
Tren, raylar üzerinde bir ya da birkaç lokomotif tarafından çekilen veya itilen vagonlardan oluşan ulaşım aracı. Tren kelimesi Türkçe ve diğer dillere Latince trahereden (çekmek) türeyen eski Fransızca trahinerden gelmiştir.

Bir yerden bir yere madeni bir yol üzerinde, mekanik bir güçle hareket ettirilen araçlar içinde, insan ve eşya taşımasını temin eden tesislerin hepsine birden demiryolu denir.

Compagnie Internationale des Wagons-Lits, yataklı ve yemekli vagonları bulunan Fransız demiryolu işletmesi.
Türkiye Lokomotif ve Motor Sanayi A.Ş. veya kısaltmasıyla TÜLOMSAŞ, Eskişehir merkezli, TCDD'nin bağlı ortaklığında 1986-2020 arası faaliyet gösteren lokomotif üreticisi anonim şirket. Tüm faaliyetleri 2020'de kurulan TÜRASAŞ bünyesine dahil edilerek varlığına son verilmiştir.
Türkiye Demiryolu Makinaları Sanayii Anonim Şirketi (TÜDEMSAŞ), 1939 yılında Sivas'ta kurulmuş, esas işi yük vagonu üretimi ve tamiri olan TCDD'ye bağlı bir şirkettir. Sivas şehir merkezinde bulunan TÜDEMSAŞ, içerisinde 4 fabrikasının bulunduğu büyük bir kampüsü vardır; vagon üretim, vagon onarım, talaşlı imalat ve dökümhane.
Başkent Ekspresi, önceden Ankara – İstanbul, 2009-2012 yılları arası Eskişehir – İstanbul ana hattında sefer yapmış TCDD'ye ait bir süper eksprestir. Kalkış istasyonu Eskişehir Garı olan tren 314 km.'lik seyahatini 4:12 saatte tamamlamaktaydı. Başkent Ekspresi her gün iki şehirden karşılıklı olarak hareket etmekteydi. Önceliği yüksek olduğu için demiryolunun tek hat olduğu bölümlerde diğer trenler Başkent Ekspresi'ne yol verirlerdi.

Ankara Ekspresi, TCDD Taşımacılık tarafından Ankara – İstanbul-Halkalı güzergâhında her gün karşılıklı bir sefer işletilen anahat trenidir. Trenlerin 280 kişilik 4 Pulman Vagonu, 80 kişilik 4 Yataklı Vagonu ve 1 Yemekli Vagonu mevcuttur.

Ankara Garı, Türkiye'nin başkenti Ankara'nın Altındağ ilçesi Hacı Bayram Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait hemzemin ana tren istasyonudur.

Richard Olney, ABD dışişleri bakanı (1895-1897).

Allan Pinkerton, İskoç dedektif ve casus, ABD'deki ilk dedektif ajansı olan Pinkerton Ajansını kurmasıyla bilinir.

Demiryolu hat açıklığı, bir demiryolu hattını oluşturan yük taşıyan iki tren rayı arasındaki mesafeyi tanımlar. Dünyadaki demiryolu hatlarının %60'ı standart hat açıklığı olarak 1.435 mm mesafeyi kullanır. Farklı mesafelerdeki hat açıklıkları geniş veya dar olarak adlandırılır. İki farklı hat açıklığına sahip hatların buluştuğu yerlerde hat kesintiye uğrar. Bu yüzden bazı geçiş bölgelerinde farklı hat genişlikleri arasında kolayca geçiş yapılabilmesi için çok sayıda hat içeren kısımlar inşa edilmiştir. Hat açıklığı olmayan tek demiryolu türü monoray olarak adlandırılan hat yapısıdır. Bazı hafif yük taşıyan elektrikli demiryolu hatlarında üçüncü veya dördüncü hat bulunabilmektedir. Esas hattın dışında yer alan bu hat elektrik şebekesinin beslenmesi amacıyla kullanılır.

Türkiye Vagon Sanayisi A.Ş. ya da kısaltmasıyla TÜVASAŞ, Adapazarı merkezli, TCDD'nin bağlı ortaklığında KİT vagon üreticisi eski anonim şirket. TCDD'nin raylı araçların ve parçalarının imalâtı, onarımı ve bakımından sorumluydu.

Pullman Şirketi, 1867 yılında George Pullman tarafından kurulmuş olan demiryolu vagonu üretim şirketidir. ABD'de sanayi devrimi sırasında artan demiryolu taşıma ihtiyacını karşılayan şirketin geliştirdiği vagon tasarımı günümüzde hala şirketin ismi olan pulman adıyla anılmaktadır. Şirketin faaliyet gösterdiği alanda yapılan işçi örgütlenmeleri ve grevleri de tarihe mal olmuştur. Şirket bünyesinde hammallık yapan Vagon Hamalları Sendikası 20.yüzyılda ABD'deki en güçlü Afrikalı-Amerikalı sendikası olmuştur.

Toros Ekspresi, Adana Garı ile Konya Garı arasında, Adana, Mersin, Niğde, Konya, Karaman olmak üzere toplam 5 ilin sınırları içerisinden geçerek ve toplam 26 istasyona ulaşım hizmeti sağlayan, TCDD Taşımacılık tarafından işletilen anahat treninidir. Eskiden bu anahat treni Haydarpaşa - Halep - Bağdat arası işlerdi. Ancak o dönemde trenin rotası Ankara'dan geçmekteydi. Daha sonra güzergahı Konya'ya yönlendirilmiş, Haydarpaşa-Gaziantep arasında hizmet vermiş ve haftada bir gün Haydarpaşa-İslahiye-Halep-Şam uluslararası treniyle bağlantılı olarak çalışmıştır. Haydarpaşa'nın geçici olarak kapatılması, İstanbul-Konya Yüksek Hızlı Treni'nin inşaatı ve Gaziray çalışmaları nedeniyle tren önce Eskişehir-Adana hattına kısaltılmıştır. İstanbul-Konya Yüksek Hızlı Treni açıldıktan sonra şu anda Konya-Adana hattında işlemektedir.

İzmir Mavi Treni, İzmir-Basmane – Ankara güzergâhında karşılıklı olarak hizmet veren Mavi Tren sınıfı anahat trenidir.

Konya Mavi Treni, 16 Ağustos 2012'de Alsancak – Konya güzergâhında hizmet vermeye başlayan, 2017'den bu yana da Basmane – Konya güzergâhında karşılıklı olarak hizmet veren Mavi Tren sınıfı anahat trenidir.

TCDD TVS 2000, TÜVASAŞ tarafından Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları için üretilen şehirlerarası yolcu vagonlarıdır. 1990'ların başlarında eskiyen vagonların yerini almak ve TCDD'nin zayıf imajını düzeltmek amacıyla Başkent Ekspresi'nde kullanılmak üzere üretilmiş olup günümüzde Türkiye'de en yaygın kullanılan vagonlardır.

Mithatpaşa Tren İstasyonu, Sakarya'nın Adapazarı ilçesi Mithatpaşa mahallesinde yer alan TCDD'ye ait bir tren istasyonudur.

Afyonkarahisar Şehir Garı, eskiden Afyonkarahisar Garı ya da halk arasındaki adıyla İzmir İstasyonu, Afyonkarahisar'ın il merkezi Selçuklu Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait eski hemzemin ana tren istasyonudur.
Pullman Grevi 11 Mayıs 1894 günü başlayıp farklı şekillerde bir aydan çok süren grevleri anlatır. American Railway Union (ARU) sendikası düşük ücretler, şirketin sağladığı kalacak yerlerin yüksek kiraları, sendikal faaliyete izin verilmemesi gibi sebeplerle Pullman Şirketine karşı greve çıkar. Chicago'daki grev başarısız olunca ARU, Pullman tarafından işletilen vagonlara karşı tüm ülke çapında iş bırakılmasını örgütlemiştir. Detroit'in batısındaki tüm demiryolu taşımacılığını etkileyen grev oldukça büyük yankı yapar. Ancak ABD Başkanı Grover Cleveland'ın şirketten yana taraf alması ve ARU sendikasının diğer sendikalar tarafından yalnız bırakması sonucunda grevcilere geri adım attırılır. Bunda başkanın talimatıyla ordu birliklerinin grevin kırılmasında kullanılması belirleyici olur. Grevin lideri konumundaki Eugene V. Debs tutuklanıp, ARU yasadışı ilan edilse de 27 eyalette yaklaşık 250 bin işçinin katıldığı grev ABD işçi tarihi için belirleyici öneme sahip olmuştur. Grevin bastırılmasının ardından demiryollarında örgütlenme ve hak arama faaliyetleri artmış, Pullman Şirketinin yaptığı keyfi uygulamalar iptal edilmiştir.