İçeriğe atla

Psikolojik danışmanlık ve rehberlik

Makale serilerinden
Disiplinler
Müfredat alanları
Yöntemler
  • Vaka çalışması
  • Konuşma çözümlemesi
  • Söylem çözümlemesi
  • Faktör analizi
  • Faktöriyel deney
  • Odak grubu
  • Meta-analiz
  • Çok değişkenli istatistikler
  • Katılımcı gözlem

Psikolojik danışmanlık ve rehberlik, bir koruyucu ruh sağlığı hizmetidir. Eğitim kurumları bu hizmetin uygulama alanlarından bir tanesidir. Ruh sağlığı açısından normal, ancak gelişimsel ve uyum sorunları olan herkesin bu hizmetlere ihtiyacı vardır. Örneğin, yeni okula gelmiş bir öğrencinin uyum sorunu olabilir, arkadaşsızlık çekebilir, bir başka öğrencinin sınavlara ilişkin kaygısı olabilir ya da bir üst eğitim kurumu veya meslek seçimiyle ilgili yardım isteyebilir gibi. İşte, tüm bu sorunlara, psikolojik danışma ve rehberlik programlarından mezun olan psikolojik danışmanlar (ki Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı'nda bu kişilere, öğretmen haklarından yararlansınlar diye, rehber öğretmen denilmekte) yardımcı olabilirler. Eğitim ortamında öğrencilere, psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri sunulduğu takdirde, öğretim ve yönetim işleri kolaylaşacak, hem geleceğin yetişkinleri olan çocuk ve gençlerin, dolayısıyla toplumun ruh sağlığı korunmuş hem de çağdaş eğitim ortamı sağlanmış olur. Rehberlik hizmet alanına ve problem alanın göre kendi içinde ayrılmaktadır. Hizmet alanına göre; eğitim, sağlık ve sosyal rehberlik olarak ayrılır. Problem alanına göre ise kişisel, eğitsel ve mesleki rehberlik olarak ayrılmaktadır.

Tarihi

Psikolojik danışmanlık ve rehberlik hizmetleri Amerika'da 20. yüzyılın başlarında mesleki rehberlik olarak ortaya çıkmıştır. Eli Weaver, 1906'da Meslek Seçme kitabı yayınlamıştır. Rehberlik hareketinin kurucusu olarak bilinen Frank Parsons, 1908'de Boston'da kurduğu mesleki rehberlik bürosuyla gençlere seçecekleri mesleklerle ilgili danışma hizmeti vermiştir. Amaç, gençlerin, kendi imkân ve yeteneklerine en uygun mesleği seçmelerine ve bu mesleğe hazırlanarak girmelerine yardım etmektir.

Türkiye'de Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık

Psikolojik danışmanlık yapabilmek için, lisans düzeyinde Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik (PDR) bölümünü bitirmek gerekmektedir. Psikolojik Danışmanlar, psikiyatristlerden farklı olarak, "hastalık" durumundaki, ilaç tedavisi gerektiren psikolojik rahatsızlıklarla ilgilenmezler. Eğitim alanında danışmanlık hizmeti verirler ve Türkiye'de öğretmen olarak görev yapmak üzere yetiştirilirlerç Bugünkü anlamda rehberlik ve psikolojik danışmanlık kavramı, Türk eğitimine 1950'lerin ilk yıllarında 1947'de Marshall yardımı çerçevesinde başlayan Türk-Amerikan dostluk ilişkileri, eğitim alanında da değişme ve gelişme arzularını kamçılamıştır. Amerika'ya gruplar halinde öğrenciler gönderilmeye başlanmıştır. Birçok yöneticiler, eğitimciler, askerler, vb. "görgü-bilgi arttırmak" için gruplar halinde gönderilmiş; oradan da Türkiye'ye birçok alanlarda "uzmanlar" gelmeye başlamıştır. Organize rehberlik faaliyetleri, dolayısıyla psikolojik yardım hizmetleri kavramının Türk eğitiminde yer almaya başlamasında bu ilişkilerin büyük rolü olmuştur. Gerçi 1950'den önceki yıllarda da öğrencinin kişisel gelişmesi için bazı fikirler ve çabalar eğitim literatüründe ve okul faaliyetlerinde görülmektedir. Çocuğun kendi yetenek, ilgi ve ihtiyaçları çerçevesi içinde öğrenip gelişmesinin gerektiği fikri yaygındır. 1939 tarihli bir ilkokul müfredat programında, öğretmenin öğrencilere "kılavuzluk" etmesi işaret edilerek rehberlikten bahsedilmeye başlanmıştır. Öğrencinin kişisel gelişmesini daha etkili bir şekilde sağlamak için okul ve ailenin işbirliği gereği idrak edilerek' okullarda Okul-Aile Birlikleri kurulmuş ve Millî Eğitim Bakanlığı, Okul-Aile Birlikleri yönetmeliğini çıkartmıştır.

Uygulama

Psikoloji biliminde ortaya konan yeni teoriler ve sanayileşme ile gelişen yeni meslek dalları psikolojik danışmanlık ve rehberlik hizmetlerinin de sürekli gelişmesini sağlamıştır. Psikolojik Danışma ve Rehberlik hizmetinde kişinin kendisini daha iyi tanıması, istekleri, yetenekleri ile yaşamı, alışkanlıkları, gelecek planları ve kararları arasındaki denge gözetilmektedir.

Psikolojik Danışma ve Rehberlik hizmetinde kullanılan bazı teknikler:

  • Soru Listesi
  • Anket
  • Otobiyografi
  • Gözlem
  • Vak'a Kaydı
  • Arzu Listesi
  • Beier Cümle Tamamlama Testi
  • Zaman Cetveli
  • Problem Tarama Listesi
  • Başarı / Kabiliyet Karşılaştırma Tablosu
  • Değerlendirme Cetveli
  • Ev Ziyaretleri
  • Sosyometri
  • Vaka incelemesi
  • Vaka-Temsili
  • Sosyodrama
  • Psikodrama
  • Psikoterapinin alt dalları
  • Aile Danışmanlığı

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sosyal pedagoji</span>

Sosyal pedagoji, Alman bilim insanı Adolf Diesterweg (1790-1866) tarafından ilk defa ortaya atılan bu terim, toplumda mağdur duruma düşmüş, sosyal yönden tecrit edilmiş veya şahsî yönden problemleri olan insanların sosyal hayata yeniden kazandırılmaları, bağımsız ve üretken hâle gelmelerini sağlayan terapoytik, eğitimsel ve danışmaya yönelik hizmetlerin bütünüdür. Daha basit bir yaklaşımla sosyal pedagoji, sosyal sorunlu çocuk, genç ve yetişkinlerin okul dışı eğitim ve terbiyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Millî Eğitim Bakanlığı (Türkiye)</span> Türkiyede bir bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, 430 sayılı Tevhid-i Tedrisat Kanunu, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kalkınma plan ve programları doğrultusunda millî eğitim hizmetlerini yürütmekle sorumlu olan bakanlık.

<span class="mw-page-title-main">Adana Fen Lisesi</span>

Adana Fen Lisesi, 2 Eylül 1987 yılında Adana'da MEB onayı ile kurulan bir eğitim kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Afyon Kocatepe Üniversitesi</span> Afyonkarahisarda kurulu devlet üniversitesi

Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ), 1992 yılında Afyonkarahisar'da kurulmuş bir devlet üniversitesidir. Üniversitenin temelleri 1974 yılında Anadolu Üniversitesi'ne bağlı bir birimin devamı olarak atılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi</span> KKTCde kurulu vakıf üniversitesi

Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi 1997 yılında Lefkoşa'da İngiliz dilinde eğitim vermek üzere kurulmuş bir özel üniversitedir. Üniversitenin 10 fakülte (Eczacılık, Eğitim, Fen-Edebiyat, Güzel Sanatlar, Tasarım ve Mimarlık, Hukuk, İktisadi ve İdari Bilimler, İletişim, Mühendislik, Sağlık Bilimleri, Tarım Bilimleri ve Teknolojileri ve bu fakültelere bağlı 54 lisans programı vardır. Ayrıca, 4 yıllık programların bulunduğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Sağlık Bilimleri Yüksekokulu, Turizm ve Otel İşletmeciliği Yüksekokulu, Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu ve 2 yıllık programların bulunduğu Adalet Meslek Yüksekokulu, Meslek Yüksekokulu ve Sağlık Bilimleri Meslek Yüksekokulu bulunmaktadır. Lisansüstü Eğitim Öğretim ve Araştırma Enstitüsünde ise yüksek lisans, doktora ve profesyonel doktora programları devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Meslek</span> uzmanlık eğitimine dayalı meslek

Meslek, insan yaşamını sürdürebilmek için yaptığı ve genellikle yoğun bir eğitim, çalışmayı gerektiren sürecin sonunda kişilerin kazandığı unvanın adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Okul</span> öğrencilere öğretmenler rehberliğinde eğitim veren kurum

Okul, eğitim-öğretim verilen kurum ve bu faaliyetlerin gerçekleştirildiği eğitim kurumu ve diğer tesislerdir. Ayrıca temel öğrenim, ortaokul, lise ve üniversite toplam 16 yıldır. Öğretmenlerin rehberliğinde öğrencilerin öğretimi için öğrenme alanı ve öğrenme ortamı sağlar. Okul sözcüğü çocuk ve gençlerin, devam ettiği örgün eğitim kurumlarının yanı sıra tek bir alanda eğitim veren kurumlar ve bazı yüksek eğitim kurumları için de kullanılır: sanat okulu, spor okulu, müzik okulu, dil okulu, dans okulu, gazetecilik okulu, meslek yüksek okulu gibi. Herhangi bir okulda eğitim alan kimselere öğrenci denir. Öğrenciler için okul üniforması tasarımları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Giresun Üniversitesi</span> Giresunda kurulu devlet üniversitesi

Giresun Üniversitesi, Türkiye Bakanlar Kurulunun 2006 yılı içerisinde aldığı bir kararla bağlı olduğu KTÜ'den ayrılarak Giresun ilinde açılan üniversite.

<span class="mw-page-title-main">Öğretmen</span> başkalarının bilgi, yeterlilik veya değerler edinmesine yardım eden kişi

Öğretmen veya eğitmen, eğitim kurumlarında önceden belirlenmiş hedefler doğrultusunda öğretim etkinliklerini planlı ve programlı bir biçimde düzenleyerek yürüten uzman eğitmendir. Anaokulu, okul, üniversite, akademi ve başka yerlerde görev yapar. Öğrencilerin öğretim uygulaması yoluyla bilgi, yeterlilik veya erdem kazanmalarına yardımcı olur.

<span class="mw-page-title-main">Pedagoji</span> eğitim bilimi

Pedagoji veya çocuk bilimi, çocuklarda davranış bozuklukları ve kökenini araştıran bilim dalıdır.

Danışmanlık ya da müşavirlik, danışman ya da müşavir sıfatındaki kişilerin yapmakta oldukları meslektir. Finansal, ticari, yasal, teknolojik, teknik ve uzmanlık faaliyetleri alanında çok çeşitli konularda yöneticiler ve başkanlar için uzman faaliyetleridir. Özel olarak danışmanlık firması mevcuttur. Danışmanlığın amacı, belirtilen hedeflere ulaşmada işletme sistemine (yönetim) yardımcı olmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği</span>

Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği (PDR-Der), merkezi Ankara'da olan bir Sivil toplum kuruluşu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Pedagog</span>

Pedagog, çocuk ve ergenin psikolojisini, psikososyal, bilişsel ve duygusal gelişimini takip eden, gerektiğinde ebeveynlere psikolojik ve pedagojik danışmanlık yapan, çocuk ve ergenler ile çalışan psikolojik danışmanlardır. Pedagoglar, toplum tarafından kabul gören normlar doğrultusunda çocuklardaki bedensel, zihinsel, duygusal ve psikososyal gelişimlerini inceler, buralarda meydana gelen sapmaların düzeltilmesinde rol alırlar. Türkiye'de bu unvana sahip olmak için Eğitim Fakültesi bünyesinde bulunan Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Anabilim dalında 4 yıllık ihtisas yapmak gereklidir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Arel Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu vakıf üniversitesi

İstanbul Arel Üniversitesi, Kemal Gözükara eğitim ve Kültür Vakfı tarafından 5656 sayılı Yasa ile kurulan, 18 Mayıs 2007 tarihli ve 26526 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak kuruluşunu tamamlayan, Yükseköğretim Yasası çerçevesinde kamu tüzel kişiliği, mali ve idari özerkliği olan vakıf üniversitesidir. İstanbul Arel Üniversitesinde eğitim dili genel olarak İngilizcedir. Öğrencilerin isteğine bağlı ikinci bir yabancı dil öğrenme olanağı da tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi</span> Karamanda kurulu devlet üniversitesi

Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Karaman'da yer alan bir yüksek eğitim kurumudur. 28 Mayıs 2007 tarihinde dönemin cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından onaylanarak faaliyete başlayan 17 üniversiteden biridir. Üniversite, daha önce Selçuk Üniversitesi'ne bağlı bir yüksekokuldu.

<span class="mw-page-title-main">Gençlik ve Spor Bakanlığı (Türkiye)</span> Türkiyede bir bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, gençlik ve spor işlerinden sorumlu olan bakanlık.

İBB Engelliler Şube Müdürlüğü, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde faaliyet yürüten bir hizmet birimidir.

Sosyal Politika, Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği veya kısa adıyla SPoD, 2011 yılında bir grup akademisyen, hukukçu ve aktivist tarafından kurulan, hak temelli ve hizmet yönelimli çalışma yürüten, İstanbul merkezli bir LGBTİ+ örgütüdür.

Rehberlik ve danışmanlık, bir bireyin kendisinin ve çevresinin etkisine nasıl tepki verdiğinin tam olarak farkında olmasına yardımcı olma sürecidir. Danışmanlık, bir grup ilgili insanda meydana gelen işlev bozukluklarını tedavi eden herhangi bir profesyonel danışmanlık için genel bir terimdir. Bu terim, toplum desteğinin iyileştirilmesi ve geliştirilmesi yoluyla psikolojik bozukluklarla mücadele etmeye çalışan önleyici bir danışmanlık sistemini tanımlar. Bir topluluk, bir ortaklığı paylaşan etkileşimli bireyler grubu olarak tanımlanır. Bu ortaklık, ikamet yerinden kariyer ilgisine kadar herhangi bir şey olabilir, ancak bir toplum danışmanı bu ortak özelliği konsey insan grupları için kullanacaktır.

Özel eğitim, öğrencilerin bireysel farklılıklarına; akademik, sosyal, günlük yaşam ve benzeri yetersizliklerine hitap eden geliştirilmiş ve bireyselleştirilmiş eğitim anlayışıdır. Özel eğitim, öğrenme güçlüğü, gelişimsel yetersizlikler, iletişim bozuklukları, duygusal ve davranışsal bozukluklar, fiziksel engelli ve diğer yetersizlik sınıfında olan veya yetersizliği olmayıp özel yeteneği yani yüksek yeterliliği olan öğrencilere uygun eğitim sağlamayı amaçlar. Yetersiz veya yüksek yeterliliğe sahip öğrencilerin farklı öğretim yaklaşımları, teknoloji kullanımı, özel olarak uyarlanmış bir öğretim sınıfı, ek ders, BİLSEM, destek eğitim odası veya ayrı bir özel eğitim okulu vb gibi eğitim hizmetlerinden yararlanmaları sağlanır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.