İçeriğe atla

Psikolojik travma

Psikolojik travma ya da sarsıntı[1], üzücü bir olaya veya kazalar, tecavüz veya doğal afetler gibi olaylar dizisine verilen duygusal bir tepkidir. Psikolojik şok ve psikolojik inkar gibi tepkiler tipiktir. Daha uzun vadeli tepkiler, öngörülemeyen duygular, geçmişe dönüşler, kişilerarası ilişkilerde zorluklar ve bazen baş ağrısı veya mide bulantısı gibi fiziksel semptomları içerir.[2]

Travma, her ikisi de evrensel insan deneyimleri olan zihinsel sıkıntı veya ıstırap ile aynı şey değildir.[3]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2023. 
  2. ^ "Trauma and Shock". American Psychological Association. 30 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2022. 
  3. ^ "The Self-Help That No One Needs Right Now". The Atlantic (İngilizce). 18 Ekim 2021. 18 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2021.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Hürriyet</i> (gazete) Türkiye merkezli günlük gazete

Hürriyet, Türkiye'de yayımlanan günlük gazete. 1 Mayıs 1948 tarihinde Sedat Simavi tarafından kurulmuş olup, günümüzde Demirören Holding bünyesinde bulunmaktadır.

Amnezi veya hafıza kaybı, belleğin (hafızanın) rahatsız olması, bozukluğa uğraması durumudur. Amnezinin nedenleri organik veya fonksiyonel olabilir. Travma veya hastalıklar yüzünden beynin zarar görmesi veya belirli maddelerin kullanımı organik nedenlerindendir. Fonksiyonel nedenler psikolojik faktörlerdir, savunma mekanizmaları gibi. Histerik travma-sonrası (post-travmatik) amnezi bunun örneklerindendir. Amnezi aniden olabilir, geçici global amnezi gibi. Bu tip amnezi orta yaş veya daha yaşlı kişilerde, özellikle erkeklerde daha yaygındır ve genellikle 24 saatten kısa sürer.

Frijit, cinsel anlamda soğukluk yaşama hastalığıdır. Psikolojik bir travma sonrası kronik olarak ilerler ve egonun kendini savunma biçimi olarak adlandırılır.

<i>Küçük Kıyamet</i> (film) film

Küçük Kıyamet, Taylan Biraderler'in olası İstanbul Depremi'nden hareket ederek "Felaket Beklentisi" travmasını beyaz perdeye taşıyan psikolojik-gerilim türündeki filmi "Küçük Kıyamet" 22 Aralık 2006'da vizyona girdi.

Travma ya da örselenme, canlı üzerinde beden ve ruh açısından önemli ve etkili yaralanma belirtileri bırakan ağrı, bir doku ya da organın yapısını ya da biçimini bozan ve dıştan mekanik bir etki sonucu oluşan yerel yara olarak tanımlanmaktadır. Bir travma kasıtlı veya kasıtsız olarak meydana gelebilir. En yaygın türlerine künt travma, penetran travma, kemik kırığı, yanık, kanama, soğuk ısırması, güneş yanığı, toksin maruziyet, zehirlenme, boğulma, asfiksi, psikolojik travma, beyin travması ve diğerleri aittir. Yaralanmalar vücudun herhangi bir yerinde meydana gelebilir ve farklı yaralanmalar farklı semptomlarla ilişkilendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Akut stres tepkisi</span>

Akut stres tepkisi, korkunç ya da travmatik bir olaya karşı tepki olarak ortaya çıkan psikolojik bir durumdur.

Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) veya posttravmatik stres bozukluğu (PTSD), travma yaratan bir olayın yaşanmasından sonra, o olayın günlük yaşamda veya rüyada tekrar yaşanması, o olayı hatırlatan durumlardan kaçınmaya yol açan bir aşırı uyarılmışlık, kaygı ve kolayca irkilmeyi içeren bir kaygı bozukluğudur.

<span class="mw-page-title-main">Cinsel taciz</span>

Cinsel taciz, cinsel iyilik karşılığında istenmeyen ve uygunsuz ödül vaatleri dahil olmak üzere, açık veya örtülü cinsel imaların kullanılmasını içeren bir taciz türüdür. Cinsel taciz, sözlü ihlallerden cinsel istismara veya saldırıya kadar bir dizi eylemi içerir. Taciz işyeri, ev, okul veya dini kurumlar gibi birçok farklı sosyal ortamda meydana gelebilir. Tacizciler veya kurbanlar herhangi bir cinsiyetten olabilir.

Politik psikoloji kavramı günümüzde algıladığımız şekilde ilk olarak Frankfurt Sosyal Araştırmalar Enstitüsü veya diğer adıyla Frankfurt Okulu’nun çalışmaları ile ortaya çıkmıştır. Theodor W. Adorno, Max Horkheimer, Herbert Marcuse ve Erich Fromm'un Marksist Felsefe ve Klasik Psikanaliz'e dayalı felsefeleri sonucu gelişmiştir. Özellikle Wilhelm Reich, Sovyet toplumunda demokrasinin gelişimi ve kitle davranışları, toplumların yönetime verdiği tepkiler hakkında çalışmalar yürütmüştür. Frankfurt Okulu felsefecileri, I. Dünya Savaşı'ndan sonra Almanya'da demokrasinin işleyememesi nedeniyle ekonomi ve iletişim ile psikoloji arasındaki sınırları genişleterek çalışmalarını sürdürmüşlerdir. Daha sonra Jürgen Habermas'ın politik psikoloji alanında çalışmaları olmuştur.

Travma aşağıdaki anlamlara gelebilir:

Psikolojik gerilim, karakterlerin dengesiz duygusal durumlarının gizem ile birlikte sürekli olarak değiştiği bir gerilim türüdür. Gerilim türünün özelliklerini göstermekle birlikte, gizem ve drama türlerini de içinde barındırır. Drama ve gizeme ek olarak, pek çok psikolojik gerilim türü, çoğunlukla psikolojik korku türlerinin en üst sıralarında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Cinsel uyarılma</span> cinsel aktivite sırasında veya beklentisiyle cinsel arzunun uyarılması

Cinsel uyarılma, cinsel aktivite beklentisiyle cinsel arzunun uyarılmasıdır. Cinsel ilişki için hazırlık olarak vücutta ve zihinde birtakım fizyolojik tepkiler oluşur ve bu süreç boyunca devam eder. Erkek uyarılması sertleşmeye neden olur. Kadın uyarılmasında vücudun tepkisi meme başı, vulva, klitoral ereksiyon, vajinal duvarlar ve vajinal yağlama gibi cinsel dokulardır. Zihinsel uyarıcılar, dokunma gibi fiziksel uyarıcılar ve hormonların iç dalgalanması cinsel uyarılmayı etkileyebilir.

Askerî psikoloji dost ve düşman kuvvetlerinde veya sivil topluluklardaki davranışları anlama, tahmin etme ve karşı koymaya yönelik psikolojik teorilerin ve ampirik verilerin araştırılması, tasarımı ve uygulanmasıdır. Askerî harekâtların yürütülmesi için istenmeyen, tehdit edici veya potansiyel olarak tehlikeli olabilecek davranışlara özel önem verilmektedir. Askerî psikoloji, askeri zaferler için askerî birlikler arasındaki dayanıklılığı teşvik etmek ve düşman güçlerine karşı koymak için psikolojinin çoklu alt disiplinlerini kullanır. Askerî psikoloji altında incelenen stres ve zihinsel hastalıklar askeriyeye özgü değildir. Ancak, askerler genellikle savaş ve savaş ortamlarında benzersiz stres kombinasyonlarıyla karşılaşırlar ve stresle ilişkili psikiyatrik bozukluklar yaşayabilirler. Askerî personelin karşılaştığı sorunların özel örnekleri arasında Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), suçluluk, aile ve partner zorlukları, kâbuslar ve geri dönüşler sayılabilir. Uygulamalı askerî psikoloji özellikle danışmanlık ve askerî personelin ve ailelerinin stres ve yorgunluğunun tedavisi üzerine odaklanmıştır.

Siyah Gözler, Cemil Süleyman tarafından yazılan 1911 yılında yayımlanan roman. Romanın baş kahramanı olan kadının psikolojik rahatsızlıklarının aşk hayatına yansıdığı bir romandır.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Arşivler ve Kayıtlar İdaresi</span> Birleşik Devletler hükümetinin federal kayıtlarını koruyan ve bunlara erişim sağlayan bağımsız ajans

Ulusal Arşivler ve Kayıtlar İdaresi, Amerika Birleşik Devletler hükûmetinin hükûmet ve tarihi kayıtların korunması ve belgelenmesinden sorumlu bağımsız bir kurumudur. Aynı zamanda Ulusal Arşivi oluşturan belgelere halkın erişimini artırmakla da görevlidir. NARA, Kongre yasalarının, başkanlık direktiflerinin ve federal düzenlemelerin yasal olarak orijinal ve yetkili kopyalarını korumaktan ve yayınlamaktan resmi olarak sorumludur. NARA ayrıca Seçim Kurulunun oylarını Kongreye iletir.

<span class="mw-page-title-main">1972 Yugoslavya çiçek hastalığı salgını</span>

1972 Yugoslavya çiçek hastalığı salgını, Avrupa'daki son çiçek hastalığı salgınıydı. Merkezi Yugoslavya'nın bir eyaleti ve başkenti olan Kosova ve Belgrad'daydı. Müslüman bir hacı, Orta Doğu'da çiçek hastalığı virüsüne yakalanmıştı. Kosova'daki evine döndükten sonra 175 kişinin enfekte olduğu ve 35 kişinin öldüğü salgın başladı. Salgın, zorunlu karantina ve toplu aşılama ile etkili bir şekilde kontrol altına alındı. 1982 filmi Variola Vera bu olaya dayanmaktadır.

Korku oyunları, korku kurgu merkezli ve genellikle oyuncuyu korkutmak için tasarlanmış bir video oyunu türüdür. Oynanışlarına göre sınıflandırılan diğer çoğu video oyunu türünün aksine, korku oyunları neredeyse her zaman anlatıya veya görsel sunuma dayanır ve çeşitli oyun türleri kullanır.

Connect, Japonya merkezli bir animasyon stüdyosudur. Şirket, Nisan 2012 tarihinde kurulmuş olup Silver Link'in yan stüdyosudur. Şirketin merkezi Tokyo'nun Mitaka kentinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İhanet</span>

İhanet, kişilerarası ilişkilerde, kuruluşlar arasında veya bireyler ve kuruluşlar arasında bir ilişki içinde ahlaki ve psikolojik çatışma üreten varsayımsal bir sözleşmenin, güvenin veya itimatın bozulması veya ihlalidir. Genellikle ihanet, rakip bir grubu veya kişiyi destekleme eylemidir veya bir tarafın diğerlerinden daha önce karar verdiği veya varsayılan normlardan tamamen kopmasıdır. Başkalarına ihanet eden birine hain denir. İhanet aynı zamanda yaygın olarak kullanılan bir edebi unsurdur, ayrıca filmler ve TV dizileri gibi kurgularda da kullanılır ve genellikle bir olay örgüsüyle ilişkilendirilir veya bir olay örgüsü olarak kullanılır.

Ulusal travma psikolojide ve sosyal psikolojide yer alan bir kavramdır. Ulusal travma, bir travmanın etkilerinin genel olarak bir ülke veya tanımlanmış bir grup insan gibi toplu bir grubun üyeleri için geçerli olduğu bir travmadır. Travma, bir bireyi fiziksel veya psikolojik olarak ciddi şekilde olumsuz etkileme potansiyeline sahip bir incinmedir. Psikolojik travma, bir kişinin kendisi ve dünya hakkındaki temel varsayımlarının sarsılmasıdır. Umulmadık, acı verici, sıra dışı ve şok edici olumsuz bir deneyim, devam eden süreçlerde veya ilişkilerde kesintilere neden olur ve ayrıca uyumsuz tepkiler oluşturabilir. Bu tür deneyimler yalnızca bir bireyi etkilemez, aynı zamanda tüm bir grup insan tarafından toplu olarak da deneyimlenebilir. Trajik deneyimler, bir ulusun gelenek kültürü, dili ve siyaseti ile temsil edilen bir bütün olarak paylaştığı aidiyet duygusu olan ulusal kimliği topluca yaralayabilir veya tehdit edebilir.