en yakın akrabasının çita olduğu sonucunu verir. Kendine özgün vücut yapısı sebebiyle bu tür, kedigiller içinde kendine ait bir alt familyaya (Acinonychinae) yerleştirilmiştir. Bu ortak özelliklerin keşfinden sonra bu bölümlendirmeye artık doğru olarak bakılamamaktadır.

Literatür

  • D. E. Wilson und D. M. Reeder: Mammal Species of the World. Johns Hopkins University Press, 2005. ISBN 0-8018-8221-4

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Puma</i> memeli türü

Puma, Dağ aslanı veya kugar, Kuzey ve Güney Amerika'da yaşayan; kedigiller (Felidae) familyasından yırtıcı bir hayvan türüdür. Bu büyük ve yalnız dolaşan kedi kuzeyde Kanada'nın Yukon bölgesinden güneyde And Dağları'nın güneyine kadar oldukça geniş bir alanda yaşar. Bulunduğu çevreye uyum sağlayabilen puma, Amerika kıtasındaki belli başlı her habitatta yer alır. Aşırı avlanma ve doğal yaşam alanlarındaki insan yerleşmeleri sonucu tarihi olarak bulundukları bölgelerde sayıları azalmıştır. Bazı alanlarda son zamanlarda yapılan koruma çalışmaları ile popülasyonlarının arttığına rastlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Enterobacteriaceae</span> bakteri ailesi

Enterobacteriaceae, Salmonella ve Escherichia coli gibi ünlü hastalık etkenlerini de içeren büyük bir bakteri ailesidir. Genetik araştırmalar, bu aileyi, Proteobacteria şubesine koyar. Enterobacteriales takımının içinde yer alan tek familyadır. Bilimsel yayınlarla doğrulanmış 32 cinsi mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Kedigiller</span> etçiller takımına ait familya

Kedigiller (Felidae), Etçiller (Carnivora) takımına ait bir familyadır.

<span class="mw-page-title-main">Jaguar</span> Amerika kökenli büyük bir kedi türü

Jaguar, kedigiller (Felidae) familyasından ve Panthera cinsinin dört büyük kedisinden biri olan bir Yeni Dünya memelisidir. Diğer üç büyük kedi, Eski Dünya’nın kaplan, aslan ve parstır. Kaplan ve aslandan sonra en büyük üçüncü kedi olan jaguar Batı Yarımküresinin en büyük ve en güçlü kedisidir. Jaguar günümüzde Meksika’dan Orta Amerika’ya ve Paraguay’ın güneyi ile kuzey Arjantin’e kadar dağılan bir alanda bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük kediler</span> Kedigiller familyasının mevcut bir alt familyası, Pantherinae

Büyük kediler (Pantherinae), kedigiller (Felidae) familyasındaki, ağırlığı bazen birkaç yüz kiloya kadar varan kedi türleri. Boyutlardaki büyük farklara rağmen kedi türleri davranış ve yapı bakımından pek fark göstermezler. Bütün kediler Karnivor ve süper avcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Asıl sırtlan</span>

Asıl sırtlanlar (Hyaeninae), sırtlangiller (Hyaenidae) familyasının bir alt familyası. Sırtlanlar, günümüzde sadece dört üyeye sahip olan sırtlangiller ailesinden, kedimsi (feliform) ve büyükçe sayılabilecek karasal etobur memelilerdir. Sırtlangiller, etoburlar arasında en küçük beşinci biyolojik familyayı oluşturur ve memeliler sınıfı içinde de en küçük familyalardan biridirler. Küçük bir topluluk oluşturmalarına karşın, Afrika ekosisteminde çok hayati bir yer tutarlar. Her ne kadar evrimsel olarak kedilere ve misk kedilerine daha yakın olsalar da, kedimsilerin bir alt türü olarak, sırtlanlar pek çok konuda yakınsak evrimden dolayı davranışsal ve görünüşsel olarak köpekgillerle benzerlik gösterir. Köpekler de sırtlanlar da ağaçta yaşamazlar, avlarını pençeleriyle değil ağızlarıyla yakalamayı yeğleyen koşucu avcılardır, her ikisi de yemeklerini hızlıca yer ve saklayabilirler ve küt, içine çekilmeyen tırnakları olan patileri koşmaya uygun olarak evrimleşmiştir. Öte yandan; kendilerini temizleme, alanlarını işaretleme, çiftleşme, yavru bakımı ve dışkılama alışkanlıkları bakımından diğer kediler ile benzerlik gösterirler.

<span class="mw-page-title-main">Pars kedisi</span>

Pars kedisi, kedigiller (Felidae) Güney ve Doğu Asya'da görülen bir kedi türü. Yaklaşık olarak bir ev kedisi büyüklüğünde olan pars kedisi, devasa dağılım alanında, çok sayıda renk varyasyonları ve alt türleri ile ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Deve</span>

Deve, devegiller (Camelidae) familyasının Camelus cinsini oluşturan iki evcil hayvan türünün ortak adı. Develer yük çeki ve binek hayvanı olarak kullanıldığı gibi, yünü, sütü, derisi ve eti için de beslenir. Yalnızca evcil türleriyle tanınan bu hayvanların yabanıl atalarından bu yana pek az değişikliğe uğradığı sanılmaktadır.

<i>Puma yagouaroundi</i> Amerikaya özgü kedigil

Yaguarundi, kedigiller (Felidae) familyasının Güney Amerika'da yaşayan bir üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Iriomote kedisi</span>

Iriomote kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından yırtıcı bir kedi türü. Sadece Japonya'nın Ryūkyū Adaları'nın en güneyindeki adası olan Iriomote'da yaşar. İlk 1967 yılında bilimsel olarak tanımlanmıştır. Japonca: イリオモテヤマネコ İriomote-yama-neko olarak adlandırılır. Anlamı İriomote dağ kedisidir; neko=kedi yama=dağların. Ayrıca bölgesel diyalektte Yamamayaa veya Yamapikaryaa veya İriomote Adası yerlileri tarafından da Pingiimayaa olarak bilinir.

<i>Panthera</i>

Panthera, kedigiller (Felidae) familyası içinde sınıflanan bir cinstir. Çok iyi bilinen ve soyunu sürdürmekte olan aslan, kaplan, pars, jaguar ve kar parsını içeren Panthera, bünyesindeki bu beş türle, büyük kedilerin çoğunu kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Sırtlangiller</span> etçiller takımına ait bir kedimsi familyası

Sırtlangiller (Hyaenidae), etçiller (Carnivora) takımına ait bir familya. Dış görünüşleri ile köpeklere benzemelerine rağmen aslında kedimsiler (Feliformia) alt takımına dahillerdir ve bilim insanlarının fikirlerine göre misk kedisigiller (Viverridae) familyasından türemişlerdir. Günümüzün sırtlangilleri Afrika'da ve Güney ile batı Asya'da yaygındırlar. Leş yiyiciler olarak tanınırlar.

<i>Leopardus</i>

Leopardus, kedigiller (Felidae) familyasından bir kedi cinsi. Leopardus, Amerika kıtasına özgü sekiz küçük kedi türünden oluşan bir cinstir. Bu cins, ortak atası geç Miyosen'de Asya'dan Kuzey Amerika'ya Bering kara köprüsünü geçen Amerika'daki küçük kedilerin genetik soyunun en eski dalı olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Mermer kedisi</span>

Mermer kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Güneydoğu Asya'da yaşayan küçük bir kedi türü.

<span class="mw-page-title-main">Amerika aslanı</span> soyu tükenmiş etçil memeli

Amerika aslanı,, kedigiller familyasından, Pleistosen ila Holosen dönemleri arasında yaşamış bir soyu tükenmiş aslan alt türüdür. 1853'te Amerikalı doğa bilimci Joseph Leidy Missisippi'de eksik bir alt çene ve dişler bulmuş ve bu numuneler ışığında Felis atrox olarak bu dev kediyi tanımlamıştı. Büyük kedilerin Felis cinsi yerine Panthera cinsine alınması sonucu sınıflandırılma durumu değişmiş olan bu fosil canlı Avrasya mağara aslanı ile akrabadır ve günümüzün Afrika aslanından yaklaşık %20 daha büyüktür.

<span class="mw-page-title-main">Afrika yaban kedisi</span>

Afrika yaban kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Felis cinsine mensup bir tür. Afrika, Batı ve Orta Asya 'ya ve Hindistan'da Racastan'dan Çin 'de Sincan'a [kadar yayılmış küçük yaban kedisi türler'dir.

<span class="mw-page-title-main">Küçük kediler</span> kedigil alt familyası

Küçük kediler (Felinae), kedigiller (Felidae) familyasının bir alt familyası.

<span class="mw-page-title-main">Asya aslanı</span>

Asya aslanı, kedigiller (Felidae) familyasından Hindistan'ın batısında, Gucerat bölgesinde, Gir Ormanı'nda yaşayan bir aslan alt türü.

<span class="mw-page-title-main">Mağara aslanı</span> tarih öncesi memeli türü

Mağara aslanı, Panthera familyasından soyu tükenmiş bir kedigil türüdür. Geç Pleyistosen devrinden 11 bin yıl önceye dek Avrasya'da yaşamıştır. Boyutları yaklaşık olarak modern aslana benzer, yüzde on kadar daha büyük olduğu sanılmaktadır. 300 kg ortalama ağırlığa ve başından kuyruğuna en az 2.5 metre uzunluğa sahip olduğu sanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karakulak (cins)</span> Kedigiller familyasının Küçük kediler altfamilyasına ait bir cins

Karakulak, Kedigiller familyasının Küçük kediler altfamilyasına ait bir cinstir. Daha önce, yalnızca tip türlerinden oluşan monotipik bir cins olarak kabul edilmekteydi. Caracal caracal, genellikle karakulak olarak adlandırılmaktadır.