İçeriğe atla

Pteriomorphia

Pteriomorphia
Korunma durumu
Değerlendirilmedi (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Mollusca
Sınıf:Bivalvia
Alt sınıf:Autobranchia
İnfra sınıf:Pteriomorphia

Pteriomorphia, Autobranchia altsınıfına bağlı bir hayvan infrasınıfıdır.[1]

Pteriomorpha, Bivalvia sınıfına ait çift kabuklu yumuşakçaların taksonomik bir takımıdır. Çift kabuklular, esnek bir bağ ile bağlanan iki parçalı menteşeli kabukları ile karakterize edilen çeşitli yumuşakçalar grubudur. Pteriomorpha, Bivalvia'daki takımlardan biridir ve midye, istiridye ve deniz tarağı gibi birkaç çift kabuklu ailesini içerir.

Pteriomorpha takımının üyeleri, tipik olarak simetrik ve yandan sıkıştırılmış bir kabuk dahil olmak üzere ortak özellikleri paylaşır. Ayrıca kendilerini kayalar veya diğer sert yüzeyler gibi çeşitli alt tabakalara tutturmalarını sağlayan iyi gelişmiş bir deniz suyu aparatına sahiptirler. Bu bağlanma, çift kabuklunun kendisini tutturmasına yardımcı olan güçlü, proteinli lifler olan byssal ipliklerin salgılanması yoluyla gerçekleştirilir.

Pteriomorf çift kabuklular, dünya çapında deniz ve tatlı su ortamlarında bulunur. Pek çok tür, hem ekolojik rolleri hem de insanlar için bir besin kaynağı olarak ekonomik açıdan önemlidir. Örneğin midye, istiridye ve deniz tarağı yaygın olarak tüketilir ve etleri için ticari olarak yetiştirilir. Ek olarak, inci istiridyesi gibi bazı türler inci üretimi için değerlidir.

Pteriomorpha ve diğer çift kabukluların incelenmesi, su ekosistemlerinin biyolojik çeşitliliğini ve ekolojisini anlamak için önemlidir. Bu organizmalar, besin döngüsünde, su filtrasyonunda ve diğer türler için habitat sağlamada hayati roller oynar. Ayrıca, sağlıkları ve bollukları su koşullarındaki ve kirlilik seviyelerindeki değişiklikleri yansıtabileceğinden, çevresel kalitenin biyogöstergeleri olarak da hizmet ederler.

Pteriomorpha, genellikle pteriomorflar veya pterioid çift kabuklular olarak bilinen, çift kabuklu yumuşakçaların taksonomik bir düzenidir. Bu takım, en başta istiridye, midye ve deniz tarağı olmak üzere çeşitli deniz ve tatlı su çift kabuklu ailelerini içerir.

Pteriomorpha takımının üyeleri, ayırt edici bir kabuk yapısına sahip olmalarıyla karakterize edilir. Kabukları tipik olarak sıkıştırılmış ve biraz simetriktir, bir tarafında bir menteşe ve kabuğun açılıp kapanmasına izin veren bir bağ bulunur. Kabuklar genellikle radyal nervürlere veya belirgin büyüme çizgilerine sahiptir.

Pteriomorf çift kabuklular, ekonomik ve ekolojik önemleriyle bilinir. Örneğin istiridye, mutfak değeri nedeniyle çok değerlidir ve dünyanın birçok yerinde ticari olarak yetiştirilmektedir. Yaşam alanı sağlayan ve su kalitesini iyileştiren geniş resifler oluşturdukları için ekosistem mühendisleri olarak da kabul edilirler.

Midyeler, Pteriomorpha takımı içindeki bir diğer önemli gruptur. Genellikle tatlı su ve deniz ortamlarında bulunurlar ve kendilerini byssal iplikler kullanarak kayalar veya iskeleler gibi alt tabakalara tuttururlar. Midye ayrıca filtreli besleyiciler olarak ekolojik öneme sahiptir, su berraklığını iyileştirmeye ve partikül maddeleri gidermeye yardımcı olur.

Tarak, nervürlü kenarları ve manto boyunca bir dizi "göz" ile ayırt edici şekilde şekillendirilmiş kabukları ile bilinir. Deniz ürünleri endüstrisinde oldukça değerlidirler ve hassas lezzetleri ile ünlüdürler. Tarak aktif yüzücülerdir ve kabuklarını birbirine çırparak hızla açıp kapatabilir ve kendilerini suda itebilirler.

Genel olarak, Pteriomorpha, ekonomik ve ekolojik açıdan önemli birkaç türü içeren çeşitli bir çift kabuklu yumuşakça takımıdır. Bu organizmalar, deniz ve tatlı su ekosistemlerinin yanı sıra kültürel, mutfak ve ekonomik önemleriyle insan topluluklarında çok önemli roller oynamaktadır.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "ITIS". 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İnci</span> canlı kabuklu yumuşakçanın yumuşak dokusunda üretilen sert nesne

İnci, istiridye gibi bazı kabuklu deniz hayvanlarının içinden çıkarılan, genellikle süs eşyası olarak kullanılan küçük tane. Bunlar, küçük, yuvarlak, yüksek değerli, sert, sedef rengindedirler. Hayvanın vücuduna bir kum tanesi, bir parazit veya yapay olarak bir sedef parçası girince etrafında bunu kaplayan sedefimsi bir madde oluşur. Böylece tabaka üst üste gelerek küresel inci meydana gelir.

<span class="mw-page-title-main">Bivalvia</span>

Bivalvia, çift çenetliler, Mollusca (yumuşakçalar) şubesine bağlı bir hayvan sınıfıdır.

<span class="mw-page-title-main">Akvaryum</span> balıklar ve suda yaşayan türler için şeffaf su deposu

Akvaryum, çoğunlukla cam ya da yüksek dirençli plastik gibi saydam malzemelerden yapılan, genellikle balık olmak üzere, bazen de omurgasızlar ve ayrıca amfibyumlar, deniz memelileri ve sürüngenler gibi suda yaşayan bitki ve hayvanların tutulduğu ve daha çok bu canlıların sergilenmesi amacıyla kullanılan içi su dolu, küçük bir cam kavanozdan büyük su tanklarına kadar geniş bir yelpazede yer alan kap ve yapılar. Akvaryum sahibi olmak dünya çapında yaklaşık 60 milyon kişi tarafından paylaşılan popüler bir hobidir. Çağdaş akvaryumların öncülerinin ilk çıktığı 1850'li yıllardan beri, özellikle akvaryum balıklarını sağlıklı tutabilmek için daha karmaşık ışıklandırma ve filtreleme sistemleri de geliştirildikçe akvaryum ile ilgilenenlerin sayısı artmıştır. Halka açık akvaryum'lar, evdeki akvaryumların büyük ölçekteki kopyalarıdır. Osaka Akvaryum, 5.400 m3'lük su tankı ve 580 türden oluşan su canlısı koleksiyonuna sahiptir ve Birleşik Krallık'ta yapılması planlanan National institute for research into aquatic habitats 40 hektarlık büyüklüğüyle dünyanın en büyük akvaryumu olacaktır.

Dış iskelet, omurgasız hayvanlardan eklembacaklılar ve yumuşakçalarda görülen iskelet türü. Üzerinde canlı doku bulunan iskelete yer iskeleti denir.

<span class="mw-page-title-main">İskelet</span> vücudun destek yapısını oluşturan kısmı

İskelet, çoğu hayvanın vücudunu destekleyen yapısal çerçevedir. Farklı iskelet türleri vardır: bir organizmanın vücut şekline yapısal destek sağlayan sert bir dış kabuk olan dış iskelet; organların ve yumuşak dokuların bağlı olduğu iç sert bir çerçeve olan iç iskelet; ve vücut sıvılarının basıncı ile desteklenen esnek bir iç yapı olan hidroskelet.

<span class="mw-page-title-main">İstiridye</span>

İstiridye, yumuşakçalar (Mollusca) şubesinin yassı solungaçlılar sınıfından, ılıman ve sıcak denizlerde toplu halde yaşayan çift kabuklu bir hayvan.

<span class="mw-page-title-main">Kafadanbacaklılar</span> bacak uzvu kafasına çok yakın bölgede bulunan canlılara verilen isim

Kafadan bacaklılar (Cephalopoda), çok hücreli omurgasız hayvanların yumuşakçalar (Mollusca) şubesinin en gelişmiş sınıfı. Başları büyük olup gözleri ve sinir sistemleri iyi gelişmiştir. Başlarının ön kısmından çekmenli veya çengelli kollar uzanır. Bunlarla avlarını yakalar ve sürünebilirler.

<span class="mw-page-title-main">Biyom</span> Bir çevre ile ilişkili organizmalar topluluğu

Biyom, bulundukları fiziksel çevreye ve ortak bir bölgesel iklime tepki olarak oluşmuş biyolojik bir topluluktan oluşan biyocoğrafik bir birimdir. Bir diğer tanıma göre, biyosferin aynı iklim koşullarında ve aynı bitki örtüsünün egemen olduğu çok geniş bölümlerini belirten çevrebilim terimidir. Yeryüzündeki birbirine bitişik, benzer yayılmış yaşam alanları olarak da tanımlanabilir. Biyomlar birden fazla kıtaya yayılabilir. Biyom, habitattan daha geniş bir terimdir ve çeşitli habitatları içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Kilittaşı türler</span>

Kilittaşı türler, doğal çevrelerine sayılarına nazaran daha önemli etkide bulunan türler. Böyle bir organizma bulunduğu ekosistemde, bir kemerin kilit taşının görevine benzer bir rol oynar. Kilit taşı kemer içindeki diğer taşlardan daha az basınç altında olsa bile, o olmadan kemer çöker. Benzer şekilde bir ekosistemin içinden kilittaşı tür çekilirse, bu tür biyokütle ya da verimlilik içinde küçük bir yer tutsa dahi ekosistemde çok dramatik değişiklikler oluşabilir.

<span class="mw-page-title-main">Yağmur kuşları</span>

Yağmur kuşları, kuşlar sınıfına ait bir takımdır.

<span class="mw-page-title-main">Diatom</span> dünyanın okyanuslarında, su yollarında ve topraklarında bulunan mikroalg sınıfı

Diatom, ökaryotik su yosunlarının fitoplanktonları oluşturan temel gruplarındandır.

Fosilleşme organizmaların mineral çöküntülerin içine gömülerek zaman içinde mineraller üzerinde kalıplarının çıkması işlemidir. Jeolojik devirlerde deniz, göl ve karalarda yaşamış olan hayvanlar öldükleri zaman yumuşak kısımları çürümüş, sert kısımları olan kabukları (kavkılar), iskeletler, dişler deniz yahut göl dibinde sedimanlar içine gömülerek orada bazı fiziksel ve kimyasal etkiler altında muhafaza olmuşlardır. İşte organizmaların tortul taşlar içinde rastlanan tüm bu kalıntılarına fosil adı verilir. Çeşitli hayvansal ve bitkisel organizmaların böylece fosil haline gelmesi olayına da fosilleşme denir.

<span class="mw-page-title-main">Kültür balıkçılığı</span>

Kültür balıkçılığı, okyanus ve deniz sularında gıda veya diğer amaçlar için sucul canlıların yetiştirilmesi, okyanusların kapalı bölümlerinde, deniz suyunun doldurulduğu tanklar ve göletlerde yapılan özel yetiştiriciliktir. Tuzlu su havuzlarında balık ve karides gibi kabuklu su ürünleri, istiridye, deniz yosunu yetiştirme işi de kültür balıkçılığının bir türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Deniz tarağı</span>

Deniz tarağı, bazı bivalvia yumuşakçalarının ortak adıdır. Bu kelime, çoğu zaman sadece yenilebilir ve infauna formunda yaşayan türleri tanımlamakta kullanılır. İnfauna formunda yaşayan türler, hayatlarının çoğunu kısmen okyanus tabanındaki kumda gömülü olarak geçirirler. Deniz tarakları, yaklaştırıcı kas ile birbirine bağlanan eşit büyüklükte iki kabuğa ve güçlü bir kazıcı ayağa sahiptir. Deniz tarakları alt katmana bağlı olarak yaşamazlar. Ayrıca dibe yakın da yaşamazlar. Deniz tarakları kazılarak deniz tarağı çorbası yapımında kullanılır. Palourde tarağı gibi birçok yenilebilir deniz tarağı oval veya üçgen şeklindeyken, solinyalar (denizçakısı) uzatılmış paralel yüzlü kabuğa benzer.

<span class="mw-page-title-main">Ekosistem hizmetleri</span> Sağlıklı doğa, ormanlar ve çevresel sistemlerin sağladığı faydalar

Ekosistem hizmetleri insanlara doğal çevre ve sağlıklı ekosistemler tarafından sunulan birçok ve çeşitli faydalardır. Bu tür ekosistemler arasında, örneğin, tarımsal ekosistem, orman ekosistemi, otlak ekosistemi ve su ekosistemleri bulunmaktadır. Sağlıklı ilişkiler içinde çalışan bu ekosistemler, bitkilerin doğal tozlaşması, temiz hava, aşırı hava koşullarını hafifletme, insan zihinsel ve fiziksel refahı gibi şeyler sunar. Toplu olarak, bu faydalar 'ekosistem hizmetleri' olarak bilinir ve genellikle temiz içme suyu, ayrışma ve gıda ekosistemlerinin dayanıklılığı ve verimliliğinin ayrılmaz bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Biyocoğrafik bölge</span>

Biyocoğrafik bölge veya ekozon, karasal organizmaların dağılım örüntülerine dayanan Dünya'nın kara yüzeyinin en geniş biyocoğrafik bölümüdür. Biyomlara veya habitat türlerine göre sınıflandırılan ekolojik bölgelere ayrılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Deniz yassı solucanları</span>

Deniz yassı solucanları (Polycladida) parazit olmayan, yer değiştirebilen ve denizlerde yaşayan yassı solucanları içeren, tür çeşitliliği yüksek bir takımdır. Denizlerin kıyısal bölgelerinde, özellikle kıta sahanlıklarında yaygındırlar ancak hidrotermal bacalarda bile gözlemlenmişlerdir. Birçok türü mercan resiflerinde yaşar. Çok az sayıda türü tatlı su habitatlarında bulunur.

Su ekosistemi, karasal ekosistemlerin aksine, bir su kütlesinin çevrelenmesiyle oluşan bir ekosistemdir. Su ekosistemleri, birbirlerine ve çevrelerine bağımlı olan organizma topluluklarını içerir. İki ana su ekosistemi türü, tuzlu su ekosistemleri ve tatlı su ekosistemleridir.

<span class="mw-page-title-main">Zebra midyesi</span>

Zebra midyesi olarak bilinen Dreissena polymorpha, güneydoğu Rusya'nın göllerine özgü bir tatlı su midyesi türüdür. Ancak, Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya da dahil olmak üzere dünyanın birçok yerinde istilacı bir tür haline geldi. Zebra midyeleri, kendilerine adlarını veren belirgin çizgili kabukları olan küçük, tırnak büyüklüğünde yumuşakçalardır.

<span class="mw-page-title-main">Yumuşakça kabuğu</span>

Yumuşakça kabuğu; salyangozları, istiridyeleri, deniz dişleri kabuklarını ve diğer birkaç sınıfı içeren Mollusca (yumuşakçalar) şubesindeki hayvanların yumuşak kısımlarını çevreleyen, destekleyen ve koruyan kalkerli bir dış iskelettir. Kabuklu yumuşakçaların hepsi denizde yaşamaz; karada ve tatlı suda yaşayan birçok tür vardır.