İçeriğe atla

Public Interest Registry

Public Interest Registry
KuruluşOcak 2003 (21 yıl önce) (2003-01)
KurucuLynn St. Amour, Hal Lubsen, Ram Mohan, David Maher
Kuruluş yeriReston, Virginia
TürSTK
Amaç.org, .ngo ve .ong alan adlarını yönetmek, bazı yerel STK'lere destek sağlamak
Önemli kişilerJon Nevett, Judy Song-Marshall, Paul Diaz, Brian Cimbolic, Elizabeth Szabo, Anand Vora, Mary Cornwell, Rick Wilhelm
Ana kurumInternet Society
Resmî sitepir.org
thenew.org

Public Interest Registry Reston, Virginia merkezli, Internet Society tarafından .org üst düzey alan adını yönetmek üzere 2002 yılında kurulan bir kâr amacı gütmeyen kuruluştur. Ocak 2003'te .org'un işletmesini devraldı ve Mart 2015'te .ngo ve .ong üst düzey alan adlarını başlattı.[1]

Kasım 2019'da, Public Interest Registry'nin Internet Society tarafından özel sermaye yatırım firması Ethos Capital'e 1,135 milyar ABD doları karşılığında satılacağı duyuruldu[2] ancak Nisan 2020'de ICANN bu satışı .org alan adının geleceğinin endişesiyle feshetti.[3]

Yönettiği alan adları

.org

.org, internette kullanılan üçüncü en büyük genel üst seviye alan adıdır. .org alan adları, 2003 yılından beri Public Interest Registry tarafından yönetilmektedir. Craigslist.org ve Wikipedia.org en popüler .org alan adları arasındadır.[4] 2009 yılından bu yana Public Interest Registry, kayıtlı .org alan adlarının sayısını gösteren "The Dashboard" adlı iki yılda bir yayınlanan bir rapor yayımlamaktadır.[5] 2009 yılında 8 milyondan fazla kayıtlı .org vardı,[4] 2010'da 8.8 milyon,[6] ve 2011'de 9.6 milyon.[7] Haziran 2012'de on milyonuncu .org alan adını kaydedildi.[8] Haziran 2015'te 10.5 milyon kayıtlı .org alan adı vardı.[9]

PIR, .org alan adını tanıtmak için çeşitli çalışmalar yapmaktadır.[10] 2010 yılında bunun için .org alan adı uzantısını tanıtmak için "WhyIChose.org" adlı bir kampanya başlatıldı.[11]

2011 yılında, internet kullanıcıları tarafından alan adlarının nasıl algılandığını belirlemek için bir anket gerçekleştirdi. Anket, Amerikanların %81'inin hala X veya Facebook yerine bir kuruluşun web sitesine güvendiğini ortaya koydu. Ayrıca .org sitelerinin daha güvenilir olarak görüldüğünü gösterdi. Katılımcılar, bir kriz anında .org web sitelerine daha fazla başvurma, .org sitelerine içerik gönderme ve .org alanındaki bilgilere güvenme olasılıklarının daha yüksek olduğunu belirttiler. Ayrıca, daha genç yaş gruplarının, 55-64 yaşlarındaki Amerikalılara göre .org kaydetme olasılıklarının iki katına yakın olduğunu buldu.[12]

Temmuz 2015'te, Public Interest Registry, ilk .org kaydının 30. yıldönümünü kutladı ve 1985'ten 2015'e kadar .org kayıtlarının zaman çizelgesini ve .org web sitelerinin bir galerisini içeren bir web sitesi başlattı.[13] İlk kaydedilen .org alan adı mitre.org idi.[14]

Kayıtlı .org alan adlarının sayısı

.ngo ve .ong

Haziran 2011'de ICANN, yeni üst düzey alan adları için başvuruları kabul etmek üzere internetin adlandırma sistemini genişletti.[15] Public Interest Registry, Ağustos 2011'de .ngo alan adını kullanma niyetini açıkladı[16] ve Mayıs 2012'de başvuruda bulundu.[17] PIR, eşzamanlı olarak Fransızca'da "organisation non gouvernementale" ve diğer birçok Roman dillerde benzer terimler için tanınabilir bir kısaltma olan .ong üst düzey alan adı için de başvurdu.[18][19]

Public Interest Registry tarafından yönetilen ve daha yaygın olan .org alan adının aksine, .ngo, kaydedicinin kâr amacı gütmeyen statüsünün doğrulanmasını gerektirecektir.[15] Kâr amacı gütmeyen kuruluşlar, çevrimiçi bağış kabul eden web sitelerinin dolandırıcılığı önlemek için kapalı bir alan adı gerektiğini Public Interest Registry'ye bildirdiler.[20][21] Bu yüzden bu doğrulama kararı ortaya çıktı.

Public Interest Registry, .ngo alan adlarının satışından elde edilen fonları[22] gelişmekte olan ülkelerdeki sivil toplum kuruluşlarını (STK) desteklemek için bir "STK Topluluk Programı" geliştirmek için kullanmayı planlıyor.[15] Ayrıca STK'lerin SEO ve görünürlüğünü desteklemek için bir dizin hizmeti oluşturmayı ve STK'lerin birbirlerinden öğrenmelerini sağlayacak kapalı bir topluluk geliştirmeyi amaçlıyor.[22]

Başlangıçta, tek bir kayıt hem .ngo hem de .ong uzantılı alan adına sahip olmayı sağlıyordu. Yani ikisi ayrı alınamıyordu. Bu politika Haziran 2022'de kaldırıldı ve artık .ngo ve .ong alan adları birbirinden bağımsız olarak satın alınabilir.[23][24]

Kaynakça

  1. ^ "TLD Startup Information". ICANN. 24 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2015. 
  2. ^ "The Internet Society & Public Interest Registry: A New Era of Opportunity (PIR's press release)". .ORG (İngilizce). 13 Kasım 2019. 15 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2019. 
  3. ^ "ICANN Board Withholds Consent for a Change of Control of the Public Interest Registry (PIR)". 1 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020. 
  4. ^ a b Ragan, Steve (12 Mart 2010). "DNSSEC to become standard on .ORG domains by end of June". The Tech Herald. 3 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012. 
  5. ^ Wauters, Robin (17 Ağustos 2010). "Are Now 8.5 Million .ORG Domains, and Growth is Accelerating". TechCrunch. 4 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012. 
  6. ^ Berkens, Michael (14 Şubat 2011). ".ORG Grows Over 10% To Over 8.8 Million Registrations". The Domains. 29 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012. 
  7. ^ Prestipino, Peter (16 Şubat 2012). "The .ORG Registry Grows 10 Percent". Website Magazine. 9 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012. 
  8. ^ Goldstein, David (12 Temmuz 2012). "ORG Seventh TLD To Pass Ten Millionth Registration Milestone". DomainPulse. 
  9. ^ "The .ORG Dashboard". Public Interest Registry. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2015. 
  10. ^ "Alexa Read". Executive Leaders Radio. 17 Aralık 2009. 10 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012. 
  11. ^ Maul, Kimberly (8 Temmuz 2010). ".ORG launches education campaigns around domain names". PRWeek. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012. []
  12. ^ "IN .ORG WE TRUST: Survey Reveals Americans Turn To The .ORG Domain In Times of Crisis and Calm" (Basın açıklaması). Public Interest Registry. 15 Eylül 2011. 5 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012. 
  13. ^ "Happy 30th .org". Public Interest Registry. 13 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2015. 
  14. ^ Gautam, Roy (2009). ICSE Computer Applications. Allied Publishers. s. 100. ISBN 978-81-7764-996-3. Erişim tarihi: 24 Kasım 2015. 
  15. ^ a b c Kanani, Rahim (10 Temmuz 2012). "NGO Domain Name in the Works for Global Nonprofit Community". Forbes. 24 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012. 
  16. ^ Sniderman, Zachary (2 Ağustos 2011). "With New Domain Names on Market, .ORG Guns for .ngo". Mashable. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012. 
  17. ^ Cute, Brian (31 Mayıs 2012). "Ushering in the Dot-NGO Boom: Protecting the Online Interests of Non-Governmental Organizations". The Huffington Post. 3 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012. 
  18. ^ Gruenwald, Juliana (31 Mayıs 2012). ".BANK, .GLOBAL Could be Coming to Your Browser". National Journal. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012. 
  19. ^ "New .ngo and .ong Web Domains Proposed for Nonprofits". The Chronicle of Philanthropy. 31 Mayıs 2012. 11 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012. 
  20. ^ Thi Pham, Lieu (11 Nisan 2012). "Charities hope .ngo domain will end scams". ZDNet. 14 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012. 
  21. ^ Flook, Bill (7 Ekim 2011). "Masters of your domain: Web address stampede could benefit D.C. tech firms". Washington Business Journal. 1 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012. 
  22. ^ a b Petronzio, Matt (31 Mayıs 2012). "Internet Non-Profit Applies for New Domains: Meet .ngo and .ong [EXCLUSIVE]". Mashable. 20 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012. 
  23. ^ "Domains ending in .ong and .ngo will now be sold separately". Gandi. 1 Haziran 2022. 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2022. 
  24. ^ CREEDON, AINE (19 Mayıs 2015). "What You Should Know about the New .ong and .ngo Domains" (İngilizce). NonProfit Quarterly. 20 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">.ai</span> Anguillanın İnternet Ülke Alan Kodu kod harfleri

.ai, Anguilla'nın İnternet Ülke Alan Kodu (CcTLD) kod harfleri. Anguilla hükûmeti tarafından işletilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">.ie</span> İrlandanın alan adı uzantısı

.ie İrlanda'nın internet ülke üst seviye alan adıdır. University College Dublin Bilgisayar Merkezi Bilişim Servislerine sponsorluk yetkisi IANA tarafından verilmiştir. 200 yılından beri yönetimini IE Domain Registry Limited (IEDR) üstlenmektedir. Kayıtlar yalnızca İrlanda Adası ile sınırlıdır. Bunun tek istisnası ise kayıtçının İrlanda ile kuvvetli bir bağa sahip olduğunu kanıtlamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">.tv</span> Tuvalu ülkesine ait üst düzey alan adı

.tv, Tuvalu adalarının İnternet üzerindeki ülke kodlu üst seviye alan adıdır . com.tv, net.tv, org.tv ve diğer rezerve edilmiş adlar haricinde herkes tv uzantılı ikinci seviye alan adları kaydettirebilir. Alan adı hem popülerdir, hem de ekonomik açıdan değerlidir; çünkü televizyon kelimesinin kısaltmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">.eg</span> Mısırın üst düzey alan adı

.eg, Mısır'ın üst düzey alan adıdır. Bu alan adıyla bir internet sitesi oluşturmak isteyenlerin Mısır'da ikâmet etmesi veya bir temsilcisini barındırması gerekir. Ayrıca site, Mısır'da bulunan DNS sunucularında çalıştırılmalıdır. Mısır'ın Arap Alfabesi kullanan alan adı "مصر."dır (.masr).

<span class="mw-page-title-main">.tc</span> Turks ve Caicos Adaları için üst seviye alan adı

.tc Turks ve Caicos Adaları'nın üst düzey alan adıdır (ccTLD). T.C. aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti anlamına geldiğinden alan adı bazı Türk siteleri tarafından da kullanılmaktadır. .tc alan adı, Ocak 1997'de tescil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">.is</span> İzlandaya ait internet ülke uzantısı

.is, İzlanda için internet ülke üst seviye alan adıdır. Ülke kodu, İzlanda'nın İzlandaca adı olan Ísland'ın ilk iki harfinden türetilmiştir. .is alan adlarının kaydı, özel bir kısıtlama olmaksızın tüm insanlara ve şirketlere açıktır.

<span class="mw-page-title-main">.pe</span>

.pe Peru için internet ülke kodu üst seviye alan adıdır. (CcTLD)

Üst seviye alan adı, İngilizceden top level domain çevirisidir (TLD).

<span class="mw-page-title-main">.kp</span> Kuzey Korenin ülke üst düzey alan adı

.kp Kuzey Kore için ayrılmış İnternet Ülke kodu üst-düzey alan adıdır. 24 Eylül 2007'de oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">.org</span> Kâr amacı gütmeyen kuruluşlar için tanımlanmış İnternet uzantısı

.org alan adı, İnternet'te kullanılan bir genel üst seviye alan adıdır (gTLD) ve İngilizce "organization" kelimesinin kısaltmasıdır. 1985'te kurulan ilk alan adlarından biridir ve 2003'ten beri Public Interest Registry tarafından işletilmektedir. Başlangıçta başka bir alan adı için uygun olmayan organizasyonlar için düşünülmüştü ancak sonradan kâr amacı gütmeyen kuruluşlar tarafından kullanımı yaygınlaştı. Günümüzde genellikle kâr amacı gütmeyen kuruluşlar, açık kaynak projeleri ve topluluklar tarafından kullanılsa da herkese açıktır. 1990'larda bir milyondan az olan kayıtlı alan sayısı 2012'de on milyona ulaştı. 2024 itibarıyla 11 milyondan fazla .org uzantılı alan adı bulunur.

.ss alan adı, Güney Sudan için olarak internetin Alan Adı Sisteminde kaydedilmiş internet ülke üst seviye alan adıdır (ccTLD). Güney Sudan'ın ISO 3166-1 alpha-2 kodu olan "SS"den türetilmiştir. CIO East Africaya göre bu alan adı, ülkenin Sudan'dan bağımsızlık ilanından sonra 10 Ağustos 2011'de tahsis edilmiştir. Alan adı, 31 Ağustos 2011'de kaydedilmiş ancak DNS kök bölgesine eklenmediği için çalışır durumda olmamıştır. 27 Ocak 2019'da yapılan ICANN Yönetim Kurulu toplantısında onaylanmış ve 2 Şubat 2019'da DNS kök bölgesine eklenmiştir.

Google Domains, Google tarafından yönetilen bir alan adı kayıt şirketiydi.

<span class="mw-page-title-main">.google</span> Googlea ait üst seviye internet alan adı

.google, Google'a ait üst seviye alan adıdır (TLD). 2014 yılında oluşturulmuş olup, Google'nin ana şirketi olan Alphabet Inc. tarafından işletilmektedir. Belirli bir markayla ilişkilendirilen ilk gTLD'lerden biri olması bakımından dikkate değerdir. Yalnızca Google'a bağlı servisler için kullanılmakta olup, satışı yapılmamaktadır. Zaman içinde diğer Alphabet ürünlerinin ve alan adlarının .google alan adına taşınması planlanmaktadır.

.wiki; akademik gruplar, geliştirme ekipleri, kitap kulüpleri, siyasi kuruluşlar, destek grupları ve dil kulüpleri için internet genel üst seviye alan adıdır. ICANN'ın Yeni genel üst düzey alan adı (gTLD) Programı'nda önerildi ve 26 Mayıs 2014'te genel kullanıma açıldı. Kaydı Top Level Design tarafından yapılmaktaydı, sonradan Godaddy Registry'a geçti.

<span class="mw-page-title-main">.app</span>

.app alan adı, Google Registry tarafından 2015 yılında kaydedilen, 2018 yılında kullanıma açılan üst seviye alan adıdır. 5 Temmuz 2024 itibarıyla 750.803 kayıtlı alan adı barındırır.

.blog alan adı İnternetin Alan Adı Sistemi (DNS) içinde bir genel üst seviye alan adı (gTLD) olarak 2016 yılında eklenmiştir ve bloglar için kullanılması amaçlanmıştır. Herkes çeşitli alan adı kayıt kuruluşlarında .blog alan adlarını satın alabilirler ancaka marka isimleriyle ilgili bazı kısıtlamalar bulunmaktadır.

.design, tasarım alanlarındaki profesyoneller için düşünülmüş, herkes tarafından kayıt edilebilen, 2015 yılında kullanıma sunulan bir genel üst seviye alan adıdır.

.xyz, üst seviye bir alan adıdır. ICANN'in Yeni genel üst seviye alan adları (gTLD) Programı'nda önerilmiş ve 2 Haziran 2014'te genel kullanıma açılmıştır. Alan adı, hem üç harfin Latin alfabesindeki son harfler olması hem de X, Y ve Z kuşaklarından insanlara atıfta bulunması nedeniyle ortaya çıkmıştır. XYZ.com ve CentralNic, kayıt olmak için kullanılan alan adı kaydedicileridir.

<span class="mw-page-title-main">.ngo ve .ong</span> .orga alternatif alan adı uzantıları

.ngo ve .ong alan adları, .org'un da yöneticisi Public Interest Registry (PIR) tarafından yönetilen genel üst seviye alan adlarıdır. ngo alan adı, "kâr amacı gütmeyen kuruluş" anlamına gelen "non-governmental organization"un kısaltmasıdır ve alan adının amacını yansıtır. .org alan adına alternatif olarak ortaya çıkmışlardır. Bu alan adları 6 Mayıs 2015'ten itibaren kamuya açık hale gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">.quebec</span> Kanadadaki Quebec eyaletinin üst düzey alan adı

.quebec alan adı, PointQuébec adlı bir kâr amacı gütmeyen kuruluş tarafından ICANN'ın Yeni gTLD Programı'na önerilen yeni bir gTLD' dir. Bu kuruluş, Quebec'in kültürünü, turizmini ve çevrimiçi kimliğini .quebec üst seviye alan adı ile geliştirmeyi amaçlamaktadır.