İçeriğe atla

Pulcheria

Pulcheria
Bizans İmparatoriçesi
Hüküm süresi28 Temmuz 450-Temmuz 453
Önce gelenII. Theodosius
Sonra gelenMarcianus
Doğum19 Ocak 399
Konstantinopolis
ÖlümTemmuz 453
Konstantinopolis
DefinHavariyyun Kilisesi
Eş(ler)iMarcianus
Tam adı
Aelia Pulcheria
HanedanTheodosius Hanedanı
BabasıArcadius
AnnesiAelia Eudoksia

Aelia Pulcheria (19 Ocak 399 - 453) Doğu Roma imparatoru Arcadius ve Aelia Eudoksia'nın ikinci kızıydı. Büyük kız kardeşi Flaccilla, 397 yılında doğduğu ama erken yaşta öldüğü varsayılmaktadır. 400 yılında doğan Arcadia, 401 yılında doğan Marina ve II. Theodosius'un ablasıydı. Theodosius, 408 yılında, babaları Arcadius'un ölmesiyle, çocuk yaşta başa geçtiğinde Pulcheria iktidarı büyük ölçüde kendi elinde toplamıştı. 4 Temmuz 414 tarihinde 15 yaşındaki Pulcheria kendisine, 13 yaşındaki imparator kardeşini ekarte ederek, Doğu Roma İmparatoriçesi sıfatını vermiştir. Tarihçi Sozomen'in Dini Tarih (Ecclesiastical History) adlı eserinde yazdığı üzere, evlenmek zorunda kalmamak için, Pulcheria, bekâret yemini etti ve Alan Aspar gibi Germen subayların desteğini topladı. 416 yılına gelindiğinde Theodosius kendi başına hükümdarlık edebilecek duruma gelmişti ancak 414 yılında kendini prenses ilan ettiren Pulcheria, Theodosius'un üzerinde etkili olmaya devam etti. O yıl Theodosius'u devlet hizmetindeki tüm paganları görevlerinden uzaklaştırmaya ikna etti. Dindar bir Hristiyandı ve onun etkisiyle Theodosius ve eski bir pagan olan karısı Aelia Eudocia da dindar birer Hristiyan oldular. 421 yılında Pulcheria'nın etkisiyle Theodosius Hristiyanlara zulmettikleri gerekçesiyle Perslere savaş açtı. Ariusçuluğa karşı değildi. Başlangıçta Theodosius Başpiskopos Nestorius'u destekliyordu ancak Pulcheria İskenderiyeli Kirillos'un yardımıyla Theodosius'u Ortodoksluğa dönmeye ikna etti. Nestorius 435'te sürgüne gönderildi. Pulcheria ayrıca kardeşini Yahudileri de sürgüne göndermeye ve Konstantinopolis'teki sinagogları yıktırmaya ikna etti.

441 yılında bir harem ağası olan Krisafius Theodosius'u Pulcheria'yı uzaklaştırmaya ikna etti ancak kendisi Pulcheria'nın yerini aldı. Pulcheria rahibe oldu ancak 450 yılında Theodosius ölünce saraya dönmesine izin verildi. Krisafius ve Pulchheria Theodosius'un ölümünün ardından iktidar için mücadeleye girdiler. Pulcheria Germen subaylarla ittifak kurdu ve Aspar'ın generallerinden Marcianus ile evlenerek Theodosius, Marcianus'u halefi ilan ettiğini duyurdu. Evlilik sırasında Marcianus, Pulcheria'nın bekâret yeminine saygı gösterecekti. Pulcheria, Marcianus'a Krisafius'u idam ettirdi.

451'de Pulcheria diofizit akımı yasaklamak için Kadıköy Konsilini topladı. Konsil ayrıca 449 yılında toplanan ve monofizit görüşü destekleyen İkinci Efes Konsilini de geçersiz kabul etti, monofizit başrahip Eutikes sürgüne gönderildi. Eutikes'in destekçileri tarafından Efes'te öldürülen Başpiskopos Flavianus'a şehitlik mertebesine getirildi.

Pulcheria özellikle Meryem Ana adına Konstantinopolis'te yeni kiliseler yaptırdı. Pulcheria 453 Temmuz'unda öldü. Aspar 457 yılında ölen Marcianus'un üzerinde etkili en önemli isim haline geldi. Pulcheria gerek Roma Katolik Kilisesi, gerekse de Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından aziz olarak kabul edilir.

1846'da kurulmuş Sainte-Pulchérie Fransız okulu, adını ondan alır.

Kaynakça

Pulcheria
Doğumu: Nisan 401 Ölümü: 28 Temmuz 453
Kraliyet Unvanları
Önce gelen
Aelia Eudocia

Bizans İmparator Eşi

450–453
Sonra gelen
Verina
Önce gelen
Marcianus

Bizans İmparatoriçesi

450–453
Sonra gelen
II. Theodosius

İlgili Araştırma Makaleleri

Nestûrîlik, İsa Mesih’te biri ilahi biri de insani olan iki hipostazın bir arada olduğunu savunan Mesihsel doktrindir. Kısaca, Nestûrîlik veya Nestoryanizm, ‘diofisizm’in radikal bir formudur. Bu tez adını savunucularından biri olan Konstantinopolis patriği (428-431) Nestorius’tan alır. Öğretisi Efes Konsili tarafından sapkın ilan edilir ve reddedilir. Diofisitizm ve Monofizim, Kalkedon konsili tarafından reddedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nestorius</span>

Nestorius, Bizans İmparatorluğu'nun eski Konstantinopolis Patriği. 431 yılında, Ortodoks Hristiyanlık inancından saptığı gerekçesiyle görevinden alınıp, sürgüne gönderilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Yezdicerd</span>

I. Yezdicerd, I. Yezdigird ya da I. Yezdicürd, Sâsânî İmparatorluğu'nun 12. şâhıdır. III. Şapûr'un (383-388) oğludur ve kardeşi IV. Behrâm'ın suikastının ardından Sâsânî tahtına çıkmıştır. 399 - 420 yılları arasında, ülkeyi 21 sene idâre etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Arcadius</span>

Arcadius ya da Arkadyos, Doğu Roma (Bizans) imparatoru. 383-395 arasında babası I. Theodosius'la birlikte, 402'ye değin de tek başına hüküm sürdü. 402'de oğlu II. Theodosius'u yönetimine ortak etti.

<span class="mw-page-title-main">Basiliscus</span>

Basiliscus, 9 Ocak 475 - Ağustos 476 arasında hüküm sürmüş, Leo Hanedanı'na bağlı Bizans imparatoru idi.

<span class="mw-page-title-main">I. Theodosius</span>

I. Theodosius, Büyük Theodosius olarak da bilinir. MS 379'dan 395'e kadar Roma imparatoruydu. İmparatorluğun doğu ve batı kısımlarını birleştiren Theodosius, Doğu ve Batı Roma'nın ikisini birden yönetmiş son imparatordur. Ölümünden sonra imparatorluk ebediyen ikiye ayrılmıştır. Aynı zamanda Hristiyanlık'ı Roma İmparatorluğu'nun resmî dini yapmış olmasıyla da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Eugenius</span> 392-394 arası Batı Roma İmparatorluğu tahtını ele geçiren gaspçı (345-394)

Flavius Eugenius, Roma İmparatoru I. Theodosius'e karşı (392-394) mücadele etmiş Roma'lı gaspçı. Roma tahtında hak iddia eden son pagan gaspçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aelia Flaccilla</span>

Aelia Flavia Flacilla Roma imparatoru I. Theodosius'un ilk karısıydı. Oğulları Arcadius ve Honorius, kızı ise Pulcheria idi. Adına basılan sikke de görüldüğü üzere Augusta olarak taçlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Theodosius</span>

II. Theodosius veya Teodosyüs 408 – 450 yılları arasında Doğu Roma'nın imparatoruydu. Daha ziyade hükümdarlığı sırasında Konstantinopolis'te yaptırdığı 6 kilometre uzunluğundaki Theodosius surları ile yine kendi adını taşıyan Theodosius kanunları ile tanınır. Döneminin bir diğer önemli olayı da 431 yılında topladığı İkinci Efes Konsili idi. Ayrıca Konstantinopolis'te bir üniversite kurmuştur. İmparatorluğu döneminde en önemli eserlerden biri de 2. Ayasofya yapımı sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Marcianus</span>

Marcianus veya Markiyan, 450-457 arasında Doğu Roma İmparatoru (Bizans). İmparator I. Theodosius'la başlayan hanedanın son hükümdarıdır. Marcianus'un imparatorluk döneminde Doğu Roma İmparatorluğu Marcianus'un ülkesini dış tehditlerden koruması ve malî ve ekonomik reformlar uygulaması nedeniyle bir altın çağı olarak değerlendirmektedir. Buna karşılık Marcianus'un Doğu'yu yalıtma politikası ile, Batı Roma İmparatorluğu'nu barbar hücumlarına karşı desteksiz bırakmıştır. Attila'nin Galya ve İtalya seferi ve Vandallar tarafından 455 yılında Roma'nın talan edilmesi Marcianus saltanat döneminde gerçekleşmiştir ve onun döneminde Batı Roma İmparatorluğu'nun yıkılmasına yol açan kargaşayla çarpıcı bir karşıtlık oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Zeno (imparator)</span> Doğu Roma İmparatorluğu İmparatoru

Flavius Zeno (y. 425- 9 Nisan 491) iki defa tahta geçmiş Doğu Roma İmparatorluğu İmparatorudur. İlk imparatorluk dönemi 9 Şubat 474-9 Ocak 475'te; sonraki ise Ağustos 476 - 9 Nisan 491 arasında olmuştur. Kendisi İsaurialı asıllı olup orijinal ismi Tarasicodissa veya Trascalissaeus idi. İlk Bizans imparatorları arasında ismi iyi bilinen imparatorlardan biridir. Hükümdarlığı sırasında içişleri alanında yurt içi isyanları ve dinsel uyuşmazlıklar çok önemli olmuştur; fakat bunlara rağmen dışişleri alanında büyük başarılar kazanmıştır. Doğu İmparatorluğunu dengeli tutmayı başarmakla beraber, İmparatorluk döneminde Julius Nepos ve Romulus Augustus imparatorluklarından sonra Batı Roma İmparatorluğu ortadan kalkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Leo (imparator)</span> 457den 474e kadar Roma İmparatoru

I. Leo Trakyalı, 457 – 474 döneminde Doğu Roma\Bizans İmparatorluğu imparatoru olmuştur. Taraftarları tarafından Magnus Thrax olarak; düşmanları tarafından Makalles ("Kasap") olarak anılmıştır. Leo önce Doğu Roma İmparatorluğu merkezi Konstantinopolis reel iktidarı elinde tutan ordu başkomutanı rütbeli barbar Alan asıllı Aspar'in bir kuklası olacağı görülerek imparatorluğa yükseltilmiştir. Fakat imparator olduktan sonra diğerlerinin bir kuklası olmadan yetenekli bir idareci ve çok becerikli bir siyasetçi olduğunu göstermiştir. Saltanat yıllarında Roma İmparatorluğu'nun barbar kavimlere kaybetmiş olduğu arazilerin geri alınması ve çok zayıf olarak bocalayan Batı Roma İmparatorluğu'nun desteklenmesi için birçok ileri görüşlü ve azimli ekonomik ve siyasi planların yapılması ve uygulanmaya çalışılması ile geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Efes Konsili</span>

Birinci Efes Konsülü, 431 yılında Efes Meryem Ana kilisesinde, İstanbul Patriği Nestorius'un tartışmalı öğretileri yüzünden toplanmıştır. İskenderiye Patriği Cyril, Nestorius'u sapkınla suçlayarak Papa I. Celestine'e başvurmuştur. Papa da aynı fikirde olup, Cyril'e Nestorius'un fikrini değiştirmesi için çalışmasını yoksa aforoz edileceğini bildirmesi için yetki vermiştir. Çağrı gelmeden önce, Nestorius İmparator II. Theodosius'u kendisinin karşı görüşlerini tartışabileceği genel bir konsil toplaması için ikna etmiştir. Konsil'de yaklaşık 250 piskopos bulunmuştur. Konferans, karşılıklı meydan okuma ve birbirini suçlama atmosferinde geçmiştir. Doğu ve Batı Ortodoksları, Roma Katolikleri ile birçok diğer batı hristiyanlarının 3. ekümenik konsülü olarak kabul edilir. Diğer taraftan, Efes, Doğu Kilisesi tarafından reddedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Konstantinopolis Konsili</span>

Birinci Konstantinopolis Konsili, 381 yılında I. Theodosius tarafından İstanbul'da toplanan konsildir. İznik Konseyi tarafından kurulan inanç sisteminin onaylanması ve Ariusçuluk ihtilafı ile ilgilenmiştir. Aya İrini Kilisesi'nde 381 yılının Mayıs ile Temmuz ayları arasında toplanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aelia Eudoksia</span>

Aelia Eudoxia, Doğu Roma imparatoru Arcadius'un eşi.

Flavius Anthemius Geç Roma İmparatorluğu'nun yüksek rütbeli yöneticisi. Geç Arcadius, erken II. Theodosius dönemleri etkin Doğu Roma İmparatorluğu'nun Doğu praetoria idaresinin praefectus praetoriosu. Ünlü Theodosius Surları'nın ilk bölümünün inşasını idare etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Oryantal Ortodoksluk</span> Doğu Hristiyanlık dalı

Oryantal Ortodoksluk Birinci İznik Konsili, Birinci Konstantinopolis Konsili ve Birinci Efes Konsili'nden oluşan ilk üç ekümenik konsili tanıyan Ortodoks Doğu Hristiyan inancı. Dünya çapında yaklaşık 84 milyon inananı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Licinia Eudoxia</span> Roma İmparatoriçesi

Licinia Eudoxia Roma İmparatoriçesi, Doğu Roma İmparatoru II. Theodosius'un kızıdır. Batı Roma İmparatorları III. Valentinianus ve Petronius Maximus'un karısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinopolis Kilisesi</span>

Konstantinopolis Kilisesi, ilk Hristiyan kiliselerinden ve Pentarşi'nin sözde "Bizans" bileşenlerinden biriydi. 7. yüzyıldan kalma efsaneye göre, Konstantinopolis'in ilk piskoposu MS 38 civarında havari Andreas tarafından kutsandı.

<span class="mw-page-title-main">Anatolios (Konstantinopolis patriği)</span>

Anatolios, 451 ile 3 Temmuz 458 yılları arasındaki Konstantinopolis patriğiydi. Doğu Ortodoks ve Roma Katolik Kilisesi tarafından aziz olarak kabul edilir.